Hulspas weet het | ‘De dokter zal uw been weer even aan zetten’

Genetische manipulatie is eng. Knoeien met het DNA van dieren wordt over het algemeen afgekeurd – actiegroepen hebben het dan over ‘de integriteit van de soort’ en dergelijke; de gewone burger vreest dat soort onderzoek vanwege een irrationele vrees dat je van ‘vreemd’ DNA vast iets engs kunt oplopen. Maar zodra onderzoekers zeggen dat het sleutelen met DNA geschiedt in de strijd tegen ziekten, om ‘straks misschien mensenlevens te kunnen redden’ (en welke onderzoeker zegt dat nou níét), dan wordt het grote publiek een stuk coulanter. Dan is de meerderheid best bereid om die onderzoeker zijn gang te laten gaan. Zo vindt 57 procent van de Amerikanen het prima om varkens te manipuleren zodat ze donororganen kunnen leveren, en een vergelijkbare meerderheid vindt het aanvaardbaar dat het DNA van een ongeboren vrucht gemanipuleerd wordt als het kindje daarmee gezond(er) blijft. Wat dat betreft hoeven Aaron Sun, van de universiteit van Pittsburgh, en zijn co-auteurs zich geen zorgen te maken, mocht hun onderzoek ooit het menselijk DNA gaan beroeren.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Anthony Atala’s organenprinter

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Een potentiele orgaanprinter (Foto: Flickr/Sir Adavis)

Dat er een tekort is aan organen voor transplantatie, dat zouden we ondertussen toch wel allemaal moeten weten. Maar zelfs na de recente stijging van het aantal geregistreerde orgaandonoren is de trieste werkelijkheid dat er nog steeds vele zieke patienten op de wachtlijst voor orgaandonatie staan. Zelfs als er iemand met een gezonde nier of lever sterft is de kans dat deze op tijd in goede staat bij een patient komt niet groot. En vervolgens is het maar de vraag of je lichaam de vreemde cellen accepteert en niet afstoot of tot tumorvorming overgaat. Met de vergrijzing in het vooruitzicht zullen we in de toekomst eerder meer dan minder orgaanpatienten hebben, dus het is geen wonder dat medici wereldwijd naar oplossingen zoeken.

Anthony Atala is hoofd van zo’n groep onderzoekers. Aan het Wake Forest Institute for Regenerative Medicine zoekt hij naar alternatieve methoden om aan nieuwe (delen van) organen te komen. Tot voor kort waren stamcellen de aangewezen (hoewel controversiele) manier om nieuw orgaanweefsel te laten groeien. Maar in zijn TEDMED presentatie introduceert hij spectaculaire nieuwe methoden om aan dit weefsel te komen. Zijn uitgangspunt: het regeneratieve vermogen van het menselijk lichaam te gebruiken.

Mensen zijn net als salamanders in staat om beschadigde organen te kunnen laten teruggroeien, maar waar de eerste soort hele poten kan doen verschijnen is dat bij mensen maar heel beperkt, voornamelijk in de afstand die overbrugd kan worden door het aangroeiende weefsel. Bij de methoden van Atala wordt geprobeerd dit regeneratieproces te stroomlijnen en vervolmaken. In dit proces worden cellen uit het desbetreffende orgaan geextraheerd en gesplits naar celtypen (spiercel, bloedvatcel…). Vervolgens worden deze ex vivo opgekweekt en aangebracht rond een soort mal (Atala gebruikt het woord ‘scaffold’). Op die manier wordt een nieuw orgaan opgebouwd dat teruggeplaatst kan worden in het lichaam. De mal lost na verloop van tijd op in het lichaam. Het spectaculairste moment uit Atala’s presentatie is als hij laat zien hoe een gewone inkjet printer gebruikt word om celweefsel op een platte mal te printen. Deze wordt daarna gevouwen en getraind en op die manier ontstaat een bloedvat, spierweefsel of een complete blaas of vinger!

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.