Nog een zaak waar ik bredere belangstelling voor zoek: R.S. De voormalige legerinformant klaagt de Nederlandse staat aan. Hij zou 28 maanden voor Nederlandse militairen in Bosnië inlichtingen hebben verzameld. Onbetaald en bedreigd vluchtte hij naar de Verenigde Staten. Afgelopen donderdag werd in het gerechtshof van Den Haag de eerste stap gezet in een unieke zaak. S., een stevige Kroaat van nu 29 jaar, sprak ik voor het eerst op zijn schuiladres in de Verenigde Staten. Hij vertelde me hoe Nederlandse militairen die deel uitmaakten van de Stabilisation Force SFOR (die tussen 1996 en 2004 moest toezien op het vredesverdrag van Dayton tussen Serven, Kroaten en Moslims) hem aanspraken en vroegen of hij hen kon helpen bij het vinden van voortvluchtige oorlogsmisdadigers uit zijn streek in de omgeving van de stad Vitez. De boeven werden gezocht door het Joegoslavië tribunaal in Den Haag. S. gaf inlichtingen over adressen, zorgde voor recente foto’s en tekende zelfs plattegronden waardoor onder andere de voortvluchtige misdadiger Vlatko Kupteskic kon worden gearresteerd. Bij zijn mondelinge toelichting voor de Haagse rechtbank, melde S. verder dat hij de officieren alleen van voornaam kende. Ze zeiden niet dat het leden van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst MIVD waren. In missiegebieden is deze dienst echter als enige belast met het inwinnen van informatie. S. bezocht ze regelmatig in het Nederlands hoofdkwartier in Busovaca, ‘Hotel Nunspeet.’ Daar voorzag hij de Nederlanders, volgens eigen zeggen, ook van informatie over mogelijke aanslagen tegen SFOR. Maar de Nederlanders lieten hem aan zijn lot over toen de Kroatische inlichtingendienst, die lucht kreeg van zijn spionnenwerk, hem en zijn vader zwaar mishandelde.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Terwijl de euroscepsis in Nederland nog steeds aan de winnende hand is, schieten de inwoners van Servië Europa te hulp. Tenminste, dat lijkt zo op het eerste gezicht. De winnende partij van president Boris Tadic wil immers toetreding tot de Europese Unie. De kiezers lijken hem daarvoor te hebben beloond.
Zijn tweede belofte is echter om Kosovo, dat eerder dit jaar de onafhankelijkheid uitgeroepen heeft, weer opnieuw in te lijven bij Servië. En bedankt, hoor je José Manuel Barroso, de voorzitter van de Europese Commissie, denken. Gezien de verdeeldheid binnen de Europese Unie over Kosovo gaat dit nog tot heel wat politiek vuurwerk leiden in Brussel.
Onafhankelijk of autonoom
In Europa zijn nog genoeg landen te vinden die niet staan te juichen bij de onafhankelijkheid van Kosovo, terwijl de grote landen als Groot-Brittanië, Frankrijk en Duitsland gelijk het nieuwe land erkenden. Voor een land als Spanje ligt dit duidelijk gevoelig, gezien de hoeveelheid autonome regio’s die het land kent. Voordat je het weet krijg je Kosovaarse toestanden.
De druk op de Europese Unie om wél een eensluidend standpunt in te nemen zal groter worden nu Servië zich nadrukkelijker zal melden als kandidaat om toe te treden. Als de Serven vasthouden aan het terugbrengen van Kosovo in het land, geeft dat gelazer tussen de grote en kleine landen in de EU. Een belangrijk deel van de leden zal zeggen dat Servië niet mag toetreden als ze haar handen niet van het nieuwe onafhankelijke land afhouden.
Het is ongemeend spannend in Servië vandaag. De peilingen voorspellen een nek-aan-nek race tussen de Radicalen en de Democraten, het verschil tussen beide kampen is slechts één procent in het voordeel van de Radicalen, die zich tegen Europa keren en zich richten op Rusland. Voor veel jongeren is het vandaag dan ook de dag van de waarheid.
Zal hun land kiezen voor Europese isolatie en Rusland, of voor Europa? Voor vooral de jongeren is de keuze duidelijk: het wordt een keuze vóór Europa en tegen de krachten die van Kosovo een halszaak willen maken, en daarmee het land volgens hen de afgrond in zullen sleuren.
Vergis je niet, ook de Democraten zijn tegen het afsplitsen van Kosovo. Maar in tegenstelling tot de Radicalen willen zij de zaak niet zo op de spits drijven dat het land zich moet afkeren van Europa.
De werkstudent Marko is optimistisch en denkt dat veel mensen op het laatste moment op de Democraten zullen stemmen:
“De partner van de overledene zal misschien roepen: ‘Begraaf me met hem!’ Maar als de priester zegt: ‘Oké, spring maar in het graf’, dan zal niemand echt springen.”
We zullen zien.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Frisch rasiert worden sein: de oorlogsmisdadiger Radovan Karadzic.
Vanochtend in de Servische krant Blic én het Hollandse AD,
vanmiddag reeds op de televee.
Het lijkt u wel een vriendelijke man? Of u staat op het punt een comment ala “die moslims waren ook geen lieverdjes” in te brengen, kijkt u dan nog eerst eventjes naar de beelden van de executies in Srebrenica. Smakelijk eten.
Heden ten dagen kan je in Servië maar beter geen genuanceerde mening uitdragen. Want alles wat ook maar een beetje riekt naar inlevingsvermogen richting de Kosovaarse onafhankelijkheid wordt verwelkomt op een muur van agressie. Wederom legt dezelfde groep Servische ultranationalisten -die in de jaren ’90 jarenlang de complete wereldgemeenschap piepelde terwijl ze vrijwel ongestoord genocide pleegde- Servië haar mening op. Terwijl enkele weken terug een vreedzame meerderheid nog vóór toenadering tot de EU stemde vliegen nu de kogelbrieven in het rond als iemand ook maar iets positiefs over de EU zegt. Zelfs vooraanstaande mensenrechtenactivisten krijgen doodsbedreigingen en hun kantoren zijn inmiddels geplunderd (AP)
Maar vooral televisiestation B92 moet het ontgelden. Dit station dat een belangrijke rol speelde bij het wegsturen van Milosevic heeft inmiddels permanente politiebewaking en de cameraploegen hebben al hun logo’s van hun camera’s en auto’s moeten strippen om überhaupt nog de straat op te kunnen. Op Youtube is een dreigvideo te zien waarbij B92 presentatoren een vizier op het voorhoofd krijgen. Terwijl de Servische regering wil dat iedereen hetzelfde verhaal vertelt dat: “het Westen Kosovo van Servië heeft afgescheurd” durft B52 het aan om beide kanten van het verhaal te vertellen. Reden genoeg voor ultranationalisten en rechts radicalen om de redacteuren anonieme dreigtelefoontjes te geven over hun “onpatriottische” verslaggeving (IPS).
Eergisteren hield een bonte verzameling van enkele honderden Serviers en sympathisanten een demonstratie op het Schumanplein in Brussel. Het aanstromende volk liep vanuit het metrostation veelal de verkeerde kant op. “Anti-Kosovo? To the right!“, breedgeschouderde Brusselse dienders wezen iedereen de weg.
“Vandaag is het Kosovo, maar morgen Baskenland, Vlaanderen, Zuid-Tirol of Ossetie“. Een knappe jongedame gaf een speech in het Servisch, en vertaalde fragmenten naar het Engels. Een bloemenbak fungeerde als podium, en haar mantelpak stak voor de camera’s goed af tegen de wapperende Servische driekleur.
Plots staat er een Belg op de bloembak. Hij geeft een bulderende speech en maakt indruk op de menigte, zelfs al verstaat meer dan de helft hem niet.
foto: Olaf Koens
“Ik kom uit een land met 175 jaar traditie in het samenleven van verschillende culturen, talen en gemeenschappen, met respect voor hun tradities en de soevreniteit van de Belgische staat. Honderd jaar geleden woonden er twee proent Albanezen in Kosovo. Honderd jaar geleden woonden er geen Franstaligen in de Brusselse rand. Maar nu is Kosovo van de Albanezen. Mag ik morgen verwachten dat de Vlamingen Brussel en de Vlaamse rand opgeven?”
Het publiek juigt bij zijn laatste woorden, die hij speciaal naar het Servisch heeft vertaald. “Ik ben Alain Schellekens. Ik ben Vlaming, Belg, Europeaan en vanaf vandaag Servier“.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
There is a terrible irony unfolding in Bosnia. Radovan Karadzic is at last on his way to the Hague. But the division of Bosnia that was his dream is now more likely than at any time since he became a fugitive. (The Observer)
Volgens Paddy Ashdown, de voormalige Hoge Vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap in Sarajevo, dreigt Bosnië uiteen te vallen. De Republika Srpska (onderdeel van Bosnië) dreigt zich aan te sluiten bij Servië, waarschijnlijk zullen daarna de Bosnische Kroaten dit voorbeeld volgen en zich aansluiten bij Kroatië. Jaren van succesvolle wederopbouw zullen dan voor niets zijn geweest aldus Ashdown. In een dergelijke situatie zal de positie van de Bosnische moslims ernstig verzwakken en heeft de politieke psychopaat Karadzic toch nog zijn zin gekregen.
