Bij De Pers kan alles, tenzij…

Directeur-Uitgever van De Pers Ben Rogmans daagde docenten van de Hogeschool voor de Journalistiek afgelopen donderdag uit om verdienconstructies voor zijn krant te bedenken die 'ranziger dan ranzig' zijn. Hij deed dat tijdens het tweedaagse congres Stop de Persen over de toekomst van het journalistieke onderwijs (foto's, video's, liveverslag). De docenten en enkele andere genodigden gingen in vijf groepjes uiteen om in contact te komen met hun duistere commerciële kanten. Na de terugrapportage zei Rogmans 'teleurgesteld' te zijn over het resultaat.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De krant, en wat er misgaat met het kreunende monster

, door

Thomas van Aalten is vanaf vandaag associated blogger bij Sargasso.

Nu is de kredietcrisis de boosdoener, maar de situatie in krantenland was al langer onhoudbaar. Hopelijk brengt deze periode voor een hoop oude reuzen de effectieve beeldenstorm waar de volgende generatie journalisten iets aan heeft.

‘Luyendijk is de Fortuyn van de mediakritiek’
Volkskrant-journalist Hans Wansink begeeft zich op glad ijs in zijn opiniestuk ‘Populistische mediakritiek’ van 20 december op de site van de krant. Hij schrijft over Joris Luyendijk, twee jaar na het uitkomen van diens boekje Het zijn net mensen, waarin Luyendijk kritiek uitte op de eenzijdige berichtgeving vanuit de brandhaarden in o.a. het Midden-Oosten. Wansink: ‘Met die beschuldiging […] voedde Luyendijk het wantrouwen tegen het métier van de journalistiek als zodanig. Inderdaad: het zijn net gewone mensen, die arrogante journalisten met hun professionele pretenties. Niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in Nederland – concludeerden zijn lezers. Zo werd Luyendijk, tegen wil en dank, de Pim Fortuyn van de mediakritiek.’

Het is nogal wat om zo’n uitspraak te doen. Hiermee dicht hij Luyendijk een zelfde positie toe als Neeerlands grootste populist, die zich bovendien op een heel ander terrein begaf: politiek. Fortuyn was juist allergisch voor nuance; wat de gemene deler voorschreef, moesten we maar opvolgen. Luyendijk heeft een totaal andere instelling: ‘Ik probeer te laten zien dat nieuwsmedia maar een minuscuul deel van de werkelijkheid kunnen laten zien,’ aldus Luyendijk op zijn site. Journalist Luyendijk bracht met zijn boek een discussie op gang voor de ontwrichting van een bijna totalitair journalistiek systeem. Op zulke journalisten moet je trots zijn. Als we Wansinks lijn doortrekken, kunnen we Luyendijk zeker ook verantwoordelijk stellen voor de obese, kansloze diknek die vanaf de bank brult dat de krant veel te vol staat met letters.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Typisch Marokkaans gedrag behoeft geen rectificatie”

, door

“En bij de redactie vond men ook wel dat het toch iets typisch Marokkaans was. Niet officieel natuurlijk, maar dat hoor je wel zo tussen de regels door en onder elkaar” (anonieme bron over Spitsnieuws).

Het weblog Closer probeerde opheldering te vinden over een dubieus bericht dat onlangs op Spitsnieuws verscheen. Brute straatroof door Marokkanen (468 reacties) kopte de gratis internetkrant op 7 november jl.. Twee mannen hadden in Den Haag gedreigd een tweejarig kind te ontvoeren als de moeder van de peuter haar pincode niet zou afgeven. Een ernstig delict zo leek het, vermelden van het uiterlijk zou de opsporing ten goede kunnen komen. Maar wie het artikel las zag dat er sprake was van daders met een Turks óf Marokkaans uiterlijk. Toch koos de Spitsredactie ervoor om “Marokkanen” te vermelden in de kop. Toen drie dagen later bleek dat de aangifte van de moeder verzonnen was plaatste Spitsnieuws een rectificatie: Vrouw verzint straatroof (76 reacties). De etniciteit van de daders was voor de Spitsredactie echter toen niet meer van belang?

Het weblog Closer stuurde hierover vragen naar de redactie van Spitsnieuws, er kwam geen antwoord. Maar Closer gaf niet op en zocht contact met drie mensen die óf gewerkt hebben voor Spitsnieuws of anderzijds goed op de hoogte zijn van het reilen en zeilen. Helaas zijn het anonieme bronnen en wellicht zijn ze compleet uit de duim gezogen, je weet het immers nooit met (burger)journalisten. Maar ze geven wel een beeld wat opzich typisch Spits genoemd kan worden: slecht nieuws over Marokkanen scoort = veel kliks = veel reclame views = veel geld. En wat betreft het ethisch besef op de Spitsredactie daarover legt een anonieme bron uit dat dit zo groot is als een pinda: “Scoren daar gaat het om. En ja we zijn misschien wat snel als het om Marokkanen gaat. Wie heeft er nou geen hekel aan die lui? En ja als het dan niet helemaal klopt, who cares?” .

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederlandse media: niet links, wel wit

, door

“Journalisten zijn onzeker. Ze weten niet wat ze doen en zijn daardoor beïnvloedbaar.” Internetjournalist Francisco van Jole legde graag even uit waarom er geen linkse kranten meer zijn in Nederland. Hij deed dat afgelopen donderdag in Amsterdam tijdens een pr-bijeenkomst van immigrantenomroep MTNL. ‘Er is heel lang heel hard geroepen dat de kranten in Nederland zo links zijn. Journalisten zijn daar zelf in gaan geloven. Nu zijn ze als de dood om iets te zeggen wat zelfs maar links zou kunnen lijken.’

Slecht nieuws voor de vrager uit het publiek, René Danen, tevens voorzitter van antiracisme organisatie Nederland Bekent Kleur. Hij kan zijn organisatie wel opdoeken, racisme bestaat immers niet meer in Nederland. Van Jole is het woord in ieder geval de laatste paar jaar niet meer in de kranten tegengekomen. Janmaat werd beschuldigd van racisme omdat hij zei dat Nederland vol zat. Nu durft geen journalist Geert Wilders te bekritiseren, terwijl die veel radicalere uitspraken doet. Integendeel. ‘De opiniepagina in de Volkskrant is zo’n beetje voor Wilders gereserveerd.’

Hoofdredacteur van Elsevier Arendo Joustra begrijpt het probleem niet. “Als je er zo van overtuigd bent dat er behoefte is aan een linkse krant, waarom richt je er dan niet eentje op? We hebben een vrije markt in Nederland.” Joustra zit aan de rechterkant achter een tafel op het podium van het kleine zaaltje in De Balie. Aan het andere kant zit Van Jole. Tussen hen in een zwijgzame Henk Blanke, adjunct hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het publiek bestaat voornamelijk uit links geëngageerde werknemers van MTNL. Joustra is de enige in de ruimte die een stropdas draagt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vers Complot: “Obama en Ahmadinejad samen op Hawaii” (Poll)

, door

Zonder complottheoretici de helft minder internet! Dwaalgeesten, aan lager wal geraakte ingenieurs, vereenzaamde panikanten en verder “iedereen die de bijsluiter van zijn medicijnen niet goed leest” zijn de ware Contentkoningen van de Internets. WTC-7, UFO’s, Bilderberg, you name they write it. OnzeManInTeheran spotte een smakelijk vers complot dat de recente afwezigheid van Obama en Ahmadinejad (beide moslim?) verklaart. Terwijl de gevestigde media ons willen doen geloven dat de toekomstige president van Amerika zijn zieke grootmoeder bezocht op Hawaii en dat de Iraanse president de laatste dagen lijdt aan appelflauwtes is er IETS HEEL ANDERS AAN DE HAND.

Het in zijn soort gerenommeerde WhatDoesItMean.com komt met een voor haar sluitende verklaring dat de twee wereldleiders samenkwamen op Hawaii om een Derde Wereldoorlog te voorkomen. Saillant detail, de ontmoeting tussen Obama en Ahmadinejad (beide moslim?) zou zijn georganiseerd door hooggeplaatste Amerikaanse militairen die willen voorkomen dat de VS ten prooi valt aan een fascistische coup. Om met Plasterk te spreken: “We zullen zien…”.

Bij de professionele media en op de Scholen voor Journalistiek maken ze zich druk over dergelijke Contentkoningen van de Internets. Onlangs plofte er bij mij (weer) een vragenlijst van een student in de mailbox, de strekking van zijn verhaal was: “Moet er niet een Register komen waarin onderscheid gemaakt wordt tussen ‘journalistieke’ en ‘publieke’ weblogs?”. Ik persoonlijk vind zo’n Register onnodig en voorspel dat zelfs veel professionele media de toets aan journalistieke criteria niet zullen doorstaan. Verder heb ik -ondanks alles- toch nog genoeg vertrouwen dat mensen zelf onzinnige teksten kunnen onderscheiden van de zinnige. U ook? Laten we ‘publiekelijk’ pollen:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geëngageerde historici? Liever niet!

, door

De hele tijd naar je eigen navel zitten staren, het heeft iets vunzigs. Iets eenzaams ook. Toch is dat wat de helft van de maatschappij zo’n beetje de hele dag zit te doen. Politici, journalisten, kunstenaars, wetenschappers. Ze hebben het contact met de samenleving verloren. Dat is in ieder geval wat ons de hele tijd wordt verteld. Niet zelden door die politici, journalisten, kunstenaars en wetenschappers zelf. Maar wat is het alternatief? Geert Mak? De Verdonk van de geschiedwetenschap als schoolvoorbeeld van het nieuwe engagement?

Vanuit de wetenschap bereikte ons een tijdje geleden de stem van technologiesocioloog in midlifecrisis Wiebe Bijker. Hij was geïnspireerd geraakt door het boekje Intellectuelen in Nederland van collega René Gabriëls. Wetenschappers moeten weer hun ‘handen vuil maken’, zegt Bijker in een interview met tijdschrift Mosaïek. Gabriëls betoogt in zijn boek dat intellectuelen nieuwe manieren moeten vinden om zich te mengen in het publieke debat. De traditionele intellectueel uit de twintigste eeuw moet plaatsmaken voor de ‘nieuwe kosmopoliet’.

Dat kosmopolitisme is in ieder geval bij geschiedkundigen ver te zoeken, vindt hoogleraar geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen, Klaas van Berkel. “Het is moeilijk geld te krijgen voor onderzoeksvoorstellen die zich niet op Nederland richten.”, zei hij vorige week tijdens een debatavond in Amsterdam, georganiseerd door het Historisch Platform. Het is volgens hem slechts een voorbeeld van hoe “instanties als NWO elke vorm van engagement vermoorden”.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Holleeder vs. Lomans

, door

Altijd leuk, zo’n zitting van de Raad voor de Journalistiek. Vooral als Panorama hoofdredacteur en kettingroker Frans Lomans in de beklaagdenbank zit. Lomans is duidelijk zenuwachtig. “Hoe langer de zitting duurt, hoe langer ik zonder sigaret moet”, probeert hij het ijs te breken. De voorzitter snapt het niet, en legt hem uit dat hij binnen niet mag roken. Dat snapt Lomans ook wel. Anders had hij met trillende handen allang een sjekkie opgestoken.

Lomans zit hier voor een artikel dat één van zijn redacteuren, Koen Scharrenberg, heeft geschreven. Het artikel, getiteld Vermoorde of moordende onschuld, is van een kwaliteit die de titel al doet vermoeden. Maar daar gaat de Raad niet over. Scharrenberg wijdt in het artikel uit over huurmoordenaar Mohammed R. en noemt hem daarbij bij zijn volle naam. En dat mag niet zomaar.

Panorama plaatste bovendien naast het artikel een compositietekening van Mohammed R. Volgens de jurist die Mohammed R. vertegenwoordigt is het niet eens een tekening van zijn cliënt, maar van een willekeurige andere verdachte. Lomans schaamt zich diep. “Ik geef mezelf een dikke drie min voor dit artikel.” Hij is al zes keer voor de Raad verschenen. In februari had hij de Raad beloofd zijn beleid over het noemen van namen te veranderen. Dat heeft zij naar zijn zeggen ook gedaan. De jurist: “Ik merk niets van die verandering in het beleid van Panorama. Mijn cliënt wordt zes keer bij naam genoemd in het artikel en zijn bijnaam wordt genoemd.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De anale fixatie van de audiovisuele nieuwsmedia: hoe meer shit, des te beter

, door

Ooit was er het adagium: geen nieuws is goed nieuws. En voorts werd journalisten voorgehouden dat ‘all that’s fit to print’. Maar de tijden zijn veranderd. Nu gelden de wetten van ‘goed nieuws is geen nieuws’ en vooral ‘slecht nieuws is goed nieuws’. Goed nieuws wordt nog wel gemeld bij gebrek aan slecht nieuws; slecht nieuws daarentegen wordt bij de nieuwsmedia op handen gedragen. En als het niet voldoende stinkt, dan wordt het wel van stank voorzien.

De huidige financiële crisis toont aan dat het zo werkt. De helft van de ellende die nu al weken over ons wordt uitgestort valt direct toe te schrijven aan de wijze waarop journaals, talkshows, nieuws- en actualiteitenrubrieken zich schaamteloos storten op de excrementen van het kapitalistische debacle. Op alle stront wordt zo ver als mogelijk ingezoomd, de stank wordt van alle kanten de huiskamers ingeblazen en zonodig worden alle beschikbare klisma’s ingezet, om de darmen van het onheil tot het laatste restje onwelriekendheid uit te spoelen.

Napraten en herhalen

Ooit was er in ons land sprake van een grote mate van pluriformiteit in de pers. Kranten, tijdschriften, radio en tv: ze presenteerden samen een grote diversiteit aan invalshoeken, waar het de interpretatie van feiten en gebeurtenissen betrof. Er was veel ruimte voor nuanceringen, ieder incident was niet meteen een trend, en vooral: gebeurtenissen werden geduid in een breder perspectief, gerelativeerd. In kranten gebeurt dat nog steeds wel, zij het in mindere mate. Maar op radio en tv is dat nauwelijks meer het geval.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende