minimax | Bankiers

Joris Luyendijk legde een aantal weken geleden in Tegenlicht uit dat veel van de moderne bankiers die hij bestudeerde voor zijn blog op The Guardian psychopaten zijn. Of autisten. Het ging over een bepaald type bankier. Het type dat geen idee heeft hoe mensen in elkaar zitten. Cijferfreaks die in andere tijden op de brandstapel geëindigd waren. En nu de dienst uitmaken. Revenge of the nerds. Een wetenschapper liet zien dat sommige bankiers langere ringvingers dan middelvingers hebben. Of langere wijsvingers. Of ging dat niet over bankiers maar over autisten? De precieze reden van het fragment ontging mij. Maar de boodschap was duidelijk: de top van de financiële wereld bestond uit Patrick Batemannen. Ze praatten over miljoenen alsof het Monopoly-geld was. Totaal van de wereld losgezongen. In een ander programma had ik al gezien: hoe hoger de bonus, hoe groter de teleurstelling. Het is altijd te weinig. Probleem is ook dat er geen malus tegenover de bonus staat. Als je het slecht doet, wordt het geld dat je al hebt verdiend niet teruggepakt. Een week eerder las ik in Trouw een interview met de Amerikaanse econome Deirdre McClosky. Zij noemde kapitalisme een vorm van liefde.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Gokken en schulden verbergen, bankiers anno nu

, door

Het Bankingblog dat Joris Luyendijk op de site van de Guardian bijhoudt verbijstert mij elke post weer. Ergens wist ik wel dat de banksector rot en verdorven was, maar wat er uit de mond van de werknemers van de Londense banken klinkt is toch telkens net wat rotter dan je zou verwachten.

Oplichting, verbergen van schulden, gokken met enorme bedragen en afhankelijk zijn van algoritmen en systemen die niemand meer snapt zijn daar normaal. Ze verpakken deze activiteiten mooi, dat dan weer wel. De banken behandelen hun personeel ook nog als oud vuil dat ze zonder nadenken buiten zetten. Nadat die flink gefêteerd zijn, dat dan weer wel.

Ik weet weinig van banken, heb middelbare schooleconomie. Luyendijks blog lees ik sinds het verhaal van de ex-vriendin van een bankier er op verscheen. Ik wilde wel eens weten wat een van mijn vriendinnen wiens wederhelft onlangs naar the City was vertrokken te wachten zou staan (veel ellende). Die post maakte me tot een vaste lezer.

Dat veel banken ’te groot zijn om om te vallen’ en dat deze bedrijven landen ‘in gijzeling houden’ wist ik al uit de sombere beschouwingen in de kranten rond de crisis van 2008/2009 en daarna. Maar het waren vage bewoordingen, over een wereld die ver van mij af stond. Het Bankingblog geeft de sector een gezicht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

All Watched Over By Machines of Loving Grace

, door

Joris Luyendijk schrijft tegenwoordig (vanaf 1 juni) voor de Guardian over wat er zoal gebeurt in het financiële hart van Londen, meldde het NRC afgelopen Maart. Hij zou als een webloggende antropoloog het gedrag van de Indianenstam in kaart brengen die bekendstaat als ‘The City’.

Luyendijk komt meteen met een tip waar de Sargasso-lezers ook van zullen smullen.

In hartje Londen heeft iedereen het nu over het laatste werk van filmmaker Adam Curtis: All Watched Over By Machines of Loving Grace. Daarin laat Curtis zien hoe het idee dat de wereld bestaat uit systemen die zichzelf in balans brengen fuseerde met utopische verwachtingen van wat computer-connectiviteit teweeg zou brengen, en uiteindelijk zijn weerslag had op de voorstelling van een ‘global economy’ en de wenselijkheid van zelfregulerende (financiële) markten.

De documentaire is in twee drie delen van elk een uur, waarvan er inmiddels twee door de BBC zijn uitgezonden; en ik begreep er niet veel van totdat ik deel twee had bekeken, die eigenlijk het grondwerk legt voor het eerste deel.

Vandaar dat ik ze hier even in omgekeerde volgorde neerzet:
 


 

 

Adam Curtis kreeg grote bekendheid met zijn documentaires ‘The Century of the Self‘ (2002), over de invloed van Freud op Public Relations en de wijze waarop bedrijven en politiek de massa trachten te beïnvloeden, en ‘The Power of Nightmares‘ (2004), over de spiegelfunctie van het Neoconservatisme en islamitisch terrorisme.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De krant, en wat er misgaat met het kreunende monster

, door

Thomas van Aalten is vanaf vandaag associated blogger bij Sargasso.

Nu is de kredietcrisis de boosdoener, maar de situatie in krantenland was al langer onhoudbaar. Hopelijk brengt deze periode voor een hoop oude reuzen de effectieve beeldenstorm waar de volgende generatie journalisten iets aan heeft.

‘Luyendijk is de Fortuyn van de mediakritiek’
Volkskrant-journalist Hans Wansink begeeft zich op glad ijs in zijn opiniestuk ‘Populistische mediakritiek’ van 20 december op de site van de krant. Hij schrijft over Joris Luyendijk, twee jaar na het uitkomen van diens boekje Het zijn net mensen, waarin Luyendijk kritiek uitte op de eenzijdige berichtgeving vanuit de brandhaarden in o.a. het Midden-Oosten. Wansink: ‘Met die beschuldiging […] voedde Luyendijk het wantrouwen tegen het métier van de journalistiek als zodanig. Inderdaad: het zijn net gewone mensen, die arrogante journalisten met hun professionele pretenties. Niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in Nederland – concludeerden zijn lezers. Zo werd Luyendijk, tegen wil en dank, de Pim Fortuyn van de mediakritiek.’

Het is nogal wat om zo’n uitspraak te doen. Hiermee dicht hij Luyendijk een zelfde positie toe als Neeerlands grootste populist, die zich bovendien op een heel ander terrein begaf: politiek. Fortuyn was juist allergisch voor nuance; wat de gemene deler voorschreef, moesten we maar opvolgen. Luyendijk heeft een totaal andere instelling: ‘Ik probeer te laten zien dat nieuwsmedia maar een minuscuul deel van de werkelijkheid kunnen laten zien,’ aldus Luyendijk op zijn site. Journalist Luyendijk bracht met zijn boek een discussie op gang voor de ontwrichting van een bijna totalitair journalistiek systeem. Op zulke journalisten moet je trots zijn. Als we Wansinks lijn doortrekken, kunnen we Luyendijk zeker ook verantwoordelijk stellen voor de obese, kansloze diknek die vanaf de bank brult dat de krant veel te vol staat met letters.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Joris is bang

, door

Al eerder schreef ik over Joris Luyendijk, onze sirene in medialand (blog: 31-3-2007). Ik vond zijn boek ‘Het zijn net mensen’ interessant. Soms hilarisch door de vele leuke grappen. Neem ik geen woord van terug. Journalistiek is best een grappig beroep. En er eens flink tegen trappen mag.
Nederlandse correspondenten van over de hele wereld vonden het echter nodig om te reageren op zijn stelling dat journalisten nooit de hele waarheid boven water kunnen halen. Ze hebben hun kritiek gebundeld in het net verschenen boek ‘Het maakbare nieuws’. En hoewel ik het boek niet heb gelezen, ken ik wel het werk van veel van deze collega’s. En ik vind –omdat ik de situatie en de moeilijkheidsgraad ter plaatse ken- dat ze goed werk doen: Bram Vermeulen in Zimbabwe, Coen van Zwol op de Kaukasus, Conny Mus in het Midden-Oosten. De samenstellers van het boek hadden mij uitgenodigd voor een bijdrage maar ik heb bedankt voor de eer. Want wat Joris zegt, is zijn mening. Het is geen wet. Waarom zou ik dan appelleren? En ach kritiek op de Westerse persbureaus kreeg ik er al ingepompt op de School voor de Journalistiek. Daarnaast heb ik al een dik boek, ‘Pleisters’, geschreven over de Nederlandse oorlogsverslaggeving. Dus ‘laat maar’ dacht ik. Geen spijt overigens.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige