Kunst op Zondag | Jenny Holzer

Jenny Holzer begon met abstracte schilderijen maar zocht al snel de onverbloemde werkelijkheid van woorden. Ze verspreidde in New York posters waarop “Truisms” waren gedrukt. ‘Truism’ kunnen we lezen als ’waarheden waar geen speld tussen is te krijgen’ of anders gezegd: ‘onweerlegbare algemeenheden’. Zure critici zouden het eerder ‘platitudes’ of ‘wandtegeltjeswijsheden’ noemen. Truisms – 1977 – 1979; Protect me from what I want. Later is ze haar teksten (en ook die van anderen) gaan gebruiken in o.a. lichtkranten, op billboards en in lichtprojecties op gebouwen. In 1995 werd bijvoorbeeld een verticale lichtkrant geïnstalleerd op Schiphol.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Filmen op lichtsnelheid met femtofotografie

Een sluitertijd van twee-biljoenste van een seconde. Oké, dat is knap. Onderzoekers van het MIT Media Lab zijn erin geslaagd een opname te maken van hoe licht zelf zich door een vloeistof baant.

In de New York Times: ,,To create a movie of the event, the researchers record about 500 frames in just under a nanosecond, or a billionth of a second. Because each individual movie has a very narrow field of view, they repeat the process a number of times, scanning it vertically to build a complete scene that shows the beam moving from one end of the bottle, bouncing off the cap and then scattering back through the fluid. If a bullet were tracked in the same fashion moving through the same fluid, the resulting movie would last three years.”

Via Open Culture

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Draadloos internet uit een peertje

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

peertje in de duisternis (foto flickr/Helen Flamme)Radiogolven, de ether zit er vol mee. Om onze steeds groter wordende drang naar mobiel datacommunicatie te kunnen stillen worden steeds meer zendmasten geplaatst om ons overal, onderweg en thuis, te voorzien van onze dagelijkse data. Wereldwijd zijn er op dit moment al meer dan 1.4 miljoen mobiele zendmasten, die zo’n vijf miljard mobiele telefoons bedienen [zie hier het register van alle Nederlandse zendmasten]. En dat lijkt allemaal heel aardig te lopen. Maar, zo betoogt Professor Harald Haas in zijn TED Global presentatie, er kleven nogal wat nadelen aan de huidige infrastructuur, waar gebruik gemaakt wordt van radiogolven. Zo zijn de zendmasten inefficiënt (maar 5% van de energie wordt uiteindelijk omgezet in een signaal), de capaciteit is beperkt (de frequenties raken op) en er zijn veiligheidsproblemen (de radiogolven zijn bijvoorbeeld door muren heen te onderscheppen).

Harald Haas, werkzaam aan de Jacobs-University in Bremen, ging daarom op zoek naar andere mogelijkheden om data over te sturen. Hij vond een goede kandidaat iets verderop in het elektromagnetisch spectrum: zichtbaar licht. Zichtbaar licht, uitgezonden door doodgewone LED lampen heeft een hoop voordelen ten opzichte van radiogolven: Ten eerste zijn er miljoenen en miljoenen lampen overal ter wereld. De infrastructuur is dus grotendeels aanwezig. Ten tweede is het zichtbare deel van het elektromagnetisch spectrum veel groter dan het radiodeel. Er zijn dus veel meer frequenties te gebruiken. En zichtbaar licht zal niet door muren heen zenden, waardoor het beter voor beveiligde data gebruikt kan worden. (Tegelijkertijd is dit natuurlijk een groot nadeel: je moet altijd in het zicht van de lichtbron bevinden om verbinding te hebben).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Optogenetica werpt licht op het brein

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Anatomie tekening van het brein uit 1802 (Foto: Flickr/brain_blogger)

Eén van de Heilige Gralen van de wetenschap is uit te vinden hoe het brein werkt. Maar de onderzoeksvraag stellen blijkt toch keer op keer stukken makkelijker dan hem te beantwoorden. Sterker nog, over de manier waarop gezocht moet worden naar antwoorden zijn veel vragen. Behaviourisme, Cognitieve Pychologie, Neurobiologie, het zijn allemaal paradigma’s om een deel van de puzzel die ons brein is op te lossen.

Eén van de nieuwste onderzoeksgebieden is die van de optogenetica. Hierbij worden zenuwen van kleine dieren met licht getriggerd om te vuren en de effecten bestudeerd. Om ervoor te zorgen dat bepaalde zenuwen lichtgevoelig worden (wat ze meestal niet zijn), word bijvoorbeeld genetische manipulatie gebruikt om de zenuwcellen te veranderen. Door vervolgens gerichte lichtpulsen toe te dienen kan gedrag van de dieren aangestuurd worden. Deze Dr. Frankenstein methode geeft vervolgens inzicht in de rol van bepaalde zenuwcellen.

Gero Miesenboeck, één van de vooraanstaande onderzoekers in dit veld, legt in een helder en bij vlagen komisch TED-praatje uit hoe en waarom licht gebruikt word om fruitvliegjes (met of zonder hoofd) te laten dansen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.