Tegenzinnen 02 – Het gedoogakkoord

Een gedoogakkoord en de PVV liggen karakterologisch mijlenver uit elkaar. Gedogen vereist een zekere tolerantie en mildheid, je staat iets toe dat eigenlijk niet echt goed is, maar ja, misschien kan het ook wel niet echt kwaad, dus misschien moeten we het door de vingers zien… Daar is werkelijk niets PVV aan, noch CDA en VVD trouwens. De vraag is dan, wie of wat wordt hier nu gedoogd? De PVV zal eisen dat de afspraken in het gedoogakkoord keihard worden nageleefd, zoals de VVD-CDA-combinatie dat op hun beurt ook zullen doen waar het de 18 miljard aan bezuinigingen betreft. Niets zal zo scherp en tot achter de komma geformuleerd worden als dit akkoord, afwijken ervan wordt niet gedoogd. Deze serie gastbijdragen verschijnt vooralsnog anoniem.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: De Geschiedenis Herhaalt Zich

[qvdd]

In 1977 gebeurde precies hetzelfde als nu. Toen zei de PvdA tegen het CDA: doe het maar, ga maar naar rechts. Van Thijn dacht destijds dat dat niet zou gebeuren maar toen was er ineens heel snel een akkoord. Cohen deed nu hetzelfde. Het verbaast me dat Ed van Thijn hem niet gebeld heeft om te zeggen ?pas op wat je doet!?.

CDA-prominent Willem Aantjes haalt een relevant stukje geschiedenis naar boven: de mislukte formatie van Den Uyl II.

Aantjes laat zich overigens ook zeer kritisch uit over CDA-leider Verhagen, die Cohen draaikonterij verwijt, terwijl Verhagen zelf een paar weken na het opwerpen van principiële barrières tegen samenwerking met de PVV toch met hen in zee gaat.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geert Wilders, een nieuwe regent

Geert Wilders (Foto: Wikimedia Commons/Groep Wilders)

De fractieleiders van de progressieve partijen hebben een Kamerdebat aangevraagd over de legitimiteit van de vorming van een minderheidskabinet, op een moment dat nog niet alle mogelijkheden voor een meerderheidskabinet onderzocht zijn. De rechtse fractieleiders zullen het niet moeilijk vinden deze vraag te beantwoorden. De standpunten van de verschillende partijen liggen zover uit elkaar, dat een meerderheidskabinet zeer waarschijnlijk niet meer mogelijk zou zijn. De onmiddellijke formatie van een minderheidskabinet is een manier om verder tijdsverlies te voorkomen.

Vragen over de vorm die het minderheidskabinet aanneemt zullen echter moeilijker te beantwoorden zijn. De kiezers hebben een aantal duidelijke signalen afgegeven. Een serieus te nemen deel van de Nederlandse bevolking steunt de PVV, zo blijkt uit het verkiezingsresultaat, dus heeft de partij alle recht om bij de formatiebesprekingen aan te schuiven. De winst van de PVV was echter niet het duidelijkste signaal in dit verkiezingsjaar. Dat was namelijk het verpletterende verlies van het CDA. Na acht jaar aan de macht te zijn geweest verloor de partij twintig zetels, de grootste verschuiving bij deze editie. Het is daarom op zich al bevreemdend dat de partij opnieuw in beeld is bij de formatie, maar dit is nog te rechtvaardigen. De afstand tussen links en rechts is zo groot dat het CDA, zo aangeslagen als de partij is, toch weer mee moet doen om Nederland bestuurbaar te houden.

Wat echter nauwelijks valt te verklaren is, waarom het CDA een volwaardig regeringspartner wordt, ondanks het verlies, en dat de PVV, door de kiezer beloont met een gigantische verkiezingswinst, en bovendien groter dan het CDA, slechts gedoogsteun zal leveren. Het CDA hoeft niet te regeren. Door zich als gedogende, stille partner van een kabinet VVD-PVV op te werpen zou de partij aan zijn verplichting om het land bestuurbaar te houden voldoen. Door te gaan regeren negeert de partij een toch wel heel erg duidelijk signaal van de kiezer.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom laten VVD/CDA de PVV wegglibberen?

Ik geef ’t toe, ik begrijp er niets meer van. De enige die van de huidige opzet van het minderheidskabinet lijkt te profiteren is de PVV. Wat beweegt het CDA en de VVD?

Het CDA heeft een enorme dreun gekregen en zag de zuidelijke stem naar de PVV gaan. De reden daartoe is niet omdat het CDA zich niet rechts genoeg heeft geprofileerd. Eerder lijkt me er sprake van Balkenende-vermoeidheid. En onvrede over de rest van de matig presterende partij en de onderons-sfeer waar het CDA in zwelgt: Waar was Van Geel? Verhagen zat vooral Israël en de VS naar de mond te praten. Eurlings liet het regeren liever aan de ANWB over. Maria van der Hoeven hebben we niet meer gezien. Problemen verschuiven naar commissies. Parlementaire enquêtes vermeden.

Wat heeft het CDA in deze coalitie te winnen? Er moeten veel onpopulaire maatregelen worden genomen. De PVV zal die vanuit de Kamer steunen. Maar als er weer gekozen wordt, denk je dat de kiezers de Kamer op deze maatregelen aanspreekt? Nee, men legt die verantwoordelijkheid bij het kabinet. De PVV kan zich daar makkelijker van distantiëren dan de coalitiepartijen. De PVV heeft immers geen bestuurlijke verantwoordelijkheid gedragen. Lekker makkelijk jongens.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederland Gedoogland?

Nu VVD, CDA en PVV komende week serieuze coalitie-onderhandelingen gaan voeren, lijkt het eerste minderheidskabinet uit de Nederlandse parlementaire geschiedenis aanstaande. Wat bezielt Rutte, Verhagen en Wilders om uitgerekend met deze ongebruikelijke variant te komen? En hoe groot is de kans dat dit een stabiele coalitie oplevert die 4 jaar uitzit?

Geert Wilders (wikimedia/Thehurrican007)

De drie partijen hadden uiteraard ook kunnen kiezen voor een ‘normale’ coalitie van gelijkwaardige partners, ieder met ministeriële verantwoordelijkheid. Met een nipte meerderheid van 76 zetels, eventueel opgetuigd met de SGP (de ‘Staphorster variant’), was dit wel degelijk een optie. Sterker nog, een op een ruime Kamermeerderheid leunend kabinet van VVD, CDA en PVV was – althans op papier – voor zowel VVD als PVV altijd de gedroomde variant. Voor de partij van Wilders omdat het simpelweg de enige coalitie was waarbij de PVV zou kunnen aanschuiven. En voor de VVD omdat de partij zo slechts minimale concessies zou hoeven doen op bijv. de hypotheekrenteaftrek, rekeningrijden of andere traditionele rechtse stokpaardjes. Vooropgesteld natuurlijk dat Wilders’ toezeggingen nu meer solide zouden blijken te zijn dan ten tijde van de onvermijdelijke breuk met de VVD-fractie in september 2004.

Maar hoe zat het dan met het sociale gezicht van de PVV, naar het leek letterlijk overgepend uit het verkiezingsprogramma van de SP? Cynischer dan veel PVV-stemmers, hadden Rutte en de zijnen al lang getaxeerd dat de populistische retoriek van Wilders slechts voor de bühne was. De zes jaar die Wilders in de VVD-fractie zat, verdedigde hij immer met verve een stevig neoliberaal beleid. Wilders echte – en enige – issue is de Islam; op het obsessieve af.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Domineesland wijst niet naar zichzelf

Deze gastbijdrage is van politiek-historica en journaliste Fleur Boose. De bijdrage stond afgelopen vrijdag in NRC Handelsblad (niet online) en werd geschreven voor het nieuws van een mogelijk minderheidskabinet. De redactie vindt de bijdrage echter nog zeer relevant.

Schande, riepen onder meer CDA en VVD toen een – democratisch gekozen – ‘vrijheidspartij’ toetrad tot de Oostenrijkse regering. Nu, tien jaar later, dreigt in Nederland hetzelfde te gebeuren. En dit keer werken CDA en VVD er aan mee. Het domineesland wijst kennelijk niet graag naar zichzelf.

Kan de koningin nog wel op skivakantie naar Oostenrijk? En wat als een immigratiestop volgt? Het (dreigende) aantreden van de Freiheitlichen Partei Österreichs (FPÖ) van Jörg Haider hield de politieke gemoederen in het jaar 2000 maandenlang bezig. Veertien EU-landen, waaronder Nederland, kondigden diplomatieke maatregelen af. VVD-Kamerlid Weisglas was uiterst bezorgd en riep de EU op zéér scherp te zijn. Zijn CDA-collega De Hoop Scheffer sprak over „een donkere grens die in Oostenrijk wordt genaderd als de FPÖ mee gaat regeren”. Partijgenoot Eurlings zei dat „het CDA al zijn kanalen heeft aangewend om het ontstaan van de coalitie in Oostenrijk te voorkomen”.

Het CDA vreesde vooral een aantasting van de ‘waardegemeenschap’. „Tot deze waarden behoren respect voor de rechten van de mens en een compromisloze houding ten aanzien van racisme en discriminatie”, legde Eurlings in maart 2000 uit in de Kamer. CDA-prominent Hans van den Broek schreef een maand daarvoor in deze krant: „Zouden wij van andere EU-partners passiviteit verwachten als de Centrumpartij van Janmaat de helft van onze regeringsposten zou bezetten? Inderdaad en goddank een vrij hypothetische casus, maar het negatieve antwoord op die vraag verandert daardoor niet. “Business as usual” moet binnen de EU uit den boze zijn als het om dit soort uitwassen gaat.”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minderheidskabinet beste rechtse optie

De kogel is door de kerk: VVD en CDA gaan onderhandelen met de PVV over gedoogsteun voor een minderheidskabinet. Zo’n regeervorm is nauwelijks beproefd in het Nederlandse staatsbestel en deskundigen zijn er negatief over.

Maxime Verhagen (Wikimedia Commons)

Het verzet binnen het CDA tegen samenwerking – in welke vorm dan ook – met de PVV lijkt groot, maar deze variant is wellicht voor het CDA en VVD de beste. Mat Herben refereerde er deze week in Villa VPRO al aan: om een kabinet te formeren heb je vertrouwen nodig. Vertrouwen tussen de mensen die het kabinet moeten gaan vormen.

En daarin zit het probleem voor een kabinet met PVV: de PVV heeft geen mensen met bestuurservaring en vakkennis die een minsterspost kunnen dragen. Het is geen toeval dat Wilders tot nu toe geen enkele kandidaat heeft genoemd, terwijl hij ze in dit proces (in elk geval tegenover CDA en VVD) heeft moeten noemen om dat vertrouwen te kunnen creëren. Nu mensen van buiten de PVV halen is een mogelijkheid, maar kan een tweede LPF-debacle veroorzaken. De ministersploeg van de PVV moet ook elkaar kennen en vertrouwen.

Een strategische reden om niet aan zo’n kabinet te beginnen is het “afbreukrisico” voor CDA en VVD. Wilders kan het kabinet laten vallen en zal zo disproportioneel veel macht uit kunnen oefenen. Er wordt wel gesuggereerd dat Verhagen zo gek is op het pluche dat hij dat voor lief zal nemen (Syp Winia suggereert zelfs dat het grote aantal ministersposten de motivatie is), maar die suggestie geeft wel heel weinig krediet aan een van de meest gewiekste politici van het land.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In het kabinet, en dan?

Stel nou dat er een rechts kabinet komt. En stel nou dat de PVV meer doet dan vanuit de Kamer een beetje gedoogsteun geven. Welke posten moeten dan naar de PVV gaan? Afgaande op het zetelaantal, zal de PVV ongeveer veertig procent van de kabinetsposities kunnen claimen. Maar dat wordt niet zo makkelijk.

Algemene Zaken is voor de VVD.

Buitenlandse Zaken: Proest. Het buitenland is iets waar je een muur omheen zet of dat je moet beledigen.

Ontwikkelingssamenwerking: Dat schaffen we af.

Onderwijs: Hoger onderwijs is voor de elite. Een staatssecretaris misschien die over het basisonderwijs gaat.

Volksgezondheid: Serieuze kanshebber. Welk zwaargewicht van de PVV vertrouwen we het grootste overheidsbudget toe? Fleur Agema heeft zich in ieder geval wel laten gelden op een aantal dossiers. Come to think of it, welke PVV’er heeft er überhaupt bestuurlijke ervaring?

Defensie: Daar vallen weinig brokken te maken.

Financiën: Hmmm, dat voelt toch niet helemaal lekker. Misschien een staatssecretariaat? PVV is wel goed in het opvragen van administraties.

Economische Zaken: Doet de PVV aan economisch beleid?

Sociale Zaken: Waarom niet? Kunnen ze hun sociale gezicht laten zien. Maar willen ze verantwoordelijk zijn voor de bezuinigingen?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende