Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Concentrische cirkels om terrorisme
Er komt nooit een eind aan terrorisme. Deze keer was het in Parijs, maar het had ook in Nederland of elders in de wereld kunnen zijn. Eigenlijk is het geen nieuws meer want de verhalen zijn voorspelbaar: de roep om verscherpte maatregelen, meer controle aan de grenzen, meer politie, enz. enz. Het is vooral gunstig voor de antiterreur industrie, want die verdienen er goed aan en het is koren op de molen van populisten, conservatieven en islamhaters.
‘Moslims nemen afstand’, maar wat maakt dat nog uit? Edge heeft waarschijnlijk gelijk als hij twittert: ‘de rest van het jaar zal men op hoge toon blijven vragen waarom ze die aanslagen nooit veroordeeld hebben.’ Dit soort oproepen zijn bovendien meer een soort subtiele uiting van vooroordelen.
Ik volg het allemaal niet meer, want het maakt niets uit, het is voorspelbaar en doodvermoeiend. Mijn gedachten vooral gaan uit naar de slachtoffers, maar ook dat is gratuit want hun leed wordt er niet minder om.
Wat te doen?
De enige vraag die mij boeit is: wat doe je er aan? Het zal hopelijk iedereen toch wel duidelijk zijn dat veiligheidsmaatregelen niet of nauwelijks helpen. Idioten die slechte dingen willen, krijgen uiteindelijk toch wel hun zin. En helaas heeft de wereld geen gebrek aan idioten die fanatiek genoeg zijn in hun overtuiging dat zij de wereld moeten redden door onschuldige mensen te mensen te vermoorden. Er is altijd wel een gek met een mes of een pistool. Er slippen altijd wel enkele door mazen van het net, hoe nauw het ook wordt gespannen. Bovendien zou dat het einde van de rechtsstaat zijn. Dat moeten we niet willen.
Een frontale, naïeve aanval op Mohammed
RECENSIE - Hamed Abdel-Samad kent de Koran uit zijn hoofd. Hij is de zoon van een imam, en werd als kind gedrild om in zijn vaders voetstappen te treden. Maar inmiddels moet hij, wanneer hij zijn land van herkomst Egypte bezoekt, heel goed opletten. Een vooraanstaande imam heeft namelijk verklaard dat hij als ‘afvallige’ gedood moet worden, en dat de moordenaar daarna een hemelse beloning wacht.
Abdel-Samad ging, tegen de wens van zijn vader in, Engels en Frans studeren. Dat was het begin van een intellectuele zwerftocht die er uiteindelijk toe leidde dat hij tot de conclusie kwam dat de islam een onmenselijke en gevaarlijke religie is. Maar Abdel-Samad wil geen afvallige worden genoemd, en zeker geen atheïst. In een interview voor Der Spiegel vijf jaar geleden noemt hij zichzelf niet gelovig, maar noemt de islam ‘mijn thuis en mijn taal’. Hij bidt niet, vast niet met de ramadan maar zegt te streven naar een ‘verlichte islam’, een islam ‘zonder sharia en zonder jihad, zonder gender apartheid, zieltjeswinnerij en de “ik heb altijd gelijk” mentaliteit.’ Hij is, met andere woorden, een ‘culturele moslim’, maar dan in een zeer extreme vorm.
Deze fouten die de islam aankleven, hebben diepe wortels, zo wil hij duidelijk maken in zijn nieuwste boek, ‘Mohamed. Eine Abrechnung’. Ze vinden hun oorsprong in de Profeet zélf. In het boek baant Abdel-Samad zich een weg door de Koran en de hadith (de traditie, de verhalen over Mohammed), om te bewijzen dat Mohammed (zeg maar gerust) geestelijk gestoord was. En dat had weer zijn oorsprong in het feit dat hij een wees was, en geen echte ‘volbloed’ Mekkaan. Mohammed had, kortom, een traumatische jeugd, en eenmaal door iedereen afgewezen ontwikkelde hij zich daardoor tot een wrede, gewetenloze tiran.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Als Links nou maar stelling zou nemen tegen de islam…
Een veelgehoorde verklaring voor het succes van xenofoob en nationalistisch rechts, is dat die in het stinkende gat springt waar Links met een grote boog omheen loopt. Als progressieven en liberalen nou maar de problemen met de multiculturele samenleving zouden benoemen en stelling nemen tegen de kwalijke kanten van de islam, zo luidt de redenering, dan zou dit de wind onder de vleugels van radicale rechtspopulisten als Wilders en Trump vandaan slaan.
Ook de atheïstische intellectuele goeroe Sam Harris gebruikt dat argument. Hij betoogt dat links nu eindelijk eens het gevaar van de islam moet onderkennen en serieus werk moet maken van repressieve maatregelen, gericht op moslims, waaronder een restrictieve anti-immigratiepolitiek.
Anders, zo stelt hij, is de bevolking genoodzaakt zich tot christelijke theocraten en fascisten te wenden, teneinde het moslimse gevaar te stuiten. Christelijk en fascistisch rechts herkent namelijk wél de bedreiging die uitgaat van de islam (en dus van moslims die de islam het Westen in dragen), durven het beestje ook klip en klaar bij de naam te noemen, en politieke maatregelen te nemen om te voorkomen dat Europa en de VS geïslamiseerd worden.
In bovenstaand clipje nemen Sam Seder en Michael Brooks deze redenering feilloos op de hak, aan de hand van een clipje van een bezorgde burger die onlangs in niet mis te verstane bewoordingen te kennen gaf, dat hij niet terug zal deinzen voor geweld om te voorkomen dat er een islamitisch centrum aan de rand van zijn stadje gebouwd zou worden.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Quote du Jour | Imperialistisch atheïsme
Hitchens, op zijn beurt, schreef “dat de krachten vertegenwoordigd door Al Qaeda en de Taliban vrij eenvoudig te begrijpen vallen, maar niet vrij eenvoudig mee samen te leven.” Hij ontvouwde een vulgaire kritiek op religie, langs lijnen die inmiddels tot vervelens toe vertrouwd zijn.
De problemen in het Midden-Oosten stamden niet voort uit imperiale bemoeizucht in een olierijke regio maar uit de islam zelf, een geloof dat het gevolg was van (en vervolgens gekoesterd werd door) waandenken. Op grond van die zet was Hitchens in toenemende mate in staat zich te verbinden aan de kwalijkste elementen van Amerikaans rechts en tegelijkertijd vol te houden dat hij progressief was gebleven.
U kunt wel inzien hoe dat argument werkt. Als geloof in God voortkomt uit intellectuele gebrekkigheid, dan zijn alle gelovigen imbecielen en de vroomste zijn het imbecielst van allemaal. Alle godsdiensten zijn kwalijk maar sommige godsdiensten – in het bijzonder die in het Midden-Oosten, bij zuiver toeval! – zijn erger dan anderen.
In de naam van verlicht atheïsme arriveert men derhalve bij een ouderwets imperialisme: de mensen die wij toevallig juist bombarderen zijn nu eenmaal zwakhoofdige wilden, onontvankelijk voor rede en beschaving. Dat was het geheim van Hitchens’ succes: hij voorzag in een liberaal-progressieve rechtvaardiging voor de “war on terror”.
Je kunt verkondigen dat je een atheïst, een vrijdenker, een geestdriftig aanhanger van de Verlichting bent – en er toch op de een of andere manier in slagen om rechtsconservatieve christenen als George W. Bush en Ben Carson te steunen in hun campagnes tegen de moslimse horden.
Duizenden afvallige moslims komen uit de kast met hashtag #ExMuslimBecause
De recente aanslagen in Parijs hebben een onverwacht neveneffect: nadat Maryam Namazie van de Council of Ex-Muslims of Britain de hashtag #ExMuslimBecause lanceerde, begonnen afvallige moslims over de gehele wereld hun verhalen te vertellen; velen anoniem uit angst voor represailles van hun omgeving of familie.
Daar zitten soms hartverscheurende verhalen bij, van homo’s en lesbiënnes in Golfstaten tot de dochter van een lid van de Britse Sjaria Raad, die verhaalde hoe haar vader haar voorhield dat volgens de islam verkrachting in het huwelijk een contradictio in terminis is, en zij dus bij haar misbruikpleger gehuwd moest blijven.
Competing narratives
‘Een Europeaan leest 36 uur per jaar, een doorsnee-moslim 6 minuten. Dat is een ramp’
Mooi interview met de Gentse imam Khalid Benhaddou. Rationeel, maar ook ietwat wanhopig. Longread alert.
Quote du Jour | The independent power of ideas
The tendency to see religion through the prism of politics or economics (rather than the other way around) isn’t necessarily incorrect, but it can sometimes obscure the independent power of ideas that seem, to much of the Western world, quaint and archaic. It can be difficult to understand how people are able and willing to do seemingly irrational things in the service of seemingly irrational ends. The forces of reason and rationality, if they haven’t already prevailed, were, after all, supposed to prevail eventually. The modern Middle East seems to defy such expectations.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.