Leven met gevaren

Leven wij in voortdurende angst? 'Feiten zijn geen nudisten', dus die vraag laat zich niet zo gemakkelijk beantwoorden. Angst is wel iets voor de politiek: na 9/11 werd een enorme veiligheidsindustrie gebouwd in de USA, rond de angst voor terroristische aanslagen. In ons land surft de PVV wat mee op de, politiek aangewakkerde, angst voor de overheersing door de Islam. Wie bepaalt wat een risico is? Maar er zijn natuurlijk nog wel serieuze gevaren: in 1986, toen in Rusland een kerncentrale ontplofte, publiceerde Ulrich Beck zijn boek “Risikogesellschaft”. Dat boek heeft een opvolger gekregen waar het woord “Welt”  voor risiko is toegevoegd: klimaat en terrorisme houden zich niet aan grenzen op de kaart. (U.Beck, Weltrisikogesellschaft, Suhrkamp, 2007) Tony Judt schrijft over een 'age of fear'. Ik vind hem een geweldig historicus en schrijver, maar dit is een moeilijk punt: ,,To put the point quite bluntly, if social democracy has a future, it will be as a social democracy of fear”.  (Ill fares the land, p.221) Hij citeert Karl Popper: ,,For there is no freedom if it is not secured by the state; and conversely, only a state which is controlled by free citizens can offer them any reasonable security”. (p.217) De staat moet iets doen, en de staat moet kunnen handelen op basis van een legitimerende kwaliteit, zo interpreteer ik de filosoof.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.