Ik ben het een beetje zat om “betuttelend” genoemd te worden omdat ik vóór het rookverbod in openbare gelegenheden en specifiek uitgaansgelegenheden ben. Zat omdat de mensen die dat tegen mij zeggen (of schrijven) vooral rokers zijn of mensen die het zelf niet zoveel kan schelen dat ze gedwongen worden om andermans rook in te ademen.
In beide gevallen worden de gevolgen voor de meeroker zelden of niet genoemd. Alsof deze niet bestaan. Gelukkig komt er steeds meer bewijs dat die gevolgen er weldegelijk zijn, en dat het gevaar zelfs groter is dan gedacht. Een review van 13 verschillende studies toont namelijk aan dat het aantal hartaanvallen in Europa en de VS na het invoeren van anti-rookmaatregelen in het eerste jaar al 10% daalde, en na drie jaar zelfs 36% bedroeg. Dat is fors meer dan vooraf gedacht.
Het is dan ook onbegrijpelijk dat het roken in uitgaansgelegenheden langzaamaan weer terrein wint. Afgelopen week stond ik weer in de rook in een discotheekje in Delft. De argumentatie? Niet-rokers hebben de keuze om wel of niet naar een al dan niet rookvrije gelegenheid te gaan of daar te gaan werken.
Op het eerste gezicht lijkt dat een valide argument, ware het niet dat het in de praktijk niet zo werkt. Het opheffen van het rookverbod voor cafés en discotheken zal tot gevolg hebben dat er geen rookvrije gelegenheden meer zullen zijn, en dat komt omdat we hier te maken hebben met een verslaving. Mensen die roken ervaren door het niet roken een relatief groot direct nadeel, terwijl mensen die niet roken juist weinig direct nadeel ondervinden door een relatief korte periode meeroken. Daarom zullen groepen mensen eerder rekening houden met de verslaafden en toch naar een tent gaan waar gerookt mag worden, wat het economisch onaantrekkelijk maakt om een streng rookbeleid te handhaven. Ik heb zelfs meegemaakt dat een groep dreigde te splitsen in rokers en niet-rokers omdat de rokers zo nodig hun shot moesten hebben. Het resultaat: iedereen ging maar met de rokers mee. Het is moeilijk argumenteren met een verslaafde, want niet roken behoort meestal niet tot de mogelijkheden.