Ritueel misbruik en de heilige status van Argos

Gastbijdrage van Pepijn van Erp (bestuurslid Stichting Skepsis) en Peter Zegers (boekhandelaar en publicist). De vraag of satanisch ritueel misbruik voorkomt in Nederland lijkt terug van weggeweest. Wie de discussie in de jaren negentig van de vorige eeuw hierover nog voor de geest kan halen, moet dit bevreemden. Onderzoek wees toen uit dat het nagenoeg uitgesloten is dat er netwerken zijn waarin dat op grote schaal zou plaatsvinden, het totale gebrek aan concreet bewijs valt er niet mee te rijmen. Wat is er nu voor nieuws onder de zon? De verhalen van vermeende slachtoffers van ritueel misbruik, met vaak onvoorstelbaar gruwelijke details over martelingen en kindermoord, zijn sindsdien niet verdwenen en een aantal therapeuten blijft er halsstarrig in geloven. Op websites van complotdenkers is het thema ook nooit weggeweest en kreeg het recent via het fenomeen QAnon een flinke boost. Het radioprogramma Argos zorgde er in juni 2020 voor dat het onderwerp ook in de mainstream media opdook als iets waar opnieuw serieus onderzoek naar gedaan zou moeten worden met een uitzending waarin onderzoeksjournalisten Huub Jaspers en Sanne Terlingen verslag deden van hun eigen onderzoek. Kamervragen De Tweede Kamer gaat hierin mee. In antwoord op vragen van GroenLinks, PvdA en SP liet de minister van Justitie en Veiligheid weten dat hij geen reden ziet voor nieuw onderzoek. Hij schrijft echter ook wat ongelukkig: “Er valt niet uit te sluiten dat ritueel misbruik in Nederland voorkomt”, wat enerzijds klopt als een bus - hoe zou je dat immers volledig uit kunnen sluiten? - maar anderzijds makkelijk geïnterpreteerd kan worden als dat opsporingsinstanties er eigenlijk onvoldoende zicht op hebben. Ontevreden met dit antwoord eiste de Kamer in een motie onafhankelijk onderzoek naar het voorkomen en de aard van “georganiseerd sadistisch misbruik.” Een formulering die vager is dan waar het in de uitzending van Argos over ging, maar daardoor wel meer kans maakte om aangenomen te worden, legde Niels van den Berge (GL), een van de initiatiefnemers van de motie, uit in een latere uitzending van het radioprogramma. De motie werd unaniem aangenomen, waarna de minister het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) verzocht een onderzoek te starten. Dat gaf de opdracht echter recent terug omdat het onmogelijk bleek een wetenschappelijk onderbouwd onderzoek te doen. Een conclusie die niemand zal verbazen die op de hoogte is van de relevante literatuur uit binnen- en buitenland. Sinds de satanic panic van dertig jaar terug geloven nog maar weinigen in de fantastische verhalen die vooral in de Verenigde Staten nogal wat mensen onschuldig in de gevangenis deden belanden. Geen kritisch onderzoek Het weinig transparante onderzoek van Argos heeft ons inziens niets overtuigends gebracht dat het beeld van satanistische netwerken als mythe moet bijstellen. Dat er wel degelijk forensisch bewijs zou zijn voor satanisch ritueel misbruik, opgetekend uit de mond van een activistische Australische onderzoeker, bleef na een check niet overeind, maar staat nog altijd op de website van het onderzoeksprogramma. De vragenlijst die Argos opstelde in samenspraak met de therapeuten is,  waarschijnlijk onbedoeld, toch behoorlijk sturend te noemen en is voornamelijk verspreid via het circuit van diezelfde groep therapeuten. Slechts met een beperkt aantal van de inzenders heeft Argos uiteindelijk in persoon gesproken. Onduidelijk blijft in hoeverre de overeenkomsten in de verhalen die Argos opmerkelijk noemt nu uit die groep komen of uit het deel van de vragenlijsten die anoniem zijn ingestuurd. Collega-journalisten laten tot dusver na om kritisch te kijken naar wat Argos in dit dossier bericht. De enige kritiek lijkt te vinden op het skeptische blog Kloptdatwel? in de artikelen die wij er zelf over schreven (juli 2020 1 en idem 2; zie ook oktober 2020). De uitstekende reputatie van Argos zal eraan bijdragen dat waarvoor het programma aandacht vraagt met een andere blik wordt bekeken dan wat complotdenkers roepen. Het televisieprogramma Propaganda had bijvoorbeeld in de uitzending van 4 maart geen kritiek op het onderzoek van Argos, terwijl het de QAnons met hun Deep State van een satanistische elite van pedofiele kinderverkrachters als gekkies wegzette. En in de Volkskrant van 23 oktober vraagt columnist Loes Reijmers zich af wanneer "de gekte van complotdenkers ons het zicht op de pijnlijke, soms even waanzinnige werkelijkheid" ontneemt. Waarbij ze de lezer oproept om "de open kritische geest waarmee Terlingen dit lastige onderwerp tegemoet" treedt als voorbeeld te nemen. Niets nieuws Maar onderscheidt het verhaal van Argos zich wel wezenlijk van die QAnon-mythologie? Ook bij Argos gaat het om ook rituele kinderoffers en elites die elkaar de hand boven het hoofd houden. Als je kritische kanttekeningen plaatst krijg je al snel het verwijt dat je de slachtoffers niet serieus neemt en hun problemen ontkent. Of erger, dat je meewerkt aan het in de doofpot stoppen van gruwelpraktijken. ‘Betrokkenen wachten al te lang op erkenning en serieus onderzoek.’ aldus Van den Berge tegenover Argos. Hij wil dat het demissionaire kabinet zo snel mogelijk een onafhankelijke onderzoekscommissie instelt nu het WODC het laat afweten. Zelfs in gemeenteraden van Amsterdam en Rotterdam wordt inmiddels serieus gesproken over eigen onderzoek. Hier zijn politici van de ChristenUnie en Leefbaar Rotterdam de initiatiefnemers. Kennelijk is het voor politici en journalisten makkelijker om geloof te hechten aan de bizarre getuigenissen dan in te zien dat er niets nieuws naar voren is gebracht dat zo’n onderzoek rechtvaardigt. Edit redactie: Bij eerste publicatie stond boven dit artikel een foto die teveel verwarring gaf over on hoeverre die toepasselijk op de inhoud van het stuk was. Die foto hebben we vervangen door de foto die er nu boven staat.

Door: Foto: fidepus (cc)

Closing Time | Zonde van die gitaar

, door

Jankende gitaren en legendarische gitaarsolo’s, allemaal goed en wel, maar “Oh, it breaks my heart to see those stars / Smashing a perfectly good guitar / I don’t know who they think they are / Smashing a perfectly good guitar.”

Net zoals de opening van dit liedje, kan een enorme hoevelheid gitaarwerk schatplichtig aan Jimi Hendrix worden genoemd. Dat geldt voor het beroeren van de snaren én de behandeling van het instrument. Lees nog even verder…

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Irish Typepad (cc)

Verwarde spreker

, door

COLUMN - Er is al het nodige over geschreven, daar wil ik dit nog aan toevoegen….

Die hele speech kan natuurlijk de prullenbak in worden geanalyseerd. Wie een beetje zijn best doet ziet al snel hoe de spreker citaten uit hun context heeft gerukt. En bijster origineel was het zeker niet: verering van vroegere geschiedenis en fulmineren tegen de moderniteit was trendy in de roemruchte dertiger jaren. Maar goed, dat kan een risico zijn bij iemand die wat met geschiedenis heeft.

Afijn, de ‘pissebedden in zijn hoofd’ hebben de gedachten van de spreker danig ‘opgenaaid’. De grootheidswaanzin spat er van af. Dat zou nog om te lachen zijn als spreker er op uit is ‘de grootste zoekterm’ te worden, maar hij liet wel blijken eerder het type te zijn van ‘een daad, zo groot, zo hevig en dramatisch dat mijn naam in alle kranten komt te staan’.

De cursieve tekst is ontleend aan het gedicht ‘Herostratos’, een jongeman die in 356 voor Christus in Efeze de tempel van Artemis in brand stak en daarmee eeuwige roem dacht te vergaren.

Het komt uit de bundel ‘Slordig met geluk’(2016) van de in 2018 overleden dichter Menno Wigman. Uit een van de andere gedichten uit die bundel, citeerde de spreker een regel volledig uit de context. ‘De zon was mij nooit opgevallen, zegt Menno Wigman, als hij niet steeds was ondergegaan’ sprak hij.

Foto: Charlotte Cooper (cc)

De bal ligt nu bij jullie, mannen

, door

COLUMN - De beerput ging open; de verhalen van vrouwen die door Harvey Weinstein waren belaagd, stroomden eruit. Ineens werden de goede vragen gesteld. Niet: wat hadden die vrouwen verkeerd gedaan, maar: waarom hadden de mannen die ervan wisten, niets gezegd? Niet: hoe hadden deze vrouwen zich moeten gedragen om dit te voorkomen, maar: hoe kon hij zo lang wegkomen met zulk misselijk machtsmisbruik? Niet: waarom hebben deze vrouwen Weinsteins wangedrag niet eerder aangekaart (een deel deed dat, maar werd als aandachttrekker weggezet), maar: hoe kun je zulke intimidatie voorkomen?

Sindsdien gebruiken vrouwen op Twitter de hashtag #metoo, om te verduidelijken hoe vaak ze met seksuele intimidatie en verkrachting te maken hebben gehad. De tweets met die hashtag zijn niet bij te houden, zoveel vliegen er over je scherm. Wat te doen?

Mannen moeten vaker ingrijpen, werd meermalen voorgesteld. Het idee is nobel, en er zijn zat mannen die dat oprecht willen en soms ook doen. Maar de suggestie slaat de plank mis: want zelden speelt zulk wangedrag zich openlijk af, zichtbaar, met andere ogen erbij, in de publieke sfeer.

Een op de acht vrouwen in Nederland is ooit verkracht; in 85% van de gevallen was dat door bekenden, en bijna altijd in een thuissituatie. Wie moet er dan iets van zeggen? Die vrouw? Naar haar wordt op dat moment niet geluisterd, dat is nu juist het probleem.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Misbruik

, door

Misschien niet met leedvermaak, maar dan toch met enige opluchting zal in katholieke kringen kennis genomen zijn van het grootscheepse onderzoek naar misbruik van jongens en meisjes in de sportwereld. De papen hebben tenslotte jaren achtereen in dit speciale verdomhoekje gezeten en dan is het fijn wanneer je afgelost wordt.

We kunnen onze kinderen weghouden van kerken en sportclubs. Maar we kunnen ze niet 24 uur per dag in de gaten houden, dus we zullen ze toch ergens een plek moeten vinden waar zich gegarandeerd geen kinderlokkers ophouden. Mensen immers zijn de grootste bedreiging voor het welzijn van een kind. Vermoedelijk is er een grote toekomst weggelegd voor de robotisering van de kinderopvang.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Jeugdzorg

, door

Jarenlang hebben we ons mogen vastklampen aan de gedachte dat het belagen van kwetsbare kinderen in de jeugdzorg het domein was van paters en nonnen. Daarmee was het iets van het verleden geworden dat door de teloorgang van de kerk niet gauw terug zou keren. Een nieuw rapport laat zien dat het misbruik in de afgelopen decennia overal voorkwam. Dat brengt het spook weer dichterbij, en daarmee de roep om strengere regels.

Over vijftig jaar zul je zien dat die strengere regels weliswaar fysiek misbruik verminderd hebben, maar dat de afstandelijkheid ook tot emotionele schade heeft geleid en dat sommige misstanden niet werden aangekaart omdat de regels er niets over zeiden. Dat toen we Gods geboden inwisselden voor juridisch sluitende protocollen, de mens toch gewoon zondig bleef.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Voetbal kijken

, door

Gisteravond bij de samenvatting NAC-PSV, vanuit een ooghoek: een reclamebord met daarop GoedkopeArbeid.nl.

Discountwerknemers? Net als spijkerbroeken en vliegvakanties? Het zal toch niet?

Toch even controleren. En wat blijkt? Het zal dus wel.

Bij Over GoedkopeArbeid.nl:

GoedkopeArbeid.nl is de oplossing voor ondernemers die direct meer marge willen maken. Wij bieden gepaste dienstverlening voor de scherpste prijs. Ons product heeft altijd de juiste prijs/kwaliteitsverhouding. GoedkopeArbeid.nl bespaart niet op kwaliteit, maar wel op kosten. Door slimme inzet van personeel zoals jeugdigen, het gebruikmaken van subsidiemogelijkheden en het gebruikmaken van instromers die wij voor één jaar lang tegen het wettelijke minimumloon kunnen aanbieden.

Ook de nieuwe mogelijkheden die vanuit de wetswijzigingen worden gecreëerd past GoedkopeArbeid.nl toe. De mogelijkheid om mensen 5,5 jaar flexibel aan je bedrijf te verbinden en de subsidiemogelijkheden voor mensen vanuit een WW situatie zijn hier voorbeelden van. Tevens kan een bedrijf met payroll (een deel van) haar vaste kern als flexibele schil inzetten.

Foto: Metropolico.org (cc)

Verraad aan de burger

, door

COLUMN - Wilders, de man die al jarenlang pist op het parlement, wil premier worden. Wilders, de man die nooit wil overleggen en die zelfs in zijn eigen partij geen inspraak duldt, eist dat andere partijen een coalitie met hem aangaan. Wilders, de man die ‘het volk’ oproept zich te ‘verzetten’ tegen vluchtelingen en die weigert afstand te nemen wanneer kort daarna zooitjes ongeregeld op diverse plaatsen in het land asielzoekerscentra met brandbommen of vuurwerk bestoken, vindt dat er een ‘revolte’ moet komen wanneer andere partijen na de verkiezingen gepaste afstand tot hem blijven houden.

Dat is niet eens het engste aan Wilders. Evenmin is dat zijn valse sympathie voor de rechten van vrouwen en homoseksuelen, die volgens hem beschermd moeten worden tegen de vermeende ‘islamisering’ van het land; voor hem reden om alle moslims te weren. Die opstelling is hypocriet: zelden heeft Wilders een vinger uitgestoken om de rechten van vrouwen of homoseksuelen te verdedigen. Hij misbruikt de achterstand van vrouwen en homo’s uitsluitend te eigen baat. Zijn achterban spoort nota bene aan Nederlandse vrouwen te verkrachten indien zij sympathiek staan tegenover het opvangen van oorlogsvluchtelingen; Wilders zwijgt daarover.

Wat ik het engste vind, is dit.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende