Grafiek van Inspectie: een nieuwe klassieker?

In tegenstelling tot wetenschappelijke artikelen, is er voor beleidsrapporten geen eenduidige graadmeter waarmee de impact gemeten kan worden. Als we een samengestelde index maken van "aantal downloads", "verontwaardigde reacties in de media" en "nieuwe politieke plannen", dan scoort de Inspectie dit jaar erg hoog met de Staat van het Onderwijs. Het is op zich al een interessante vraag waarom juist deze bevindingen zoveel teweeg brengen. In het prachtige boek van historicus Simon Schama met de titel "Landschap en Herinnering" betoogde hij dat het landschap een bepalende invloed heeft op de cultuur van een land. De ontdekking van de Grand Canyon en de Giant Trees, overtuigde de Amerikanen dat ze groots en onoverwinnelijk waren. Het kost niet veel moeite om deze redeneertrant door te trekken naar Nederland.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote du Jour | De ontwikkeling van een moreel kompas in het hbo

Dat is interessant! Er is onderzoek gedaan naar de mate waarin het hoger beroepsonderwijs in Nederland bijdraagt aan de ontwikkeling van het morele kompas van de studenten. Op dat gebied blijkt er nog best een uitdaging te liggen:

De onderzoekers vroegen als eerste naar de mate waarin en de manieren waarop de studenten zich beschouwen als verantwoordelijke professionals met een moreel kompas. Dat blijkt voor de meeste studenten echter een lastige vraag te zijn, want ze vinden het moeilijk om te omschrijven wat een moreel kompas überhaupt is. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Treme, corruptie na de ramp

Oud Zeikwijf in gesprek met acteur Michiel Huisman, die in de HBO-serie Treme speelt.

Sandy veegt met een ongetemde oerkracht de Noordelijke kust van de VS schoon. Ik zit aan tafel met acteur Michiel Huisman. We hebben het over zijn vaste rol in Treme (spreek uit tremé), een HBO-serie die over de wederopbouw na Katrina gaat – ook een extreem verwoestende orkaan – en de daarmee gepaarde problemen.

INTERVIEW - Na een vliegende start in Nederland kreeg Amstelvener Michiel spoedig grote rollen in Engeland: in Young Victoria was hij de zwager van de koningin, hij speelde Nureyev in de BBC-serie Margot, en de hoofdrol in Unmade Beds. Inmiddels is hij ingelijfd door HBO en woont hij in New Orleans, met zijn vrouw Tara Elders, die haar carrière als actrice (ze was ‘de muze van Theo van Gogh’) opgaf om haar man te volgen op zijn internationale parcours. Ze hebben een dochter, Hazel.

Als ik hem spreek, lijkt Michiel erg in zijn nopjes met zijn rol in Treme. Hij speelt Sonny, een Nederlander die als straatmuzikant probeert te overleven. Van huis uit gitarist en componist, heeft hij voor die rol piano leren spelen. Hij is vooral te spreken over het engagement waarmee de serie is gemaakt, over dat het om echte gebeurtenissen gaat, over politiek, geldzucht en machtsmisbruik.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (18): Ingrijpen in het HBO

Wat doe je als landelijke politiek als er wantoestanden zijn in het hoger onderwijs? Dan moet je hard ingrijpen! Deze week liet staatssecretaris Zijlstra zijn spierballen zien, en stelde dat hij gaat uitzoeken of de slechte opleidingen van InHolland wel verbeterd kunnen worden of beter dicht kunnen. De staatssecretaris wil meer grip op de hogescholen, en hen kunnen dwingen wantoestanden aan te pakken. CDA-Kamerlid Sander de Rouwe liet bij RTL Nieuws meteen zijn instemming blijken:

“Een staatssecretaris kan alleen een kopje koffie drinken en aangeven dat hem iets niet zint, maar dat vind ik eigenlijk een tandenloze tijger, je moet ook kunnen ingrijpen als iets misgaat, en niet wachten tot het al fout is gegaan, zoals we nu gezien hebben bij InHolland.”

Effectief en efficiënt
Wat klinkt detailpolitiek toch effectief en efficiënt. Er zijn problemen bij InHolland, en meteen zit de politiek erbovenop. Ouders, studenten en docenten kunnen erop rekenen dat de problemen nu echt worden aangepakt, want het kabinet en de Tweede Kamer zinnen op maatregelen om de problemen de wereld uit te helpen en herhaling te voorkomen. Als het onderwijs te slecht is, gaat de staatssecretaris voortaan gericht opdrachten geven via de raad van toezicht.

Als maatregelen zo effectief en efficiënt lijken, moet er onderhuids iets mis zijn. Is het werkelijk zo dat hogescholen jaren hun gang konden gaan? Is het werkelijk zo dat hogescholen in Nederland gewoon jarenlang slecht onderwijs konden aanbieden, daar niet op werden aangesproken en afgestudeerden in grote getalen met een waardeloos diploma de arbeidsmarkt op konden sturen? Was dat mogelijk totdat de politiek in actie kwam?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour | bekostiging van het hoger onderwijs

 

Windesheim-voorman Henk Hagoort heeft een wat verstrekkendere opvatting over studiesucces. Hij vindt dat de bekostiging aangepast moet worden. “Ik denk dat we zorgvuldig moeten zijn in de definitie van het rendementsdenken. Want dat komt voort uit de financiering van de hogescholen. Je krijgt 4 jaar geld en nog een diplomabonus en na 5 jaar is de student een probleem. Volgens mij willen wij dat niet. Ik vind dat die financiële prikkel niet leidend moet zijn.”

Volgens Hagoort moeten hogescholen anders met het geld omgaan. “De uitdaging is dat hogescholen leren om het geld uit te geven in het tempo van de student. Dat vraagt om een mate van flexibiliteit en dat moeten wij leren als hogescholen. Want het blijft raar dat we nu voor een student per jaar geld krijgen en dat hele jaar opsouperen, ook als student in november vertrekt. En na vijf jaar zeggen wij: ‘jouw geld is op.’ Je kunt ook zeggen als je als student een tijdje iets anders doet dan geven we het geld ook op een ander tempo uit. Als wij het nu eens omdraaien en zeggen: ‘wij krijgen voor jou genoeg geld om je studie te bekostigen en we gaan het uitgeven in het tempo dat jij als student kiest.’”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Symboolpolitiek van Halbe Zijlstra

“Er is twijfel gerezen over ons onderwijsstelsel en dat moet met wortel en tak worden uitgeroeid”, ”Krachtig ingrijpen is dus nodig.” & ”De waarde van diploma’s moet boven alle twijfel verheven zijn.’’ (bron) Een aantal stevige uitspraken van Halbe Zijlstra, staatssecretaris van Onderwijs.

En dus wil hij landelijke toetsen invoeren in het HBO voor de kernvakken. Hij stelt daar 8 miljoen euro voor beschikbaar. Je vraagt je oprecht af hoe goed Halbe Zijlstra het HBO kent. Ten eerste: wat zijn de kernvakken? Nederlands, rekenen en Engels? Afgezien van het feit dat de kernvakken per opleiding verschillen, verschilt ook nog eens per opleiding bijvoorbeeld het type Engels dat de studenten moeten beheersen. Ten tweede: Weet hij dat er meer dan 300 opleidingen zijn? En dat elke opleiding meestal een aantal varianten kent? 8 miljoen lijkt veel, maar is maar een paar duizend euro per studie. Om echt goede toetsen te maken zal hij toch wat substantiëler over de brug moeten komen. En dat hebben we het nog niet eens gehad over het feit of het überhaupt wel zo’n goed idee is om ‘eenheidsworst-toetsen’ in te voeren. Een tip voor Halbe: kijk eens naar de visie van Avans Hogeschool (Youtube-video, 8 min) en kom dan met een echt plan terug.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Schaf dan het hele hbo maar af

Afgelopen week sprak Harm Beertema, onderwijswoordvoerder van de PVV, in de Volkskrant zijn ongenoegen uit over de huidige situatie binnen het hbo. We moeten volgens Beertema af van de ‘bedrijfseconomische focus’ in het onderwijs. ‘Alleen ontvlechting van de massa-instellingen naar overzichtelijke scholen kan de focus weer in de juiste richting dwingen.’ En: ‘In het beroepsonderwijs bestaat zelfs de tucht niet van een landelijke norm waaraan een student moet voldoen om te slagen voor een diploma.’ Nu, daar gaan we dan. Op zoek naar de tucht.

Ik heb het al vaker geschreven: we denken allemaal dat we verstand hebben van onderwijs, omdat we allemaal op school hebben gezeten. En elke senior beweert dat het ooit beter was. In zijn of haar tijd. Nog nooit heeft iemand me kunnen overtuigen met harde bewijzen: ‘Kijk, toén stelde het onderwijs nog wat voor. En wel hierom.’

Het is nogal makkelijk om vanuit het pluche in de Tweede Kamer te beweren dat we af moeten van de bedrijfseconomische focus in het hbo. De afkorting hbo staat symbool voor de hoop dat de student ooit een beroep zal uitoefenen; beroepen zijn nu eenmaal onderdeel van ons economisch stelsel. Wie wijsbegeerte of vrouwenstudies aan een universiteit als basis heeft, zal het beroep van wetenschapper in het vooruitzicht hebben. Op het hbo is het anders. Daar is het een stuk praktischer.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Werkloze hbo-economen

Dat is even schrikken, kan ik me voorstellen. Tenminste, ik neem aan dat veel mensen die kiezen voor een opleiding in de economie dat tot (ook) doen met in het achterhoofd de gedachte dat die enige zekerheid bieden op de arbeidsmarkt

Maar wat blijkt?

De slechtste baankansen in het hoger onderwijs is in het hbo-domein economie, gevolgd door de kunstopleidingen in het hbo.

Voor je kansen op de arbeidsmarkt kun je dus nog beter naar de kunstacademie gaan. Tot zover de vooroordelen over ‘kansrijke studies’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verdient het HBO bestuur nog een kans?

Een gastbijdrage van ‘Inca’.

nu lacht hij nogHet HBO en specifiek hogeschool InHolland staan volop negatief in de belangstelling. Dit naar aanleiding van het bekendworden dat de Inspectie vier opleidingen van InHolland bestempelt als ‘zeer zwak’ en de accreditatie in gaat trekken. Ook de andere onderzochte HBO-opleidingen op diverse hogescholen werden niet voldoende bevonden. Hierop is de discussie hernieuwd wat er met het HBO moet gebeuren. Uiteraard vindt iedereen dat de kwaliteit van het onderwijs moet worden gegarandeerd.

De problemen in het HBO komen niet uit de lucht vallen. Al in 2001 werd aan het licht gebracht dat scholen in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs op grote schaal frauderen. Zij ontvingen geld voor onderwijs dat ze niet leverden, door op kunstmatige wijze hun studentenaantallen op te waarderen. In 2005 werd het onderzoek afgesloten en werd het fraudebedrag geschat op 100 miljoen euro.

In diezelfde tijd kwamen er bovendien veel klachten over het functioneren van het onderwijs aan de hogeschool InHolland. Door het fuseren van verscheidene hogescholen en meerdere reorganisaties in de structuur was het kort gezegd nogal een chaos op de hogeschool. Zowel docenten als studenten waren gefrustreerd en vonden dat het onderwijs ernstig leed onder de situatie.

De onderwijsinspectie stelde een onderzoek in en bevestigt dat er problemen waren: “Studenten ervaren van dit alles de negatieve gevolgen: er gaan dingen mis  in de uitvoering van het onderwijs en de werkdruk bij docenten  leidt  tot verminderde aandacht voor de  student.” Als oorzaak wordt onder meer genoemd dat er teveel veranderingen in te korte tijd zijn doorgevoerd, en dat het bestuur de gevolgen hiervan niet voldoende heeft overzien. Het onderzoek is verder behoorlijk optimistisch over het vervolg. Omdat de grootschalige veranderingen (op organisatorisch, inhoudelijk en technisch gebied) zijn afgerond, kan er ingezet worden op de verdere uitvoering die wordt gevat in verbetermaatregelen. Dat was in 2006.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende