(Levens)ervaring Tweede Kamer

De Tweede Kamer is, een hele ervaring rijker, met vakantie. Als Kamerleden op vakantie zijn heet dat officieel ‘met reces’. En tijdens dat acht weken durend zomerreces zitten ze niet te niksen, zo wordt traditioneel beweerd: Tijdens de recesperiodes kunnen Kamerleden de volgende vergaderperiodes voorbereiden en allerlei stukken en dossiers bestuderen. Ook gaan zij in die perioden vaak op werkbezoek en het land in om hun achterban te spreken. Die achterban zal ook op vakantie zijn. Maar politici en partijleden zullen ongetwijfeld nadenken over hoe het allemaal nu verder moet. Te beginnen bij de politieke partijen zelf. Bij een paar partijen zijn opzienbarende veranderingen op til. Omtzigt, BBB en CDA Geen transfer van CDA via ‘kleine zelfstandige’ naar de BBB. Pieter Omtzigt, een van de meest ervaren Kamerleden, denkt nog na over zijn toekomst, die niet bij de BBB zal liggen. Misschien toch terug naar het CDA? Daar vertrekt de volledige politieke top. Wopke Hoekstra werd eind 2020 lijsttrekker nadat Hugo de Jonge ervan afzag, koud  vier maanden nadat hij de leiderschapsverkiezingen had gewonnen van Pieter Omtzigt. Sindsdien geldt Hoekstra als de CDA-leider. Hoekstra, De Jonge en fractievoorzitter Heerma stellen zich niet verkiesbaar. Dat Omtzigt hierdoor genoeg vertrouwen in het CDA krijgt om terug te keren is hoogst  onwaarschijnlijk. Daarvoor zal zijn CDA-trauma toch te groot zijn. D66 en CU D66 moet ook op zoek naar een nieuwe politieke leider. Sigrid Kaag gaat het politieke circus verlaten. Afgelopen woensdag hield D66 een ledenbijeenkomst. Op moment van dit schrijven was nog niet bekend of daaruit bijzonderheden te melden vallen. Een dag eerder kwamen ook de leden van de ChristenUnie bijeen. Waar de kersverse fractievoorzitter in haar speech de toekomst zo zag: Ik kijk er enorm naar uit om samen met jullie allemaal als één blauwe beweging op te trekken. Of dat als lijsttrekker zal zijn, is nog niet officieel zeker. VVD is er uit Op wat formaliteiten na is het bij de VVD wel zeker wie de lijsttrekker wordt: de via de Griekenlandroute, als nareiziger binnengekomen Dilan Yesilgöz. De VVD-leden hebben nu een maand de tijd om met tegenkandidaten te komen. Momenteel is er één durfal die de strijd wil aangaan. Is het niet beter dat hij zich terugtrekt, nu er een veel bekender gezicht door het hoofbestuur is voorgedragen? Bij Omroep Zeeland onderstreept hij zijn ambitie nog eens: Bosman lijkt in het radio-interview te suggereren dat hij bereid is zijn kandidatuur in te trekken ten gunste van iemand anders, als er goede afspraken kunnen worden gemaakt. Maar dat is echt niet waar, benadrukt hij na afloop: "Ik wil partijleider worden in de Tweede Kamer." Ervaring armer Kort voor de val van jet kabinet verliet Renske Leijten (SP) de Tweede Kamer. Daarmee raakte de Tweede Kamer zeventien jaar aan ervaring kwijt, schreven we hier. We kunnen er nu op rekenen dat er nog meer ervaring zal vertrekken. Bovendien is het afwachten wat er na de verkiezingen in november aan ervaring overblijft. Mocht u het belangrijk vinden dat een Kamerlid over enige politieke en/of levenservaring beschikt. kun u de komende tijd eens nadenken wie voor u dan geschikte kandidaten zijn. Toegegeven: het moet om de inhoud gaan, niet over leeftijd of anciënniteit. Een ouder Kamerlid kan zich even puberaal gedragen als de eerst de beste 15-jarige. Een politicus die nog maar net in de Kamer zit kan veel verstandiger te werk gaan dan een oudere bankzitter. Maar ach, politiek is ook emotie, beleving, buikgevoel. Dus laten we eens een en ander op een rijtje krijgen. Toch iets rijker De huidige Tweede Kamer heeft een gemiddelde parlementaire ervaring van 5,22 jaar. Begin dit jaar was dat ietsjes meer: 5,25 jaar. Maar sinds april zijn er zes nieuwe Kamerleden bijgekomen, die allen betrekkelijk weinig ervaring als Kamerlid hebben. Het lijkt er op dat de trend dat de Tweede Kamer qua ervaring steeds jonger wordt, enigszins is doorbroken. In 1989 was de gemiddelde ervaring 7 jaar, in 2010 was dat 4 jaar (in 2011 even 4,5 jaar) en in 2012 nog korter: 3 jaar (bron Sargasso/ANP via BN DeStem). De top-10 meest Kamerleden naar anciënniteit. Achter de namen het aantal dienstjaren per 13 juli 2023. Kees van der Staaij (SGP), 25,2 Geert Wilders (PVV), 24,7 Pieter Omtzigt, fractie Omtzigt, 19,5 Martin Bosma, Tony van Dijck, Dion Graus, Dion Graus (allen PVV), 16,6 Attje Kuiken (PvdA), 16,3 Fleur Agema (PVV), 16,0 Sietse Fritsma (PVV), 15,8 Esther Ouwehand (PvdD), 15,4 Barry Madlener (PVV), 13,4 Harm Beertema, Lilina Helder (beide PVV), Jesse Klaver (GL), 13,1 Het lijstje wekt de indruk dat de PVV het pluche het langst warm zit te houden. Dat ligt wat genuanceerder als we naar de ervaring per fractie kijken (Totaal dagen fractie / aantal fractieleden = gemiddelde anciënniteit fractie). Dan zie de top-10 er zo uit: dagen jaren Omtzigt 7103 19,46 SGP 5019 13,75 PVV 4581 12,55 DENK 2363 6,47 PvdD 2196 6,02 GL 2178 5,97 SP 1809 4,96 PvdA 1783 4,88 CDA 1429 3,92 D66 1428 3,91 Dat Omtzigt, als fractie bovenaan staat is natuurlijk wat misleidend omdat een deel van zijn ervaring is opgedaan toen  hij nog Kamerlid voor het CDA was. Evenzo is de score voor de PVV geflatteerd. Geert Wilders is sinds 1998 lid van de Tweede Kamer, maar was dat tot 2004 voor de VVD. Update 15 juli 2023: Voor de volledigheid de rest van de ranglijst. De nummers 11 t/m 20 in jaren parlementaire ervaring. dagen jaren JA21 1348 3,69 Van Haga 1335 3,66 VVD 1142 3,13 FvD 1084 2,97 CU 893 2,45 BBB 835 2,29 BIJ1 835 2,29 Den Haan 835 2,29 Gündogan 835 2,29 Volt 779 2,13 Hoe ouder, hoe wijzer? We zeiden het al: dat is geen ijzeren wet. Maar stel dat leeftijd iets zegt over levenservaring, van welk Kamerlid mogen we dan het meest verwachten? Het oudste Kamerlid is, met 71 jaar Harm Beertema (PVV). De jongste is Habtamu de Hoop (PvdA, 25 jaar). De gemiddelde leeftijd van de voltallige Kamer is 44,8 jaar. Ietsjes ouder dus dan de landelijke trend: gemiddeld zijn inwoners van Nederland 42,4 jaar oud (CBS). De top-5 oudste (dus wijste?) Kamerleden: Harm Beertema (PVV), 71 Raymond de Roon (PVV), 70 Roelof Bisschop (SGP), 66 Derk Jan Eppink (JA21), Joba van den Berg (CDA), 64 Hans Smolders (Groep Van Haga), Ruud Verkuijlen (VVD), 62 De in 2012 al waargenomen kloof tussen Tweede Kamer en het vergrijsde deel van het volk lijkt toegenomen. Op 1 januari 2022 telde Nederland 3.525.453 inwoners ouder dan 65 jaar. Dat is 20% van de totale bevolking (bron: vzinfo). In de Tweede Kamer zijn drie leden  ouder dan 65, dat is 2% van de totale Kamer. Zo’n 6% van de Kamer is 60-plusser, de groep 55-plussers is niet groter dan 17,3%. Gemiddelde leeftijd fractiegewijs (som alle leeftijden per fractie / aantal leden per fractie) maakt die kloof alleen maar groter: Groep Van Haga, 58; BBB en SGP, 56; Den Haan , 55; PVV, 53; BIJ1 52; JA21, Omtzigt, Gündogan, 46; CDA, PvdD, 45; VVD,44; D66, GL, 43; DENK, 41. Tot de jonge honden mogen we de fracties van PvdA, CU, 39; SP 38; FvD, 37 en Volt, 36 rekenen.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokale generatiestrijd

Een update van dit artikel.

Van de 334 gemeenten waar over twee weken verkiezingen gehouden zullen worden, hebben we inmiddels 82% in beeld.

Voor een deel wordt de verkiezingsstrijd ook een strijd tussen jong en oud. Puur lokaal gezien lijken de ouderen de overhand te hebben. In de 274 gemeenten die we bekeken hebben kwamen we negen ‘Senioren’-partijen tegen. Twaalf andere partijen bieden zich als ‘ouderen’-partijen aan. De fraaiste lijstaanduiding gaat naar Waardig Ouder Worden (WOW) in Hoeksche Waard.

Daar tegenover staan acht lokale jongerenpartijen. In Zandvoort is de generatiestrijd wel heel bijzonder. Vier kandidaten van Jong Zandvoort gaan het opnemen tegen hun ouders. Drie van de vier concurreren met hun ouders die kandidaat zijn voor de Ouderenpartij Zandvoort. De vierde is zoon van een lokale PVV-kandidaat.

Ook in Heerlen kan er worden gestemd op een Jongerenpartij en een Ouderenpartij. Het is daar echter geen familiaire strijd.

In Arnhem (JenO – De Partij voor Jong en Oud) en Heeze-Leende (Partij voor Oud en Jong -PvOJ) probeert men de generatiekloof te overbruggen. Laatstgenoemde had tot voor kort nog een samenwerkingsverband met Groenlinks, maar de komende verkiezingen gaan ze lek hun eigen weg.

De PvOJ doet dat onder de bezielende leiding van de 75-jarige Frans Maas, die in december zijn 25-jarig jubileum als raadslid vierde. In 1996 deed hij aan de gemeenteraadsverkiezingen mee voor het AOV (Algemeen Ouderen Verbond) In juni 1998 richtte hij de PvOJ op. Sinds de herindeling in 1997 zit Frans Maas zonder enige onderbreking in de gemeenteraad.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: V (cc)

Kunst op Zondag | Over 100 jaar

Laat vandaag nog een portret van u schilderen en over honderd jaar ziet u er nog even patent uit als nu. Mits het schilderij goed wordt geconserveerd. Komt u in een museum te hangen, hoeft u zich daar geen zorgen over te maken. De anti-rimpelzalfjes, vitaminen en mineralen waar u jong en fit bij zou blijven, worden ruimschoots overtroffen door de hedendaagse conserveringstechnieken.

U heeft er weinig aan. De kans is uiterst klein dat u over honderd jaar uw eigen portret zelf nog eens bekijkt. En hoe u en de wereld er over honderd jaar uit zal zien, is een boeiende vraag, maar u zult het nooit zelf ‘In Real Life’ aanschouwen.

Als u meent dat u dat over honderd jaar wél kan, dan bent u op zijn minst een vlot lerende 6-jarige die dit stukje nu leest. De kans dat u een 100-plusser wordt, is weliswaar met de dag groter, maar is vooralsnog zeer klein. Laat staan dat een 100-jarige ooit zichzelf nog eens 100 jaar later zal kunnen bekijken.

Overigens waren er meer dan honderd jaar geleden, toen leefstijl en gezondheidszorg toch echt heel anders waren dan nu,  ook al 100-plussers. Martinus Wilhelmus van de Waal te Rhenen overleed in 1898 op 102-jarige leeftijd. In Rhenen herinnert de M.W. van de Waalstraat aan de zeer actieve diaken, ouderling, notabele in de kerkvoogdij, lid van de Watersnoodcommissie en 20 jaar raadslid 4 jaar wethouder.

Foto: Marg (cc)

Identificatie

COLUMN - Emile Ratelband wil via de rechter afdwingen dat hij voortaan wettelijk twintig jaar jonger te boek mag staan dan hij is, en eist aanpassing van zijn geboortedatum: hij ‘identificeert’ zich namelijk niet met zijn huidige leeftijd (69), maar beschouwt zichzelf liever als een man van 49.

Als de vraag hoe mannen zichzelf zien doorslaggevend moet zijn voor hoe de rest van ons hen dient te bejegenen, is de beer los. Je wilt de mannen niet de kost geven die zichzelf beschouwen als jonge god, atletisch, behendig klusser, hoogst capabel op werkelijk elk denkbaar vlak, onweerstaanbaar grappig, benevens de ultieme vrouwenmagneet. In werkelijkheid zijn ze vaker wel sulletjes dan niet, en raak je bevangen door plaatsvervangende schaamte zodra ze hun hoogdunkend ego vrij baan geven.

Ratelband beroept zich op de precedent van transseksuele mensen. Zij mogen hun geregistreerde geslacht veranderen, dus waarom hij zijn geregistreerde leeftijd niet? Welnu: geslacht is een geconstrueerde categorie. Nogal wat mensen vallen daarbuiten, al was het maar zuiver biologisch: ze zijn XXY, XXX, of XXXXYY. Soms passen hun chromosomen niet bij hun uiterlijke geslacht, en soms passen ze anderszins niet in de hokjes die wij voor elkaar hebben bedacht. Dat keurslijf past overigens ook dieren niet. Er zijn tal van diersoorten die op dat vlak fluïde zijn, of die in de loop van hun leven ‘spontaan’ van sekse veranderen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-02-2022

De crisis bestrijden met een jong kabinet

DATA - Het tweede kabinet-Rutte is een stuk jonger dan het eerste. Is een jong kabinet wel in staat om de crisis te bestrijden?

Op het eerste gezicht leek me dit een tamelijk onzinnige vraag. Je moet immers uitgaan van de kwaliteiten van de individuele bewindspersonen en hoe ze als team fungeren. Toch komt leeftijd vaak in de discussie terug, zoals onlangs ook weer na de vaststelling dat deze Tweede Kamer weer de jongste ooit is. En dat in deze tijden! Dan hebben we toch juist behoefte aan sterke mensen.

Echter, de naoorlogse kabinetten die het meest indruk hebben gemaakt, waren ook de jongste.

De rekenaars achter parlement.com hebben op ons verzoek de leeftijden van de bewindspersonen in kaart gebracht, in combinatie met het moment van aantreden. Het betreft hier ministers en staatssecretarissen. Wat blijkt: kabinetten hebben een steeds hogere gemiddelde leeftijd. Lubbers II en III, Kok I en II, Balkenende I tot en met IV, Rutte I, ze liggen allemaal boven het midden van 49,03.

Rutte I was met een gemiddelde leeftijd van 52,8 jaar het een na oudste kabinet van na de oorlog (derde kabinet Balkenende was gemiddeld een half jaartje ouder). Het tweede kabinet Rutte is met 48,96 jaar een stuk jonger.

Jonkies in de Tweede Kamer

DATA - Dat politiek voor ouwe lullen is, is allang niet meer waar. Maar nog nooit was de Kamer zo jong als nu.

Het volk heeft gesproken en het volk wilde blijkbaar jonkies in de Kamer. Met een gemiddelde leeftijd van 44 en vier maanden is de nieuwe Tweede Kamer jonger dan ooit. Het is nog niet de definitieve lijst, dus de gemiddelde leeftijd kan nog wat omhoog of naar beneden.

Opvallend is de relatieve frisheid van de CDA-fractie. Alleen de tweemansvrouwformatie van de PvdD is jonger. Goed, de partijen ontlopen elkaar niet zoveel, behalve natuurlijk de tweemansfractie van 50Plus. Die zijn, surprise, surprise, juist wat ouder. Als de G500 nou eens meedoet de volgende keer, kunnen we weer een record verwachten. Jammer genoeg is Jesse Klaver (GroenLinks) niet in de fractie gekomen (hoewel de voorkeursstemmen nog niet bekend zijn): dat zou de gemiddelde leeftijd met een decennium naar beneden trekken.

Zie onderstaande grafiek voor de verdeling. Met daaraan gekoppeld de vraag: is het gezien de enorme hervormingsagenda die voor ons ligt van belang hoe oud de Kamerleden zijn? Zouden we niet beter af zijn met een gerontologisch verantwoorde samenstelling – indachtig dat ervaring met de jaren komt?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Dom, gevaarlijk en strijdig met de grondwet

[qvdd]

Politiek dom, op veiligheidsgebied gevaarlijk en strijdig met de grondwet.

CDU-parlementslid Ruprecht Polenz vat het goed samen. De Duitse politiek reageerde woedend op het voorstel van Christoph Blume van luchthaven Düsseldorf en voorzitter van de vereniging van Duitse vliegvelden om sommige mensen meer te controleren op basis van etnische herkomst, leeftijd en geslacht.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.