Eerst zekerheid, dan pas kinderen

van Renske Verweij en Gert Stulp. Veel mensen wachten met het krijgen van kinderen tot ze een partner, een vaste baan of een eigen huis hebben. Zij blijven het ouderschap alsmaar uitstellen. Sommigen blijven hierdoor uiteindelijk – ongewenst – kinderloos. Nederlanders krijgen op steeds latere leeftijd hun eerste kind. In 1970 lag de gemiddelde leeftijd waarop een vrouw moeder wordt onder de vijfentwintig jaar, nu is dat dertig jaar (zie ook CBS, 2019). Bij mannen ligt deze leeftijd tegen de drieëndertig jaar. Een dergelijke toename is zichtbaar in veel Westerse landen, maar Nederland hoort bij de landen waarin de leeftijd bij ouderschap het hoogste ligt. Aangezien vrouwen, en in mindere mate ook mannen, op een hogere leeftijd minder vruchtbaar zijn, kunnen oudere stellen meer moeite hebben met het realiseren van hun kinderwens.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

De Zandloper

Ergens in de gemeente Beek, Zuid-Limburg, douchen de mensen 1 minuut en 42 seconden korter dan voorheen. Zeggen ze zelf.
    Eerst hadden ze bezoek gekregen van een “Energieteam”. Het team had hen een zandloper gegeven voor in de badkamer. Toen de bewoners enkele maanden later gebeld werden, beweerden ze dat ze korter douchten. Gemiddeld 1.7 minuten korter.
    Of dat waar is, mag je betwijfelen. Ik vermoed dat de antwoorden van de bewoners op de telefonische enquête niet zozeer hun daadwerkelijke douchetijden uitdrukten, als wel hun wens om het Energieteam niet teleur te stellen.
    Volgens het persbericht bestond het team uit “mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt”. Ik weet niet precies welke tragiek er schuil gaat achter dat ambtelijke eufemisme. Ik stel me timide mensen voor in blauwe windjacks waarop het logo van het Energieteam is gedrukt. Terwijl je de koffie uitschenkt, frunniken ze onder de tafel met de ritssluiting van hun jack. Maar als het moment komt om de energiebesparingstips te geven, bloeien ze ineens op. Dit gedeelte hebben ze voorbereid, getraind, geleefd. Het hoogtepunt is de overhandiging van de zandloper. Bedankjes worden uitgesproken, handen worden geschud en het team wordt uitgezwaaid bij de voordeur.
    Als je na hun bezoek wordt gebeld met de vraag of de zandloper nut heeft gehad, dan wil je geloven dat je korter gedoucht hebt. Of je wilt op zijn minst dat de ander dat gelooft. En die ander, in dit geval de gemeente Beek, wil het ook graag geloven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederlandse families zijn heel stabiel

Individualisering, secularisering en toenemende etnische diversiteit, plus de opbouw en renovatie van de verzorgingsstaat, onderwijsexpansie en flexibilisering van arbeid zouden negatieve gevolgen hebben voor het functioneren van families. Uit onderzoek blijkt echter het tegendeel, stelt hoogleraar Empirische Sociologie Pearl Dykstra.

De grote meerderheid van de Nederlandse bevolking kiest voor een betrekkelijk traditioneel bestaan. De diversiteit in familierelaties neemt weliswaar toe, maar lang niet zo sterk als populaire denkbeelden soms suggereren. Nederlandse families zijn niet in rep en roer. Ze worden gekenmerkt door veel contact en onderlinge steun. Oftewel, de kwaliteit van familierelaties is over het algemeen goed. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat jongvolwassenen, nadat zij het ouderlijke huis hebben verlaten, frequent contact met hun ouders houden. En uit het feit dat de gedachte dat kinderen nu vaker in een éénoudergezin opgroeien, een historische misvatting blijkt. En: de veronderstelling dat het buitenshuis werken van de vrouw ten koste gaat van de zorg die zij haar familie biedt, vindt geen steun in de data.

Familie en overheid

In Nederland wordt evenals in de andere ontwikkelde landen de verantwoordelijkheid voor de zorg voor en de financiële ondersteuning van jong en oud op de een of andere manier gedeeld tussen families en overheid. Afhankelijkheden in families – tussen oudere en jongere generaties en tussen mannen en vrouwen – worden gecreëerd en bestendigd of juist verlicht door de juridische en beleidsvoorzieningen. Wetten definiëren de afhankelijkheidsrelaties tussen generaties en seksen, terwijl beleidsmaatregelen bepaalde familiepatronen en -praktijken belonen of ontmoedigen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zorgverlof zet werknemers voor het blok

Werknemers nemen minder verlof op dan waar ze behoefte aan hebben. Reden is dat ze hun collega’s niet willen belasten. Dat zal des te meer gaan wringen nu het Pgb op de helling staat, schrijven Edith de Meester en Saskia Keuzenkamp (beide Sociaal-Cultureel Planbureau) naar aanleiding van het vandaag verschenen SCP-rapport ‘Verlof vragen’.

In de Wet arbeid en zorg (2001) is een aantal verlofregelingen gebundeld ter ondersteuning van werknemers die betaald werk en zorgtaken combineren. Op basis van de Enquête Beroepsbevolking (EBB) 2009 hebben we gekeken naar het gebruik van wettelijke verlofregelingen, vooral of er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. We hebben drie situaties onderzocht waarmee werknemers te maken kunnen krijgen: kortdurende zorg voor een ziek familielid, langdurende zorg voor een ziek of hulpbehoevend familielid en de dagelijkse zorg voor jonge kinderen.

Volgens de wet kan iedere werknemer in Nederland een beroep doen op een verlofregeling als ze moeten zorgen voor een zieke naaste. Dit betekent niet dat alle werknemers daar ook gebruik van maken. Vooral bij langdurende zorg nemen werknemers minder verlof op dan zij zouden kunnen of willen. Bijna 20 procent van de werknemers die langdurend een zieke naaste verzorgen en geen verlof opnemen, zegt daaraan wel behoefte te hebben. In een kortdurende zorgsituatie is het verschil minder groot (ruim 12 procent). De meest genoemde reden om geen verlof op te nemen, is dat iemand zijn collega’s niet wil opzadelen met een hogere werkdruk als gevolg van zijn afwezigheid. Bij ouderschapsverlof is de discrepantie tussen behoefte en gebruik met iets minder dan 11 procent het kleinst. Hier zijn de financiële gevolgen van verlofopname de belangrijkste reden om geen gebruik van het verlof te maken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | We vervelen ons

zomerquotes3On day five of my project “Going on a holiday with other people’s family” we rented a boat. On day four we played Monopoly. When one of the two sons says “daddy” I answer “yes”. Perhaps this is a variation on Pavlov’s classical conditioning (arnongrunberg.com/blog).

Arnon Grunberg heeft deze zomer een nieuw project: op vakantie gaan met andermans familie. De afgelopen jaren zocht hij vakantiebaantjes en schreef hierover. Zo was hij vorig jaar masseur in een Roemeens resort. Dit jaar wilde hij wat anders en plaatste advertenties in Nederlandse en Belgische kranten: “gezocht gezin om mee op vakantie te gaan”. Meer dan 70 gezinnen reageerden, dus moest de schrijver speed-dating sessies organiseren. De meest genoemde reden om Grunberg mee te nemen op vakantie was: “we vervelen ons”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Afscheidsspeech van Jan-Peter Balkenende

Landgenoten,

Camiel gaf er de brui aan, Wouter wilde niet langer en vandaag sta ik voor u om mijn vertrek uit de politiek aan te kondigen. Ze zeggen weleens “It takes a village to raise a child”, maar het lijkt mij in het geval van mijn dochter Amelie verstandiger om deze taak zelf ter hand te nemen samen met mijn vrouw. Na acht jaar als minister-president, vier kabinetten verder en en paar illusies armer kom ik maar tot één conclusie: mijn gezin leiden zal ik succesvoller doen dan mijn land leiden.

Politici moeten het goede voorbeeld geven. Wie het maatschappelijk klimaat wil verbeteren, moet bij zichzelf beginnen. Je dwingt respect af door het te tonen. Acht jaar lang heb ik dat met volle inzet gedaan. Ik zie inmiddels minder schok- schouderen over ’tegeltjeswijsheden’ als ik begin over waarden en normen. Er wordt met minder dedain gesproken over ‘een christelijke beschavingsoffensief’. Het gaat gewoon om waarden die de moeite waard zijn om te verdedigen.

Toen ik begon in Den Haag waren er nog wat meewarige blikken en maakten velen grappen over mijn gelijkenis met Harry Potter. Ik kan nog steeds niet toveren, maar er heeft zich hier in Nederland wel iets magisch voltrokken. We hebben veel bereikt met Nederland de afgelopen acht jaar. Maar we zijn nog niet klaar.

Quote du Jour | Lesbiennes betere mama’s

“Lesbians make better parents than a man and a women” (Daily Telegraph)

Stephen Scott, directeur van de Britse National Academy for Parenting Practitioners meent dat onderzoek aantoont dat lesbische stellen betere ouders zijn dan hetero’s. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat homoseksuele stellen niet ‘per ongeluk’ een kind kunnen verwekken, er gaat immers wat planning en organisatie aan vooraf. Dit moet een klap in het gezicht zijn van De Dagelijkse Standaard waar het homohuwelijk bijna dagelijks te vuur en te zwaard wordt bestreden? Of trekken ze zich bij DDS toch al niet zoveel aan van onderzoeksresultaten, je hebt in het neoconservatieve universum toch maar één boek (nodig) om alles te verklaren?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

StB trekt aan d’r uiers: Melkfeeks

Hieronder volgt een gastbijdrage van StB die met wederzijds welbevinden is overgenomen van PropriaCures

De ideale schoondochter wordt met uitsterven bedreigd. Chantal Janzen bleek een gemeen secreet, Natasje Froger gaat van deur tot deur om bijstandstrekkers energie tegen oliecrisisprijzen te verkopen en de negerimitaties van Wendy van Dijk beginnen na de eerste kennismaking al te vervelen, waarschijnlijk eerder als je vader Winston Bogarde is. Het wordt dringen voor de moeders van Nederland, want eigenlijk is er maar één echte kandidaat die nog niet ontmaskerd is: Yvon Jaspers.

Het zet je aan het denken wat er precies verwacht wordt van zo’n ideale schoondochter. Als zoon ga je voor het hoogst haalbare: een mooi meisje, lief, eerlijk, tieten als overrijpe zeppelins en vooral geen moeilijke eter. Hoe anders is dit voor de moeder. Die wil een meisje dat geen concurrentie is. Iemand die hem koestert en bemoedert, maar altijd nummer twee blijft. Een overblijfmoeder, bij wie de verleiding al snel plaats maakt voor gezelligheid. De ideale schoondochter is dus bij voorkeur iemand met een volkomen gebrek aan persoonlijkheid. Yvon Jaspers voldoet ruimschoots aan deze norm.
Ze maakt furore met haar imago als provinciemeisje, maar woont tegen de grachtengordel aan. Ze is niet noemenswaardig knap, maar ook niet hinderlijk lelijk. Het is een vrouw die het ongetwijfeld met iedereen kan vinden. Die, als je haar vraagt wie van Nick & Simon ze leuker vindt, zegt: ‘ik vind ze allebei even leuk.’ Haar grote gave bestaat eruit dat ze zo invoelend is. Een talent dat niet veel meer omhelst dan het vijfenveertig graden draaien van het hoofd tijdens het luisteren en dan om de zoveel seconden ijverig knikken. Yvon Jaspers bestaat bij de gratie dat ze voor niemand een bedreiging vormt.

Volgende