Kunst op Zondag | AI voor de luie componist

Een roman schrijven met ChatGPT, een schilderij maken met Dall E-2, het kan allemaal. En nog op een tamelijk luie manier ook. Gewoon een opdrachtje intikken en de software doet de rest. Kan dat ook met muziek? Nog niet. Er is nog geen AI programma dat een leuk moppie muziek levert, simpelweg met de opdracht ‘componeer mij een deuntje in de stijl van Bob Marley voor symfonieorkest in wandeltempo’. OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT en Dall E-2 is met de kunstmatige jukebox al een heel eind. De complexiteit van de data waarmee de software moet ‘leren’ een liedje te maken is enorm. Niet alleen wordt er voor de stijl uit talloze samples van bekende artiesten en hun songs geput, de software moet ook alle muzikale parameters (ritme, maat, klankleur, dynamiek, toonhoogte, etc.) kunnen hanteren.  En dan nog een tekstje er bij kunnen leveren. Bob Marley beginnen ze een beetje onder de knie te krijgen. OpenAI · Late October: In the style of Bob Marley OpenAI geeft hier een lijst samples die door hun AI jukebox zijn gemaakt. Het zijn dan weer anderen die de videoclips maken bij een song uit de Open AI Jukebox. Dan krijg je bijvoorbeeld een virtuele Nirvana met een even virtuele ‘Rotting Away’. https://www.youtube.com/watch?v=OfYEH0Nv1T4 Sony is al net zo ver. Met Flow Machines genereert AI liedjes in elke populaire stijl. Een Beatlesnummertje? Geen probleem. https://www.youtube.com/watch?v=LSHZ_b05W7o David Cope doet het met klassieke muziek. Hij ontwierp ‘Emmy’, een AI programma dat bijvoorbeeld een stukje Vivaldi genereerde. Meer op zijn Youtube-kanaal. https://www.youtube.com/watch?v=2kuY3BrmTfQ Artificiële intelligentie blijkt ook handig om niet afgemaakte composities te voltooien. Veel componisten van klassieke muziek werden niet ouder dan hun negende symfonie. Schetsen voor een tiende symfonie behoorden tot de nagelaten erfenis. Musicologen hebben zo nu en dan een symfonie voltooid, puur op basis van hun kennis. Maar een knap staaltje werd geleverd door ‘Beethoven AI’. Het computerprogramma werd gevoed met alle composities van Beethoven én werken van componisten die van invloed waren op zijn werk. Er rolde een volledige partituur van Beethovens tiende symfonie uit.  Het Beethoven Orchestre Bonn voerde het stuk live uit. Een beetje Beethovenkenner zal zeggen dat het een mislukt resultaat is. Wat we aan het begin horen ligt dicht bij de wereldbekende vijfde symfonie (ta ta ta taaaa). Wie Beethovens ontwikkeling langs de lijn van zijn symfonieën kent, zal zeggen dat deze 10e te ver afklinkt van de wereldberoemde Negende (Alle Menschen en nog zo wat…). Een zweem daarvan valt tegen heit einde te ontwaren. Oordeelt u zelf. https://www.youtube.com/watch?v=Rvj3Oblscqw Awel, met het juiste computerprogramma kunt u dus zelf een roman maken, een schilderij produceren of een muziekstukje ontwikkelen. Zelfs muziek die bij een film zou kunnen passen. Dat zou heel fraai kunnen als het om de verfilming van een boek gaat. Stop het boek in de database, die er wat beelden uit de film bij, bepaal de stijl en de instrumentatie en dan moet zo’n programma iets behoorlijks kunnen leveren? Wetenschapper Saif Mohammad en programmeur Hannah Davis ontwikkelden ‘Transpose’, dat van literatuur muziek kan maken. Simpel gezegd koppelt het algortime woorden aan emoties (‘tranen’= ‘droevig’), het algoritme genereert op basis van die associaties een muziekstukje. De muziek bij een Sherlock Holmesfilm (op basis van de boeken van Arthur Conan Doyle) zou zo kunnen klinken: TransProse · The Adventures Of Sherlock Holmes Hier de muzikale vertolking van Lord of the Flies (roman van William Golding). TransProse · Lord Of The Flies Menig boek is verfilmd en natuurlijk was het boek beter. Volgens hardcore literatuurliefhebbers. Tot op heden gaat de ‘vermuzieking’ van een boek niet verder dan ‘filmscores’: muziek die de film begeleid. Soms niet meer dan wat muzikaal behang, maar er zitten ook regelrechte hits bij. Maar het zou leuk zijn als er een soort ChatGPT komt waar je jouw favoriete boek mee kunt op weten in jouw favoriete muziek. Zegt u eens: welk boek zou graag ‘vermuzieken’?

Door: Foto: AKZOphoto (cc)

Closing Time | Lana Del Rey

Misschien heb ik Lana Del Rey onterecht afgeschreven als hedendaagse popartiest, zonder het te luisteren nota bene. Omdat haar nummer ‘A&W’ volgens Pitchfork het beste nummer van 2023 is, ging ik toch maar luisteren. En tja, dan moet je er toch maar een Closing Time van maken.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | Alleen de allenigen

Allenigen zijn niet sneu, maar de maatschappij is nog steeds sterk ingericht op samenstelletjes. Populaire muziek ook. Daar gaat het nog altijd over ‘happy together’. Over het alleen zijn wordt enkel gesmartlapt als een relatie aan diggelen ligt.

Als het al over ‘happy alone’ gaat, is het bluffen dat iemand geen last heeft van het feit dat partner de relatie heeft verbroken. Zo van, ‘je doet maar, ik red me wel’.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Burning

Waarom zou je zoeken naar een eigen geluid als dat geluid al bestond in de jaren zestig? Je hoef alleen maar het stof eraf te blazen, wat aanpassen aan de eigen tijd, wat moderniseringen, elektronica, en voila, lekkere nostalgische soul die niet zou misstaan in een James Bond film. Een genrestukje van de Yeah Yeah Yeahs, maar aanstekelijk gedaan.

Closing Time | Elephant

 Scram C Baby maakte met Elephant, het beste Nederlandse nummer van 2018. Maar dat is mijn mening, als u een betere song kent uit dat jaar, plaats ‘m hieronder.

Het centrale personage uit de bijbehorende clip, wordt gespeeld door Harry Duerinck, en dat doet hij heel goed en geloofwaardig. In het begin zien we Harry ontwaken met zijn apneumasker (Olifant). Zijn huishouden oogt wat rommelig, (zou zijn vrouw zijn overleden?) de foto’s van zijn kinderen (de regisseur van dit filmpje heeft dezelde achternaam als Harry), hangen aan de muur en de Belasting Almanak ligt op tafel.

Closing Time | When I Leave

Het blijk inmiddels al bijna tien jaar terug te zijn, dat ik een video bekeek die toch wel wat apart was, bijzonder. Ranzig, zei een kennis, onsmakelijk, getverdemme, beetje met je blote reet heen en weer schuiven in dat filmpje, viespeuken.

De video was van The Fat White Family: Touch The Leather. Ik zie nu ook dat YouTube daar een leeftijdsdingetje aan verbonden heeft.

Maar met die video liet The Fat White Family zien dat ze in ieder geval geen zoete band waren die commercieel wilde gaan. Wie bedenkt zoiets? En waarom gaat dan de hele band akkoord met de uitvoering: ja, dat is een prima script, doen, mijn moeder vindt dat vast ook erg goed, vast.

Closing Time | I Don’t Love Anyone ( But You’re Not Just Anyone)

Ach, wat een fijne uitvoering van I Do’n’t Love Anyone. Akoestisch, kleinschalig, gezellig, liefdevol en hecht gebracht – en rommelig, wou ik haast zeggen, maar dat geloof ik toch niet echt. De muzikanten weten precies wat ze doen, misschien iets minder bedacht dan als ze op een podium zouden staan.

Peter improviseert er nog een stukje When Johnny Comes Marching Home tussendoor, maar dat zal ook wel afgesproken zijn, neem ik aan.

Closing Time | Cindy Wilson – Change

Nooit te oud laat om…

In 2017, ruim veertig jaar na de start van The B-52’s, lanceerde Cindy Wilson, mede-oprichtster én de karakteristieke strot van The B-52’s, haar solo-album Change.

‘Solo’ vind ze wat overtrokken want het project begon na wat jammen met Ryan Monahan (bas) en Lemuel Hayes (drums). De andere bandleden droegen ook het nodige bij en Wilson is van mening dat dit dus een uiterst democratisch bandje is.

Closing Time | When You Are A King

Als je koning bent, dan hoef je niets te doen.
De vogels zingen voor je,
Je krijgt geschenken.
Overal waar je gaat
Buigen mensen diep voor je.
En koetsen dragen je,
Je hoeft niet te lopen als je koning bent
En je hoeft niets te doen
Als je koning bent,
Want je bent de koning.

Closing Time | For Cryin’ Out Loud

Wie zijn dit? The Heck. Wat, The Heck? Ja, The Heck. Uit Klazienaveen, Drenthe, tussen Zwartemeer en Bargerveen. En daar maken ze dus ge-wel-di-ge muziek. Waarom weet niet iedereen dat?

Deze clip is opgenomen in de voormalige dierentuin van Emmen. Naar verluidt stonden de pinguïns in de polonaise, stonden de giraffes te headbangen en stonden de olifanten tijdens dit nummer klaar om te gaan stagediven. (Gelukkig greep de oppasser op tijd in.)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende