Uitslag verkiezingen Israël (iets) minder griezelig dan gevreesd
OPINIE - Netanyahu en Lieberman verloren stemmen bij de afgelopen verkiezingen in Israël. Dat is bewijs van een proteststem.
Dus toch nog een verrassing, bij die Israëlische verkiezingen. Yair Lapid, een tv-presentator die op de golven van zijn bekendheid via de buis in de politiek is gegaan en een partijtje – Yesh Atid (‘er is een toekomst’)- uit de grond heeft gestampt, is de grote winnaar geworden. Vanuit het niets naar negentien zetels. Een ongekende winst. Daarmee is vrijwel vast komen te staan dat hij een mooie baan in de nieuwe regering-Netanyahu zal krijgen. Financiën? Buitenlandse Zaken? Vice-premier met een speciale portefeuille?
Netanyahu zelf deed het met zijn coalitie van de Likud met Liebermans Israel Beiteinu – zoals verwacht – namelijk niet erg goed (31 zetels, een verlies van elf), terwijl de als een meteoor opgekomen Naftali Bennett met zijn ultra-rechtse HaBayit HaYehudi (Het Joodse huis) het weliswaar niet slecht deed (elf zetels), maar toch minder dan de vijftien à zestien die hij volgens de laatste voorspellingen misschien zou krijgen. Daardoor kan Netanyahu in de komende Knesset met zijn eigen partij plus Bennett’s Joodse Huis en de andere religieuze partijen zoals Shas (elf zetels) op niet meer dan zestig zetels rekenen (of als de eindtelling meevalt 61). Dat is te weinig voor een stabiele regering. En dat betekent dat hij dus Yair Lapid en zijn Yesh Atid niet zal kunnen missen.
Is dat nu goed nieuws? Ja en nee. Het feit dat het harde rechts minder heeft gewonnen dan verwacht is een meevaller. Lapid’s partij (als we dat zo mogen noemen) is zeker geen ultra-gezelschap, en zal dus het hard-rechtse overwicht verwateren. Maar tegelijkertijd is – omdat Lapid’s partij eigenlijk programmatisch of ideologisch niets voorstelt (veel verder dan eisen voor belastingverlaging voor de middenklasse en verlaging van de bijdragen aan de ultra-orthodoxie komt hij niet) – totaal onvoorspelbaar wat zijn invloed zal zijn. Het lijkt mij waarschijnlijk dat Netanyahu hem uiteindelijk om zijn pink zal winden en mee zal trekken in een program dat hij uitstippelt. Al zal dat er bij de start van een nieuwe regeerperiode, omdat Netayahu slim genoeg is om zich kaarten niet meteen te laten zien, misschien niet meteen zo uitzien.