Concentrische cirkels om terrorisme

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Er komt nooit een eind aan terrorisme. Deze keer was het in Parijs, maar het had ook in Nederland of elders in de wereld kunnen zijn. Eigenlijk is het geen nieuws meer want de verhalen zijn voorspelbaar: de roep om verscherpte maatregelen, meer controle aan de grenzen, meer politie, enz. enz. Het is vooral gunstig voor de antiterreur industrie, want die verdienen er goed aan en het is koren op de molen van populisten, conservatieven en islamhaters.

Moslims nemen afstand’, maar wat maakt dat nog uit? Edge heeft waarschijnlijk gelijk als hij twittert: ‘de rest van het jaar zal men op hoge toon blijven vragen waarom ze die aanslagen nooit veroordeeld hebben.’ Dit soort oproepen zijn bovendien meer een soort subtiele uiting van vooroordelen.

Ik volg het allemaal niet meer, want het maakt niets uit, het is voorspelbaar en doodvermoeiend. Mijn gedachten vooral gaan uit naar de slachtoffers, maar ook dat is gratuit want hun leed wordt er niet minder om.

Wat te doen?

De enige vraag die mij boeit is: wat doe je er aan? Het zal hopelijk iedereen toch wel duidelijk zijn dat veiligheidsmaatregelen niet of nauwelijks helpen. Idioten die slechte dingen willen, krijgen uiteindelijk toch wel hun zin. En helaas heeft de wereld geen gebrek aan idioten die fanatiek genoeg zijn in hun overtuiging dat zij de wereld moeten redden door onschuldige mensen te mensen te vermoorden. Er is altijd wel een gek met een mes of een pistool. Er slippen altijd wel enkele door mazen van het net, hoe nauw het ook wordt gespannen. Bovendien zou dat het einde van de rechtsstaat zijn. Dat moeten we niet willen.

Verontwaardigd roepen dat het de schuld is van ‘dat geloof’, is onzinnig. Niet alleen omdat joden, christenen en hindoeïsten hetzelfde doen en hebben gedaan, maar ook omdat de meeste gelovigen vredelievende mensen zijn die er niets mee te maken hebben.

Ik wil nu geen verhaal schrijven over de oorzaak van dit geweld: de armoede en de onrechtvaardigheid in de wereld, want dat kent u inmiddels ook wel. Natuurlijk moet de voedingsbodem waarin de terreur groeit worden weggenomen. Maar dat kost tijd. Er zal minstens een generatie voorbij gaan voordat de wonden die het onrecht heeft veroorzaakt, zijn genezen.

Wat we juist niet moeten doen is mensen verdacht maken die hetzelfde geloof hebben of tot de zelfde etnische groep horen, maar die er verder helemaal niets mee te maken hebben. Ik moet dan altijd denken aan deze blogpost van Bernard Avishai: Terrorist Circles, over een gesprek vlak na de aanslag van 9/11. Tegen de gekken kun je niets doen, maar ook de gekken moeten leven. Om hen heen staan moordzuchtige sympathisanten die hen helpen. De sympathisanten op hun beurt, worden omringd door een cirkel mensen die zelf nooit een terreuraanslag zullen plegen, maar die het echter wel laten gebeuren. En ook zij worden omringd door een nog grotere cirkel, bestaande uit mensen die hun ogen sluiten voor wat er gebeurt. En zo zijn er steeds grotere cirkels van mensen die relaties hebben die uiteindelijk naar de terroristen leiden. Mensen die niet fanatiek zijn en het geweld verafschuwen. Dit zijn mensen die door hun contacten daadwerkelijk wat kunnen doen, bijvoorbeeld door contact op te nemen met autoriteiten. Alleen met hulp van deze mensen, kan terreur effectief bestreden worden. Maar zij zullen alleen helpen als zij weten dat ze deel uit maken van deze maatschappij en dat zij zich niet hoeven te verontschuldigen voor de barbaarsheden waar zij part nog deel aan hebben.

De verdachtmaking van de islam is niet alleen dom en achterlijk, het maakt bestrijding van de terreur ook nog eens moeilijker.

Reacties (20)

#1 Emile M

Goed stuk. Dank je. Ik werd vanmorgen ook wakker met de gedachte dat we sinds die ene 11 september niets zijn opgeschoten. Wij hebben veel bommen gegooid, regimechages bewerkstelligd en mensen gearresteerd. En zij hebben mensen vermoord, willekeurig en gericht. Geen van beide is dichter bij zijn doel gekomen. Dat geldt voor de terroristen van vandaag net zo goed als ooit voor de RAF, de ETA het Lichtend Pad en de andere gekkies van destijds. Alleen enkele afscheidingsbewegingen waren ooit succesvol en daarna noemen we ze geen terroristen meer. Ik ben bang dat ze altijd een fact of life blijven en telkens weer een andere kop zullen opsteken. Eigenlijk net als verkeersongelukken, Je kunt binnen de kaders van de wet repressie uitoefenen en controles uitvoeren op alcomobilisme of wapens maar echt uitsluiten kun je slachtoffers niet. Politici die beweren dat ze dat kunnen hebben een bij even gevaarlijk geloof in hun eigen gelijk als terroristen.

  • Volgende discussie
#2 spammer

-spam-

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Krekel

@1:

Wij hebben veel bommen gegooid, regimechages bewerkstelligd en mensen gearresteerd. En zij hebben mensen vermoord, willekeurig en gericht. Geen van beide is dichter bij zijn doel gekomen.

Dit is niet waar.

‘Wij’ zijn inderdaad niets opgeschoten met 14 jaar ‘Global War on Terror’ (GWOT): er zijn nu meer terroristen dan ooit, beter georganiseerd dan ooit, met meer invloed – zowel territoriaal als over opinie – dan ooit.

‘Zij’ krijgen echter – iedere keer, en keer op keer – precies wat ze willen bereiken. Het doel van 9/11 was namelijk uitdrukkelijk niet vrede, maar een opschaling van de oorlog.

Dat kost ons namelijk iedere keer geld, soldaten, internationaal krediet en vrijheden – het levert hun alleen maar rekruten.

Dit is vechten tegen de hydra wat we nu doen, met iedere kop die we afhakken komen er meer bij. De GWOT is failliet. Het morele failliet was al vanaf het begin duidelijk, dat het als strategie ook failliet is moet nu ook eens doordringen.

Hoog tijd om van strategie te veranderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 majava

@3: ik denk dat je gelijk hebt, maar wat mij nu interesseert is dat wat #0 ook vraagt; wat nu wel te doen? Hoe zou dan die veranderde strategie eruit zien? Ik vermoed zomaar dat heel passief niks doen nu ook niet genoeg meer zal zijn. De nieuwe terroristen zullen immer willen blijven uitlokken en provoceren.

My 2 cents voor dit probleem: kijk naar wie tot nu toe de terreurdaden pleegden en probeer te voorkomen op basis van dat profiel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Grolschje

“Het is vooral gunstig voor de antiterreur industrie, want die verdienen er goed aan en het is koren op de molen van populisten, conservatieven en islamhaters.”

Hoe kom je er toch op…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Frank789

Lees het artikel in de Volkskrant “IS zal niet rusten voordat eindtijd is aangebroken” .

Kern van het verhaal is dat zolang het 2e kalifaat bestaat extreme moslims een reden voor terreur hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Krekel

@4: Ik denk wel dat het een hoop scheelt als wij in elk geval onze terreur staken. Wij reageren wel steeds, maar wat we het liefst vergeten is dat we reageren op een reactie … niet op een spontane actie.

En dat betekent inderdaad niet niks doen, maar gewoon beginnen met terrorisme bestrijden in islamitische landen met hetzelfde respect voor het menselijk leven als we hier zouden hebben.

Daarmee bedoel ik, als we hier in Amsterdam of waar dan ook in Europa een terreurverdachte op het spoor zijn (al dan niet op basis van slechts metadata) dan zouden we nooit het gebouw waarin hij zich toevallig bevindt zomaar platbombarderen, met alle onschuldigen erbij.

Dat is ondenkbaar, mensen zouden zo kwaad worden dat politie en politici voor hun leven zouden moeten vrezen.

‘Daar’ doen we het wel, het is monsterlijk en het komt hier nauwelijks in de krant, en we verliezen er als samenleving ook nauwelijks slaap over. Terwijl het uiteindelijk toch regeringen zijn die dat uit onze naam en met onze stemmen op zak allemaal doen …

Ons beginnen te gedragen alsof we met mensen te maken hebben in plaats van beesten – en ons derhalve ook beginnen te gedragen als mensen in plaats van beesten – zou dus al een goed begin zijn. Je kunt immers geen menselijkheid vragen als je het niet bereid bent te geven.

En vooral samenwerken. En dan niet alleen met de terreurregimes die wij in het zadel hebben geholpen. In Jemen, toen Al Qaida nog klein en onpopulair was, boden de plaatselijke stammen zelf aan om tegen Al Qaida te vechten, maar dan op hun manier (voor een deel gaat het immers om hun kinderen) … dat hebben we afgeslagen. Liever stapten we in bed met de dictator en hebben we jarenlang terreur gezaaid … Nu is Al Qaida er niet meer klein en onpopulair, nu wil niemand ons nog helpen.

En die fout maken we overal, steeds opnieuw.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 rongvk

@4 Keep calm and carry on. Zoals krekel al stelt, terreur dient vooral om een reactie uit te lokken, en zoals de klassieker War Games ons in de jaren 80 heeft geleerd, “the only winning move is not to play”. Zo gaat het ook met onderhandelen met terroristen, als je losgeld betaald dan leidt dat tot meer gijzelingen, dus moet je als overheid de ballen hebben om tegen de familie te zeggen: Sorry, maar we doen niks.

Waarom er uberhaupt een strategie zou moeten zijn ontgaat me, en profiling is bij uitstek iets dat niet of nauwelijks helpt maar zich wel leent voor propaganda is voor recruiters. Wat is de strategie tegen joegoslavische huurmoordenaars die binnen het criminele milieu met machinegeweren aanslagen plegen? Wat is de strategie tegen Belgische bendes die met machinegeweren Brinks depots overvallen?

Moordenaars probeer je te arresteren, en wanneer de veiligheid van het publiek of de politie in het gedrang komt dan worden ze onschadelijk gemaakt. Worden ze gearresteerd dan worden ze berecht, schiet de politie ze dood dan wordt het stoffelijk overschot netjes aan de familie overgedragen.

@6 IS wil westerse ‘boots on the ground’ in het kalifaat zodat ze volgens hun profetie de eindtijd in kunnen gaan. Oplossing zou kunnen zijn: Het Westen neemt een positie in van non-interventionisme, maakt kennis van dit feit gemeengoed (a-la zwitserland), en handelt hier consequent naar. Dit neemt hen dit specifieke recruitment argument in ieder geval uit handen.

Het nadeel is natuurlijk dat ander ander argument voor buitenlandse strijders in Syrië is dat het wester weigert op te treden tegen het moorddadige regime van Assad. Dit is dan ook enigszins een catch-22.

Edit: Krekels reactie was geplaatst terwijl ik aan het typen was.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Krekel

Hier meer re:#3 …

De strategie die de terroristen gebruiken is een erfenis van Al Qaida en Bin Laden. Zoals zij het zien heeft niet het westen of ‘het kapitalisme’, maar hebben zij de Sovjet-Unie verslagen in Afghanistan.

Bin Laden, according to Gartenstein-Ross, had a strategy that we never bothered to understand, and thus that we never bothered to defend against. What he really wanted to do — and, more to the point, what he thought he could do — was bankrupt the United States of America. After all, he’d done the bankrupt-a-superpower thing before.

Dat hopen ze met het westen ook te doen. Zij willen, kortom, wat wij ze iedere keer braaf blijven geven: meer olie op het vuur.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Lutine

@1

Ik werd vanmorgen ook wakker met de gedachte dat we sinds die ene 11 september niets zijn opgeschoten.

Was dat de bedoeling dan? Het leven op zich, het bestaan van de mensheid op aarde heeft geen enkel doel. Ooit dansten we op de muziek van de nazi’ s, de communisten, de kapitalisten en bedenk het allemaal maar. Sinds 9/11 danst het westen op de muziek van de jihadisten.

Maar he…dansen heeft ook geen enkel doel. Als je klaar bent met dansen dan bevind je je exact op dezelfde plek als waar je begon: de dansvloer….

Mag ik deze dans van u;-) ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Frank789

@8: Het is al veel te laat voor het westen om zich opeens afzijdig te gaan houden. De oorlog in Afghanistan en Irak kun je niet meer uitwissen en Afghanistan is precies wat IS wilde.
IS wil wereldheerschappij dus zelfs al zal het westen zich terugtrekken dan blijven de aanslagen komen.

@7 Keihard gezegd, Irak en Noord Africa en Afghanistan hebben die godsdienstfanaten niet kunnen tegenhouden of hebben zelfs meegewerkt. Als ze willen dat het westen helpt, zullen er veel onschuldige doden vallen.
Maar die vallen nu ook al onder IS.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Kacebee

Wat we juist niet moeten doen is mensen verdacht maken die hetzelfde geloof hebben.

En dat doen we dan ook niet, sinds 11 september al helemaal niet. Bush presteerde het zelfs de islam een “grootse religie” te noemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Henk

@8: Is er een goed alternatief voor Assad (anders dan wishful thinking)? Assad is een smerige klootzak. Maar dat was Saddam ook, net als Khadaffi, toch zou de bevolking van Irak en Libie (en wij in het Westen ook) beter af zijn als zij niet waren afgezet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Michel

@13: Onze bemoeienis met het Midden-Oosten is vooral gemotiveerd door eigen belang. Wat er met de mensen daar gebeurt heeft ons nooit echt geïnteresseerd. Wij hebben Assad gedoogd toen het ons uit kwam. De Amerikanen stuurden zelfs gevangen naar Syrië om daar verhoord te worden. Saddam was onze beste vriend totdat hij Koeweit binnen viel. Echte economische hulp hebben we nooit gegeven. Zolang ze hun markten openhouden voor onze producten, en wij er olie kunnen halen zal het ons worst wezen wat daar (of elders, zie Afrika) gebeurt. Pas als de ellende die wij veroorzaken onze kant op komt worden we bang. Maar dan is het te laat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Kacebee

Mensen maar die niet fanatiek zijn en het geweld verafschuwen. Dit zijn mensen die door hun contacten daadwerkelijk wat kunnen doen, bijvoorbeeld door contact op te nemen met autoriteiten. Alleen met hulp van deze mensen, kan terreur effectief bestreden worden.

Alleen werkt het dus niet zo.

De niet-fanatieke geweld-verafschuwende kring ligt op dusdanige afstand van de harde kern dat deze niet veel van de plannen meekrijgt. De invloed van die kring is ook niet sterk genoeg om de fanatiekelingen op andere gedachten te brengen, wat misschien ook verklaard kan worden uit het gegeven dat talloze leraars de interpretaties van de fundamentalisten juist ondersteunen.

In plaats van het koesteren van ijdele hoop op de medewerking van een kring die daar tot nu toe niet toe in staat was en misschien zelfs niet bereid is, kunnen we beter iets ondernemen tegen het gedachtegoed dat (zelfmoord-) terroristen motiveert. Tot nu toe is de politieke inzet in die richting op zijn best halfslachtig te noemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 tigger

Is het überhaupt wel terrorisme? Is IS niet simpelweg de oorlog die we nu ook al voeren aan het verplaatsen naar onze achtertuin? Zolang wij aan deze kant vechten: http://www.theguardian.com/us-news/2014/nov/24/-sp-us-drone-strikes-kill-1147 zie ik niet goed waarom de ene aanval tegen burgers terrorisme is en de andere niet.

*Overigens walg ik van het gedachtegoed van IS.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Michel

@15: Hoezo werkt dat niet? Geef eens argument waarom het niet zou werken? Omdat de verdachtmakingen richting “die mensen” kloppen volgens jou?

Proberen we dat eigenlijk wel? Ik merk er anders weinig van. Ik hoor vooral veel onzin over meer veiligheidsmaatregelen, grensbewaking, databases en verdachtmakingen richting geloof. Al die dingen die niet helpen.

Bovendien: wat wil je ondernemen tegen ‘het gedachten goed’ in ‘die kringen’? Wil je het verbieden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Kacebee

@17: Ik weet niet wat “we” zouden moeten proberen om de buitenste cirkel te activeren, maar het is wel duidelijk dat die niet op eigen initiatief helpt. En waarom zou die ook? Daar zijn toch betaalde veiligheidsdiensten voor?

Het is onredelijk van de vrijzinnigen te verwachten dat die de orthodoxen in de gaten gaan houden. De sterke arm moet zelf vuile handen maken. De wettelijke kaders zijn er al lang.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Frank789

@14: Als het klopt dat de IS uit is op wereldheerschappij en dat je daarvoor oorlog met iedereen moet uitlokken, dan maakt het niet uit wat het westen nu in het oosten uitspookt of in het verleden uitspookte.
Het is wel een goede motivator voor een jihadist om zich aan te melden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Frank789

@15: “De niet-fanatieke geweld-verafschuwende kring ligt op dusdanige afstand van de harde kern dat deze niet veel van de plannen meekrijgt.”

Dat denk ik ook. Vergelijk het eens met de uitingen op vele internetfora met betrekking tot zwarte piet of de vluchtelingencris. Dat soort uitingen kunnen we niet eens tegenhouden en ook uitingen van sommige jonge moslims in Nederland over Parijs zijn hemeltergend.

“De invloed van die kring is ook niet sterk genoeg om de fanatiekelingen op andere gedachten te brengen”

Als de daders (gedeeltelijk) uit het IS gebied komen dan is die invloed er ook niet, ook geen “autoriteiten ” om te waarschuwen.

  • Vorige discussie