Deze week kwam het rapport "The Economics of Ecosystems and Biodiversity" [.pdf] wederom in de belangstelling te staan. Hierin wordt gesteld dat de jaarlijkse kosten van ontbossing (en vernietiging van andere ecosystemen) de kosten van de financiële crisis 'klein bier' doen lijken. "At between $2 trillion and $5 trillion per year it dwarfs the cost of the current financial crisis which economists gauge at about $1.5 trillion" (DerSpiegel). Ondertussen ontstaat er wel het idee dat nu overheden voor miljarden moeten bijspringen om de bankwereld overeind te houden dit ten koste zal moeten gaan van beleid op klimaatverandering en duurzame energie. De Financial Times kopte vorige week nog "EU: saving the economy or saving green dreams?". Ontkenners van climate change en peakoil verkneukelen zich nu al bij het idee dat de financiële crisis groene ambities van de politieke agenda zal stoten. Maar het tegendeel zou wel eens waar kunnen zijn.
[poll=209]
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Een van de plekken waar men zich dezer dagen wel eens achter de oren zal krabben, is de Zweedse Rijksbank, die de Nobelprijs voor Economie uitreikt. Tenslotte heeft dit instituut op grote schaal meegewerkt aan de imagocampagne van de Chicago School of Economics door talloze van haar medewerkers een medaille op te spelden.
Deze school vormt het ideologische bolwerk van het fundamentalistische kapitalisme, dat momenteel zo spectaculair aan het instorten is, met Milton Friedman in de rol van Karl Marx, de stichter van een andere weinig flexibele economische denktrant. Ze zijn allebei dood, dus we kunnen ze de zotheid van hun ideeën niet meer onder de neus wrijven. Maar waar veel ex-communisten openlijk hun fouten beleden hebben, mag van de Chicago School of Economics nu hetzelfde verwacht worden.
Bij alle rumoer mag overigens niet uit het oog verloren worden dat de reële economische situatie in landen met een staatsgeleide economie nog altijd vele malen slechter is dan in het westen, en dat dit door de kredietcrisis ook niet zal veranderen. De vrije markt is een logische consequentie van de democratie, omdat beide het beslissingsrecht van individuen voorop stellen. Dat leidt inderdaad tot een race waarin iedereen het uiterste uit zijn vrijheden probeert te halen. De rol van de staat is het beschermen van de zwakkeren die in deze race tenonder dreigen te gaan, niet het frusteren van de race zelf.
“Het communisme is 20 jaar geleden aan zichzelf ten onder gegaan, en volgens mij gebeurt dat nu met het fundamentalistische kapitalisme” (Volkskrant)
Herman Wijffels, vertrekkend bewindvoerder bij de Wereldbank, ex-chef van de Rabobank, CDA-denker en formateur signaleert een historisch keerpunt. Niet alleen is het ‘Wall Street kapitalisme’ met de huidige kredietcrisis op de vuilstort van de geschiedenis belandt, ook de neoconservatieve fase in de Amerikaanse samenleving is volgens hem voorbij. Hij ziet nieuwe kansen voor een rechtvaardigere wereld nu roofkapitalisten een kopje kleiner zijn gemaakt en Amerika zich met Obama eindelijk gaat richten op de 21ste-eeuw. CHANGE!
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
“Het idee dat de absolute macht van de markt niet mag worden ingeperkt door enige regel, of door politieke inmenging, was waanzin. Het idee dat de markt altijd gelijk heeft was een waanzinnig idee.”
Aldus president Sarkozy van Frankrijk, die vindt dat de manier waarop het wereldwijde kapitalisme werkt, grondig tegen het licht moet worden gehouden. Hangen de liberalen en markt-adepten in de touwen?
“When Duyvendak lied nobody died…”
Nu we toch bezig zijn de bezem door de jaren ’80 te halen, waarom dan ook niet eens de handel en wandel van de Smaakmakers op Rechts onder de loep nemen? Vorig jaar werd Frans van Anraat in hoger beroep veroordeeld voor oorlogsmisdaden, hij kreeg 17 jaar. Zoals u wel weet leverde deze Hollandse handelaar de Iraakse dictator Saddam Hussein de grondstoffen voor zijn gifgasaanvallen waarbij duizenden Koerden en Iraniërs omkwamen. Oorlogscorrespondent Arnold Karskens zei over hem: “Van Anraat is de grootste Nederlandse oorlogsmisdadiger ooit. Er wordt geschat dat hij 120.000 slachtoffers heeft gemaakt, doden en gewonden. Dat is veel meer dan Nederlandse SS’ers voor hun rekening hebben genomen”.
Maar wie hield Van Anraat in die roerige jaren ’80 steeds de hand boven het hoofd? De VVD-er Frits Bolkestein vervulde als staatssecretaris voor Buitenlandse Handel aan het ministerie van Economische Zaken (EZ) op z’n minst een dubieuze rol. Tot op heden is deze rol nooit terdege onderzocht. Toch zijn er legio aanwijzingen dat er door de opstelling van zijn ministerie er onnodig veel slachtoffers zijn gevallen. Wanneer wordt hiervoor verantwoording afgelegd?
De toenmalige Nederlandse ambassadeur in Irak, Meindert Schorer verstuurde al in 1982 gecodeerde berichten naar Den Haag dat hij aanwijzingen had dat Saddam gifgas inzette tegen Iraanse troepen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa) wilde daarom snel 21 stoffen die als basis voor gifgas konden dienen op een vergunningenlijst. EZ wilde echter de handelsbetrekkingen met het olierijke Irak op peil houden en de Saddam niet tegen de schenen schoppen. Er volgende een jarenlang getouwtrek tussen BuZa en EZ waarbij Bolkestein steeds tégen exportbeperkingen streed. Door het dwarsliggen van Bolkestein traden de exportbeperkingen pas in werking op 5 februari 1985.
De chief information officers (CIO) worden meer en meer gezien als de groene ambassadeurs binnen het bedrijf, aldus een onderzoek van Cisco. De voornaamste reden waarom de computermannen groen zijn uitgeslagen is niet milieubewustzijn, maar de elektriciteitsrekening.
Efficiënt werken zit de IT’ers in de genen, dus wordt niet alleen intern, maar ook bij de leveranciers gekeken of het niet zuiniger kan. Volgens Cisco is de helft van de bedrijven inmiddels bereid een ‘groene premie’ te betalen als er zuinig met middelen wordt omgegaan. De link wordt niet expliciet gelegd, maar het ligt voor de hand dat de CIO’s verwachten dat grondstofprijzen voorlopig niet omlaag zullen gaan.
Aangezien de CIO steeds meer in de melk te brokkelen heeft en ook zaken als gebouwbeheer naar zich toe begint te trekken, is dat een interessante ontwikkeling. De incorporatie van milieubesef in het kapitalistische denken is een betere weg naar klimaatbeheersing dan wachten tot het bedrijfsleven uit ideële motieven milieu-interesse gaat opbrengen. Of niet?
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Omdat de kamervragen van Harry van Bommel (SP) over de deelname van Balkenende aan de Bilderbergconferentie beantwoord werden op de dag dat die conferentie begon, me er maar eens in verdiept.
Na veel