IMF zoekt naar olie in een kristallen bol

Afgelopen week publiceerde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een een rapport, getiteld “The Future of Oil: Geology versus Technology” (pdf). Het rapport kijkt naar de toekomstige wereldproductie van aardolie aan de hand van economische modellen en vanuit geologisch oogpunt. Volgens economische modellen wordt de aardolieproductie hoofdzakelijk bepaald door de vraag. En de vraag stijgt door economische groei. De economische modellen gaan ervan uit dat economische groei ertoe zal leiden dat er meer olie gevonden en gewonnen zal worden. De groei van de wereldproductie wordt bewerkstelligd door een stijgende olieprijs. Als de vraag en de prijs hoog genoeg oplopen, dan zal de industrie ook olieprojecten opstarten, die nu nog niet profijtelijk zijn. In het afgelopen decennium heeft het Amerikaanse Energy Information Agency (EIA) prognoses gemaakt over de groei van de olieproduktie. Maar die prognoses moesten telkens naar beneden worden bijgesteld.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de wereld vecht men steeds vaker om olie

Er is altijd om olie geknokt, maar volgens de Amerikaanse professor Michael T. Klare ontstaan er steeds meer conflicten om olie en andere energiebronnen. Niet verwonderlijk: vanwege peak-olie wordt de inzet steeds hoger en is bluffen niet meer genoeg. Alleen al dit jaar ziet Klare zes conflicten die in essentie om energiebezit of de leverage die dat bezit impliceert gaan. Op het uitstekende blog Informed Comment en op Tom Dispatch maakt Klare de volgende opsomming:

1) De oorlog tussen Zuid-Soedan en Soedan. Het is een conflict met vele draden, maar de belangrijkste inzet is de verdeling van het oliegeld tussen de twee landen.

2) De schermutselingen tussen de Filippijnen en China in de Zuid-Chinese Zee. De Filippijnse marine hield een aantal Chinese vissers aan die in haar territoriale wateren aan het vissen waren. Het onderliggende conflict gaat niet over vis, maar over olie en wie de Zuid-Chinese Zee beheerst.

3) Egypte levert geen gas meer aan Israel. Egypte is zelf nauwelijks een olie- of gasproducerend land, maar gebruikt de toevoer naar Israel als leverage, vooral onder grote publieke druk.

4) De Argentijnse regering eigende zich een meederheidsbelang toe in het grotendeels Spaanse oliebedrijf YPF. Enerzijds wordt deze gedeeltelijke nationalisatie uitgevoerd vanuit electorale overwegingen. Anderzijds vindt de regering dat het land te weinig terugziet van zijn energiereserves, vooral schaliegas.

Peak-pijpleiding en regionalisering van de energiemarkt

De mensheid gebruikte nog nooit zoveel energie als de afgelopen jaren. Tegelijkertijd lagen er nog nooit zoveel pijpleidingen voor olie en gas als nu. Fossiele brandstoffen worden getransporteerd naar de plek waar de vraag en de prijs het hoogst is. Aan de hoeveelheid pijpleidingen zit een maximum. Olie en gas zullen steeds vaker gebruikt worden op de plaats waar ze gewonnen worden.

Het is vervelend dat de grootste oliereserves gevonden worden op plaatsen waar weinig mensen wonen: in de Arabische woestijn, in Siberië en in Alberta in Canada. Om die aardolie naar de gebruikers te krijgen worden tankers gebruikt of pijpleidingen aangelegd. In de afgelopen 100 jaar is ruwweg de helft van de aardolie opgebruikt en we moeten ons afvragen of het nog de moeite loont om voor de resterende olie nog pijpleidingen te bouwen. In de VS besloot men onlangs om voorlopig nog geen pijpleiding aan te leggen vanuit de teerzanden in Canada naar de raffinaderijen in de VS.

Hetzelfde kunnen we concluderen voor aardgaspijpleidingen. Het gas wordt veelal gewonnen op plaatsen waar weinig gebruikt wordt (Turkmenistan, Algerije, Iran) Om het bij de gebruikers te krijgen worden leidingen aangelegd. Die gaspijpleidingen zijn kwetsbaar voor aanslagen. Dus politieke stabiliteit is een vereiste. De TAPI-gaspijpleiding tussen Turkmenistan, Pakistan en India werd al in de jaren 90 van de vorige eeuw bedacht, maar vanwege de oorlog in Afghanistan is er nog altijd niet aan de bouw begonnen. Sinds president Mubarak in Egypte tot aftreden werd gedwongen zijn er al 14 aanslagen gepleegd op de gaspijpleiding tussen Egypte en Israël.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Piramidesteden maken ons onafhankelijk van de olie

De huidige stedenbouw reflecteert onze afhankelijkheid van olie. Nu die opraakt of onbetaalbaar wordt, heeft dat grote gevolgen voor ons wonen en werken. Bouw daarom piramidesteden, zegt architect Aad Breed in dit pleidooi.

Het bouwen van aparte woonsteden en -wijken ver van de werkplek heeft er na de oorlog voor gezorgd dat een leven zonder de auto vrijwel onmogelijk is geworden. Hierdoor zijn er talloze milieuproblemen ontstaan, zoals files, vervuiling, stank, verkeersongevallen en -lawaai, een steeds groter beslag op natuur en landbouwgrond, de verrommeling van het platteland, maar ook de klimaatverandering en een mogelijke zeespiegelstijging. Als de olieprijzen door de schaarste straks onbetaalbaar worden, kunnen veel mensen niet makkelijk meer naar hun werk, de landbouwproductie neemt af en wordt het een stuk moeilijker om met vliegtuigen  landbouwproducten uit verre landen naar Nederland te krijgen. Alle woon-werkverkeer en vrachtvervoer wordt problematisch.

Het einde van de stad

Na de oorlog is er geen echte stad meer gebouwd. Datgene waardoor een stad juist een stad is, verdween. In de nieuwe steden kwam er een gedeelte waar je uitsluitend kon wonen, een gedeelte waar je uitsluitend kon winkelen, een gedeelte waar je uitsluitend kon werken en een gedeelte waar je uitsluitend kon ontspannen. Het zijn de grootschalige slaapsteden en nieuwbouwwijken van na de oorlog met aparte winkelcentra en daarbuiten een bedrijven- of kantorenterrein, die we nu saai, onherbergzaam, onveilig en ongezellig noemen, en die eigenlijk het etiket “stad” niet meer waard zijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Olieprijs breekt record 2008

DATA - Het zat er aan te komen. De alsmaar stijgende olieprijs in 2008 werd indertijd abrupt afgebroken door een economische crisis. Maar daarna ging het weer gestaag opwaarts. En nu is dus het record van 2008 gesneuveld. In euro’s wel te verstaan. En dat is relevant, want daar rekenen we mee in Europa.
Het maandrecord was al gesneuveld. En sommige zagen een intradag koers aan voor een nieuw dagrecord afgelopen donderdag. Maar gisteravond laat was het dan toch echt zover. Met €93,24 sneuvelde het oude record van 3 juli 2008, toen €93,06.

Waarom is dit belangrijk?

Heel eenvoudig, onze economie is voor een heel groot deel afhankelijk van olie. Duurdere olie betekent problemen. En dat is niet waar we nu op zitten te wachten. Maar goed, het komt niet als een verrassing, in ieder geval niet voor de mensen die zaten op te letten.

De automobilist merkt het trouwens al een paar weken. De benzineprijs loopt gestaag op en heeft twee weken geleden al het record gebroken.

En het lijkt er dit keer niet op dat de oliemaatschappijen zich in zullen houden met het doorrekenen van de hogere kosten zie zij maken. In 2008 deden ze dat wel even. En nu lopen ze een beetje achter met de benzineprijs. Maar dat schijnt vooral te maken te hebben met een overschot aan raffinagecapaciteit in Europa.
Hier nogmaals ons overzicht over hoe de benzineprijs (kaal, zonder belastingen dus) en de olieprijs elkaar in de dans volgen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-10-2022

Er is geen morgen

We leven in een wonderlijke tijd. Energie in overvloed uit fossiele brandstoffen. Ergens diep in ons achterhoofd weten we dat aardolie, aardgas en steenkool zullen opraken. De animatievideo ‘There’s no tomorrow’ van Incubate Pictures legt in 34 minuten uit waarom fossiele brandstoffen de komende decennia zullen opraken en dat er geen goede alternatieven zijn. Fossiele energie maakte dat de mensheid en haar economie exponentieel konden groeien. Door die ongebreidelde groei lopen we nu ook aan tegen andere grenzen op onze planeet. In de laatste 3 minuten geeft de vriendelijke voice-over gelukkig tips om je voor te bereiden op de stap terug die we allemaal zullen moeten maken.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Sargasso 20 december 2021

20 december 2021. In verschillende plaatsen in Nederland zien we al weken mensen van deur naar deur rennen en iets wat op papier lijkt in de brievenbussen van de huizen kieperen. Wie dit tien jaar geleden had gezien, zou op grond van de kleding, haardracht en rugzakjes, de dames en heren voor oude hippies versleten hebben.

Ze zijn onmiskenbaar oud. Zoveel verraden de lijnen in de gezichten en de vlekjes op de handen wel. Maar hippies? Wat een hippie is weet niemand meer, maar de term is in de geschiedenis vastgeroest en doet het nog steeds goed als denigrerend vooroordeel. Vandaag echter wordt….., wacht even, daar gebeurt wat.

“Ik heb een reactie! Ik heb een reactie!”. Een van de brievenbuslopers holt naar zijn maat en houdt iets wat op een papiertje lijkt omhoog.
“Hoe bedoel je, een reactie?’, vraagt zijn maat.
“Hier, dit hing aan de deurknop van dat huis daar. Overduidelijk een reactie op het pamflet van gisteren. Lees maar”.

De twee zetten het op een lopen en na enige minuten stormen ze een gebouw binnen, al roepend: “De first is binnen! De first is binnen!”.
First is Engels voor eerste en het herhalen van zinnetjes lijkt een cultuurtje in de groep, want alom hoor je “Wat? Wat?” en “Echt waar? Echt waar?”. Eentje houdt het op “Huh? Huh?”.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dure olie uit de diepzee

We kunnen maar beter stoppen met olieboring op diepzee, stelt gastauteur Hans Verbeek. De praktijk is te complex geworden en levert te weinig op.

Joseph Tainter en Tadeusz Patzek hebben zich verdiept in de ramp met de Deepwater Horizon in de Golf van Mexico in april 2010. Samen schreven ze daar een boek over: Drilling Down: The Gulf Oil Debacle and Our Energy Dilemma. Tainter en Patzek plaatsen de ramp in een breder perspectief van de almaar moeilijker wordende energiewinning. Dankzij goedkope fossiele energie hebben wij een complexe samenleving opgebouwd, waarin we niet zuinig hoeven te zijn met grondstoffen. De complexe samenleving heeft de neiging verder te groeien en steeds complexer te worden. Er is steeds meer energie nodig.

Tegelijkertijd daalt het rendement van energiewinningsprojecten (EROEI: energy return on energy investment). Honderd jaar geleden leverde een kleine investering van energie (boren naar aardolie) vaak een honderdvoudig rendement op. Nu de makkelijk winbare energiebronnen uitgeput raken, dalen de rendementen. Oliewinning uit teerzand heeft naar schatting een rendement van 1:4.

Deze beide ontwikkelingen leiden tot riskante projecten zoals de winning van aardolie in de diepzee. De benodigde technologie is dermate complex, dat er maar weinig mensen het gehele proces overzien. Bovendien bevat de machinerie zoveel onderdelen dat die inherent onveilig is geworden. Ieder onderdeel heeft een zeer kleine faalkans. Maar als je miljoenen onderdelen hebt, zal er toch vaak iets misgaan. Voor een uitgebreide bespreking van dit boek verwijs ik naar Our finite world, het weblog van Gail Tverberg.

Volgende