Negen misvattingen over de islam

In de hetze die nu al vijftien jaar aan de gang is tegen de islam worden massa’s desinformatie verbreid. Rare pruiken en varkensmutsen zijn niet toegankelijk voor informatie van buiten, maar aan de vooravond van de fascistische machtsovername kan het misschien geen kwaad, wel denkende mensen wat correcties mee te geven voor de donkere jaren. 1. ‘De islam zegt ….’ ‘De islam’ is geen persoon en geen rechtspersoon. Hij kan niet praten, hij kan niet doen. Zinnen als: De islam is oorlogszuchtig, de islam is vrede, de islam onderdrukt vrouwen, de islam is heel goed voor vrouwen, de islam zegt … zijn onzin.

Door: Foto: hamad M (cc)

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Marie (cc)

Islamisering en kerstening in Indonesië

Afgelopen zomer was ik voor het eerst in ruim tien jaar terug in Tomohon, een dorp (inmiddels een stad) in de Minahasa, een christelijk gebied in het noorden van het Indonesische eiland Sulawesi. Om vijf uur ’s ochtends werd ik uit mijn bed gebruld door de plaatselijke kerk. De kerk deed dat om de moskee voor te zijn.

Veertig jaar geleden, toen ik er als kind opgroeide, was dit ondenkbaar. Tomohon was christelijk gebied en het handjevol moslims hield zich koest. Nu zijn er meer moslims. Het gaat namelijk goed met de Minahasa en dus zijn er arbeiders nodig. Dat was vroeger al zo. Ons personeel kwam ook van het moslimdeel van Sulawesi.

De rivaliteit tussen christenen en moslims was hét gespreksitem. De taxichauffeur op het vliegveld was de eerste. “Wij Minahassers moeten meer kinderen maken, want anders worden we een minderheid”, begon hij te oreren zodra hij doorhad dat ik de taal sprak.

Ahok proces

Dezelfde rivaliteit speelt op een grotere schaal in het proces tegen Ahok, de Christelijk-Chinese gouverneur van Jakarta, die van blasfemie beschuldigd wordt. Vandaag wordt het proces tegen hem voortgezet.

Aanjager achter het proces is de FPI, een groep radicale moslimactivisten die bekend staat om het verstoren van bijeenkomsten en het vernielen van eigendommen als die niet islamitisch genoeg zijn (tenzij je ze betaalt om het niet te doen, uiteraard). De FPI was de aanjager achter een enorme demonstratie tegen Ahok, die uitgebreid de internationale pers haalde, in tegenstelling tot de iets kleinere pro-Ahok demonstratie een dag later.

Foto: Egisto Sani (cc)

Schandknapen in het Paradijs (en in Mekka)

Afgelopen dinsdag verscheen mijn Wie is er bang voor Mohammed? Een boek voor iedereen die wil weten hoe de islam nu precies ‘werkt’.

In dit boek zet ik nader uiteen wat de Koran en de traditie voorschrijven, zoals over de omgang met vrouwen, lijfstraffen en de jihad, en hoe islamitische stromingen (van ‘verlicht’ tot ultraconservatief) met die voorschriften omgaan.

Naast meer algemene uiteenzettingen, ga ik ook in op detailexegese: bijvoorbeeld over de beruchte verzen in de Koran waaruit zou blijken dat er in het Paradijs verleidelijke schandknapen rondlopen.

***

Dat de (mannelijke) gelovige in de islamitische hemel opgewacht wordt door mooie vrouwen, dat weet iedereen Maar in de volgende passages is niet alleen sprake van vrouwen maar ook van ‘jonge mensen’:

En Wij geven aan hen partners met grote ogen. […] En er gaan bij hen jonge mensen

rond die net zo goed als parels verzorgd zijn.

(52:20-24)

En er gaan bij hen jonge mensen rond die onsterfelijk zijn. Als u hen ziet, denkt u dat

zij parels zijn die rondgestrooid zijn.

(76:19)

De term woeldanoen moekhaladoen wordt vrijwel altijd vertaald als ‘onsterfelijke jongens’ maar ze is in feite genderneutraal. (Vandaar dat Eduard Verhoef vertaalt met ‘jonge mensen’.) Het zou dus in principe om (eeuwig jong blijvende) jongens en/of meisjes kunnen gaan. Islamcritici denken dat het ‘natuurlijk’ om jongens gaat die beschikbaar zijn voor seks, maar de Koran gebruikt hier niet voor niets een ‘sekseneutrale’ term. Waarschijnlijk worden wel jongens bedoeld, maar dan knapen die nog niet in de puberteit zijn, en die de paradijsbewoners zullen behagen met hun schoonheid. Dat vraagt wellicht enige uitleg.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie is er bang voor Mohammed?

bangvoormohammedIs de islam gevaarlijk? Wil ze echt de wereld veroveren? Kunnen terroristen hun gruwelijke daden écht recht-vaardigen met een beroep op de Koran?

En hoe zit het met zaken als eerwraak, kledingvoorschriften, uithuwelijken, lijfstraffen, jihadisme? Is dat allemaal islam? Of is de islam een religie van vrede? En hoeveel vrouwen mag een moslim eigenlijk hebben?

In mijn nieuwe boek Wie is er bang voor Mohammed?, dat morgen verschijnt, ga ik in op deze vragen én op actuele ontwikkelingen.

Ik probeer in dit boek vooral uit te leggen hoe de islam ‘werkt’: hoe imams omgaan met de bronnen van de islam, en zo tot controversiële uitspraken kunnen komen. Maar ook hoe islamitische intellectuelen in de negentiende eeuw de strijd aanbonden met het ongelovige Westen, en hoe hun oproep tot verzet uiteindelijk leidde tot het jihadisme. Ik behandel salafisten én moslimgeleerden die de islam juist willen vernieuwen.

Het is een boek, kortom, dat een hard maar (naar mijn eigen bescheiden mening) desondanks eerlijk oordeel velt over een religie die na eeuwen van successen in een diepe crisis is terechtgekomen.

Hieronder treft u een voorproefje aan.

***

In het Westen wordt de islam vaak beschouwd als een monolithisch geloof dat ‘onze’ waarden en cultuur bedreigt. Maar ondertussen beschouwen moslims juist ‘het Westen’ als een bedreiging. Zij zien een monsterverbond, een soort van Grote Samenzwering, bestaande uit de westerse regeringen, westerse organisaties, de westerse media en Israël, die wordt gesteund door corrupte Arabische leiders. Doel van dit monsterverbond is de verzwakking van de islam. Die overtuiging is diep verankerd.

Foto: PnP! (cc)

‘Het Westen is anders’

RECENSIE - Gisteren verhaalde ik hoe de notie dat ‘Europees’, ‘blank’ en ‘westers’ samen zou vallen met dynamisch, kritisch en altijd in beweging – waartegen ‘Oosters’, ‘Arabisch’, ‘Semitisch’ dan synoniem zou staan voor stilstand, starheid, een volk zonder geschiedenis of toekomst – terug te voeren valt op de Europese kijk op en verwerking van de val van Constantinopel in 1453.

Die tweedeling keert in vrijwel zuivere vorm terug in ‘Het Westen onder vuur’ van Peter Knoope. ‘De haat verklaard’, luidt de ondertitel van dit boekje. Knoope wil namelijk een verklaring geven voor de opkomst van het jihadisme.

Hij constateert dat de gebruikelijke sociaaleconomische verklaringen niet voldoen, net zo min als dat er een ‘daderprofiel’ zou bestaan. We hebben ook weinig aan groepsdynamica en al helemaal niets aan de simpele constatering dat daders ‘gek’ zijn.

Knoope: “Laten we onszelf dwingen om voor even het idee los te laten dat we te maken hebben met duivels en demonen.” (p. 11) Het geweld komt voort, schrijft hij, uit de actuele situatie “die wortels heeft in de geschiedenis. Daarin zijn verklaringen te vinden voor dit verschijnsel dat ons bedreigt.”

Fundamentele cultuurverschillen

Wie vervolgens een geschiedenis van de jihad en het jihadisme verwacht, kom echter bedrogen uit. In plaats daarvan schetst Knoope in de eerste honderd pagina’s een portret van ‘wij’ westerlingen versus ‘zij’, de andere zes miljard wereldburgers. Westerlingen hebben een andere visie op tijd, beweert hij. Voor hen geldt: ’tijd is geld’.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Quote du jour | Vagina’s

De bron van de ellende die ik beschrijf is de islam, of tenminste wat men door domheid van het geloof heeft gemaakt. Die domheid kent geen grenzen, de islamitische geestelijken op de satellietzenders waar iedereen in Marokko naar kijkt, hebben het uitsluitend over onze vagina’s, alsof er niets anders bestaat dan onze maagdelijkheid en deugd.

Hoewel het natuurlijk volstrekt terecht is om het geleuter van Machteld Zee over islamitische complotten aan de kaak te stellen, neemt dat niet weg dat islamitische theologie nog steeds een machtige fundgrube is voor vrouwvijandig denken, zo observeert de Marokkaanse actrice Loubna Abidar.

Foto: Doux Alexios (cc)

Wortels van het Oriëntalisme

‘Barbaros’, zo noemden de humanisten de Ottomaanse veroveraars. Barbaren. Zonder enig gevoel voor cultuur. En al vrij snel werd barbaren in die kringen een scheldwoord voor álle moslims. Die aanduiding werd in betrekkelijk korte tijd populair.

Zo rond 1450 was ze zeldzaam; rond 1500 wist iedereen wie er met ‘barbaren’ werd bedoeld.

De cruciale gebeurtenis was natuurlijk de val van de Byzantijnse hoofdstad Constantinopel in 1453. De verantwoordelijke sultan, Mehmed II, had zijn soldaten zoals gewoonlijk drie dagen de tijd gegeven om naar hartenlust te plunderen, en al spoedig bereikten de gruwelverhalen West-Europa.

Sic transit gloria mundi

De kerkelijke leiders schreeuwden moord en brand vanwege de moord op priesters en bisschoppen en het ontheiligen van kerken (de kerk van de Heilige Wijsheid met de moskee ‘Haya Sofia’); de humanisten spraken daarnaast schande van het vernietigen van oude boeken en manuscripten. Zelf hadden ze op dat moment eigenlijk nog maar nét kennis gemaakt met de Byzantijnse geleerdheid en met de Griekse bronnen die in Constantinopel te vinden waren. En nu werd alles in de as gelegd.

Byzantijnse geleerden die naar het Westen hadden weten te ontkomen, konden dat het beste vertellen. Zoals de beroemde kardinaal Bessarion1:

Foto: Hennie Cuper (cc)

Een klok in de moskee

COLUMN - Het verkiezingsprogramma van de SGP bevat een opmerkelijk punt: de partij wil gebedsoproepen van de moskee verbieden. Fractievoorzitter Kees van der Staaij keert zich tegen de ‘islamisering van de publieke ruimte’. ‘Gemeentebesturen zeggen niets te kunnen doen’, zegt hij. ‘Dan wordt het tijd dat de Kamer in actie komt. Wat ons betreft klinkt de oproep helemaal niet, maar als daar geen meerderheid voor is, dring het dan zoveel mogelijk terug.’

Gemeentebesturen kunnen niets doen -dat moet Van der Staaij ook weten- vanwege de vrijheid van godsdienst en het respect voor gelovigen waardoor zijn eigen orthodoxe groepering ook alle ruimte krijgt om vrouwen te discrimineren en niet-gelovigen op zondag in bepaalde plaatsen te dwingen zich aan de voorgeschreven rust van kerkgangers te houden.

Van de vergelijking met klokgelui wil Van der Staaij niets weten. De islamitische gebedsoproep is ‘een geloofsbelijdenis’, en die wil hij niet horen. Beierende klokken zijn neutraal. Een opvallend argument voor een partij die, afgaand op haar uitingen, voor weinig anders bestaat dan het publiekelijk afleggen van geloofsbelijdenissen. Wat de immer rechtsstatelijke Van der Staaij hiermee doet is in feite de overheid oproepen om te discrimineren op grond van religie. Is hij misschien net als Rutte bang kiezers te verliezen aan de PVV?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende