Het nijlpaard

Oud Zeikwijf ontleedt een mediahype. 'We horen nu de nijlpaarden uit Artis.' Mister OZ deponeert op de zondagochtend deze wetenswaardigheid op mijn bord, terwijl hij de terrasdeur achter zich dichttrekt. 'De nijlpaarden? Het was er toch maar één? Die ouwe Tanja? Die nu dood is?' Denk ik dan. Ik maak af waar ik mee bezig was (het verorberen van een omelet) en spoed mij naar buiten. Verdikkeme! Als dat geen nijlpaardengejank is! Nijlpaardendoodstrijdgejank! Door merg en been gaat het. 'Het komt van de verkeerde kant,' merk ik op. 'Geluid maakt vreemde hoeken,' pareert Mister OZ. 'Dat is waar, maar dit komt toch echt van het Noorden.'

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Magnetische Koeien

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De koe kijkt je aan, jij kijkt dus naar het zuiden (Foto: Flickr/publicenergy)

Met nieuwe technologieën worden ook nieuwe onderzoeksmethoden en -gebieden geboren. Zo is de nieuwe generatie van het Web niet alleen een goudmijn voor computerwetenschappers maar ook voor bijvoorbeeld sociologen, psychologen en zelfs kunsthistorici. Maar dat ook biologen iets zouden hebben aan alle hippe nieuwe programma’s die met het trendy Web 2.0 geassocieerd worden, leek lang onwaarschijnlijk.

Toch gebruikten Dr Sabine Begall en haar collega’s van de Universiteit van Duisburg-Essen Google Earth om tot een interessante ontdekking te komen: koeien van over de hele wereld grazen meestal met hun kop naar het noorden. Al langer werd vermoed dat koeien een soort ‘zesde zintuig’ hebben omdat ze beter dan mensen aanvoelen wanneer regen op komst is en de onderzoekers gingen maar eens op zoek naar meer bijzondere eigenaardigheden van onze wandelende melkfabrieken. Hiervoor bekeken ze duizenden Google Earth foto’s van koeien in Groot-Brittanië, Ierland, India en de Verenigde Staten. Ook bekeken ze 3000 herten in Tsjechië. En daaruit bleek dat op alle plekken de koeien (en de herten) veel vaker naar het noorden toe stonden dan andere richtingen. Doordat het op zoveel plekken gemeten was konden mogelijke oorzaken zoals windrichting en zonlicht uitgesloten worden. Begall en co. concludeerden dat het magnetisch veld van de aarde voor het verschijnsel verantwoordelijk moest zijn.

En daarmee kan de koe (en het hert) toegevoegd worden aan het rijtje van dieren dat het magnetisch veld van de aarde kan waarnemen. We kennen natuurlijk de trekvogels die ieder jaar met behulp van het magnetisch veld hun weg naar het zuiden of het noorden kunnen vinden. Minder bekend is dat bepaalde salamander- en kikkersoorten het magnetisch veld kunnen gebruiken om bij gevaar de snelste weg naar het water te vinden. En onderzoek uit 2001 toonde aan dat baby-schilppadjes waarneming van het magnetische veld combineren met de oceaanstromingen om door de zee te navigeren (Duuuude).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.