Innovatie is niet gebaat bij bestuurlijke spagetti

De Nederlandse innovatie moet in een beperkt aantal topsectoren plaatsvinden, zonder al teveel bureaucratie. Dat laatste dreigt nu al te mislukken. Innovatie is niet gebaat bij het stapelen van organisatielagen, zeggen Laurens Hessels en  Barend van der Meulen  van het Science System Assessment van het Rathenau Instituut. De Tweede Kamer vergaderde gisteren over de ‘innovatiecontracten’, die wetenschap, bedrijfsleven en overheid in de topsectoren met elkaar verbinden. Deze contracten staan vol mooie plannen, maar dreigen een wildgroei aan nieuwe organisaties teweeg te brengen. Er bestaan al zo veel coördinatieclubs op het gebied van wetenschap en innovatie dat terughoudendheid vereist is. Wij adviseren de Kamer om per sector maar één topconsortium toe te staan. Aanvankelijk was dat ook de bedoeling. Terecht, want Nederland heeft de afgelopen decennia een overdaad aan organisaties tussen overheid en wetenschap in weten te scheppen. Toch dreigt het aantal voorgenomen TKI’s (topconsortium voor kennis en innovatie) een veelvoud te worden van het aantal topsectoren, als de geruchten waar zijn. Hoog tijd te leren van het verleden.

Door:
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Open brief voor gesloten ogen

Wie zou er iets tegen De Jonge Akademie kunnen inbrengen? Het is een club van 50 jonge aanstormende onderzoekers uit zo’n beetje alle wetenschappelijke disciplines; dertigers en een enkele twintiger die hun leven geven voor de wetenschap en daar ook al hun sporen in hebben verdiend. Ze zijn al professor of ze worden het binnenkort. En juist door lid te worden van De Jonge Akademie laten ze zien dat het ze niet alleen te doen is om hun eigen carrière: ze offeren een deel van hun tijd zonder substantiële vergoeding op om  zich in te zetten voor de maatschappij. Sommigen van hen toeren door Nederland met een bus om scholieren voor te lichten over de magie van de wetenschap, anderen vergaderen met rectoren, ondernemers, staatssecretarissen en andere hoogwaardigheidsbekleders.

Wie zou er iets tegen zo’n idealistische club kunnen hebben? Nou, minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, natuurlijk. Toen de leden van De Jonge Akademie een paar maanden geleden een brandbrief aan NRC Handelsblad stuurden, waarin ze uitlegden dat het huidige kabinetsbeleid zeer gevaarlijk is voor al het fundamentele wetenschappelijke onderzoek in Nederland, en daarbij zorgvuldig argumenteerden voor dat fundamentele onderzoek, werden hun argumenten een paar dagen later door Verhagen met minachting en ongekend cynisme aan de kant geschoven: allemaal ‘angst voor verandering’. Angst voor verandering! Alsof die mensen niet overal terecht kunnen!

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Meisje van dertien ziet voor het eerst een LP

Meisje van dertien ziet voor het eerst een LP. Voor de jonge lezers: LP staat voor ‘langspeelplaat. Een langspeelplaat, ook wel vinylplaat genoemd, vaak afgekort tot lp of elpee, is een van vinyl gemaakte grammofoonplaat van 30 cm (12 inch) diameter, die aan elke kant ruimte biedt aan 20 à 30 minuten muziek.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Innoveer nou!

Iedereen praat elkaar na dat piraterij de entertainmentindustrie doodmaakt, en dat strengere wetgeving nodig is om films en tv-series rendabel te houden.

Het is simpelweg niet waar. Films die veel worden gedownload, doen het in de bioscoop uitstekend. Downloaden fungeert eerder als een geweldige reclamecampagne van onderaf. Vroege kijkers raden hun vondsten aan vrienden aan, schrijven erover, en scheppen de zo gewenste buzz die een film of serie bij een groter publiek gewild maakt. (Niemand vertrouwt reclame nog, maar naar authentieke fans die uitleggen waarom je dit écht moet gaan zien, luisteren we zonder argwaan.)

Voorts blijken downloaders keer op keer de beste klanten van de entertainmentindustrie te zijn. Zij geven beduidend meer geld uit aan filmbezoek, dvd’s en cd’s dan de gemiddelde burger.

De film- en tv-industrie zou downloaders beter kunnen beschouwen als bondgenoot dan als haar vijand. En vooral kan de industrie van ze leren: waarom downloaden mensen?

Uit alles blijkt dat het ouderwetse model van nationale pakketten en van gefaseerde distributie niet langer wordt geaccepteerd. Amerikaanse films zijn pas maanden na de première in Europa te zien, vaak duurt het jaren voordat goede buitenlandse series hier op tv komen. Er er is geen nette manier voorhanden om aan mijn film- en serieliefde te voldoen. Ik kan buitenlands spul niet op HBO of op Netflicks bekijken, niet via iTunes of Amazon kopen. Ik ben Nederlands: aan ons wordt nog niet gedistribueerd. Mijn geld wordt botweg geweigerd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom trekken we de wc door met schoon water?

De serie Op weg naar duurzaamheid is deze week op vakantie. In plaats daarvan besteden we aandacht aan de USI Christmas-lecture van 2011: ‘Greening the Cities’.

Hoe kunnen we duurzame urbane regio’s en steden ontwikkelen en de toenemende stroom mensen naar de stad opvangen? ‘Greening the Cities’ was het onderwerp van de USI Christmas-lecture van 2011, met prof. dr. Jacqueline Cramer en Ton Venhoeven.

Veel mensen zullen bij duurzame (stadse) innovaties denken aan een elektrische auto (heel hip L.A rijdt ermee), een energieneutraal huis (goede isolatie en zonnepanelen) en misschien wel die goede oude regenton. Wanneer we spreken over ‘green cities’ gaat het niet zozeer over producten, maar over systemen. Dit heeft mede te maken met de schaal van de problemen. Op dit moment leeft ongeveer de helft van de bevolking in steden, in 2050 zal dit opgelopen zijn naar 70%. Bestaande systemen zijn niet voldoende om dit op te vangen. De migratie heeft nadelige effecten op het milieu en de bereikbaarheid. Verder zijn er andere, minder voor de hand liggende gevolgen zoals lawaai, wateroverlast en hittestress (veroorzaakt door klimaatveranderingen) en kunnen er sociale spanningen ontstaan.

Uitdagingen

Wanneer we de systemen op orde krijgen kan de trek naar de stad ook veel kansen bieden, zoals economische voorspoed en werkgelegenheid. Met behulp van het 3P-systeem (people, planet, profit) maakt het USI (Utrecht Sustainability Institute) analyses op welke gebieden het mis gaat en wat er moet veranderen. Het is duidelijk dat onze huidige infrastructuur niet is berekend op zulke grote getallen mensen in kleine gebieden. Als we praten over systemen die tekortschieten moet je denken aan water- en energievoorziening, digitale systemen, transportnetwerken. Maar ook de kringloop, waarin gebruikte grondstoffen niet terugkomen. Een voorbeeld hiervan is dat we kwaliteitswater (dat namelijk schoon is) – iets wat in de toekomst schaars wordt – gebruiken om de wc door te spoelen. Eigenlijk is dat heel zonde, want het zou makkelijk kunnen met al eerder gebruikt water.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

The Disappearing Car Door

The Disappearing Car Door: ongekende mogelijkheden voor ranzige paparazzi op zoek naar dat ene shot. Maar ook ideaal om vast te komen zitten na een aanrijding.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Te intiem voor de markt

Het is belangrijk dat we ons afvragen wat voor mensen we willen worden, zegt filosoof en bioloog Pieter Lemmens in deze nieuwe aflevering van Intieme Technologie.

De techniek dringt steeds verder door in ons alledaagse bestaan en nestelt zich steeds dieper in de meest intieme sferen van ons leven, aldus het Rathenau Instituut. Ze dringt zich in onze lichamen, in onze psychen, in onze sociale relaties, in de opvoeding van onze kinderen, enz. Die kolonisering van onze intimiteit door de ‘extimiteit’ van de techniek wordt door velen ervaren als unheimlich en dat is bepaald niet onterecht.

Als we echter kijken naar de geschiedenis van de mens en naar de evolutie van de menselijke soort dan moeten we constateren dat de mens een organisme is dat zich wezenlijk kenmerkt door intieme relaties met technologie, en wel vanaf zijn oorsprong. De mens is altijd intiem geweest met technologie en de menselijke organen kunnen niet los worden gedacht van de technische organen waardoor ze permanent worden omringd en waarmee ze voortdurend nauwe relaties onderhouden.

Afstammen van stenen

Het is zelfs zo dat de mens het effect is van technische innovatie. Volgens de Franse filosoof Bernard Stiegler is de mens ontsprongen aan een proces van technische exteriorisering, dat wil zeggen de veruitwendiging van ervaringen in technische objecten. Lichaam en geest van de mens zijn het resultaat van een langdurige en intieme evolutionaire interactie met technologie. Zo zijn onze grote hersenen het gevolg van een eeuwenlange omgang met steeds geavanceerdere stenen werktuigen. Techniek heeft zich van meet af aan ingeschreven in onze neurale structuren en we zouden met Peter Sloterdijk dan ook kunnen stellen dat de mens niet van de apen afstamt maar van stenen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geef jonge kunstenaars de ruimte

Jonge wetenschappers kunnen een betaalde promotie doen om aan hun vaardigheden te werken. Voor jonge kunstenaars zou ook zo’n regeling moeten komen, zegt kunsthistorica Claudine de With.

RijksakademieOPEN 2011 afgelopen weekend in Amsterdam gaf weer een fantastisch beeld van het veelbelovende werk van jonge nationale en internationale kunstenaars. Maar bij de uitgang komt meteen de gedachte op zou er een editie in 2012 zijn?

Met het wegsnijden van postacademische instellingen als de Rijksakademie, de Ateliers, het Berlage Instituut voor veelbelovende architecten en de vele productiehuizen voor talentvolle toneelmakers, snijdt de regering in de wortels van het kunstbestel met onherstelbare schade als gevolg. Ieder jaar weer leveren deze instituten kunstenaars af die, doordat zij zich in alle vrijheid in een stimulerende werkomgeving kunnen ontwikkelen, een kans krijgen op de meedogenloze arbeidsmarkt.

Ook voor deze regering is de stimulering van de kenniseconomie van belang voor een innovatief en creatief klimaat. Dat ze daarbij inzet op grotere verantwoordelijkheid, meer burgerinitiatieven en ondernemerschap is positief. Alleen gaat deze vlieger niet op wanneer we het hebben over de broedplaatsen van nieuw talent.

De overheid kan haar handen niet van het ontwikkelen van toptalent in de kunsten terugtrekken. Net als wetenschappers zijn kunstenaars na hun afstuderen uiterst kwetsbaar. Ik, als wetenschapper, krijg vier jaar de tijd om mij tijdens een promotietraject met een redelijk salaris te ontwikkelen tot een volwaardige wetenschapper. Die tijd hebben promovendi hard nodig om vaardigheden te ontwikkelen, een richting te vinden voor onderzoek, te publiceren, en ervaring op te doen in conferenties en seminars. De overheid neemt in dit geval wel haar verantwoordelijkheid. Voor kunstenaars, wiens wereld nog veel complexer is, is dit nog veel meer van belang. Ze hebben een broedplaats nodig waar ze samen met andere kunstenaars kunnen onderzoeken en ervaren hoe ze hun kunst waar kunnen maken.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende