Lessen van de eurocrisis. Les 1: wie is radicaal?

Van een crisis kun je veel leren. Door observatie van een systeem dat onder druk staat, worden structuren en mechanismen zichtbaar die bij normaal functioneren verborgen blijven. Ook de eurocrisis zit vol met bijzonder interessant lesmateriaal. Les 1: Wie is radicaal? Nu we weten hoe de Griekse crisis is afgelopen, kunnen we de vraag beantwoorden waar iedereen zich begin dit jaar zo druk over maakte: is Syriza radicaal? Matthijs Bouman had een goede definitie van radicaal gevonden: ‘een radicaal is iemand die de uiterste consequentie van een denkwijze aanvaardt’. Om de vraag te beantwoorden of Syriza een radicale partij is, moeten we dus weten of zij om haar zin te krijgen, aanvaardt dat Griekenland de eurozone verlaat. Die vraag kunnen we nu ondubbelzinnig beantwoorden: nee, Syriza is niet radicaal. Integendeel zelfs: om in de euro te blijven heeft zij zelfs een nog strenger regime van bezuinigingen en privatisering geaccepteerd dan tot dan toe aan Griekenland was opgelegd. Ook is duidelijk dat iedereen de verkeerde kant op keek: de echte radicalen blijken Duitsers en Nederlanders te zijn. Vooral Wolfgang Schäuble heeft zich ontpopt als radicaal in de betekenis van Bouman:

Door: Foto: European University Institute (cc)
Waan van de dag

De PvdA als partij van het geradicaliseerde midden

, door

Er is niet links en rechts, er is een extreme centre en de rest. Doel van de laatste is het verdedigen van grootbedrijven, banken en multinationals (of zo men wil: het verdedigen van kapitaal) (…) Eerste kenmerk van het geradicaliseerde midden is dat politici die er deel van uitmaken na hun politieke loopbaan door het bedrijfsleven beloond worden(…) Tweede kenmerk is dat het geradicaliseerde midden inkomsten van de staat uitholt door privatiseringen. Hiermee samenhangend worden publieke sectoren (zorg, onderwijs, huisvesting) wingewesten voor zakenbankiers, consultants en oud-politici.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: foto: pixabay.com

Klimaatverandering vereist ook verandering groene beweging

, door

OPINIE - De lessen van Naomi Klein voor GroenLinks en andere wereldverbeteraars.

“Verander nu, voor het klimaat alles verandert.” Buitengewoon scherp beschrijft Naomi Klein in haar nieuwe boek No Time de urgentie van de verandering die noodzakelijk is om het leven op aarde te redden. Haar goed gedocumenteerde en overtuigend gebrachte boodschap kan worden gezien als het zo node gemiste antwoord op een reeks van economische crises en milieurampen waarmee de wereld in de afgelopen decennia is geconfronteerd. Klein’s verhaal laat ook zien dat de groene beweging de kans gemist heeft om vanaf haar oorsprong het groene programma een steviger basis te geven.

In de nadagen van de CPN werd aan Ina Brouwer, de laatste fractievoorzitter in de Tweede Kamer, eens gevraagd waarom zij voorstander was van een samengaan van haar partij met de PPR, de PSP en de EVP in GroenLinks. Wat hadden communisten eigenlijk met ‘groen’ en het milieu? Brouwer beantwoordde die vraag door er op te wijzen dat de communistische beweging ontstaan is uit verzet tegen alle vormen van uitbuiting. Lang ging dat vooral over de uitbuiting van de arbeiders en de uitbuiting van de koloniën. De uitbuiting van vrouwen is daar in een laat stadium door de feministen aan toegevoegd. Maar ook de strijd tegen uitbuiting van de aarde ligt geheel in het verlengde van de oorspronkelijke communistische ideologie. De aarde is een collectief bezit en dat mag niet opgeofferd worden aan particuliere korte termijn belangen ten koste van de gemeenschap.

Foto: Toban B. (cc)

Onvoorwaardelijk Basisinkomen: een neoliberale valkuil

, door

ANALYSE - Het basisinkomen: redding van de verzorgingsstaat… of een neoliberale valkuil? Het basisinkomen bestrijdt symptomen, niet de oorzaak van de problemen van de verzorgingsstaat, omdat het is gebaseerd op een verkeerde neoliberale analyse. Volgens Michel Verbeek is het antwoord overduidelijk: ‘Ja het is een neoliberale valkuil’. Geschreven voor ‘Denken over Links’, 29 jan 2015 Rotterdam

Terug van weggeweest

De eerste keer dat ik van het basisinkomen hoorde was eind jaren zeventig. Het sprak me toen als arme student wel aan. Daarna verdween het voor lange tijd uit beeld tot de redactie van Sargasso me in juni 2013 vroeg om wat modellen voor een basisinkomen door te rekenen. Ik ben daar zonder vooringenomenheid aan begonnen, maar ben toch tot de conclusie gekomen dat een universeel en onvoorwaardelijk basisinkomen [1] niet zo’n goed idee is.

Het basisinkomen is nu weer helemaal terug in de media. Vorig jaar besteedde de VPRO documentaireserie Tegenlicht er een aflevering aan. Rutger Bregman schreef er voor de Correspondent een enthousiast verhaal over. Zelfs in het bolwerk van financiële degelijkheid, het Financieel Dagblad, lees ik artikelen van voorstanders als Kim Putters en Marcel Canoy.

Er zijn natuurlijk ook tegengeluiden, zoals Thomas Colignatus die al jarenlang waarschuwt dat de voorstellen niet goed economisch onderbouwd zijn. Op Sargasso is door Paul Teule en ondergetekende af en toe aandacht besteed aan problemen van het basisinkomen. De meest grondige kritiek is in het Duits verschenen: Irrweg Grundeinkommen [2].

Waan van de dag

We moeten afrekenen met de dogma’s van deze eeuw

, door

Het is heel gevaarlijk als politici zeggen ‘neutraal’ te zijn, want dat wijst erop dat ze zo ideologisch geïndoctrineerd zijn, dat ze blind geworden zijn voor hun eigen ideologie.

Vandaag wordt het u nog eens uitgebreid toegelicht in een stuk van Merijn Oudenampsen over Dijsselbloem’s dogmatisme op de Correspondent. Eerder kwam Zizek al met deze zelfde bijdrage, en vergeleek het moderne neoliberale denken met hetzelfde starre denken van het communisme onder Stalin.

Foto: Berno van der Wal (cc)

Neoliberalisme redux

, door

ACHTERGROND - Neoliberalisme bestaat niet en is enkel een links scheldwoord, aldus de usual suspects.

Critici hebben in zoverre een punt dat ‘neoliberalisme’ vaak als containerbegrip wordt gebruikt om alles aan te duiden wat vuig en voos is. Zodoende kan het geen kwaad zo nu en dan de connectie tussen het begrip en de hedendaagse politieke realiteit te verduidelijken.

William Davis doet in deze blogpost een uiterst verhelderende poging:

In my book, I describe neoliberalism as the ‘disenchantment of politics by economics’. What’s important to realise is that this doesn’t necessarily mean replacing the state or democracy by the market. What it means is that processes traditionally left in the realm of politics must now be reconfigured in calculative, economically rational terms. Yes, you can carry on expressing demands publicly; but you must now do so in ways that makes the costs and benefits of your demand explicit. You are no less welcome to stage an opera, provide social care for the elderly or research ancient manuscripts, and these may indeed be matters for the state to support. Just as long as you can explain that in the language of economics. […]

Just as clothing designers came to realise during the 1980s that people want the label of expensive clothes on the outside, the injunction of neoliberal politics is to keep the price tag on at all times.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Bloggen in real time

, door

VERSLAG - Debatteren – als blogger vind ik dat niet zo makkelijk. Op Sargasso debatteren we natuurlijk heel veel, maar dan op ‘elektronisch-papier’. En papier is, zoals bekend, geduldig: je kunt rustig nadenken over je argumenten. Je maakt af en toe een voetnoot om je eruditie te bewijzen naar noodzakelijke uitleg die anders de draad van je betoog in de war zou brengen; en met een goed geplaatste hyperlink onder één woord kun je een lange alinea vervangen.

In een debat kan dat niet. Erger nog, debatteren doe je in real time. Je hebt meestal maar een paar seconden om te reageren en soms kun je maar beter niet reageren. Goede timing is essentieel. En het allerergste is dat je niets kan schrappen. Eens gesproken, altijd gesproken. Het enige voordeel van een debat is dat je geen spelfouten kan maken.

Toch ben ik afgelopen zaterdag 13 december – na enig aandringen – naar een ‘debatnacht’ gegaan. Niet alleen om te luisteren maar ook om zelf te discussiëren in een panel. Ook al is schrijven veel makkelijker, het debat blijft toch trekken.

Afgelopen weekend was ik daarom op de Debatnacht in Rotterdam, georganiseerd door Arminius, om te discussiëren over het onvoorwaardelijke basisinkomen. Mijn tegenstander in dat debat was niemand minder dan mijn gewaardeerd collega blogger op Sargasso, Kees Alders a.k. ‘Klokwerk’.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

‘Alle partijen zijn min of meer D66 geworden’

, door

INTERVIEW - Een al wat ouder (2012) maar heerlijk interview met socioloog Willem Schinkel (1976).

Die ideologie van ‘er is geen ideologie meer’: dat is eigenlijk de laatst overgebleven ideologie. Maar het is dus wél een ideologie. De idee dat er geen alternatief is voor de mondiale economie waar wij nu in zitten, is extreem ideologisch. […]

Ik zeg niet dat er helemaal geen verschillen zijn tussen politieke partijen, ik zeg alleen dat die verschillen nooit echt heel fundamenteel zijn; […] In feite zijn alle partijen in meer of mindere mate D66 geworden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Ulenbelt en de socialistische strijd van gisteren

, door

COLUMN - Hoe de SP blijft strijden met de socialistische agenda van gisteren. 

Het idee van het basisinkomen is in Nederland en Europa sterk aan populariteit aan het winnen. Zo niet bij de SP. In het kaderblad voor SP’ers noemt SP’er Paul Ulenbelt het zelfs een verwerpelijk voorstel, of in SP-termen: een ‘neoliberaal idee’.

Ulenbelts belangrijkste argument: het basisinkomen ondermijnt de klassenstrijd en zou de vakbeweging bedreigen. Een Marxistische gedachte. En in zekere zin klopt het wat hij zegt. Niets is slechter voor de revolutie dan tevreden mensen. In een samenleving waarin basisrechten gegarandeerd zijn en de sociale zekerheid laagdrempelig en toegankelijk is, is geen klassenstrijd meer nodig, en ook geen duur betaalde juristen van de vakbeweging meer.

Ulenbelt schetst vervolgens in zijn artikel een schrikbeeld van een basisinkomen dat te laag zou zijn om van rond te komen. Verder bespreekt hij alleen het meest ‘rechtse’ model van een basisinkomen: één waarbij alle aanvullende loondoorbetalingsverzekeringen worden afgeschaft.

Maar wat als het basisinkomen wél hoog genoeg is om van rond te komen? Op die vraag stelt Ulenbelt domweg dat mensen dan hun bed niet meer uit zullen komen. Kortom: mensen zijn volgens Ulenbelt alleen maar te motiveren door geld.

Dat deze typisch neoliberale mythe tegen iedere wetenschappelijke vondst ingaat is onze zelfbenoemde socialist kennelijk ontgaan. Daarnaast misrekent hij zich: de mens is eerder gulzig dan lui. Maar zeer weinig mensen nemen genoegen met een heel leven macaroni eten.

Waan van de dag

Waarom willen veel Schotten uit het Verenigd Koninkrijk?

, door

Onvrede over het neoliberale beleid van bezuinigingen en privatiseringen, die hen zowel door de Tories als door Labour wordt opgelegd, volgens journalist John Nichols.

Schotland is links. Het stemt al 44 jaar Labour, bij gebrek aan een alternatief. En ze hebben de olievoorraden om ander beleid te kunnen betalen; ze zien er alleen weinig van terug, vindt het kamp vóór afscheiding.

Nichols toont dat als volgt aan: volgens de “Yes Scotland”-campagne zou afscheiding de volgende zaken mogelijk maken:

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Mededeling

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Vorige Volgende