Wat ging er fout?
ANALYSE - Nu we een dochter hebben, is het in mijn huis woekeren met de ruimte. Vandaar dat nogal wat boeken richting buurtweggeefkast zijn gegaan. De boeken van de arabist Hans Jansen – althans: die uit zijn late periode – dorst ik echter niet aan de wereld te schenken zonder er eerst commentaar in de kantlijn bij te zetten. De volgende lezer zou immers aan de nogal gekleurde opinies van de professor doctor geloof kunnen gaan hechten. Mijn glossomanie zette me ook weer aan het denken: wat is er nu eigenlijk misgegaan in dat ‘multiculturele debat’, een dijk van een eufemisme, want het gaat maar over één ding: de islam. Mijn gedachten ordenend kwam ik tot de volgende punten.
Ik zeg er overigens bij dat die ordening nog steeds aan de gang is en dat ik enkele argumenten niet wil behandelen. Zo speelt xenofobie zeker een rol, maar dat is in algemene zin waar met elke minderheid en verklaart niet waarom nu juist de discussie over de islam is verworden tot een dialoog tussen doven.
Khomeiny, Salman, Osama
Traditioneel wordt de explosieve toename van een kritische houding jegens de islam in het westen toegeschreven aan de Iraanse revolutie die eindigde in een Islamitische Republiek en dan vooral Khomeiny’s fatwa tegen de Britse schrijver Salman Rushdie. Op zichzelf had die revolutie voor westerlingen weinig te betekenen – al was de gijzeling van diplomaten natuurlijk wel ongehoord – en ook de fatwa had makkelijk in vergetelheid kunnen raken, als niet ineens in Europa demonstrerende moslims hun bijval hadden betuigd. Dat bracht – om het zo maar eens te zeggen – ‘het probleem binnenshuis’.
