Hoe biologische boer Kok jarenlang werd tegengewerkt

Een ontzagwekkende documentaire, uitgezonden door HUMAN, gisteravond. ‘De Kleine Oorlog van boer Kok' van Huib Schoonhoven, Karen Kuiper en Kees Vlaanderen. Te zien in deze documentaire is de jarenlange strijd van het familiebedrijf ('Heerlijkheid Groot Weede') nabij Amersfoort tegen zo'n beetje elke denkbare vorm van bureaucratie. Met als opmerkelijke uitglijders: zoon Kok wordt onterecht opgepakt door een politie-escorte en de burgemeester van Amersfoort, Albertine van Vliet-Kuiper, gaat liever niet in op de blunders bij het ruimen van de kippen tijdens de vogelgriep. Deze docu laat knap zien hoe rampzalige bestuurlijke dwalingen in een beschaafd westers land de biologisch verantwoorde boer tegenwerken. Maar vooral is het een mooie familiegeschiedenis.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | Een vuile boer

zomerquotes3 “Farming has always been messy and painful, and bloody and dirty. It still is. “(Blake Hurst, boer in Missouri)

Blake Hurst kwam tot deze reactie toen hij iemand in een vliegtuig hoorde afgeven op grootschalige, industriële landbouw. Het wekte ergernis bij Hurst, want hij kan er niet tegen als hij deze kritiek hoort van mensen die de hele dag met computers werken in omgevingen die vergeleken met een boerderij nogal smetteloos zijn. Hurst heeft zelf al dertig jaar met zijn poten in het vuil gestaan.

Hurst wordt aan het woord gelaten in The American, periodiek van The American Enterprise Institute, een conservatieve denktank. Ze hebben zijn verhaal opgenomen in een serie die ze The Omnivore’s Delusion noemen. Duidelijk een reactie op The Omnivore’s Dilemma van Michael Pollan, een kritisch boek dat ingaat op wat we eten, en een pleidooi om verantwoord voedsel te eten.

Hmm, ja. Laat ik voorop stellen dat ik zelf een stedeling ben, geen groene handjes heb en wat mij betreft komt melk uit het koelvak in de supermarkt. Ook heb ik in het verleden een jaartje vegetarisch gegeten, maar nu eet ik gewoon weer vlees.

De zaak is ingewikkeld. Boeren kunnen bijvoorbeeld omschakelen en biologische groenten gaan leveren, maar dan lopen ze een grote kans te worden afgestraft door de consument die toch meestal het goedkoopste product koopt.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het treurige lot van de Venezolaanse cacao-industrie

venezuelan-black

Venezolaanse cacao staat wereldwijd bekend als een product van de hoogste kwaliteit. Chocolademakers uit Europa beconcurreren elkaar meedogenloos om toegang te krijgen tot de Venezolaanse markt en zijn bereid aanzienlijke sommen geld neer te leggen voor dit unieke product. Desalniettemin brengt het land tegenwoordig niet veel meer cacao voort dan drie eeuwen geleden: minder dan één procent van de wereldwijde productie.

Al bijna een eeuw lang, tot op de dag van vandaag, is olie ’s lands voornaamste exportproduct. Ondanks uitgestrekte vruchtbare gronden kreeg de olie-industrie altijd voorrang van overheidswege en moest Venezuela zelfs voedsel importeren. Dictator op dictator wist zichzelf aan de macht te houden dankzij de enorme olieopbrengsten met als laatste incarnatie Hugo Chávez die de afgelopen jaren grootste sociale werken opzette, grotendeels gefinancierd door een almaar stijgende olieprijs.

De afgelopen maanden is de olieprijs echter sterk gekelderd, wordt Chávez in eigen land meer en meer veracht en zoekt de schreeuwdictator steun bij landen als China en Rusland die maar al te graag opstappen om hun invloed in Zuid-Amerika uit te breiden. Chávez zijn oplossing voor de noodlijdende cacao-industrie: de weinige private ondernemers overdonderen met controles, regelgeving en intimidatie.

Reeds voor de Tweede Wereldoorlog werden tal van cacaoplantages onder het bewind van Juan Vicente Gómez geconfisqueerd. Ambtenaren vergaarden vervolgens praktisch een monopolie over de sector terwijl de export van allesbehalve olie door een combinatie van regelzucht en tarieven werd tegengewerkt. De cacaoproductie daalde jaar op jaar. Onder Chávez namen de belemmering alleen maar toe. Waar, voordat Chávez aan de macht kwam, cacao-exporteurs vier formulieren moesten invullen om hun producten overzees te mogen verschepen worden zij nu geconfronteerd met maar liefst tweeënvijftig verschillende vergunningseisen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verdeling EU landbouwsubsidies openbaar

farmsubsidiesDit jaar zijn de EU lidstaten voor het eerst verplicht een gedetailleerd overzicht te geven hoe de Europese landbouwsubsidies worden verdeeld, 50 miljard euro in totaal. Duitsland weigerde eerst nog, maar toen Neelie begon te blazen kwam het alsnog over de brug. Een grassroots initiatief vanuit FollowTheMoney.eu verzamelde en ontsloot alle data op FarmSubsidy.org (leuk knutselmateriaal voor een excellende burgerjournalist met veel vrije tijd!). De Amerikaanse krant New York Times dook in de data en kwam met een lijst van grote en opmerkelijke ontvangers van Europees landbouwgeld.

Helaas legt het NYT artikel veel nadruk op de rariteiten wat dankzij luie sensatie-journalistiek dan weer leidt tot het voeden van anti-Europese sentimenten. Zo ontvangt de Britse adel en de katholieke kerk geld voor het beheren van hun landbouwgrond. So what? Het doet er niet toch toe of een ontvanger rijk is of oubollig? Het enige wat telt is of ze voldoet aan de criteria voor het ontvangen van landbouwsubsidie.

Ook heeft het artikel moeite met subsidie voor ‘aan landbouw gelieerde bedrijven’ zoals vleesverwerkers en suikerproducenten, toch maken deze bedrijven gewoon deel uit van de agrarische keten? Terecht worden er vraagtekens gezet bij de 3 ton subsidie aan suikerverwerkende snoepfabrikant Haribo, dit lijkt mij een schakel te ver doorgeschoten. Maar het overgrote deel (37,5 miljard euro) gaat gewoon direct naar landeigenaren en boeren. Relevanter in dit verhaal is de oneerlijke verhouding met ontwikkelingslanden die nog steeds worden overspoeld met gesubsidieerde Europese (en Amerikaanse) landbouwproducten waardoor de eigen boeren worden weggedrukt. Om dit debat weer aan te slingeren is het ontsluiten van deze gegevens uiteraard ook geschikt.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Landjepik’ in kaart

Echt ‘landjepik’ is het niet want bij de overdracht wordt er voor het land gewoon betaald. De lokale bewoners van het land kunnen echter wel de dupe worden van de grote landaankopen die investeerders uit het Midden-Oosten en Azië doen in Afrika.

De stijgende voedselprijzen van de afgelopen jaren werkte investeringen in landbouwgrond in de hand. Met name investeerders uit rijke máár onvruchtbare oliestaten en Aziatische landen met een snelgroeiende vraag naar voedsel zoals China en Zuid-Korea grepen hun kans in Afrika om voor miljoenen hectare landbouwgrond aan te kopen (IPS). Zo nam Daewoo een optie op 1,3 miljoen hectare landbouwgrond in Madagaskar. Driekwart van het land is bestemd voor het verbouwen van voedsel, een kwart wordt aangewend voor energiegewassen. Zo proberen deze landen hun voedselzekerheid te vergroten en speculeren investeerders op toekomstige winsten uit voedsel- en biobrandstofproductie.

landjepikCritici spreken echter van een tweede kolonisering. Het Internationaal Onderzoeksinstituut voor Voedselbeleid (IFPRI) bracht deze ontwikkeling in kaart [rapport.pdf / tabel met deals.pdf]. Ook al geeft het IFPRI toe dat het erg lastig is om de private deals te achterhalen produceerde het toch al een aardige interactieve wereldkaart over het fenomeen ‘land crabbing’ of ‘landjepik’ zoals u wilt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Alarm over glyfosaat in soja-teelt

De Argentijnse Nationale Raad voor Wetenschappelijk en Technisch Onderzoek (CONICET) wilde nu wel eens weten wat het onkruidverdelger Roundup doet met levende organisme? Het verrichte een studie naar de effecten van glyfosaat: het werkende bestandsdeel in Roundup (nu met gratis TomTom) die gebruikt wordt op de sojavelden. Jaarlijks wordt er tweehonderd miljoen liter glyfosaat over de Argentijnse akkers gespoten. Zaadgigant Monsanto produceert het goedje samen met gmo-soja die bestand is tegen Roundup. De onderzoekers verdunde glysofaat 1500 keer dan de concentratie die gebruikt wordt op de velden en dompelden er vervolgens amfibie embryo’s in onder.

Amfibieën zijn door hun dunne huid extreem kwetsbaar voor giftige stoffen. “De vervormingen die we zagen waren consistent en systematisch”, zegt professor Andrés Carrasco, directeur van het Laboratorium voor Moleculaire Embryologie aan de Universiteit van Buenos Aires (IPSnews). De dieren hadden een kleinere kop, genetische veranderingen in het centrale zenuwstelsel en meer sterfte onder de cellen die de schedel vormen. Ondanks dat amfibieën kwetsbaarder zijn kan je er volgens de onderzoekers ervan uitgaan dat hetzelfde optreedt bij mensen.

In Amerika weten ze dit al langer: daar betreden de boeren twee weken hun veld niet als ze met Roundup gesproeid hebben. Maar inArgentinië gaat men waarschijnlijk iets onzorgvuldiger te werk…

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Misdadige boeren

Die MRSA-besmetting van de veehouders was echt nieuw. Er zijn mensen ziek geworden, en het geeft hogere kosten voor de gezondheidszorg. Bevolkingsgroepen die drager zijn, moeten allemaal gescreend worden. Boeren vinden het helemaal niet leuk als ze in het ziekenhuis apart worden gelegd. Ze moeten daar hele vragenlijsten invullen, ze voelen zich alsof ze een soort misdadiger zijn. Dat is een belangrijke prikkel.

Aldus Dik Mevius, hoogleraar antimicrobiële resistentie, in NRC gisteren. Het gebruik van antibiotica in de veehouderij levert steeds meer problemen op. Maar nu de agrariërs er zelf last van krijgen, komt er misschien wat verandering in.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Minder gif op Europese akker

“We believe that in order to destroy fungi, insects and weeds, pesticides do not have to be so hazardous that they are carcinogenic, toxic to reproduction or have equally dangerous properties” aldus Elliott Cannell van het Pesticide Action Network (Nature)

tractorpesticideDeze week is het Europees Parlement akkoord gegaan met nieuwe wetgeving voor het op de markt brengen en gebruiken van pesticiden. De komende jaren zullen pesticiden waarin kankerverwekkende of andere voor de mens zeer schadelijke stoffen zijn verwerkt geleidelijk worden uitgefaseerd. Ook stoffen die vruchtbaarheid van plant- en diersoorten aantasten zullen worden verboden. Europa wordt in drie klimaatzones verdeeld: noord, centrum, zuid waarin dezelfde regels gelden (EVMI). Het besluit is omstreden omdat tegenstanders vinden dat er gekeken moet worden naar het risico bij het specifieke gebruik van de pesticide en niet naar de afzonderlijke bestandsdelen. De Belgische appelboer Luc Bels denkt dat de nieuwe wetgeving hem hard gaat raken want hij heeft nu eenmaal pesticide nodig om te voldoen aan de hoge kwaliteitseisen: glanzende appels zonder smetjes.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende