Recensie: The Universal Journalist

Weg van de dagelijkse hectiek van bloggen en werken met computers zat ik afgelopen week met een stapel boeken opgesloten in een hutje aan de rand van Nederland. Op de achtergrond het fluiten van wat vogels, het ruizen van de wind, mitrailleurvuur en schietende tanks, op de voorgrond slechts het knapperend haardvuur en het ritselen van papier. Zes boeken gelezen. Vijf voor de ontspanning, maar eentje vanwege het bloggen. Na drieënhalf jaar bloggen en tweeduizend postjes, leek het me wel eens aardig om te lezen hoe een journalist dat nou aanpakt. Niet dat ik mezelf als een journalist zie. Maar ik zie wel dat zo nu en dan het maken van postjes wel degelijk in de categorie "nieuws maken" valt. Nu ben ik heer en meester in het her-uitvinden van het wiel, maar af en toe is het ook wel aardig om over andermans wielen te lezen. Daar kan je alleen maar van leren. Daarom heb ik het boek The Universal Journalist van David Randall tot me genomen. Nu zou ik een samenvatting van het boek kunnen geven, maar dat is erg lastig. Het boek is namelijk al een samenvatting. In krap 250 pagina's krijgt ieder aspect van het uitoefenen van het journalistieke vak aandacht op de meest geconcentreerde manier. Het lijkt bijna of de auteur een volledige opleiding heeft willen stoppen in dat kleine boekje. Je merkt dat achter ieder stuk een wereld van ervaring schuil gaat, maar die krijg je verder niet te zien. Hij springt van intro's naar hoe voer je nou onderzoeksjournalistiek uit en dan weer door naar het gebruik van statistiek. Daarbij maakt hij rijkelijk gebruik van anekdotes van goede en slechte gevallen uit de geschiedenis. Denk hierbij aan het Watergate verhaal van Bernstein en Woodward. Dat maakt het lezen aangenaam, maar gaat tegelijk in tegen een van zijn belangrijkste principes. Hij hamert er op dat je met feiten moet werken. En alleen voorbeelden uit het verleden zijn niet voldoende om een punt hard te maken. Maar vaak komt het daar wel op neer.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Die bak ellende

Quote du Jour “Ik kan me voorstellen dat als je ’s avonds op de bank zit voor de tv met een kop koffie, en je de hele dag hard gewerkt hebt, dat je die bak ellende als het ware niet over je heen wil krijgen.” aldus Martin de Beer van Unicef (Updaid.nl)

Veel mensen zappen weg zodra er in de media de termen ‘humanitaire ramp’, ‘vluchteling’ of ‘Paul van Vliet’ voorkomen. Dit blijkt uit een reportage van EenVandaag. De Nederlandse kijker wil geen hongerende Afrikanen zien en kan nog nauwelijks gemobiliseerd worden voor humanitaire acties. Men is de ellende zat of is er simpelweg immuun voor geworden. Herkenbaar? Hulporganisaties moeten sluwere campagnes inzetten, in de reportage oppert een communicatiestrateeg het idee om de blonde gezonnebankte Dries Roelvink in te zetten, dat verwachten de mensen namelijk niet.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

NOS moet verantwoording afleggen

Sargasso geeft regelmatig ruimte aan gastbijdragen. Eén email naar de redactie met daarin een postenswaardig stuk is vaak voldoende. Vandaag plaatsen wij een bijdrage van C. van der Laan die een brief aan de Ombudsman schreef.

Geachte Ombudsman,

Eindelijk heeft de NOS een Ombudsman en dat is een goede zaak. Na jaren van kritiek op het functioneren van de NOS en haar geringe bereidheid tot daadwerkelijke verantwoording om maar te zwijgen van een serieuze discussie en openlijke zelfreflectie over haar handelwijze is nu een begin gemaakt met een meer transparante en openbare toetsing aan bij wet en deels zelfopgelegde uitgangspunten. Toegegeven, er is de Raad voor de Journalistiek, maar die wordt een papieren tijger genoemd en heeft een imagoprobleem, zo zijn bestaan al bekend is en serieus wordt genomen.

Bij een flinke minderheid van de bevolking is er wantrouwen jegens de media en niet in de laatste plaats waar het de openheid en objectiviteit betreft. In de recent gehouden enquete 21 minuten.nl komt dit nogmaals naar voren (pag. 65 van eindrapport).

De NOS heeft zich in de afgelopen jaren niet bepaald populair gemaakt bij groepen en individuen die kritische vragen hadden over haar neutraliteit en haar selectie en duiding van nieuwsonderwerpen. Vele malen heeft de NOS toegezegd hierover in discussie te treden, maar evenzo vaak werden deze toezeggingen niet nagekomen of werden schamele pogingen tot discussie al weer gauw afgebroken. In zekere zin was steeds sprake van een milde vorm van autisme.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

GPD-gate

Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag een stuk van MG, een van de vaste reaguurders.

Het is een veel te grote storm in een piepklein glas water en nog op de verkeerde plaats ook: “GPD-gate”. Journalisten die zich als bloedhonden op hun prooi werpen en de mooiste grote woorden gebruiken om maar te laten blijken dat ze het allemaal maar heel erg vinden. Is het allemaal wel zo verschrikkelijk? Loopt de persvrijheid gevaar en zo ja: wie is daarvan dan de schuldige? Ligt er niet een ander probleem aan de basis van het GPD-verhaal?

Woordvoerders, persvoorlichters, voor elke rechtgeaarde journalist zijn het muren waar je doorheen moet. Wil je een organisatie in dan struikel je over deze drempel. Persvoorlichters zijn de mensen die het bedrijf moeten beschermen tegen lastige vragen. Een verkeerde uiting kan immers koppen doen rollen of, nog erger, miljoenen kosten. Persvoorlichter is dan ook eigenlijk per definitie een verkeerde omschrijving.

De “voorlichter” zie ik dan ook als iemand die tot taak heeft de informatie die de organisatie verlaat te controleren, censureren. Daarom ook dat menig bedrijfsprotocol over contacten met de pers begint met: “Parkeer de journalist netjes, geef koffie en waarschuw direct de dienstdoende persvoorlichter!”. Dit gevolgd door telefoonnummers van thuis, de mobiel, het vakantieadres, de pieper en van de schoonmoeder van de betreffende persoon.

Voor de journalist is het natuurlijk de truc om die barrière te mijden. Je krijgt namelijk alleen te zien en te horen wat de voorlichter je wil laten zien en horen. Gelukkig is de journalist goed geschoold, kent hij de trucjes en (gespreks)technieken om daar te komen waar hij wil wezen: bij de waarheid.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote – Political tip

You people are really nuts. … There’s kids dying in the war, the price of oil right now — there’s better things in this world to be thinking about than who served Hillary Clinton at Maid-Rite and who got a tip and who didn’t get a tip.

Aldus de serveerster over alle commotie die in de media ontstond na haar opmerking dat Hillary Clinton en haar campagneteam geen fooi hadden gegeven.
Hear hear!

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende