populisme Archives - Page 11 of 23

Foto: Bernardo Londoy (cc)

De mythes van het populisme

17 februari 2015 , 11:00 , door Gastauteur

ANALYSE - Populisme is eigenlijk niets anders dan een politieke analyse van wat er mis is in de samenleving. Over de juistheid van die analyse valt te twisten, maar op dit moment slaan veel analytici veel te ver door in het diskwalificeren van populisme. Een groot gedeelte van het negatieve imago van populisme is gebaseerd op mythes, meent Matthijs Rooduijn.

Het gaat goed met de populisten in West-Europa. In ons eigen land gaat Geert Wilders aan leiding in de opiniepeilingen. In Frankrijk raakt men maar niet uitgepraat over het succes van het Front National (FN) van Marine Le Pen. In het Verenigd Koningrijk gaat het in het publieke debat al maanden vooral over Nigel Farage en zijn United Kingdom Independence Party (UKIP). In Griekenland is Syriza van Alexis Tsipras onlangs aan de macht gekomen. En in Spanje lijken Pablo Iglesias en zijn Podemos weleens voor een aardverschuiving te kunnen gaan zorgen.

Maar wat is het eigenlijk dat deze uiteenlopende partijen populistisch maakt? Populisme is een verwarrend etiket dat op zeer uiteenlopende fenomenen wordt geplakt: West-Europese rechts-radicale partijen, Latijns-Amerikaanse dictatoren, Oost-Europese socialisten, Noord-Amerikaanse politieke entrepreneurs en Russische boerenbewegingen. Geen wonder dat het voor veel mensen volstrekt onduidelijk is wat populisme nu eigenlijk precies is.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du Jour

Quote du jour | Nationale politici

29 december 2014 , 10:00 , door Jeroen Laemers

Een opgeheven vingertje om nationale politici de les te lezen, werkt niet. Hij moet kritiek niet verwarren met euroscepsis.

Mark Verheijen, Kamerlid namens de VVD, reageert op de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, die vorige week stelde dat VVD, PvdA en CDA in toenemende mate populistische partijen zouden zijn gaan imiteren.

En verder moeten ‘nationale politici’ natuurlijk gewoon boven internationale kritiek verheven zijn. Want dat ‘werkt niet’.

Foto: blu-news.org (cc)

Is de Alternative für Deutschland (AfD) populistisch radicaal rechts?

3 februari 2015 , 07:00 , door Gastauteur

ACHTERGROND - ‘Kan de Alternative für Deutschland (AfD) worden bestempeld als een populistische, radicaal-rechtse partij?’ vraagt Matthijs Rooduijn zich af.

De laatste jaren is er veel gediscussieerd over populistisch radicaal-rechtse partijen. Vooral sinds de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei vorig jaar – waarbij partijen als het Franse Front National (FN) en de Britse United Kingdom Independence Party (Ukip) grote successen boekten – lijkt het aantal nieuwsberichten over deze partijfamilie exponentieel te zijn toegenomen.

Eén van de partijen die vaak in één adem wordt genoemd met partijen als FN en Ukip is de Duitse Alternative für Deutschland (AfD). Maar is dit wel terecht? Kan de AfD worden bestempeld als een populistisch radicaal-rechtse partij?

In een vorige week online gepubliceerd artikel (paywall) gaat de Duitse politicoloog Kai Arzheimer op deze vraag in. Arzheimer onderwerpt het Europese verkiezingsprogramma uit 2014, de website en de Facebookpagina van de partij aan een uitvoerige analyse en richt zich daarbij op de vraag of de partij nativistisch, populistisch en eurosceptisch is.

Nativisme is een combinatie van nationalisme en xenofobie en kan worden gezien als een ideologie die stelt dat non-native elementen (personen, ideeën en beleid) een gevaar vormen voor de homogene natiestaat. Populisme is de boodschap dat het pure volk wordt uitgebuit door een corrupte elite, en euroscepsis houdt een negatieve houding tegenover Europese integratie in.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Europatriottisme

19 januari 2015 , 11:00 , door Jos van Dijk

RECENSIE - Europa als vaderland? Het lijkt voor veel mensen nog ver weg. Dick Pels pleit voor een milde vorm van Europatriottisme om de Europese integratie verder te helpen.

De reacties op de aanslagen op Charlie Hebdo en de joodse supermarkt in Parijs waren in Europa tamelijk eensgezind. De ‘mars van de republiek’ met Merkel en Hollande was in feite een Europese demonstratie tegen terreur en voor de vrijheid van meningsuiting.

Buiten Europa waren ook totaal andere reacties te horen, van instemming (het westen een lesje leren), eigen-schuld-dikke-bult-verhalen die verwijzen naar de hardnekkige islamofobie in Europa, tot een directe kritiek op de vrijheid die de cartoonisten zich permitteerden in hun bespotting van alles wat voor anderen heilig is. ‘Moslims hebben gelijk dat ze boos zijn,’ verklaarde de voorzitter van de Bond van Katholieken in de Verenigde Staten. ‘Was Charbonnier niet zo narcistische geweest, dan had hij nu nog geleefd.’

Buiten Europa voelen we ons vaak meer Europeaan dan wanneer we thuis zijn. En dat gevoel mag best wat meer groeien, vindt Dick Pels in zijn essay Van welk Europa houden wij? De politieke integratie van Europa gaat niet vanzelf. Brussels beleid is niet voldoende. Burgers moeten ook gevoel krijgen voor de waarde van Europese samenwerking en de idealen die Europeanen daarbij delen.

De geschiedenis laat zien dat de politieke integratie vooraf is gegaan aan de culturele. Bijvoorbeeld in Italië. Na de Italiaanse eenwording in 1861 verklaarde de schrijver en voormalig premier van Piemonte Massimo d’Azeglio: ‘We hebben Italië gemaakt, nu moeten we nog Italianen maken.’ Pels citeert de Poolse historicus Geremek die met de variant kwam: “We hebben Europa gemaakt, nu moeten we nog Europeanen maken.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour

Quote du Jour | Politically Correct

14 november 2014 , 09:00 , door Prediker

In truth, it is racism that is the forbidden subject. If you object to that evil, you are “politically correct”, an oppressor and a threat to free speech. Missiles are fired at those of us who speak up. Some internet abuse is worse than being spat at. I am told by some leading lights that preference for one’s own sort is “natural” and that minorities have been spoilt by having protective laws and “special privileges”.

Foto: Partido Animalista - PACMA - (cc)

Is de Partij voor de Dieren populistisch?

26 januari 2014 , 15:00 , door Simon Otjes

ANALYSE - Als één partij in de Tweede Kamer niet populistisch zou kunnen zijn, is het de Partij voor de Dieren. Immers deze partij verzet zich tegen de dominantie van menselijke belangen in de politiek. Beleid zou niet gebaseerd moeten zijn op wat mensen vinden maar op wat in het belang van alle dieren is. Iedere debatbijdrage wordt daarom afgerond met de ze zin ‘tevens ben ik van mening dat de bio-industrie moet worden afgeschaft’. Maar de recente bijdrage van Marianne Thieme aan het debat over het burgerforum EU had een aantal opvallende populistische kenmerken.

Laten we populisme definiëren als een (dunne) ideologie die

een tegenstelling ziet tussen (a) een deugdzaam en ondeelbaar volk en een (b) kwaadaardige elite;

stelt dat de elite het volk haar vermogen om haar soevereiniteit uit te oefenen ontnomen heeft;

en stelt dat dat moet worden hersteld.

Het is belangrijk om op te merken dat populisme geen negatieve kwalificatie is. Volgens één van de indieners van het burgerforum EU, Ewald Engelen, die toch zelf aardig kwalificaties kan uitdelen en incasseren, zou populisme ‘in het woordenboek van nette mensen [staan] voor grof taalgebruik, redeloze onderbuikgevoelens, argumentenhaat en vijanddenken.’ Dat is in elk geval deze definitie niet het geval: het streven naar volkssoevereiniteit en een gezonde afkeer van autoriteit is regelmatig ‘the right side of history’ gebleken.

Rechts-populisme is salonfähig geworden

17 september 2012 , 08:52 , door Klokwerk

Wie gelooft dat het populisme afgelopen verkiezingen een gevoelige slag heeft gekregen heeft het behoorlijk mis. De verkiezingsuitslag vertoont een Nederland dat hopeloos verdeeld is tussen rechts populisme en centrum-links realisme.

“Het midden heeft gewonnen!” Juichen de kranten. Met name de internationale pers stelt dat in Nederland de common sense weer een beetje lijkt te zijn teruggekeerd na twee jaar populisme en onzinpolitiek.

Arend Jan Boekesteijn gaat nog verder. Hij concludeert afgelopen donderdag in “1 voor de Verkiezingen” dat de gedoogconstructie “gewerkt” heeft in het bestrijden van het populisme. Een slechtere analyse van wat gebeurd is, bestaat niet. De PVV is namelijk niet gekrompen tijdens de kabinetsperiode. Dat gebeurde pas toen het CDA ze uitsloot en het duidelijk werd dat de PVV nooit in een volgende regering zou komen. Een cordon sanitaire; het woord is taboe in Nederland. Maar het is wel de beste manier om populisten aan te pakken, zo blijkt maar weer.

Daarnaast is het populisme absoluut niet dood. Bas Heijne geeft in het NRC blijk van een iets beter begrip van de uitslag. Hij stelt terecht dat het midden niet gewonnen heeft, maar ten onder gegaan is in polarisatie. Resultaat is dat met twee winnende “middenpartijen” coalitievorming alles behalve een makkelijke taak zal zijn. En daarbij is Heijne er bang voor dat waar deze zogenaamde middenjongens water bij de wijn zullen doen, ze een weerloos slachtoffer zullen worden voor populisten op links en rechts.

Protestsong tegen Bart De Wever

15 oktober 2012 , 08:49 , door Geoff

Hoor eens Bart de Wever: “Jouw land is niet mijn land. Want jouw land is een landmijn”. Dit is een eerder gemaakte protestsong tegen Bart de Wever die gisteren tot burgemeester van Antwerpen werd gekozen. De Wever wil Vlaanderen afsplitsen van België.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Duiding

13 september 2012 , 22:00 , door Prediker

Zouden ze het zelf nu geloven, al die partijcoryfeeën die gisteren met een doodernstig gezicht voor de camera’s stonden te verkondigen dat de kiezer massaal voor PvdA en VVD had gestemd omdat deze “het regeringsbeleid steunde”, of zich juist “aangesproken wist door het verhaal van de PvdA”, of “had gekozen voor stabiliteit”, of “vond dat de problemen nu eens echt aangepakt moesten worden”?

Commentatoren waagden zich nog verder de diepte in. Wim Voermans proclameert al het einde van de Fortuyn-revolte, Nausicaa Marbe het einde van het populisme. En Claes de Vreese ziet in de uitslag “een keuze voor partijen die kiezen voor een toekomstgerichte, oplossingsgerichte aanpak”. Buitenlandse kranten schreven dat Nederland kiest voor een pro-Europese koers.

Ik geloof er eerlijk gezegd allemaal geen biet van. De Nederlandse kiezer is nog net zo rancuneus als voorheen. Vandaar dat massa’s mensen strategisch op de VVD en het PvdA hebben gestemd. Nederland is tot op het bot verdeeld, tussen mensen die als de dood zijn dat hun eigen portemonnee er aan gaat als die vermaledijde Roemer of Samson met zijn SP of PvdA de grootste partij zou worden, en mensen die als de dood zijn dat de verzorgingsstaat eraan gaat als Links onvoldoende vuist weet te maken tegen de vreselijk rechtse Rutte, en die deze aalgladde premier – na twee jaar beleid waar Rechts z’n vingers bij af kon likken – het liefst het torentje uit gekegeld hadden.