Kiezen voor onwetendheid

De Amerikaanse schrijver Upton Sinclair verzuchtte ooit dat “It’s hard to get a man to understand something, when his salary depends on his not understanding it." Inderdaad steken mensen vaak hun hoofd in het zand als het gaat om de impact van hun acties voor anderen.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Duopolie | Onwetendheid

COLUMN - Drie weken geleden kreeg ik een rondleiding op een varkensboerderij. De vriendelijke boer vertelde trots over de sublieme efficiëntie waarmee hij het gehele varkensleven organiseert.  De vijftig zeugen zijn constant zwanger, een computer reguleert de temperatuur in de stallen en het voer (genaamd “brok”) is precies aangepast om de varkens in elke levensfase zo snel mogelijk te laten groeien. En dat doen ze dan ook: in amper zes maanden bereiken ze een gewicht van 110 kilo, waarna ze naar de slachterij gaan.

De groep stedelingen om mij heen in hun geleende laarzen en stofjassen waren weliswaar onder de indruk van de efficiëntie, maar keken toch lichtelijk versteld in het rond. Ze hebben medelijden met die zogende zeugen, die zich tussen de metalen hekken niet kunnen omdraaien. En met de 800 vleesvarkens, die op 0.8 vierkante meter per varken en zonder daglicht door elkaar krioelen. De speelbal die in elk hok ligt (dat moet van de overheid) is niet afdoende tegen de overduidelijke stress van de dieren.

De boer reageert met goed beheerste verontwaardiging op kritische vragen. Een varken brengt bij de slachterij 155 euro op. Na aftrek van kosten is de winst voor de boer 10 euro per varken. Je hoeft geen bedrijfskundige te zijn om te begrijpen dat zulke marges niet uitnodigen tot ecologische experimenten. Toch ziet de boer zijn dieren ook liever buiten, vertrouwt hij de groep toe. Maar ja, de consument wil goedkoop vlees, daar kan hij ook niets aan doen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The Worst of Times

Vandaag plaatsen wij een gastbijdrage van Arjan.

Je bent maar een mens, dus je kan al die veranderingen in de wereld ook niet meer bijbenen. Al die enge invloeden van buitenaf: Marokkaanse jeugdcriminelen, terroristen, de kwakkelende economie, het verlies van banen naar opkomende economieën als China, de kredietcrisis, de olieprijs, de voedselcrisis, klimaatverandering, conflicten in het midden oosten, dictators met nucleaire ambities, aanslagen de hele godganse dag ingeprent door een media, die op het doodlopende pad van de verslaafde niet anders kan dan ieder bericht nog sensationeler te presenteren dan het vorige.

Je hebt geen keus meer, je trekt je terug in je schulp van “simpele waarden”. Je mening wordt je laatste vesting en als je hard genoeg roept dat het iemands schuld is blijft je eigen geweten schoon en merkt niemand dat je eigenlijk de hele dag bang bent. Je vindt andere bange mensen terug op forums en blogs, je mening wordt geheiligd tot een onwrikbaar instrument.

Je verlustigd jezelf in je eigen onwetendheid, je ideeën nu gevoed door de onuitputbare energie van de groepsgeest. Je vind kracht en troost in de meute die alles wat niet bij die “simpele waarden” verafschuwt, het wordt een ‘wij’ en ‘zij’ verhaal. Alles wat tegen jouw vooringenomen waarden indruist, of afkomt van iemand die jij ziet als tegen die waarden zijnde, is slecht en moet bestreden worden. Het is een kudde bange gazellen omgevormd tot een stormloop van dolle paarden die alles in zijn pad zal vernietigen. Aangemoedigd en aangestuurd door opportunisten die deze energie gebruiken om hun eigen belangen te bespoedigen. Stemmen, persoonlijk aanzien en advertentie-inkomsten zijn de muntsoorten waar deze parasieten ontvangst in nemen en ze zullen weinig middelen schuwen om hun ‘inkomsten’ veilig te stellen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Groenlandse haai toch geen vijand ijsbeer

‘Haai vijand van ijsbeer’ koppen vandaag diverse nieuwsbronnen. Wat wil het geval: in Noorwegen is een Groenlandse haai opengesneden en in de maag vond men resten van een ijsbeer. “De vondst vormt mogelijk het eerste tegenbewijs voor de stelling dat ijsberen geen natuurlijke vijanden hebben” zo wordt ons op Spits!vondige wijze meegedeeld in het gelinkte artikel. Als we de Inuït [update] en de orca even buiten beschouwing laten heeft de ijsbeer inderdaad geen natuurlijke vijanden, deze vondst in de maag van een Groenlandse haai brengt daar geen verandering in.

De Groenlandse haai is een (bijna) alleseter, een opportunist die in water zwemt zodra het vloeibaar is: vanaf -1°C tot 12°C. Zijn ogen zijn zwak en de hoornvliezen zijn vaak aangetast door een parasitair kreeftje (bron), half blind glijdt het koudbloedige dier door het ijskoude water. De Groenlandse haai is erg langzaam en heeft nog nooit mensen aangevallen, deze twee duikers kunnen hem dan ook gerust plagen. Zijn vlees is giftig tenzij je het eerst een paar weken laat rotten in de buitenlucht. Maar dan nog smaakt het alsof je een brok ammonia naar binnen werkt (bron). De Inuït hebben geen hoge dunk van de Groenlandse haai, ze beschouwen hem als een schrokkende schobbejak, een aaseter geen heroïsche jager. Er bestaat een legende dat een Inuït vrouw haar haren waste met urine, ze droogde met een dweil en die in de zee gooide: hieruit ontstond de Groenlandse haai (bron). Ga er maar aanstaan als er zo in de overlevering over je gesproken wordt! Dan ben je wellicht wel blij met de stoere krantenkop “(Groenlandse) Haai vijand van ijsbeer”?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.