Het einde van de blanke suprematie

In de VS waart net als in Nederland de vreemdelingenangst rond. Zondag verschijnt het essay De angst voor het vreemde bedreigt onze vrijheid van Trouw-columnist Hans Goslinga. Het essay gaat over overeenkomsten en verschillen tussen de twee landen, en over de manier waarop de politiek inspeelt op gevoelens van angst. De overeenkomsten zijn frappant, ook als je terugkijkt in de geschiedenis. Het lijkt erop dat een aantal angsten universeel is. Maar er zijn ook in het oog springende verschillen. En dat maakt dat Amerika er, ondanks de meer paranoïde politiek, beter voor lijkt te staan dan wij. Een opvallende parallel In 1841 eiste Samuel Morse, de uitvinder van de telegraaf en de morsecode, een totale immigratiestop op katholieken. Het rooms-katholicisme was niet alleen een religie, maar ook een politieke ideologie die erop uit was op slinkse wijze mensen te onderwerpen aan Rome en Amerika in zijn greep te krijgen. In de krant van zijn broer schreef hij dat het papisme ,,onder de heilige mantel van religie een doortrapt en despotisch politiek systeem is van het donkerste soort’’. Hij waarschuwde zijn protestantse landgenoten in vlammende bewoordingen: ,,Sta op! Sta op! Ik smeek u! Word wakker! Neemt de stellingen in! Sluit de poorten! Uw vijanden, verkleed als vrienden, komen met duizenden tegelijk uw ruïne binnenstromen door de open poorten van de naturalisatie’’. In mei 2011, 170 jaar later, zegt Geert Wilders in de kerk van een fundamentalistische Pinkstergemeente in Nashville: ,,Amerika wordt geconfronteerd met een heimelijke jihad’’. Ook hij waarschuwt: ,,Ontwaakt christenen van Tennessee. De islam staat aan uw poorten. Maak niet dezelfde fout als Europa. Sta de islam niet toe hier voet aan de grond te krijgen’’. Vijandelijke dreiging Twee voorvallen die ondanks het tijdsverschil volgens Goslinga veel met elkaar te maken hebben.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilders zoekt het dichter bij huis

Geert Wilders (Foto: Flickr/pietplaat)“De Grieken zijn de nieuwe moslims”, aldus VVD-goeroe en trendwatcher Ben Verwaayen, in het NRC. De islamdiscussie is wel over zijn hoogtepunt heen en daarom richt Wilders zijn pijlen nu op het Europese beleid ten aanzien van Griekenland.

Als je Wilders hoort, kan Verwaayen helemaal gelijk hebben. In een interview met De Volkskrant wordt de koerswijziging van de PVV geëtaleerd. Op de vraag wat zijn kompas nu is, antwoordt Wilders: “Ons niet laten opgaan in een Europese moloch”.
Hij vindt dat Henk en Ingrid “genoeg voor hun kiezen hebben gehad” en extra bezuinigingen moeten maar “bij Europa worden gehaald”, Hij daagt Cohen uit geen steun te geven aan “het Europa-pakket”. Wilders wijst op “het vreselijk eurofiele karakter van de Miljoenennota”.

Zoals de wind waait, waait zijn jasje. Lange tijd was dat een gezegde, dat vooral op het CDA van toepassing werd geacht. Het CDA is, in verleden en heden, herhaaldelijk verweten regeringsdeelname belangrijker te vinden dan de inhoud.
Bij de PVV waait het jasje net iets anders. Regeringsdeelname gaat men uit de weg. De positie van quasi-vice-premier is wel zo comfortabel. Wilders laat zich niet verleiden tot definitieve uitspraken over het aangaan van regeringsverantwoordelijkheid. Oppositie voeren, gedoogpartner zijn, een deurtje open houden naar een plaatsje in een kabinet, het is allemaal even leuk, zegt Wilders.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De puinhopen van tien jaar Pim

Op 20 augustus 2001 verklaarde Pim Fortuyn de politiek in te willen gaan. Achteneenhalve maand later al werd hij in Hilversum doodgeschoten door Volkert van der Graaf en werd het Binnenhof in Den Haag belegerd door zijn woedende aanhang. Het zijn beelden die ik niet gauw vergeet – de moord zowel als de eerste reacties erop waren diep schokkend.

Fortuyn leverde met zijn in 1997 uitgegeven boek Tegen de islamisering van onze cultuur een vroege bijdrage aan wat we nu het islamdebat noemen, maar het kreeg aanvankelijk weinig aandacht. Al meteen in augustus 2001 geeft hij in het Rotterdams Dagblad de richting van zijn denken aan, in woorden die nog altijd snoeihard zijn: “Ik ben ook voor een ‘koude oorlog’ met de islam. De islam zie ik als een buitengewone bedreiging, als een ons vijandige samenleving.” En begin september: “Je moet de moskeeën zien als mantelorganisaties … in de moskeeën worden martelaars gefokt.” Op de elfde van diezelfde maand vlogen twee vliegtuigen in de Twin Towers en leek professor Pim gelijk te krijgen. De achterlijke cultuur (ook dat zijn woorden van Fortuyn) had zich van zijn slechtste kant laten zien. Met het zogenaamde islamdebat is het sindsdien niet meer goed gekomen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Niet de daad, wel de ideologie

Dé discussie in de blogosphere is in hoeverre Breivik’s vreselijke daad toe te schrijven is aan het gure rechts-populistische klimaat in Europa. Ik zal eerlijk zijn: ik ben daar nog niet over uit. Wel vallen twee zaken op, die de afgelopen jaren overigens al vaak benoemd zijn.

De eerste is het spiegelbeeld tussen rechts- en islamitisch extremisme. Het 1500 pagina’s tellende politieke testament van Breivik staat bol van de retoriek die je ook bij islamitische radicalen aantreft. Hij spreekt ondermeer van een kruistocht, niet alleen moslims zijn een doelwit, maar ook de ‘marxistisch culturele elite’ die de multiculturele samenleving omarmt – kortom: iedereen die niet met ons is, is een legitiem doel. Rechtvaardiging wordt ook gevonden ver in het verleden – de geschiedenis wordt naar de eigen hand gezet. Tot slot worden anderen aangespoord om zich bij deze strijd aan te sluiten en krijgen ze praktische tips en tools daarvoor aangereikt.

Wat ook opvalt is dat de ideeën van extreem islamitische groepen in Europa nauwelijks aansluiting vinden, terwijl veel ideeën van Breivik in een aantal Europese landen de laatste jaren een solide plek in het politieke discours hebben gevonden. Daarom ook meteen het gewijs naar de PVV en andere Europese populistische partijen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marine LePen and the rise of populism

By Charles Grant, director of the Centre for European Reform.

Since becoming leader of France’s Front National in January, Marine Le Pen has started to shift her party away from the far right. She has not only dropped the overt racism and Islamophobia of her father but also adopted hard-left economic policies. “Left and right don’t mean anything anymore – both left and right are for the EU, the euro, free trade and immigration,” she said when opposing me in a recent dinner debate on the future of Europe in Paris. “For 30 years, left and right have been the same; the real fracture is now between those who support globalisation and nationalists.”

The debate – organised by The KitSon, a Paris think-tank – was off-the-record. But I can repeat some of her comments, since they echoed what she had already said on-the-record elsewhere. She is a tall, strong-looking woman and an effective debater. She speaks pithily and sometimes with humour.

She presents her party as a nationalist force – in British terms, the United Kingdom Independence Party rather than the British National Party. In its hostility to the EU and to immigration, the Front National has much in common with Austria’s Freedom Party, the Danish Peoples’ Party, the True Finns, the Sweden Democrats and Geert Wilders’ Party for Freedom in the Netherlands. Populist, illiberal parties are flourishing in the most sophisticated, liberal societies of Northern Europe.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

CDA kan de open deur maar niet vinden

Maxime Verhagen hield gisteren een stevige speech en kreeg vervolgens heel progressief Nederland over zich heen. Hij zou zich presenteren als een surrogaat-populist om de PVV-stemmer terug te winnen. Onzin. De toespraak toont vooral de totale richtingloosheid van het CDA, die er maar niet in slaagt om die enorme open deur te vinden.

Verhagen zette zijn gehoor op het verkeerde been door een jeremiade af te steken die zo uit de mond zou kunnen komen van een grappige Janmaat-persiflage. ,,Hoe gaat ons land eruit zien? Blijft Nederland nog wel Nederland als er zoveel buitenlanders bij komen? Blijft mijn buurt wel mijn buurt als er weer een kerk gesloten wordt en er een moskee wordt gebouwd? Waarom passen de nieuwkomers zich niet aan ons aan? Zij hebben geen last van mij ik wil ook geen last van hen hebben. Ze pikken toch niet de baan van mijn zoon in? Alles is zo duur geworden in Nederland; wordt mijn pensioen straks ook nog gekort? Hoe zit het eigenlijk met de boodschappen die ik doe: wat kan ik nu wel en wat kan ik nu beter niet eten van die producten uit het buitenland en zit die buitenlandse ziekte nu ook in onze groente of in ons vlees?”

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Raoul Heertje fileert vonnis Wildersproces

Logo klik TV Toen ik bij het zappen gisteravond dit fragment voorbij zag komen, dacht ik nog: die moet ik morgen even opduikelen. Ik was het alweer bijna vergeten, maar gelukkig waren de verschillige buren blijkbaar dezelfde gedachte toegedaan.

Toch vind ik het ergens iets griezeligs hebben dat we kennelijk een caberetier behoeven om te vertellen wat iedereen wel aanvoelt, maar wat blijkbaar volgens de nieuwe politieke correctheid niet uitgesproken mag worden, omdat je dan 1,5 miljoen kiezers ‘demoniseert’ en hen zogenaamd het recht van spreken ontneemt.

We gaan kennelijk naar Amerikaanse toestanden.

Net zoals in de VS democratische politici en progressieve intellectuelen als verlamde konijntjes bevriezen zodra de koplamp van het rechtse populisme in hun ogen schijnt, en het belachelijk maken en blootleggen van Republikeinse kolder en hypocrisie maar overgelaten wordt aan komieken als John Stewart, Stephen Colbert en Bill Maher, zo lijkt heel vrijwel weldenkend Nederland de vrijspraak van Geert Wilders als de wijsheid van Salomo te bejubelen, en wordt het aan een caberetier overgelaten om de vinger te leggen bij de inconsistentie in het vonnis.

Heertje kan dat dan wel weer meesterlijk: in Jip en Janneke-taal uitleggen wat het absurde is aan de juridische sofisterijen waarmee Wilders vrijgepleit wordt van haatzaaien, aanzetten tot discriminatie en belediging op grond van etnische, culturele en godsdienstige achtergrond. Maar als alleen de nar de waarheid nog durft te zeggen, is dat dan niet een teken aan de wand dat we toegaan naar een bestaan in de greep van een kaste onaantastbare dwingelanden, die je beter niet tegenspreekt indien je geen rechtse hetze aan je broek wilt hebben?

Vorige Volgende