De meneer van de banken

Eens in de twee jaar koop ik nieuwe schoenen bij Dungelmann in Den Haag. Ik wacht tot de uitverkoop begint en vind dan altijd een geschikt paar in het rek met de afgeprijsde modellen. Geluk is een kwestie van afgebakende verlangens. De keuze valt steeds op ongeveer dezelfde schoenen; een kruising van gympen met herenschoenen – een type dat gemaakt is voor mannen die leeftijdstechnisch gezien over zouden moeten naar de herenschoen, maar daar emotioneel nog niet klaar voor zijn.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Kunst op Zondag | Herschoenen

Wat een troep. Dat kan mijn zoontje ook! Dat soort recensies zijn dubbel beledigend. Denigrerend wat het beoordeelde kunstwerk betreft en een ernstige onderschatting van zoontjes creativiteit. Mocht de recensent behalve een zoontje ook een dochtertje hebben, dan zit er wellicht een verborgen wijsheid in.

Troep dus. In Kunst op Zondag zullen we er vaker op terugkomen. Want naast verf, klei, brons en ander gebruikelijk materiaal, is het recyclen van troep een veel voorkomend expressiemiddel geworden.
We trappen af met schoeisel. Want kritiek, ook als het niet over kunst gaat, klinkt wellicht iets anders als je in andermans schoenen staat.

Oeps, dat was een wat zondagse, moralistische insteek. Excuses. De Tsjechische kunstenaar Petr Motycka heeft daar ook wel eens last van. Met ruim duizend gebruikte schoenen spijkerde hij het statement ‘Compulsion to refuse something that has been used’ aan de muur.

Dat hang je niet zomaar thuis aan de muur. De door Gwen Murphy bewerkte schoenen nemen minder plaats in en ogen wat vriendelijker.

Wie het web afstruint met de zoekterm ‘shoe art’ zal zien er wel vaker maskers worden gemaakt van schoenen. De Nederlandse Marja van Putten transformeert een stukje NL-erfgoed tot Afrikaanse maskers.

Niet alleen schoenen, ook onderdelen worden gerecycled. Nari Ward doet het met schoenveters.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Schoenengooien: een nieuw tijdperk van protest?

Sommige mensen moeten nog wel wat meer oefenen (Foto: Flickr/Lachlan Hardy)

“Dit is een afscheidscadeau van het Iraakse volk, hond. Dit is voor de weduwen, wezen en alle anderen die zijn gedood in Irak.”

Zei Muntazer al-Zaidi, alvorens zijn schoenen in de richting van scheidend president George Bush te gooien. De oorlog in Irak heeft er een nieuw mediamoment bij. Een moment dat hoogstwaarschijnlijk nog lang symbool zal staan voor het mislukken van de Irak-oorlog.

En Al-Zaidi is een instant volksheld, getuige de duizenden die gisteren protesteerden om hem vrij te krijgen. Zijn werkgever beroept zich – enigszins lachwekkend – op de vrijheid van meningsuiting.

Maar misschien levert dit incident nog wat structurelers op: het Iraakse volk ziet nu dat je met geweldloze(r) acties een stuk verder komt met je protest dan een bomaanslag. De wereld praat erover, en het ongenoegen van de “gewone man” wordt zo pijnlijk duidelijk, zonder dat er doden bij hoeven te vallen. En aangezien de Amerikanen een gegooide schoen niet echt kunnen zien als een belediging (eerder als een business opportunity voor Nike Air), lijkt het me een win-win situatie.

Dus Iraki’s: gooi je frustratie van je af!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The Presurfer | Shoe art

rode duivelschoenen

American designer Gwen Murphy makes shoe sculptures. She’s a brilliant artist who collects pairs of old shoes and transforms them into wonderful works of art. By using acrylic paint and clay each pair of shoes gets a personality of its own.

Meer verstrooiing bij The Presurfer.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.