Dode talen

Waarin de auteur voorstelt alle talen behalve het Engels af te schaffen. Zullen we het Nederlands maar afschaffen? En het Frans, het Spaans, het Japans, het Javaans, het Chinees, het Afrikaans, noem maar op? Al die talen zijn maar ballast. Ze zijn eigenlijk nergens meer echt tot nut. We slepen ze achter ons aan als de loden bal van gevangenen. We houden eraan vast omwille van traditie, om liefde voor oude teksten die anders verloren gaan, om weemoed, om luiheid en om geld.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

1968

In 1968 was het – 1968 was het jaar waarin de Mammoetwet in werking trad, de Fabeltjeskrant voor het eerst op de televisie verscheen, Tsjechoslowakije werd overvallen door de Russen, zonder dat wij er iets tegen deden (wij gooiden liever bommen op Vietnam, maar wij hadden natuurlijk tegen de Russen moeten zeggen: trek je binnen 24 uur terug, anders ben je Moskou en Sint Petersburg kwijt). Het was ook het jaar waarin Neal Cassady en Joeri Gagarin overleden, Marcel Duchamp stierf ook in dat jaar, maar gelukkig stierf ook Lou de Palingboer – in 1968 was het dat ik mijn vader vroeg: ‘Mag ik straks studeren?’ Het was nog lang niet zo ver, want ik was nog maar vijftien jaar oud, maar je kon er niet vroeg genoeg bij zijn, vond ik. ‘Wat wil je dan gaan studeren?’ vroeg hij. ‘Nederlands,’ zei ik. ‘Maar dat spreek je al!’ Het leek hem verspilde moeite. Later heb ik hem nog geprobeerd over te halen met ‘Geschiedenis’, maar ook dat haalde niets uit: geschiedenis hoefde helemaal niet bestudeerd te worden, dat kon je wel in je avonduren doen.

Ik moest maar aan het werk gaan als ik achttien was, en geld verdienen en dan kon ik altijd nog gaan studeren, want dan betaalde ik het allemaal zelf. Ik was thuis de oudste van negen kinderen, dus dat kon ik wel begrijpen: mijn vader was een zelfstandig loodgieter, hij zou arm geworden zijn als alle negen kinderen gestudeerd zouden hebben.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Integratie moet niet gaan over Nederlandse cultuur

Burgerschap in Nederland wordt steeds meer gebonden aan loyaliteit met een nationale cultuur, die door zijn abstracte en nostalgische karakter migranten buitensluit. Om deze ontwikkeling een halt toe te roepen, kan het stedelijk leven een oplossing bieden.

In Nederland vindt een sluipende culturalisatie van burgerschap plaats; een proces waarbij emoties, gevoelens, normen en waarden en culturele symbolen en tradities, inclusief religies, het debat over sociale integratie gaan overheersen. Cultuur wordt gezien als een alternatief vóór, of als een aanvulling óp burgerrechten en socio-economische participatie. Tot voor kort deden vooral de partijen links van het midden de culturalisatie van burgerschap af als irrelevant. Daarmee gingen deze partijen voorbij aan de rol die cultuur speelt bij de ontplooiing van de individuele levenskansen. Zij toonden bijvoorbeeld weinig begrip voor het feit dat culturele kennis en aanpassing nodig zijn om een baan te krijgen. Wie een uitgestoken hand negeert en zijn gesprekspartner niet recht in de ogen kijkt, zal grote moeite hebben om in Nederland werk te vinden en wordt uitgesloten.

Cultuur is dat wat niet meer bestaat
Ook op collectief niveau fungeert cultuur als een mechanisme voor in- en uitsluiting. Hoe dat gebeurt, hebben we onderzocht door discussiegroepen samen te stellen, van vijf tot tien deelnemers uit twee grote steden: Amsterdam en Arnhem. De respectievelijke groepen bestonden uit maatschappelijk actieve burgers; maatschappelijke geëngageerde migranten met een islamitische achtergrond; expliciet ongelovige burgers; mensen met een gemengde achtergrond en toevallig gekozen burgers en beleidsmakers. Alle deelnemers werden uitgenodigd om over cultuur en samenleving te discussiëren.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zowel Turks en Nederlands zijn onmisbaar

Deze gastbijdrage is van Nadia Eversteijn. Zij verrichte promotie-onderzoek bij Babylon/Departement Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Tilburg. Het stuk is ook te lezen op Sociale Vraagstukken.

turkse en nederlandse vlagTurks-Nederlandse jongeren die het sterkst gericht zijn op de Turkse cultuur richten zich óók het sterkst op de Nederlandse cultuur. Dat valt te merken aan het gemengde taalgebruik; de grens tussen beide talen lijkt soms verdwenen. Deze bevindingen werpen een verrassend licht op de discussie over integratie.

Nederland telt nu 384.000 inwoners van Turkse herkomst, dit maakt hen tot de grootste groep inwoners van niet-westerse herkomst. In 2009 behoorde bijna 43 procent van deze groep tot de tweede generatie. Vergeleken met andere immigrantengroepen, wordt de Turkse gemeenschap gekenmerkt door (en soms ook bekritiseerd om) een sterke interne cohesie en oriëntatie op de taal en cultuur van het land van herkomst. Intergenerationele taalverschuiving treedt op, maar verloopt langzaam. Turks-Nederlandse huishoudens waarin uitsluitend Nederlands wordt gesproken, komen vrijwel niet voor. Ook wordt op velerlei manieren direct contact onderhouden met het moederland Turkije: via satellietschotels, internet, telefoongesprekken, door vakanties en de sterk beperkte aanwas van nieuwe immigranten in het kader van gezinsvorming.

De houding van de Turkse gemeenschap lijkt haaks te staan op het huidige overheidsbeleid, waarin alle aandacht is komen te liggen op de Nederlandse cultuur en het (zo jong mogelijk) verwerven van het Nederlands. Achterliggende gedachte lijkt te zijn dat door een eenzijdige concentratie op de Nederlandse taal, taalachterstand en algemene onderwijsachterstand bestreden kunnen worden, en de integratie van minderheidsgroepen bevorderd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rosenthal verrast in Berlijn: Nederlands tijdens persconferentie

Uri Rosenthal (Foto: Wikimedia Commons)

Het was een belangrijk bezoek voor de kersverse Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal. Zijn eerste reis ging naar Duitsland, de belangrijkste partner van Nederland en ook het enige Europese land waar vanuit de regering harde woorden vielen over het nieuwe Nederlandse kabinet. Rosenthal verraste tijdens de persconferentie met zijn Duitse ambtgenoot Guide Westerwelle door Nederlands te spreken. Noch zijn gastheer, noch de Duitse pers verstond zo zijn uitleg over waarom VVD en CDA met de PVV in zee zijn gegaan.

De openingswoorden van Rosenthal waren nog uitgeschreven in het Duits. Rosenthal deed zijn best en met enig doorzettingsvermogen droeg hij ze voor.

‘Briljant Duits’
“Gefeliciteerd met uw briljante Duits. De journalisten zijn wat verlegen, anders zouden ze applaudisseren,” was het merkwaardige commentaar van de Duitser Westerwelle.

Rosenthal probeerde het daarna niet meer in het Duits, maar schakelde na een enkele opmerking in het Engels over op het Nederlands. Toegegeven: een Nederlandse verslaggever stelde een vraag in het Nederlands, maar dat Rosenthal vervolgens in het Nederlands antwoordde is opmerkelijk, want noch zijn Duitse gastheer Westerwelle, noch de Duitse pers verstond zo een woord van wat hij zei. Een tolk was niet aanwezig en dat terwijl het inhoudelijk niet eens zo onbelangrijk was wat hij te melden had.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | De Nederlandse taal blijft bestaan

SaillantLOGO “De Nederlandse taal zal de komende eeuw niet verdwijnen.”

Mark Rutte had het in het journaal over de ‘Turkse administratie’ in plaats van over de Turkse regering. Een beweging die is opgericht om Nederland Nederlands te houden noemt zich de “Dutch Defence League”. Weliswaar uit eerbetoon aan hun Engelse zusterorganisatie, maar toch. Vorige week zag ik een hoogleraar het woord ‘groeps survey’ opschrijven. Wat betekent ‘groeps’? Waar Nederlandse begrippen voldoen, mogen Engelse termen achterwege blijven. Toch wil ik geen ‘huilie-huilie’ doen over de teloorgang van onze taal. De Nederlandse taal is springlevend. Wekelijks ontstaan er nieuwe Nederlandse woorden. Voor 23 miljoen mensen is het Nederlands de moedertaal. Regels veranderen, woorden vallen af en er komen nieuwe woorden bij. Zo is het altijd geweest. Daarbij komt: als iedereen een Engelse term gebruikt, kun je met het Nederlandse equivalent positief opvallen. Op je schootcomputer je webstek bijwerken klinkt toch ook prima?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hullie motte Nederlans proate

Turkse verkiezingsposters in DelfshavenIn gansch het land duiken Turks- en Arabischtalige verkiezingsposters op. En in gansch het land spreekt men daar schande van. In IJsselstein ijvert de VVD ondertussen voor een plaatselijk taallandschap dat van vreemde smetten vrij is (daar valt dat vreselijke en onverstaanbare Utrechtse accent natuurlijk niet onder). Het horen en zien van vreemde talen in het openbaar liggen blijkbaar nogal gevoelig. Jammer dat die gevoeligheid zo selectief is.

Deze oproep tot zuiverhuid klinkt namelijk nogal vreemd uit de mond van een volk dat zich gerust de taalhoer van Europa mag noemen. Al eeuwenlang stelen we alles wat los en vast zit uit het Frans, Duits en, sinds WO II, vooral het Engels. Zelfs als we onaangenaam worden verrast is onze eerste reactie vaak een Engelstalige: fuck of shit. In de Nederlandse overheids- en bedrijfsburelen klinkt een tenenkrommende mengeling van Engels en Nederlands. We vergaderen niet, maar hebben een meeting. Niemand doet gewoon wat hij moet doen, maar managed wat in zijn scope ligt. Expats klagen erover dat ze het maar niet lukt om Nederlands te leren omdat iedere Nederlander die ze tegenkomen per se wil bewijzen dat hij zo goed Engels spreekt. Yes, wie dutsj ar so openmeinded end tollerent toewords odder piepels. Ja, we praten graag een mondje over de grens.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende