De valse onderwijsbeloftes van Rutte II

Het klonk zo mooi bij de presentatie van het regeerakkoord: Het onderwijs is de enige sector waarop niet bezuinigd wordt, maar waarin zal worden geïnvesteerd. Ook de andere voornemens zijn boterzacht. Het klinkt mooi: 'Onderwijs en wetenschap in Nederland zijn van hoog niveau, maar onze ambitie reikt verder: wij willen tot de top vijf van de wereld gaan horen. De kwaliteit van de man of vrouw voor de klas of in de collegezaal is daarbij van doorslaggevende betekenis. En die kwaliteit staat of valt met opleiding en selectie van leraren en van directeuren en bestuurders die hun medewerkers stimuleren, belonen en zo nodig sanctioneren. Dit zijn de mannen en vrouwen van wie we het moeten hebben: in hen willen we investeren.'  Kijken we echter naar de harde feiten, dan komt er een aanzienlijk minder mooi beeld naar voren.

Door: Foto: Truthout.org (cc)
Foto: e_monk (cc)

Wat de onderwijsminister kan leren van Karel de Grote

, door

COLUMN - De minister van Onderwijs kan het nodige van Karel de Grote leren.

Het is natuurlijk best leuk de machtigste man in West-Europa te zijn, maar je wil natuurlijk ook iets nalaten, zodat mensen zich jou herinneren. Karel de Grote koos voor een onderwijshervorming. Rond 795 dicteerde hij de circulaire die bekend is komen staan alsDe brief over het cultiveren der letteren. Wie de tekst wil nalezen, kan terecht in de reeks middeleeuwse bronnen die bekendstaatMonumenta Germaniae Historica, en wel in het eerste deel met Capitularia Regum Francorum. Daarin is het nummer 29.

Het is tekst met twee stemmen. Enerzijds zien we hoe de klerken zich inspanden om het mooi te formuleren, anderzijds horen we de spreektaalwoorden van de grote koning, die de zorg voor het onderwijs legt bij de bisdommen en abdijen. Hier is een deel van de tekst:

Degenen die God willen behagen door goed te leven, moeten niet nalaten Hem ook te behagen door goed te spreken. Er staat immers geschreven: ‘Op grond van je woorden zul je worden vrijgesproken, op grond van je woorden zul je worden veroordeeld.’ [Mt 12.37] Weliswaar is het belangrijker goed te handelen dan te weten wat goed is, maar het weten gaat wel vooraf aan het handelen. … Als alle mensen onwaarheden moeten vermijden, hoeveel te meer geldt dat dan voor hen die zijn uitverkoren de waarheid te dienen!

De afgelopen jaren heeft een aantal kloosters meermalen brieven aan ons gericht, waarin duidelijk werd gemaakt wat de broeders in hun heilige en vrome gebeden vroegen ten behoeve van ons. Wij hebben echter gemerkt dat in de meeste van deze brieven de bedoeling goed, maar het taalgebruik onverzorgd was, omdat hun ongeschoolde taal, door de verwaarlozing van hun ontwikkeling naar buiten toe, niet foutloos kon uitdrukken wat hun vrome toewijding hun van binnen ingaf.

Daarom zijn wij gaan vrezen dat wellicht hun begrip, zoals het tekortschoot op het gebied van het schrijven, ook en veel meer tekortschoot bij het begrip van de Heilige Schrift. We weten allemaal dat, hoewel dwalingen in woorden gevaarlijk zijn, dwalingen bij de Bijbeluitleg nog veel gevaarlijker zijn. Daarom sporen wij u aan de studie van de letteren niet alleen niet te veronachtzamen, maar ook er nederig en in Godgevallige gezindheid naar te streven ze te gaan beheersen, om zo makkelijker en beter te kunnen doordringen tot de mysteriën van de heilige geschriften.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Margo Akermark (cc)

De 10 terechte klachten van de leraar

, door

OPINIE - Onderwijsmanager Ruud van Diemen vindt dat docenten niet zo moeten zeuren over werkdruk. Onterecht vindt Michelle van Dijk, schrijfster en docente Nederlands. 

Je hoort mij niet snel klagen, maar als we zo gaan beginnen, ja, dan dus wel.

Dit zijn de tien terechte klachten van de leraar; ik zal op een zomerdag eens een lofzang schrijven, maar daar is het nu het seizoen niet voor.

  • Ik heb 150 leerlingen. Ik zie er gemiddeld zo’n 100-120 op een dag. Ik ken ze bij naam, ik weet waar ze goed/slecht in zijn, ik geef ze aandacht om beter te worden en ik corrigeer ze bij slecht gedrag, met dertig tegelijk en toch individueel. Vergeet het aantal lesuren dat ik op een dag werk; ik voer honderd feedbackgesprekken per dag. Daar word ik soms wel eens moe van, ja. Dat is de werkdruk in het onderwijs, níet het aantal gedraaide uren.
  • Soms praten leerlingen met me in de pauze, over drugs en hoe ze moeten leren voor een proef. Er is geen flexibiliteit in het lesrooster om daarna zelf je pauzes te pakken, dus je hebt geen pauzes. Pauzes zijn eigenlijk een soort ingeroosterd wandelgangenoverleg. Dat hele moderne idee van flexibel werken, kan natuurlijk niet in het onderwijs – scholen die daar vrolijk mee experimenteren, maken vooral heel erg duur onderwijs. Een trein rijdt ook niet voor niets volgens dienstregeling.
    • Foto: Artur Salisz (cc)

    Scholen lopen voor 300 miljoen euro risico op derivaten

    , door

    Je zou denken dat ze bij de instellingen voor hoger onderwijs heel slim zijn. Toch verloren de instellingen gezamenlijk bijna 300 miljoen euro op hun derivaten. Al mag het geen verlies heten.

    Een op de drie instellingen in het hoger onderwijs maakt gebruik van derivaten. Voor veel instellingen is het de enige manier om risico’s (van renteschommelingen) af te dekken en zodoende genoeg kapitaal aan te trekken. Het wordt echter vervelend als deze derivaten in waarde verminderen. Nu is dat precies het geval.

    De onderwijsinspectie heeft onderzoek gedaan naar de derivatenposities van alle MBO’s, HBO’s en universiteiten in Nederland. En het plaatje ziet er niet goed uit.

    Veertig instellingen hebben voor dan 1,3 miljard euro aan leningen afgedekt met derivaten. Die zijn nu, let op, -289.943.513 euro waard. Dat is een boel geld.

    DB Derivaten

    Vooral de universiteiten zitten diep in de derivaten. Zo heeft de Universiteit van Amsterdam voor 225 miljoen euro aan derivaten afgedekt, maar zijn die nu -44 miljoen euro waard. Bijkomend probleem is dat een deel van die derivaten ‘verweesd’ is: ze dekken geen lening, omdat die lening niet doorging. De derivaten (nu dus met een negatieve waarde) moeten wel betaald worden. Stadsgenoot VU doet het niet veel beter. 150 miljoen aan derivaten die nu op -80 miljoen staan.

    Doneer!

    Mededeling

    Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

    In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Leraren zijn niet verwend

    , door

    OPINIE - Leraren zijn niet verwend. Maar geef ze wel meer vrijheid.

    ‘Genoeg gefeest in het onderwijs‘ kopte de Volkskrant eerder deze week. Arbeidsduurverkorting, lange vakanties, BAPO (bevordering arbeidsparticipatie ouderen), ouderschapsverlof en een extreem strikte ontslagbescherming. Strekking van het verhaal: er mag best flink beknibbeld worden op de riante arbeidsvoorwaarden van docenten.

    Maar hoe terecht is het beeld dat geschetst wordt? Rondom arbeidsduurverkorting en ouderschapsverlof bestaan ook in veel andere sectoren diverse regelingen. Zo uniek voor het onderwijs zijn ze dus niet. Hoewel de BAPO-regeling ruimhartig is, kent deze ook z’n varianten in andere sectoren. Bij de bewering dat docenten amper ontslagen kunnen worden (tenzij ze zich vergrijpen aan leerlingen) gaan de klagers in de fout. De ontslagbescherming van leraren is inderdaad goed, maar een slecht functionerende leraar kan zeker wel ontslagen worden. Dat is vooral een kwestie van goede dossiervorming. Al met al schetsen de klagers een nogal eenzijdig beeld.

    Productief

    Er is ook een andere kant van de medaille. Nederlandse leraren behoren in ieder geval tot de meest productieve van Europa. De grootste klassen en de meeste lesuren. Dat daar een goede beloning voor wordt verwacht is niet meer dan terecht.

    Daarnaast is het onderwijs ook nog eens een behoorlijk ongezonde werkomgeving. Qua ziekteverzuim behoort het onderwijs bij de hoogste van Nederland en op het vlak van burnout is het onderwijs zelfs absolute koploper. Combineer dat met een jarenlange nullijn en het is niet zo verwonderlijk dat zelfs in crisistijd de aanmeldingen voor de lerarenopleidingen teruglopen.

    Foto: marie-ll (cc)

    Steeds meer privaat geld naar universiteiten

    , door

    DATA - Universiteiten in Nederland zijn voor hun inkomsten stuk voor stuk voor meer dan 10 procent afhankelijk van privaat geld.

    Dat blijkt uit een onderzoek van de Algemene Rekenkamer. In totaal harkten de dertien Nederlandse universiteiten in 2009 liefst 1,1 miljard euro binnen aan geld dat niet van de overheid kwam en dat bedrag stijgt sindsdien door.

    Volgens de rekenkamer kregen in 2009 de Nederlandse universiteiten tussen de 44 en 188 miljoen euro – 10 tot 26 procent van de jaarinkomsten – binnen uit de zogenoemde ‘derde geldstroom’. Daar vallen, naast opbrengsten uit speciale cursussen aan derden, ook de opbrengsten onder van specifiek onderzoek in opdracht van overheden, instanties en bedrijven zoals Philips.

    Uit een aantal recente jaarverslagen van verschillende universiteiten blijkt dat het aandeel van privaat geld alleen maar toeneemt. Zo steeg de opbrengst uit de ‘derde geldstroom’ tussen 2009 en 2011 in Delft van 135 naar 143 miljoen euro, bij de Erasmus Universiteit van 136 naar 150 miljoen en in Leiden van 135 naar 164 miljoen.

    De rekenmeesters zien daar echter gevaar in, omdat de ‘publieke taak’ van universiteiten in gevaar kan komen. Ze kunnen volgens de onderzoekers niet aantonen dat deze ‘contractonderzoeken’ bijdragen aan een goede leerschool. Ook zouden universiteiten door onderzoek in opdracht te doen de markt verstoren voor andere onderzoeksinstellingen.

    Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

    Mededeling

    De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

    In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

    Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

    Mededeling

    Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

    Vorige Volgende