Bebossen Sahara zorgt voor verkoeling

Het op grote schaal (her)bebossen van de Sahara, je zou het een vorm van paleonostaligisch futurisme kunnen noemen. De Sahara was immers ooit groener, maar of er ooit een 'volwaardig bos' heeft gestaan valt te betwijfelen. Komende maand publiceert de celbioloog Leonard Ornstein een wetenschappelijk artikel in Climate Journal waarin hij een plan voor bosaanplant in woestijngebieden in Afrika en Australië toelicht. Goed voor het klimaat, koolstofopslag, landbouw en armoedebestrijding zo wordt gesteld. Grote ontzoutingsinstallaties moeten zeewater uit de onmringende oceanen bewerken zodat het via een stelsel van leidingen en pompen gebruikt kan worden voor irrigatie van de nieuwe aanplant. Bewatering via ondergrondse plastic slangen levert het minste verlies door verdamping op. Zijn simulatiemodel laat zien [kaartje] dat de aanwezigheid van bossen de gemiddelde temperatuur in de Sahara met wel 8°C kan laten dalen! Ook zal door evapotranspiratie de neerslag in de regio toenemen. Het prijskaartje: '2 trillion dollar' per jaar, maar dan leg je met de nieuwe bossen ook wel alle antropogene CO2 uitstoot vast én het is even duur als de ingewikkelde ondergrondse CO2-opslag (CCS) zo betoogt Ornstein.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Methaan borrelt op uit arctische wateren

bubbelsWe gaan er aan …en het komt door het methaan! Vorige maand al publiceerde een wetenschappelijk tijdschrift een onderzoek naar het ontsnappen van methaangas uit de arctische zeebodem rondom Spitsbergen, hier leest u hoe. Doordat de zeetemperatuur de afgelopen 30 jaar met 1 °C is gestegen ontsnapt er nu meer methaangas uit het zogenaamde methaanijs in de zeebodem. Methaan is een 20 tot 25 maal sterker broeikasgas dan CO2, de huidige klimaatverandering zou dus wel eens een onverwachte boost kunnen krijgen vanuit de opwarmende poolgebieden.

Andrew Weaver, Canadees onderzoeker die bijdraagt aan het IPCC zegt dat in de klimaatmodellen tot nu toe onvoldoende rekening is gehouden met methaangas uit de ondergrond. Ook in het noorden van Canada zijn er in arctische meren en voor de kust mysterieuze ‘bubbelbaden’ waar te nemen. Grote bellen methaan ontsnappen aan het soms zelfs hete water. Er gaan relativerende stemmen op die zeggen dat deze plekken er altijd al zijn geweest. En ja bovengetekende heeft als jongen schaatsend op het IJsselmeer in de strenge winters van de jaren ’80 ook wel eens staan staren naar een geheimzinnig rond wak van waaruit gas borrelde. De natuur doet wel vaker raar, ook zonder de mens. Maar als er daadwerkelijk 500 tot 10.000 gigaton aan koolstof uit arctische wateren en opdooiende permafrost ontsnapt dan moet men razendsnel de klimaatvoorspellingen naar boven aanpassen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Loonsverhoging? Verhuizen!

In drie gastbijdragen presenteert Jasper Soetendal op verzoek van Sargasso enkele opvallende resultaten uit Weetwaar.com. Weetwaar.com is een onderzoeksinitiatief van Braxwell Labs waar geografische, demografische, politieke en economische informatie gecombineerd wordt in verrassende visualisaties. Vorige aflevering.

Je buurman verdient uiteraard altijd meer dan hij verdient. En zelf verdien je lang niet zo veel als je eigenlijk zou verdienen. Uit onderstaande afbeelding lijkt er echter een eenvoudige oplossing te zijn: verhuizen!
lonen-1_470

Wanneer van alle gemeenten in Nederland de centrale ligging wordt afgezet tegen de lonen (het besteedbaar inkomen van werkende inwoners), lijkt er een opvallend verband te bestaan: hoe centraler gelegen, hoe hoger de lonen.

In dit geval is de centrale ligging gedefinieerd als de afstand (hemelsbreed) tot de vijf dichtstbijzijnde Nederlandse hoofdkantoren van de 25 aan de AEX genoteerde bedrijven. Zoals uit onderstaande afbeelding blijkt houdt dit in dat de Randstad en in mindere mate Brabant als ‘centraal gelegen’ beschouwd worden.

In deze regio’s is het besteedbaar inkomen van de beroepsbevolking hoger dan in de ‘afgelegen’ regio’s. De statistische correlatie is niet bijzonder sterk, maar de afbeelding toont een duidelijke trend. Daarbij zijn er enkele positieve uitzonderingen zoals Rozendaal (Gld), Haren en Tynaarlo te noteren, alsook enkele centraal gelegen gemeente waar minder verdiend wordt: bijvoorbeeld Bunschoten en Katwijk.
lonen-2_470
Waar komt dit verband vandaan? Zijn voor vergelijkbare beroepen de lonen in ‘de provincie’ inderdaad lager dan in de Randstad? Betaalt een werkgever inderdaad meer aan de buurman omdat ‘ie net iets dichter bij kantoor woont? Of is er sprake van een brain-drain die (potentiële) grootverdieners naar de Randstad doet trekken? Stof ter discussie en verder onderzoek!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomercollege | Lessons of the Loess Plateau

zomercollege1

Even geen deprimerende verhalen van onomkeerbare schade aan onze planeet. Want schade kan je soms ook herstellen, zo blijkt. Filmer John Lui laat zien hoe een fors deel van het löss-plateau in China succesvol werd aangepakt. Ooit ontstond de Han-beschaving op dit plateau: toen nog groen, waterrijk en bebost. Maar verkeerd landgebruik verwoestte deze vruchtbare plek. Nu is het een maanlandschap met hoge bodemerosie, droogte en stofstormen die reiken tot in de Chinese kuststeden. Lui laat zien dat door een verandering in landbeheer dit gedegradeerde ecosysteem kan herstellen [project.pdf] en de mensen weer voedt met water, gewassen en hout. In Ethiopië filmde hij eenzelfde ontwikkeling: “zorg dat 25 jaar lang de geiten niet meer grazen in de kale heuvels en schaduwrijke vruchtdragende bomen keren terug”. YES WE CAN! Eind juni sprak John Lui op het Tällberg Forum in Zweden waar alle knappe en invloedrijke koppen op het gebied van duurzaamheid bijeen kwamen om te filosoferen over de toekomst van onze overbevolkte planeet. Bekijk hier het zomercollege van John Lui.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rampen treffen vooral de armsten

rampkaartBent u arm en leeft u in een verstedelijkte omgeving dan heeft u de grootste kans om slachtoffer te worden van een ramp. Onderzoek van de Verenigde Naties naar de impact van rampzalige gebeurtenissen als cyclonen, overstromingen, landslides, aardbevingen en bosbranden legt een verband tussen (het gebrek aan) welvaart en kwetsbaarheid bij rampen. Zo worden in Japan meer mensen getroffen door cyclonen dan in de Filipijnen toch ligt het dodental daar 17 maal lager (NYT). Zondag werd in Bahrein het VN-rapport Global Assessment Report on Disaster Risk Reduction gespresenteerd: zeven hoofdstukken over waar rampen zich gaan voordoen én hoe ze te voorkomen. Maar meer toegankelijk en tot de verbeelding sprekend is de wereldkaart die u inzicht geeft over waar te wereld u het hoogste risico loopt te overlijden door rondvliegende golfplaten, vallende bakstenen of ten million pounds of sludge…. Slimme jongens en meisjes zoeken meer detail en stellen zelf hun kaart samen. Mijn eerste burgerobservaties: mijd China, Java en de delta van Ganges en Donau en/of treed toe tot de Inuït. Ondanks het ontbreken van een adequaat rampenplan zit u in Nederland ook nog best veilig.

Kijk en huiver….

Quote du Jour | Scusa

“Qualcuno deve chiedermi scusa”

Gioacchino Giuliani, een seismoloog uit het getroffen L’Aquila eist excuses (Solleviamoci’s blog). Enkele weken voordat de aardbeving van zondagnacht (150 doden, 50.000 daklozen) Italië trof waarschuwde Giuliani dat er een zware aardschok aan zat te komen (Independent). Dit kon volgens hem worden afgeleid uit de hoge concentraties radon gas die werden gemeten in het gebied. Klokkenluider Giuliani werd echter ontboden op het politiebureau voor “paniekzaaien” en vervolgens moest hij zijn alarmistische berichten offline halen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kaart: Naar de Grote Stad

waar kan ik heen...?
Een kaart voor kluizenaars die de ultieme rust(plaats) zoeken, of voor mensen die juist altijd dichtbij andere mensen willen zijn. De Europese Unie en de Wereldbank lieten (om weer heel andere redenen) een kaart maken die weergeeft hoeveel uur reizen het is naar de dichtst bijzijnde stad van meer dan 50.000 inwoners. Slechts op 10% van het aardoppervlak is het langer dan 48 uur reizen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende