Nieuwe verkiezingen voor Eerste Kamer

In Buitenhof vroeg presentatrice Marcia Luyten hoogleraar staatsrecht Wim Voermans naar de mogelijkheden voor het kabinet om een weerspannige Eerste Kamer aan te pakken. Voermans noemde als theoretisch machtsmiddel dat de regering de Eerste Kamer zou kunnen ontbinden. Dat idee is niet nieuw. Normaal gesproken hebben dergelijke verkiezingen weinig zin. De leden van de Provinciale Staten blijven immers zitten en zullen doorgaans niet anders stemmen dan bij de vorige verkiezingen. Maar in dit geval was er iets bijzonders aan de hand: diverse leden van provinciale staten hadden in 2011 ‘strategisch’ gestemd op een kandidaat van een andere partij, een D66-Statenlid had op knullige wijze een ongeldige stem uitgebracht en daarmee een zetel voor zijn partij verspeeld, een Zeeuws Statenlid was in een schimmige Torentjesdeal betrokken en last but not least had een hele reeks PVV-Statenleden de partij van Geert Wilders de rug toegekeerd. Dat maakte een andere samenstelling van de Eerste Kamer beslist reëel.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: ukhouseoflords (cc)

Het boterde niet tussen Geert en Fred

ANALYSE - De rel rondom Fred de Graaf die Geert Wilders met een truc uit de commissie van in- en uitgeleide had gehouden was slechts de druppel die de emmer deed overlopen.

Geert Wilders reageerde voor zijn doen tamelijk beschaafd op het nieuws dat Senaatsvoorzitter Fred de Graaf zou aftreden vanwege de dooretterende verdenking dat hij Wilders zou hebben geweerd uit de commissie van in- en uitgeleide. ‘Dat siert hem, het enige juiste besluit,’ zo konden journalisten uit de mond van de voormalige Grote Blonde Gedoger optekenen.

Bij eerdere botsingen met De Graaf had Wilders zich wel ondiplomatieker uitgelaten. Dat die eerdere botsingen er waren, moge op het eerste gezicht vreemd voorkomen. Geert Wilders zit immers in de Tweede Kamer, terwijl Fred de Graaf tot voor kort de Eerste Kamer voorzat. Een aantal factoren maakt echter zulke botsingen wel degelijk mogelijk: de Eerste Kamerfractie van de PVV is Geert Wilders, Geert Wilders becommentarieert vaker Eerste Kamervoorzitters en Fred de Graaf heeft eerder moeten handelen als voorzitter van de Verenigde Vergadering.

Lijntjes

Dat er lijntjes lopen tussen de Eerste en Tweede Kamerfracties van verschillende politieke partijen, zal niemand ontkennen. De fractie van de SP in de Senaat zal het handelen van de geestverwante fractie uit de Tweede Kamer niet onder een liberaal vergrootglas leggen. Eerste en Tweede Kamerleden van dezelfde politieke partij zijn verbonden door partijideologie en partijprogramma. Toch is het ook weer niet één pot nat. Waar de VVD-fractie in de Tweede Kamer als een kudde makke schapen het socialistische principe van de inkomensafhankelijke zorgpremie omarmde, stond de fractie van diezelfde politieke partij in de Eerste Kamer aan de wieg van het openbreken van juist dit gedeelte van het regeerakkoord. Zoiets kan ook bij andere politieke partijen, maar niet bij de PVV.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie gaat Senaat voorzitten?

ANALYSE - Zo vlak voor het reces is er nog een laatste ronde in het mooie gezelschapsspel ‘wie wordt het’. Wie zal straks de voorzittershamer overnemen van Fred de Graaf?Er zijn een aantal spelregels: een geslaagde gooi naar de stoel is namelijk een gelukkige samenloop van omstandigheden.

Allereerst moet je het zelf willen. Dat is lang niet altijd het geval, omdat het wel een voltijdsbaan is. Een succesvolle hoogleraar internationaal recht, zoals prof. Schrijver, staat anders tegen het idee vijf dagen per week op het Binnenhof te bivakkeren, dan iemand die toch nog wachtgeld zit te toucheren, zoals Guusje Ter Horst. Hier speelt ook een risico: het prof. Akkermans-effect. Wie te graag wil, schakelt zichzelf daarmee uit. Waar dat precies aan ligt, en of het terecht is, doet hier niet ter zake. Het werkt simpelweg zo. Om die reden loopt Van der Linden gevaar. Het is publiek geheim dat zijn vertrek als Senaatsvoorzitter maar half vrijwillig was. Waarom precies, en of dat terecht is, doet hier niet ter zake. Het was simpelweg gewoon zo. Een dergelijk enthousiasme voor de functie is gevaarlijk. Gelukkig heeft hij zijn eigen vertrek destijds dichtgesmeerd met een verhaal over zijn hoge leeftijd. Daar kan Van der Linden ook vrij moeilijk van terug komen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het terechte offer van Fred de Graaf

ANALYSE - Volgens de wetten van het politieke drama gaat eerst alle aandacht naar de krachten die tegen iemand samenspannen. Als er niets gebeurt, loopt het verhaal weer leeg. Als een aanval wel lukt, kantelt het momentum naar inkeer en zuivering. Vrienden van het slachtoffer nemen over: was dit nodig? Anderen wijzen op de politieke motieven van de aanvallers, op hun hypocrisie tegenover de verdiensten van het slachtoffer en de noodzaak te besturen. In goed politiek drama ontstaat dan discussie over wie precies de held is: Caesar of Brutus? Uiteindelijk oordeelt het publiek daarover – al dan niet aangevoerd door een koor van commentatoren.

Fred de Graaf bleek niet te begrijpen dat het publiek het laatste oordeel toekomt. Het was althans een weinig overtuigende en grotesk uitgevoerde verdediging om met vijf messen in de rug uitvoerig te gaan illustreren welk een omvangrijke veiligheidsoperatie door zijn hand in goede banen was geleid. Dat zal hem als voormalige burgemeester van Apeldoorn ongetwijfeld goed hebben gedaan, maar het was niet de discussie. Die ging over de vraag of hij procedures gepolitiseerd had.

De Graafs verweer op dat punt was zo mogelijk nog tragischer en fataler. Nadat hij eerst had betoogd dat de Volkskrant in de door hemzelf geautoriseerde tekst een verkeerd beeld had gecreëerd, werd het dinsdag een kwestie van vuige streken vanuit de Tweede Kamer, gericht op zijn onafhankelijkheid. Het ging echter niet om zijn onafhankelijkheid en het gaat ook niet om de Tweede Kamer. Wat De Graaf zich in zijn rol als Voorzitter van de Verenigde Vergadering meende te mogen permitteren in de richting van eedweigeraars in de Tweede Kamer, krijgt hij onverkort op het eigen bordje. Iets met een koekje en eigen deeg. De Graaf had dinsdag dus òf moeten zwijgen om de feiten zelf te laten spreken, òf voluit moeten gaan met een betoog dat het hoe dan ook een opluchting was dat Wilders niet naast de Koning door het beeld was komen banjeren. In ieder geval niet meer betwisten dat hij moest vertrekken. De handelingen van het drama zijn al voorbij. Met het treurige betoog dat hij nu afstak, irriteert De Graaf het publiek dat over zijn val zal oordelen. De directeur van AnsaldoBreda begrijpt beter hoe het werkt. Hij maakte, eveneens afgelopen dinsdag, zijn rol volledig waar door de kwaliteit van een trein waarvan af en toe een deur loslaat te verdedigen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Enquête over privatisering

[qvdd]

Privatisering was de afgelopen twintig jaar het grootste maatschappelijk proces dat we kennen, maar toch doen we er geen studie naar, terwijl we weten dat het naast positieve ook veel negatieve en onverwachte effecten heeft gehad.

De senaatsfracties van SP, PvdA en Christen Unie willen dat de Eerste Kamer de privatiseringen van de afgelopen decennia gaat onderzoeken. Goed idee of is de senaat publiciteitsgeil aan het worden?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de dag: Historische weigering

[qvdd]

Het Historisch Bureau van de Senaat weet van geen ander moment waarop het Congres de president toestemming weigerde om te spreken voor gezamenlijke sessie van het Congres.

Betty Koed, historica van de Senaat, is er duidelijk over: de weigering van de Republikeinse meerderheidsleider Boehner om Obama een toespraak te laten houden voor het Congres is een unicum. De reden slaat nergens op, want er zijn die dag geen belangrijke stemmingen die niet opgeschoven kunnen worden. Wat waarschijnlijk wél een rol speelt is dat er diezelfde avond een debat is tussen de twee belangrijkste Republikeinse presidentskandidaten.

En Obama? Die kiest – wederom – eieren voor zijn geld en gaat het Congres en de natie een dag later toespreken. Tijdens de opening van het American Football seizoen…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eerste Kamer: koehandel en achterkamertjes

Maandag wordt een spannende dag voor het kabinet van Mark Rutte. ’s Middags stemmen namelijk alle leden van de Nederlandse Provinciale Staten voor de Eerste Kamer. Zonder een meerderheid in deze Senaat, wat neerkomt op tenminste 38 stemmen van de 75 senaatszetels, wordt het nog ingewikkelder voor de jeune premier om het beleid van zijn kabinet uit te voeren. Op woensdag maakt de Kiesraad de definitieve uitslag bekend.

Zullen de CDA-ers inderdaad ‘hun verantwoordelijkheid’ nemen? Of redt de coalitie het alleen met schemerige dealtjes in achterkamertjes? Nederlandse kiezers kunnen hoe dan ook niet rechtstreeks stemmen om te bepalen hoe hun volksvertegenwoordiging in de Eerste Kamer eruit ziet. De Volkskrant legt uit hoe het het wel werkt. Volgens EenVandaag is ‘De Nederlander’ deze vorm van ‘koehandel’ echter zat!

Ook als de Nederlander het al zat is, zal het nog wel even duren voordat het verandert. Ongeveer zolang als het duurt dat D66 – met democratische hervorming als haar kroonjuwelen – een stabiele verkiezingsuitslag haalt. Om de verkiezingen van de Eerste Kamer te veranderen is namelijk een verandering van de Nederlandse Grondwet nodig. Hiervoor is weer een tweederde meerderheid nodig in het parlement. Het zal de nodige koehandel en achterkamertjes vergen om dat voor elkaar te krijgen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De strijd om de ziel van het CDA

Loopgraven in de Eerste Wereldoorlog

Op 2 maart gaat het CDA zeer waarschijnlijk weer een knallend verlies lijden bij de Provinciale Statenverkiezingen. Juist in de regionale vertegenwoordigingsorganen, door CDA’ers zelf gezien als traditionele CDA-bastions, gaat de partij volgens peilingen op historische wijze zetels verliezen aan de PVV van Geert Wilders en de VVD van Mark Rutte. De oorzaak: het CDA heeft geen boodschap en geen koers, en dreigt nu gekaapt te worden door de rechtervleugel van Maxime Verhagen en Hans Hillen. Een tegenbeweging kon niet uitblijven en die lijkt er nu te zijn: het ‘Slangenburgberaad’. De troepen verzamelen zich voor een strijd om de ziel van de partij die na 2 maart zal losbarsten. Instabiliteit bij de regeringspartner dreigt.

Dat was vast even schrikken voor prominente CDA-leden als Elly Blanksma, Pieter Omtzigt, Jack Biskop, Ad Koppejan (Tweede Kamerleden), Wim van de Camp (Europarlementariër) en Ruth Peetoom (kandidaat-partijvoorzitter en vrouw van CDA-prominent René Paas). Zo denk je lid te zijn van een besloten gezelschap, en zo sta je pardoes met naam en toenaam op NRC.nl.

De namen vallen op. Het zijn niet de usual suspects als Doekle Terpstra, Bert de Vries of Dries van Agt, mensen met uitgesproken kritiekpunten die bij een fiks deel van de CDA-achterban inmiddels tot weinig meer dan een schouderophalen leiden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het einde van het begin voor Job Cohen?

Job Cohen (Foto: Flickr/Newsphoto! - Jos van Zetten)

Dus een redacteur van het NOS Radio 1 journaal vroeg aan Job Cohen of hij zou aanblijven als partijleider als de PvdA op 2 maart de Provinciale Statenverkiezingen verliest. Het was volstrekt logisch dat Cohen bevestigend antwoordde, maar omdat journalisten de geplaagde PvdA-leider eigenlijk al afgeschreven hebben werd het nieuws. Misschien kan het journaille niet wachten om conclusies te trekken.

Cohen kon, drie maanden voor de verkiezingen, natuurlijk niet anders dan bevestigen dat hij blijft, ook als de PvdA op 2 maart de PS-verkiezingen verliest. Iedere andere leider van een partij had dat gezegd. Want stel je voor dat vele duizenden mensen op je partij stemmen omdat jij de leider bent, en je zegt dat je vertrekt zodra het tegenzit. Wat voor reden geef je jouw kiezers dan nog om op je te stemmen?

Bovendien loop je het grote risico dat je met een belofte tot vertrek de Provinciale Statenverkiezingen tot een referendum over je leiderschap maakt. Dan zit je drie maanden lang vast aan een perskorps dat alleen maar wil praten over je nakende vertrek, en niet waar het jou als oppositiepoliticus om gaat: ervoor zorgen dat de regeringspartijen geen meerderheid krijgen in de Senaat. Zou Cohen’s bevestigende antwoord dus nieuws moeten zijn? Als het dan echt moet: hooguit op pagina 5 rechtsonderaan, naast de net zo obligate uitverkoopadvertentie van Ikea.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende