Quote du Jour | Keuze
, door
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Sint Mandela
, door
COLUMN - 2013 loopt op zijn eind, en Oud Zeikwijf maakt de balans op.
Hoe ik ook mijn best doe om mij al het andere te herinneren, bij het noemen van 2013 verschijnt Mandela in neonlicht op mijn visuele cortex.
Weg knus Nederland-Ruslandjaar, over-the-top kroning – pardon, inhuldiging (we mogen geen kroning zeggen uit angst voor lelijke alliteraties, ‘de kroning van de Koning’) – van onze kersverse Koning, waarbij de kersverse Koningin er bewijs van gaf tenminste twee hoedanigheden van de Nederlander overgenomen te hebben: slechte kledingsmaak, door een jurk te dragen in het lelijkste KLM-blauw dat ze kon vinden; en ongevoeligheid voor waterkou, door uren op een boot te dobberen in de ijskoude noordenwind, slechts gekleed in een flinterdunne japon.
België werd acuut snertjaloers op de over-the-top kroning die we lekker wel konden betalen en moest per se ook een nieuwe Koning dus zo geschiedde, maar dan met een lelijke Koningin en een nog lelijkere Koning, en in low key (arme, arme Belgen). De wél mooie William en Kate kregen een even mooie liefdesbaby (arme, arme Belgen). De grond schudde erger dan ooit, niet in de Filipijnen maar in Groningen, en de verantwoordelijken deden gewoontegetrouw alsof hun neus bloedde. Flats in Bangladesh en omstreken stortten gewoontegetrouw in, een babyplaneet dacht dat de aarde zijn mammie was en spoedde naar huis maar miste op een haar na haar welkomstknuffel. Good old Chávez ging dood, good old Friso ging dood. De christelijke medemens kreeg eindelijk een toffe peer van een Paus die achter de paarse gordijnen kusjes gaf aan elke loser op wie hij de hand kon leggen, en die, toeval of niet, Argentijn bleek te zijn (de paus, niet de loser), net als onze kersverse Koningin (die, het moet gezegd, geen losers kust achter de gordijnen, voor zover we weten).
Foto:
Festival Karsh (cc)
Nelson Mandela – van terrorist naar held
, door
Icoon van de vrede. Dat is wat mij betreft Nelson Mandela, maar ik ben dan ook van een leeftijd dat ik hem de gevangenis zag verlaten. Ik zag hem de Nobelprijs voor de vrede winnen en hem als eerste democratisch gekozen president Zuid-Afrika leiden. Ondanks zijn politieke invloed op de achtergrond leefde hij in de jaren daarna vooral een bestaan buiten de media. Generaties na mij zullen zich veel van de beelden niet meer herinneren, maar koppelen de naam Mandela waarschijnlijk wel aan vrijheid. Nog geen dertig jaar geleden was dat wel anders, toen de Verenigde Staten Nelson Mandela op de lijst van terroristen plaatste, een stempel die hij pas in 2008 officieel kwijt zou raken. Hoe is Mandela van staatsvijand voor Zuid-Afrika uitgegroeid tot een wereldleider met heldenstatus?
ACHTERGROND - Voor de apartheid
Nelson Mandela werd in 1918 geboren als Rolihlahla Mandela, zoon van het dorpshoofd van Mvezo bij de Thembu-stam, en kreeg van een basisschool docente de naam Nelson. Na het overlijden van zijn vader werd hij opgevoed door de koning van de Thembu-stam, tijdens deze opvoeding werd de basis gelegd voor zijn latere leiderschap. Nelson begon als twintiger een studie rechten aan de Fort Hare Universiteit, maar werd daar na een protest tegen de kwaliteit van het eten van af gestuurd. Na enige omzwervingen ging Mandela in 1942 als stagiair aan de slag bij een advocatenkantoor in Johannesburg en het is in die tijd dat hij in contact kwam met Walter Sisulu, een actief lid van de African National Congress (ANC).
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Politiek Kwartier | Politiek correct
, door
COLUMN - De moderne angst voor het ‘politiek correct zijn’ houdt de integratie tegen.
Bij het overlijden van Nelson Mandela wist Nederlands grootste roddelblad de associatie met zwarte piet weer snel te leggen. Het zoveelste incident in een lange reeks. Gordon, Jack Spijkerman, Daphne Bunskoek, allemaal deden ze eerder een duit in het grappenzakje.
Daar moet je maar tegen kunnen, is een veel gehoorde reactie. Thierry Baudet legde het ons een paar weken terug nog uit: racistische grappen mogen hier, juist omdat het in Nederland voor de rest ‘wel goed zit’.
Maar dat is juist het probleem. Het zit hier helemaal niet goed.
Mensen met een andere kleur ervaren met grote regelmaat dat heel veel mensen ‘net zo grappig zijn als Gordon’. Zangeres Anouk gaf ons een inkijkje: telkens als er een kind geboren wordt uit haar ‘gemengde relatie’ stroomt er hatemail bij haar binnen die alles behalve grappig overkomt.
Daar blijft het helaas niet bij. Een bedrijf als Mike de Wilde Electronics grapte onlangs vrolijk mee. Een geintje? Misschien. Maar uit recente onderzoeken wordt duidelijk dat in het Nederland ‘waar alles wel goed zit’ sollicitanten met een buitenlandse achternaam twintig tot zestig procent minder kans hebben uitgenodigd te worden voor een sollicitatiegesprek. Daarnaast worden mensen met een buitenlands uiterlijk door de politie extra vaak gecontroleerd.
Foto:
Festival Karsh (cc)
Nelson Rolihlahla Mandela
, door
COLUMN - Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: ik heb niets gedaan voor Nelson Mandela, ik heb niets gedaan tegen de apartheid. Ik ga de man ook geen Madiba noemen, daarbij aantekenend dat zijn vrienden hem zo noemden, zoals ongetwijfeld talloze journalisten en columnisten deze dagen doen. Want ik was geen vriend van Mandela. Verwacht van mij geen zelfverheerlijkend proza over hoe wij samen – Nelson en ik – ten strijde trokken tegen de walgelijke rassenpolitiek van de Nasionale Party. Ik stond erbij en keek ernaar.
Natuurlijk was ik tegen apartheid, maar er was halverwege de jaren tachtig, toen het regime steeds meer geweld nodig had om de woedende zwarte meerderheid te onderdrukken, haast geen mens te vinden die voor apartheid was. Kortom, mijn morele standpunt was gewoon het gemakkelijkste standpunt. En daar las ik dan boeken over – Klaas de Jonge, Norma Kitson, Breyten Breytenbach. Richard Attenborough’s Cry Freedom was, en is nog steeds, een van mijn favoriete films. En dat was het – ik heb verder niets wezenlijks gedaan.
Maar verwacht van mij ook niet dat ik op de grootsheid van Mandela ga afdingen. De extreemrechtse golf die over Europa waait, ziet hem het liefste weggezet als terrorist en de Afrikaners als wijzen die als eersten begrepen hadden dat multikul niet werkt. Martin Bosma vindt het spijtig dat “links Nederland de ANC aan de macht heeft geholpen.” Kennelijk gelooft hij dat links Nederland zoveel invloed had – ik niet. Nick Griffin, de Holocaustontkenner van de BNP, gaat nog een stap verder en noemt hem een murdering old terrorist.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
#Dezeweek | Zwalkende doventolken
, door
In een overvol stadion in Johannesburg tekende een man met zijn handen figuurtjes in de lucht. Een leek zou die figuurtjes niet herkennen, maar wellicht zou het hem troosten dat ook een ingewijdene ze niet begreep. “Verbinden” klonk het door de speakers, en de man sloot zonder aarzelen zijn eigen handen in elkander. Zo ver kwam hij nog, in het spreken van een taal die hij niet kende.
Een dag na de Mandela-memorial was immers niet de handdruk tussen Obama en Castro, niet het uitfluiten van Zuma het nieuws van de dag, maar een zwalkende doventolk. De man stond dan wel druk te gebaren, maar het was Zuid-Afrikaans en bovendien wees doof parlementslid Wilma Newhoudt er via Twitter op dat de man ‘gewoon maar wat gebaren aan het verzinnen was’. Toen naar buiten werd gebracht dat de man inderdaad een ‘neptolk’ was, ontstond er enige commotie. Onterecht naar mijn idee, want door ‘maar wat gebaren te verzinnen’ deed hij niets anders dan veel anderen deze week.
Gisteren nog, toen AC Milan spelers voor de wedstrijd nog een shirt met ‘Mandela’ omhoog hielden, en poseerden achter een groot spandoek ter ere van hem. Om zich vervolgens negentig minuten lang te misdragen, en met onsportief spel Ajax uit het toernooi te knikkeren. Het deed denken aan de beschamende kwartminuut stilte bij de WK-loting eerder deze week. Waar ze wel graag de naam Mandela noemden om zijn grootsheid op zich te laten afstralen, maar waar ze hem ook net zo snel weer vergeten als hen dat uitkomt. Dat zijn nog eens gebaren die niets betekenen.
Foto:
World Economic Forum (cc)
Mandela, apartheid en de Tweede Kamer
, door
ANALYSE - Nelson Mandela en het ANC werden door Nederlandse politici niet altijd even positief bekeken. Inmiddels lijkt de herinnering daaraan grotendeels verdwenen.
Bij het overlijden van Nelson Mandela durfden maar weinigen kritiek te hebben op de voormalige leider van het ANC en Zuid-Afrika. Dat was anders toen hij nog gevangen zat op Robbeneiland. Naar verluid duidde Margaret Thatcher hem aan als that grubby terrorist. Zeker is in ieder geval dat Thatcher, kenmerkend voor de Britse Conservatieven, het ANC a typical terrorist organisation vond.
Ronald Reagan, wiens beleid ten opzichte van Zuid-Afrika door Desmond Tutu werd omschreven als immoral, evil and totally un-Christian, plaatste het ANC op een lijst van terreurgroepen, een situatie welke tot 2008 zou voortduren.
Ook in Nederland werden Mandela en het ANC niet altijd in een positief licht gezien. Weliswaar werd op 21 juni 1983 een motie (pdf), ingediend door CDA’er Jan Nico Scholten, in de Tweede Kamer aangenomen waarin werd opgeroepen tot vrijlating van Nelson Mandela, maar met name tegen concrete maatregelen om de apartheid te bestrijden bleef veel verzet bestaan.
Klein rechts (SGP, GPV, RPF)
Op dezelfde dag dat de motie-Scholten werd aangenomen, werd, zoals blijkt uit het kamerverslag (pdf), tevens gedebatteerd over de vraag of Nederland eenzijdige economische sancties tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime zou moeten treffen. Vooral de houding van de kleine christelijke partijen SGP, GPV en RPF was daarbij opvallend.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Foto:
Festival Karsh (cc)
Wat moeten we als Mandela doodgaat?
, door
COLUMN - Christian Jongeneel herinnert zich de man die hij bijna twintig jaar geleden in een Zuid-Afrikaanse trein ontmoette en die al bijna wanhopig werd van de gedacht dat Nelson Mandela ooit zou sterven.
Met volle bepakking stommel ik door de trein, op zoek naar een plekje. De meeste coupés zijn vol, de mensen hebben zich geïnstalleerd voor de nachtelijke rit. Ik begin al wat op mezelf te schelden, ik had niet zo lang in de stationshal moeten blijven hangen, babbelend met een Deen die op de bus wachtte. Drie wagons later heb ik geluk: een coupé met maar één inzittende, een man van in de veertig. Ik stap binnen, vraag voor de vorm of ik erbij mag. Twee geschrokken ogen staren me aan.
Hier is snelle actie geboden besef ik. Ik zet mijn rugzak neer en steek mijn hand uit. ‘Ik ben Christian, ik kom uit Nederland.’
‘Immanuel.’
Dit is Zuid-Afrika, een paar jaar na de apartheid. Hier stapt een blanke niet zomaar een coupé binnen met een zwarte erin. Eigenlijk horen zwarten ook in de derde klasse, niet in de tweede. Vroeger mochten ze er niet in, nu kunnen ze het niet betalen. Immanuel werkt al zijn leven lang bij de spoorwegen, op het station van Pietermaritsburg. Daarom heeft hij het recht tweede klas te reizen.
Foto:
Festival Karsh (cc)
Nelson Mandela
, door
ACHTERGROND - Sommige getuigenissen over Nelson Mandela waren mooi en eerlijk. Hans Dorresteijn noemde hem donderdagavond in Pauw & Witteman ‘een zwarte Christus.’ Veel opmerkingen waren ook voorspelbaar, zo niet erger. Mandela was niet alleen een grote verzoener. Hij werd in 1990 vrijgelaten uit de gevangenis, maar pas in 1994 tot president gekozen. In die jaren is stug onderhandeld met de heersende blanke machthebbers. Charisma had hij ongetwijfeld, maar veel pogingen om ook internationaal iets te betekenen mislukten ook.
Wat was de betekenis van Mandela? De woorden symbool, verzoening en leiderschap komen voorbij. Maar wat schuilt er achter die begrippen?
Symbool
Bij zijn vrijlating in 1990 was hij een terrorist, waarover niet gesproken of geschreven mocht worden en dus ook een onbekende. Ik herinner me het lange wachten voor de televisie en de spanning bij de commentatoren: hoe zou hij er uit zien, hoe zou hij klinken als hij sprak, zou hij zich van retoriek bedienen? Het viel een beetje tegen voor ons: zijn stem was wat schor en nasaal, hij sprak een beetje ambtelijke taal en beperkte zich retorisch. Maar als je er bij was werkte het anders. Antjie Krog (A Change of tongue, p.174):
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.