De overheid is geen geluksmachine, heeft premier Rutte bij herhaling gezegd. U, de burger, moet het zelf gaan doen. Rutte spreekt zich uit als een klassieke liberaal, die vindt dat de taken van de overheid beperkt moeten blijven. Een goede overheid, is een kleine overheid. De praktische uitwerking van dit gedachtegoed is echter geen breuk met de kabinetten Balkenende. Ook die vonden dat de overheid de afgelopen decennia teveel taken bijeen gehamsterd heeft en die niet allemaal meer kan dragen. De burger is aan zet en moet meedoen. Er wordt daarom voorzichtig al gesproken van een participatiestaat. De participerende burger, zijn verlangens en vermogens en de verwachtingen die de overheid van hem koestert zijn de thema’s van het Brave Burgers Gezocht: De Grenzen van de Activerende Overheid, het nieuwe jaarboek van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, onder redactie van sociologen Imrat Verhoeven en Marcel Ham. Het boek is in december uitgekomen, maar kwam via een aantal transatlantische omzwervingen onlangs op mijn bureau. Niettemin is Brave Burgers alleen maar actueler geworden, vandaar alsnog deze bespreking. Een van de opvallende ontwikkelingen in het afgelopen decennium is dat de burger zoveel moet. De redacteuren zien daarbij twee ontwikkelingen aan het werk. Ten eerste de verschuiving van een terugtrekkende naar een heroptredende overheid. Burgers moeten hun eigen problemen oplossen en liefst ook een aantal problemen die van oudsher onder de verantwoordelijkheid van de staat vallen.
[qvdd]
De participatie van de Turkse jongeren in de Nederlandse samenleving stagneert of loopt terug. Ongeveer één op de vier Turkse jongeren van de tweede generatie is werkloos.
Turks-Nederlandse professionals luiden in de Volkskrant de noodklok over hun jongeren, die slechter geïntegreerd zijn dan zijzelf en dreigen af te glijden.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Die ene keer dat ik Tariq Ramadan, gasthoogleraar aan de Erasmus Universiteit, betaald door de gemeente Rotterdam, live meemaakte, pakte hij een hele zaal vol liberale Hollanders in. Ramadans verdienste is dat hij hetzelfde kan met een zaal niet al te conservatieve moslims. Daaraan ontleent hij zijn (lucratieve) imago als bruggenbouwer.
Om iedereen het gevoel te geven dat je één van hen bent, moet je je verhaal natuurlijk steeds een beetje aanpassen aan de omstandigheden. Voor Nederlanders poseer je als een liberaal die graag begrip wil kweken voor conservatieve moslims, en voor een gehoor van conservatieve moslims doe je het omgekeerde. Dus om nou te zeggen dat ik verbaasd was dat hij enige homo- onvriendelijke uitspraken gedaan zou hebben: nee.
Ramadan ontkent uiteraard, want als hij hom of kuit moet geven, valt zijn positie als man-in-the-middle in duigen. Het lastige is dat een deel van Nederland dat kameleontische verdacht vindt. Als hij op cassettebandjes iets anders zegt dan in de krant, dan is dat eerste waarschijnlijk zijn echte mening, redeneert men, dus maakt hij deel uit van een vijfde kolonne die in het openbaar het ene zegt, maar in werkelijkheid enzovoort.
Dus moet de Rotterdamse cultuurwethouder Rik Grashoff deze week weer eens een onderzoek naar Ramadan laten doen, want Leefbaar Rotterdam ruikt bloed. Ik ben benieuwd wat daar uit gaat komen, maar het lijkt mij sterk dat een behendige redenaar als Ramadan zich heeft laten vangen. Anderzijds maken de voortdurende aantijgingen, of ze nu terecht of onterecht zijn, het hem toch lastig die bruggenbouwrol te vervullen.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.