The Passion: Messias zonder tanden

Er zit mij iets dwars aan de hype rond The Passion™. En ik lijk daarin alleen te staan. Een paar jaar geleden werd er nog een beetje lacherig over gedaan. Laten we wel wezen, The Passion™ blijft een vrij doorzichtige poging van de EO om zieltjes te winnen door pop-in-je-moerstaal voor het karretje van het geloof te spannen. Inmiddels loopt echter vrijwel iedereen die er toe doet, van burgemeesters tot en met DWDD’s Matthijs van Nieuwkerk, met het spektakel weg. Nu roept de Borsatoisering van het christelijke passiespel op zichzelf al gefronste wenkbrauwen bij me op, maar dat is gewoon omdat ik een snob ben. The Voice… of Jesus, Jezus en Hazes die uitwisselbaar raken; geef mijn portie maar aan fikkie. Niet dat het me iets zou moeten doen, want als protestantse atheïst vind ik passiespelen sowieso al een vorm van paapse kitsch. Toch blijft er iets schuren. Wat me tegenstaat aan The Passion™ zit blijkbaar net wat dieper dan louter snobisme. Iedereen omarmt Jezus, de tragische held, de good guy – zeker als zijn lijdensweg omlijst wordt door een serie lekkere meezingers – maar deze populaire messias is daarmee wel een tandeloze profeet. Het moet immers wel leuk blijven. Waar is de bite?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022
Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | De Turijnse lijkwade

COLUMN - Het voorjaar begon dit jaar al in de winter en de traditionele paashoax is ook veel te vroeg. In de week voor pasen is er altijd wel een wetenschapper die zichzelf aan exposure en de pers aan bladvulling helpt met een sappig nieuwtje over Jezus. Het zijn doorgaans niet de beste onderzoeksresultaten die zo publiciteit krijgen. Zeg maar gerust dat elk Jezusbericht in de aanloop naar pasen een hoax is.

Zo werd eens aangekondigd dat “de” wetenschap had geconcludeerd dat Judas Jezus niet kon hebben verraden. Twee jaar geleden was er de claim dat Jezus een hermafrodiet kon zijn geweest. Het jaar ervoor mochten we lezen dat Jezus het Laatste Avondmaal niet op (witte) donderdag zou hebben gevierd maar een dag eerder. Allemaal academici van het tweede echelon, allemaal kul, allemaal slim getimed, allemaal in de media, allemaal schadelijk voor de echte wetenschap.

Elk jaar vliegen de media er weer in. Dit keer waren ze er zelfs vroeg bij met een hoax die toch wel heel herkenbaar was: de Lijkwade van Turijn. Een Italiaans onderzoeksteam heeft namelijk bedacht dat de afbeelding van de gekruisigde op het doek kwam door neutronenstraling.

Voor het goede begrip: ze bieden de oplossing voor een probleem dat niet bestaat. Het is inderdaad onduidelijk hoe de lijkwade precies is vervaardigd, maar verschillende onderzoekers (voorbeeld) hebben gedemonstreerd dat er geen technieken nodig zijn die buiten het bereik van een middeleeuwse vervalser lagen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Alexander Boden (cc)

Kunst op Zondag | Devotie

Paolo VéronèseNoli me tangere, schilderij, circa 1576-1588.
cc Wikimedia Commons Paolo Veronese Noli me tangere

Meer na de break…

Francisco Goya – The Devout Profession, ets, 1799.
cc Wikipaintings.org Francisco Goya The Devout Profession

Egon Schiele – Devotion, schilderij, 1913.
cc Wikimedia Commons Egon Schiele Devotion

Clive Barker – Devotion, schilderij op papier, 1997.
© Clive Barker Devotion 1997

Jan Saudek, The Deep Devotion, fotografie, 2003.
© Jan Saudek The Deep Devotion 2003

Ego Lenoard – Devotion, schilderij, jaar onbekend.
© Ego Leonard Devotion

Mode 2 –  That Pledge of Devotion, urban art, 2009.
© Mode2 That Pledge of Devotion 2009

Tiffany Trenda, Urban Devotion, performance, 2010.
[kliktv]

Heidi TailleferDetritus Of Devotion, print, 2012.
cc Flickr von Scaramouche's photostream Heidi Taillefer Detritus of Devotion

Stephen WatsonDevout, installatie van uit de Bijbel gescheurde pagina’s , 2013.
© Steve Watson Devout 2013

Kunst op Zondag | Eieren

Een voor de hand liggende keuze vandaag: eieren. Pasen is het enige feest waar iedereen zijn creativiteit op de vierkante centimeter kan botvieren. Het enige feest waar zichtbaar wordt dat in iedereen een kunstenaar schuilt. Pasen is eigenlijk de metafoor van “Kunst maken? Dat kan mijn kind ook!”

De “echte” kunstenaars gooien terug met eieren, waaraan je meteen ziet dat een “kunstei” maken toch niet zo eenvoudig is. Geïnspireerd door “The Egg Across XX Century Visual Art” van fotograaf Sergio Bertolini (afbeelding hierboven), gaan we eieren zoeken in de wereld der kunsten.

Op doek kom je het ei vooral tegen in de stillevens van oude meesters. Het ei was zelden hoofdonderwerp. Op zijn website verzamelt de Portugese schilder José Manuel Santiago Ribeiro surrealistisch werk, waarmee hij regelmatig tentoonstellingen in Coimbra organiseert. Daar vinden we heel wat bijzondere eieren op doek.
© Santiago Ribeiro Surrealisme Eggs

Wie op internet paaseieren gaat zoeken stuit al gauw op het Fabergé-ei. Een juweeltje van een ei, dat echter weinig met kunst te maken heeft. De goudsmid Peter Carl Fabergé kreeg van Russische tsaren de opdracht prestigieuze eieren te maken, die zij als paascadeautje konden weggeven. Wie anders dan Jeff Koons heeft zo zijn eigen visie op het bling-bling-ei.
Museum Boijmans van Beuningen wist een van zijn gigantische eieren te bemachtigen en stelt “Baroque Egg With Bow” drie jaar lang ten toon. Wie een paar miljoen euro van dichtbij wil zien, moet er eens naar gaan kijken.
cc Flickr kalevkevad’s photostream Jeff Koons Baroque Egg With Bow

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Defensie verkent de toekomst

Het ministerie van Defensie heeft in twee jaar tijd een uitgebreide toekomstverkenning laten uitvoeren. Deze week verscheen het 317 pagina’s tellende rapport Verkenningen dat ingaat op de gevolgen voor de krijgsmacht bij de te verwachten geopolitieke, economische, ecologische en technologische ontwikkelingen. Het besteed aandacht aan de toenemende invloed van China, India, Brazilië en Rusland maar ook aan de maatschappelijke polarisatie en economische crisis hier in Europa die uiteindelijk kan leiden tot verstoring van de openbare orde.


Mondiale zekerheden: minder dominantie Westen, groeiend strategisch belang voor Europa in Indische Oceaan en Noordelijke IJszee, toename immigratiedruk, toename druk op openbare ruimte zoals de hoge zeeën [bron: rapport Verkenningen]

Opvallend voor sommigen zal wellicht de ruimschootse aandacht van Defensie voor de grondstoffen- en ecosysteemcrisis zijn. Het rapport wijst op de destabiliserende impact die uitputting van natuurlijke hulpbronnen en klimaatverandering teweeg kan brengen, de laatste wordt zelfs een “threat multiplier” genoemd. Verduurzaming is de sleutel naar het vermijden van militaire conflicten, zo stelt het rapport: “Een deel van de oplossing kan ook gevonden worden in een geringere afhankelijkheid van de toevoer uit instabiele regio’s. Dit kan worden bereikt door fossiele brandstoffen te vervangen door schone energie (“groene revolutie”). Ook een combinatie van importsubstitutie en geringere afhankelijkheid behoort tot de mogelijkheden”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wetenschappelijk verantwoord opstaan

Andries Knevel kreeg van de Volkskrant van dit paasweekeinde een pagina de ruimte om aan te tonen dat ‘de heer waarlijk is opgestaan’. Hij doelt dan op de veronderstelde opstanding van Jezus in het jaar 33, drie dagen na zijn dood. Hij draagt daar een tiental ‘bewijzen’ voor aan. In een uitzending van Pauw en Witteman, legde hij uit dat het zijn passie is ‘geloof en wetenschap’ te combineren. Van mij mag Andries een Mc Kroket combineren met een pizza calzone, maar moet ik daarover lezen in een veronderstelde kwaliteitskrant? Zonder commentaar op het geschrevene? Ik dacht het niet.

Keiharde bewijzen

Andries Knevel schudt achteloos enkele ‘keiharde bewijzen’ voor de opstanding uit zijn mouw. Ik benoem er hier een tweetal om het wetenschappelijke niveau van de ‘bewijzen’ aan te geven. ‘Om te beginnen waren de getuigen van de opstanding volgens de Evangeliën vrouw. Dat waren in de Oudheid geen betrouwbare getuigen en dus zou geen mens vrouwelijke getuigen ‘verzinnen’ en moet het verhaal wel waar zijn.’ Met andere woorden; hoe ongeloofwaardiger de getuigen, hoe groter de kans dat ze de waarheid spreken. Volgt u het nog? Het is natuurlijk een redenering, maar om nu te spreken van wetenschappelijk bewijs?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

This Easter Metropolis TV searches the world for Jesus

Metropolis TV: 60 reporters worldwide, on a global weekly theme.

We asked our global network of correspondents to set out on a search for Jesus, and his image in the world. Many didn’t find him, but some others did: ranging from actors and Jesus look-a-likes to self-declared new Messiahs.

Our search leads us to Israel, where the local correspondent meets Dr. Bar El, the psychiatrist who discovered and treats the ‘Jerusalem Syndrome’ a mysterious and rare Jesus-related psychological affliction that only affects protestant tourists arriving in the Holy Land. Sadly no sufferers could be found.

Our correspondent Bertha from Kenya brings bad news as well: her search for a Jesus in her country also failed. But she did stumble upon His father though: a man in a red robe with hundreds of followers who calls himself ‘Jehovah Wanyonyi’. From Kenya we set out to Lebanon, Armenia and the United States, where our correspondents found a devout amateur Jesus Christ Superstar.

In Latin America our search narrows as we find Mario in Peru, a highly devoted truck driver who is so passionate about playing Jesus that it cost him his marriage. Luckily he is now dating Mary Magdalene. And finally, in Nicaragua, we meet the man who claims to be the one and only real new Jesus. He has shaved his beard and cut his hair, but his miracles speak for themselves, according to his followers.

Vorige Volgende