Politiek Kwartier | Eén regeling voor alle woningen

De huizenmarkt kan alleen gezond worden met één regeling voor alle woningen.  In Nederland doen we alles altijd ingewikkeld. Zo kennen wij vier verschillende soorten subsidies voor woonkosten: Ten eerste de huurtoeslag. Deze geldt alleen voor mensen met een huurhuis, en is inkomensafhankelijk. Ten tweede de hypotheekrenteaftrek: alleen voor mensen met een koophuis, omgekeerd inkomensafhankelijk. Ten derde de corporatiewoningen: huizen met kunstmatig laag gehouden huren. Ten vierde de uitkeringen die rekening houden met woonkosten en woonsituatie: de bijstand, de AOW, Wajong etc. Dit levert een hoop problemen op. Woonkosten lopen enorm uiteen en de verschillen hebben nauwelijks relatie met de woonsituatie en het inkomen Woonkostenafhankelijke uitkeringen zorgen voor rare effecten bij de inkomensverdeling. Van zowel beschermde huren als de hypotheekrenteaftrek profiteren ook mensen waar deze regelingen nooit voor bedoeld waren. Verschillende huurprijzen voor gelijkwaardige huurwoningen remmen de doorstroming op de huurmarkt bijna volledig af. Aan de koopkant dragen zowel banken als mensen risico's waar organisaties als het IMF zich een hoedje van schrikken. Huizenbezitters ervaren daarbij een grote onvrijheid. Zeker als het huis onder water staat is het verliezen van baan of partner naast een emotionele strop ook nog een financiële ramp. Deze situatie is de Achilleshiel van de Nederlandse economie en samenleving. En het in 2013 gesloten woonakkoord waarop dit kabinet haar beleid baseert doet feitelijk niets aan al deze problemen. Sterker nog, sommige problemen worden er zelfs door verergerd, zoals de verschillende prijzen voor gelijkwaardige huurwoningen. Het zal dus anders moeten. Maar hoe? Enige ideeën.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen verband tussen huizenmarkt en azc

Nu.nl onderzocht alle huizenverkopen rond azc’s sinds 2000 en concludeert: maakt niks uit voor huizenprijzen, niet voor verkooptijd en ook niet voor criminaliteit in de buurt. Veelzeggend citaat:

Navraag onder makelaars uit verschillende delen van het land wijst uit dat ook 83 procent van hen denkt dat huizen minder waard worden bij de komst van een azc. Opvallend is dat dit alleen geldt voor makelaars die nog nooit hebben bemiddeld bij de verkoop van een huis in de buurt van een opvanglocatie. Van de makelaars die al wel woningen verkochten in de buurt van een azc gaf slechts 14 procent aan dat het azc van invloed is geweest op de verkoopprijs.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Unesco plaatst Nederlandse vastgoedzeepbel op werelderfgoedlijst

ANALYSE - De zeepbel op de Nederlandse vastgoedmarkt is toegevoegd aan de werelderfgoedlijst. Dat heeft het Werelderfgoedcomité zojuist in Tokyo bekend gemaakt. Het comité roemt Nederland om haar innovatieve werkwijze bij de totstandkoming van de zeepbel, een werkwijze die wereldwijd inmiddels navolging krijgt.

Initiatiefnemer voor de Nederlandse nominatie was DNB-directeur Klaas Knot: ‘Gelijk bij mijn aantreden in 2011 ben ik een lobby gestart om dit voor elkaar te krijgen. De hoge Loan-To-Value-Ratio (LTV) van de Nederlanders zorgden in combinatie met dalende huizenprijzen dat internationale financiële markten vertrouwen kwijt raakten in onze banken. Nu de zeepbel officiëel beschermd is zal dat vertrouwen snel terug komen.’

Gidsland Nederland en de ‘Dutch treat’

De plaatsing van Nederland ging niet zonder slag of stoot. Centrale banken van onder andere Australië en Engeland probeerden hun eigen vastgoedmarkt ook te plaatsen, maar het erfgoedcommité had slechts plek voor één vastgoedmarkt. Wat uiteindelijk de doorslag gaf, is dat Nederland al sinds medio jaren ’50 van vorige eeuw een gidsland is voor zeepbel-economieën. Een geheel unieke ‘Dutch treat‘ die de politiek heeft ontwikkeld laat al decennia een uiterst effectief patroon zien: eerst worden de ‘have nots’ gesubsidieerd om te sparen en/of om te lenen voor een woning. Zodra de prijsstijging momentum wint en iedereen een huis wil kopen wordt de subsidie voor sparen afgebouwd en de subsidie voor lenen aangevuld met een garantie op onverantwoorde leenvormen die uitgaan van prijsstijging en stijgend inkomen. Zodra een bubble is geknapt worden de subsidies weer stopgezet en komen de garanties – ook voor bestaande gevallen – te vervallen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Beunhazen op de huizenmarkt

COLUMN - De Amsterdamse VVD wil de volgende raadsperiode graag de woningportefeuille hebben. Maar als één partij bewezen heeft volkomen onverantwoordelijk met de huizenmarkt om te gaan, dan is het wel de VVD.

Eén ding kan de VVD niet verweten worden: gebrek aan lef. Eric van der Burg en Eric Wiebes, het komisch duo dat in Amsterdam de lijst respectievelijk trekt en duwt, schreven deze week in Het Parool dat de woningmarkt in Amsterdam maar beter een VVD’er aan het roer kan hebben. De Amsterdamse woningmarkt zit volledig op slot, en als oplossing stellen de beide Erics voor om een kwart van alle sociale huurwoningen te verkopen.

Even recapituleren. Voor een sociale huurwoning in Amsterdam staan mensen vijf tot vijftien jaar op een wachtlijst. En net als in de rest van Nederland raken ook in Amsterdam veel mensen hun koophuis niet kwijt.

En dat willen de beide Erics op gaan lossen door nog meer woningen op de markt te gooien?

Soms vraag je je af in welke wereld VVD’ers leven. De woningmarkt zit inderdaad potdicht, daarin hebben ze gelijk. Maar dat komt niet door de sociale huur.

De reden waarom er geen huurder meer verhuist, zijn de huurverhogingen in de sociale sector. In het vorig jaar gesloten woonakkoord heeft de VVD het voor elkaar gebakken de huren nog sneller te laten stijgen dan ze al deden. De partij maakt er immers een punt van de crisis te laten betalen door werklozen, gehandicapten en huurders. Enfin, de huren van zittende huurders stijgen veel minder snel dan de huren van vrijkomende woningen. Daardoor verhuist er natuurlijk geen hond meer, en zit de sociale woningmarkt in Amsterdam het komende decennium op slot.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Klaas Knot: drempel voor hypotheek moet verder omhoog

Huizenkopers kunnen in Nederland nog altijd veel meer lenen dan in omliggende landen. Dus moet de maximale leensom omlaag, vindt het Financieel Stabiliteitscomité (FSC) onder voorzitterschap van Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank. Dat betekent lagere huizenprijzen. Drie keer raden wie daar tegen zijn. De FSC maakt zich meer zorgen over een gebrek aan huurwoningen als financieel verstandig beleid wordt ingezet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Huizen kraken voor het goede doel

INTERVIEW - Dit weekend vond in De Balie in Amsterdam de driedaagse conferentie Global Uprisings plaats, met activisten uit de hele wereld die de afgelopen jaren betrokken zijn geweest bij opstanden en sociale bewegingen in landen als Griekenland, Brazilië, Egypte, Turkije en de VS.

Eén van de deelnemers was Max Rameau (44), een van Haïti afkomstige pan-Afrikaanse theoreticus, campagnevoerder en auteur. In 1991 verhuisde hij naar Miami, Florida en begon hij zich als organisator bezig te houden met een breed scala aan activiteiten binnen de zwarte gemeenschap, met name op het gebied van de mensenrechten. In de zomer van 2006 was hij betrokken bij de oprichting van de organisatie “Take Back the Land“. Rameau: ‘ Take Back the Land heeft twee politieke doelstellingen: het verheffen van het recht op een woning tot een van de fundamentele mensenrechten, en het zeker stellen dat de gemeenschap controle uitoefent op het gebruik van de grond.’

Hoe werkt Take Back the Land precies?

‘We kennen drie basisprincipes:

  • De beweging moet onder leiding staan van de betreffende gemeenschap zelf. Voor ons betekent dit in de eerste plaats zwarte vrouwen met lage inkomens.
  • De beweging moet geconcentreerd zijn rond ‘Positieve Actie’ of wat de meeste mensen ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ noemen.
  • Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

    Politiek Kwartier | De W van Polder

    COLUMN - Deze week realiseert Klokwerk zich dat het Nederlandse polderbeleid eigenlijk precies zo in elkaar steekt als het koningslied.

    Goed, PvdA en VVD zijn dan niet mijn partijen, maar eerlijk gezegd had ik vorig jaar nog wel zin in deze regering. Het hele idee om het politieke debat nu eens niet met een regeerakkoord voor vier jaar dicht te rammen leek me… verfrissend. Een kabinet dat naar draagvlak zoekt, dat betekent kansen voor goede ideeën uit de samenleving. En omdat we in een crisis zitten en moeten (of willen) bezuinigen is de tijd rijp voor slimme hervormingen. Dacht ik.

    Naïef natuurlijk. Onder druk wordt alles vloeibaar, behalve in het land dat het water als grootste vijand heeft. De resultaten vallen na een half jaar polderen dan ook behoorlijk tegen. Oppositiepartijen en sociale partners blijken net zo visieloos als ze het kabinet vinden. In plaats van met slimme alternatieven te komen blijken ze slechts meesters in de kunst van het afzwakken. Het huurakkoord, het sociaal akkoord, het zorgakkoord… allemaal plannen die wat geld uit die sectoren melken, maar de zaken feitelijk laten zoals ze zijn.

    Terwijl er nogal wat problemen zijn op te lossen.

    Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

    In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

    Huurders moeten bloeden voor hypotheekeigenaren

    Dat wisten we eigenlijk al, maar bij Follow the Money leggen ze het nog eens een keer uit:

    Door dit soort veranderingen in het kredietbeleid ontstaan bubbels op de woningmarkt. Iedereen heeft een woning nodig. Maar zo gauw banken beginnen met het oprekken van hun kredietvoorwaarden — exotische hypotheekvormen als aflossingvrije hypotheken verzinnen; leningen tot 100 procent van de woningwaarde toestaan; tweede inkomens meerekenen bij de hypotheekaanvraag etcetera — stijgen de woningprijzen. Niet omdat er meer behoefte is naar woningen, die behoefte is er altijd wel, maar omdat banken ervoor zorgen dat kopers meer kunnen bieden op een woning.

    De hoge prijzen die het gevolg zijn van het ruime kredietbeleid van banken dienen eigenlijk geen enkel doel. Het is niet alsof woningen toen de prijzen bijna twee keer over de kop gingen tussen 1995 en 2008 ook twee keer zoveel kwaliteit kregen. […]

    Waarom is duur wonen dan toch een doel? Feit is dat voor menig Nederlander een woning al lang niet meer alleen een gebruiksgoed is, maar ook een investeringsgoed. Een investeringsgoed waar aanzienlijke schulden voor zijn aangegaan. Dat wonen goedkoper wordt, is voor hun alleen maar nadelig. De woning wordt namelijk minder waard, terwijl de woningbezitter al een lening is aangegaan, waarover hij hoe dan ook rente moet betalen. Zolang de leningen blijven staan, is het moeilijk om tot de logische conclusie te komen dat wonen zo goedkoop mogelijk moet. Duur wonen is nodig omdat het terugbetalen van de enorme hypotheekschulden zonder hoge woningprijzen onmogelijk wordt. Zelfs de huurder moet meer betalen; de koopwoningmarkt opgejaagd worden om de woningprijzen hoog te houden.

    Volgende