Het Goldstone rapport en het vervolg

Anderhalve maand geleden kwam het Goldstone rapport (pdf) uit. Meneer Goldstone heeft voor de VN de operatie "Cast Lead" onderzocht. Dat was de militaire operatie die Israël uitvoerde in de Gazastrook als reactie op de lange reeks raketbeschietingen vanuit Gaza. Het rapport heeft nogal wat opschudding veroorzaakt omdat het zich vrij stevig uitspreekt over de schendingen van het humanitaire recht en het oorlogsrecht door Israël in meerdere mate en door de Palestijnen in iets mindere mate. Anderhalve week geleden heeft men in de roemruchte VN commissie voor de mensenrechten toch besloten een resolutie te maken naar aanleiding van dit rapport. Deze resolutie is aangenomen en zal daarom naar de algemene vergadering van de VN gestuurd worden. Nederland heeft tegen de resolutie (pdf) gestemd. Belangrijkste reden: de resolutie legt de nadruk eenzijdig op Israël. Is die stellingname terecht en wat moet Nederland doen bij de stemming in de algemene vergadering straks?

Door: Foto: Enric Borràs (cc)
Foto: Enric Borràs (cc)

Hamas en de war on terror

De voormalige Hamas leider Sheikh Yassin (Foto: Martijn Dekker)

Het is opvallend hoe gemakkelijk velen Hamas simpelweg beschouwen als een van de strijdende partijen in de globale Jihad tegen het Westen. In zijn opiniestuk in de Volkskrant van 19 januari, schrijft historicus Dirk-Jan van Baar bijvoorbeeld, dat het Israëlische offensief in Gaza aantoont dat de war on terror niet hopeloos is. Door echter de Israëlische strijd tegen Hamas op één lijn te stellen met de Amerikaanse oorlog tegen het terrorisme, toont hij dat hij zich niet goed verdiept heeft in de geschiedenis van het Palestijns-Israëlische conflict.

In tegenstelling tot wat de Israëlische en Amerikaanse PR de wereld wil doen geloven, heeft Hamas niets te maken met schurken als Osama bin Laden en zijn Al-Qaeda. Hoewel beide bewegingen hun inspiratie putten uit de islam, houdt de vergelijking daar zo ongeveer mee op. Hamas, waarvan de naam een acroniem is voor ‘Islamitische Verzetsbeweging’, is opgericht voor en door de Palestijnen, om de bezetting van de zionistische entiteit (Israël) te bevechten. Zoals in het allereerste communiqué van de beweging, uitgegeven in de eerste maand van de intifada, te lezen is, gaat het om een strijd tegen de Joodse oppressie en de bijbehorende kettingen, de gevangenissen en andere detentiecentra. Waar Al-Qaeda aanslagen over de gehele wereld pleegt en de corruptie, arrogantie en het expansionisme van de gehele Westerse wereld zegt te bevechten, is de strijd van Hamas zeer lokaal en vele malen doelgerichter: vechten tegen de nog immer voortdurende Israëlische bezetting van Palestijnse grond en de onderdrukking van Palestijnen. Is deze strijd tegen een verstikkende onderdrukking door een land dat voortdurend internationale wetten met voeten treedt, legitiem? Ja.

Echter, naast het feit dat de door Hamas gevoerde gewapende strijd tegen Israël vrijwel zinloos is, zoals nu weer is gebleken, moest het afvuren van raketten op Israëlische burgers ook absoluut gestopt worden. Dat mensen in het zuiden van Israël al jaren in angst leven is verwerpelijk en in wezen niet anders dan de collectieve strafmaatregelen die Israël de Palestijnen continu oplegt. In dat opzicht was een Israëlische aanval op de militanten van Hamas begrijpelijk. Het geweld en de ogenschijnlijke willekeur waarmee de Gazastrook is gebombardeerd en waardoor honderden onschuldigen zijn gedood, zijn echter totaal niet begrijpelijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Change?

Martijn Dekker doet als promovendus onderzoek naar datgene wat mensen in conflictgebieden doen om hun eigen veiligheid te verbeteren. Hij reiste hiertoe af naar de Gazastrook, maar door de recente ontwikkelingen is hij gestrand in Jeruzalem waar hij wacht tot hij Gaza in mag. Vandaag deel twee van zijn belevingen, eerder al te lezen op zijn VU-blog.

Een vernietigde flat tijdens de vorige oorlog in Gaza (Foto: Flickr/excauboi)

Vandaag is het zeventien dagen geleden dat Operatie “Cast Lead” – het Israëlische offensief tegen Hamas in de Gazastrook – is begonnen. Uit het Israëlische kamp klinken voorzichtige stemmen dat de belangrijkste militaire doelen inmiddels zijn bereikt. Aan de andere kant hebben Hamasleiders te kennen gegeven open te staan voor een staakt het vuren. De belangrijkste vraag is nu, zeker voor alle mensen in Gaza, hoelang gaat het geweld nog voortduren?

Toen ik vanmorgen in de krant las dat de afgelopen nacht volgens de Gazanen de ergste sinds het begin van het offensief was, dacht ik, dit klinkt als een laatste slag. Een genadeklap, voor het einde ingeluid wordt. Of die gedachte klopt moet nog blijken, maar het lijkt er op dat er de komende dagen belangrijke ontwikkelingen gaan komen.

Mijn vermoeden wordt onderschreven door Ali, mijn contactpersoon in Gaza. Ook volgens hem was het vannacht verreweg de ergste nacht. De tanklinie is inmiddels opgerukt tot ongeveer 150 meter van zijn huis en gedurende de hele nacht heeft de familie angstig bij elkaar gezeten, terwijl Apache helikopters, F-16’s, tanks, drones (onbemande, op afstand bestuurde vliegtuigjes) en oorlogsschepen de bommen en artilleriegranaten op Gaza neer laten regenen. Letterlijk “Raining Death”, zoals de Egyptische krant Al-Ahram vanmorgen groot kopte. Maar er hangt ook verandering in de lucht. “Ik probeer positief te blijven,” vertelt Ali, “dus ik ga ervan uit dat dit het ergste is geweest en dat het vanaf nu alleen maar minder gaat worden.” Ik hoop dat hij gelijk krijgt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oproep aan Israël ? leer de terreur te dulden

Israëlisch-Palestijns conflict (Foto: Flickr/FREEPAL)

In discussies over het Israëlische optreden in de Gaza-strook is de vraag die gesteld wordt of het Israëlische optreden wel rechtmatig is. Dit is niet de juiste vraag. De werkelijk relevante vraag is of het Israëlische optreden doelmatig is. De Israëli’s geven aan dat ze van zins zijn om de Hamas definitief de nek om te draaien. Israël heeft echter al zeer dikwijls met geweld op geweld geantwoord. Is dit onrechtmatig? In de optiek van deze columnist niet – het probleem blijft echter dat het geweld niets heeft opgelost. Tientallen jaren van gericht terroristen uitschakelen heeft de terreur niet beëindigd. Een vergelijkbare oorlog tegen de Hezbollah in Libanon heeft deze organisatie niet uitgeschakeld. Terroristen zijn moeilijk op te sporen en in te rekenen. De haat en de wanhoop van de Palestijnse bevolking zitten onderhand zo diep, dat Israëlisch geweld geen afschrikkingsfunctie meer heeft.

Maar wat is dan de oplossing? Concessies doen heeft ook niet geholpen. Op momenten dat Israël een grotere bereidheid tot het doen van concessies heeft getoond, zoals bijvoorbeeld in de maanden na de dood van Yitzhak Rabin, of onder het premierschap van Ehud Barak, is het geweld van Palestijnse zijde juist opgelaaid. Israël is niet in staat om de terreur te stoppen. De reactie op zowel meer Israëlisch geweld als op verzoenende gebaren van Israël zal hetzelfde zijn.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende