Loslippige Limburgers en een stukkie duiding

De raadsvergadering waarin Jos van Rey terugtrad als wethouder had maar vijf minuten hoeven duren. Waarom werd er dan toch een uur gedebatteerd? Mentko Nap, docent staatsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, ontleedt de situatie. In een inderhaast belegde gemeenteraadsvergadering heeft de Roermondse wethouder Van Rey afgelopen maandag 22 oktober bekend gemaakt per onmiddellijk terug te treden. Voor hem en de overige betrokkenen is het een persoonlijk drama, dat uiteindelijk zelfs tot de val van het college heeft geleid. Voor staatsrechtbeoefenaren bevat deze kwestie enkele interessante open eindjes. Ik laat de terugtrekbeweging van de VVD even buiten beschouwing en beperk me tot de loslippige Limburgers.

Door: Foto: photosan0 (cc)
Waan van de dag

Lokale democratie wordt bedreigd door regionale samenwerking

, door

De verschillende decentralisaties in het sociaal domein leiden tot meer regionale samenwerking. Onder andere in de jeugzorg worden nu verschillende ‘proeftuinen’ uitgeprobeerd om te kijken hoe de jeugdzorg vanaf 2015 regionaal aangepakt kan worden. Uit een enquête onder 1700 raadsleden blijkt dat 7 op de 10 raadsleden vinden dat deze vormen van regionale samenwerking de lokale democratie bedreigen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Veroordeling raadslid is slecht voor de democratie

, door

Raadslid Louis van der Kallen uit Bergen op Zoom werd maandag door de rechtbank in Breda schuldig bevonden aan het lekken van geheime gegevens over een groot bouwproject. Met deze uitspraak wordt het nog moeilijker voor burgers en de pers om te controleren of gemeenten veel risico’s nemen met bouwprojecten. Want aan gemeenteraden kan je zoiets niet overlaten.

Op het moment dat het in een gemeenteraad om bouwprojecten gaat, schieten veel gemeenten in een kramp. Op verzoek of zelfs voorwaarde van de wethouder wordt een vergadering besloten verklaard en wordt pers en publiek verzocht het pand te verlaten. Ik ben in mijn rol als verslaggever heel wat keren, in verschillende gemeenten, de raadszaal uitgestuurd zonder dat een raadslid bezwaar maakte.

Want dat is het grote probleem bij bouwprojecten: het gebrek aan democratische controle. Formeel is het er wel, omdat onze gekozen vertegenwoordigers toch op de hoogte gesteld worden over grondexploitaties, verkoop en contracten met ontwikkelaars en bouwers. Maar door gebrek aan kennis bij de raadsleden – tenslotte geen professionals – heeft een wethouder die gesteund wordt door een apparaat aan ambtenaren, altijd de bovenhand. Gesteund door kloeke rapporten, ingewikkelde doorrekeningen, mooie plaatjes en ambitieuze marketingonderzoeken is het een fluitje van een cent om goedbedoelende, maar veelal weinig kritische raadsleden over de streep te trekken. En maar al te vaak worden de luizen in de pels, de raadsleden die kritisch zijn over bepaalde bouwontwikkelingen, op besloten vergaderingen door de meerderheid als “lastig” of “populistisch” beschouwd, of wordt hen verweten “de integriteit van het gemeentebestuur in twijfel te trekken”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het verhaal achter een tweet: Farshad Bashir

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag Chris Aalberts met de tweede in een serie analyses van politieke tweets.

Twitter!Een hoogoplopend politiek probleem in Den Haag. Niet op het Binnenhof, maar in het Haagse gemeentehuis. Er lijkt in de Haagse gemeenteraad een meerderheid te zijn voor marktwerking in het openbaar vervoer. Farshad Bashir, Tweede Kamerlid voor de SP, twitterde erover: ‘HTM (uitgeroepen tot beste stadsvervoerder, geroemd door The Economist) wordt de markt opgeschopt door PVV. SP woedend’. Er volgt een link naar een bericht op de SP-website met de titel: ‘PVV verraadt HTM’.

Het is een onderwerp wat nauwelijks aan burgers is uit te leggen. Er was ooit een Europees besluit openbaar vervoer openbaar aan te besteden, vervolgens mochten landen beslissen of ze dat ook gingen doen, en Nederland deed mee. Daardoor gingen provincies en gemeenten zich met het openbaar vervoer bemoeien: allerlei spoorlijnen kregen een nieuwe vervoerder omdat de provincie dat zo had aanbesteed, en ook het streekvervoer kreeg allerlei nieuwe namen. Om de zoveel jaar gaat de aanbesteding overnieuw en komt er vaak weer een nieuwe vervoerder.

Grote steden
Wat burgers nog minder begrijpen is waarom er overal marktwerking is, behalve in de grote steden. In Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag bleef alles zoals het was, terwijl juist in die steden veel mensen de bus en de tram nemen. Waarom is dat vervoer niet commercieel te exploiteren, maar de lege buurtbus in Oost-Groningen wel? Daar lijkt nu verandering in te komen. In het regeerakkoord staat het voornemen het openbaar vervoer in de grote steden aan te besteden en het Haagse stadsgewest wil dat ook. De HTM verliest haar natuurlijke monopolie op de Haagse tram en bus, en mag meedingen naar de concessie.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Pluchekleven

, door

[qvdd]

“Als Rotterdammers na deze vier jaar van falend PvdA-beleid niet in voldoende mate voor mij kiezen, ga ik niet nog vier jaar lang in de oppositie mijn best daar voor doen. Dan ga ik weg. Ik werk nu vier dagen in de week als organisatie- adviseur. Dat ga ik dan vijf dagen in de week doen.”

Aldus Marco Pastors voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hij zou vertrekken als hij niet in college zou komen. Maar het was niet Leefbaar, maar erfvijand PvdA die de grootste partij werd en een coalitie wist te vormen. Het is dan ook verbazend te noemen dat Pastors vandaag bekend maakt te blijven. Zijn argumentatie rammelt: hij kreeg veel voorkeursstemmen, en de verkiezingsuitslag zou niet kloppen. Hij sluit af met een dooddoener:

“Op zo’n manier weggaan, daar doe je alleen de PvdA een plezier mee en niet de stad.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: De paradox van het stemmen

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

rood potlood (foto Flickr/Martijn Nijenhuis)

U, als GeenCommentaar bezoeker, heeft vandaag natuurlijk allang gestemd op uw favoriete lokale zuurlinkse partij. Maar bij het ter perse gaan van dit stukje lijken we ons op te gaan maken voor een historisch lage opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2010. Het lijkt er zelfs op dat minder dan de helft van de kiesgerechtigden zijn stem uit gaat brengen. Politiek en sociaal gezien is dit uiteraard allemaal zeer laakbaar, maar wetenschappelijk gezien hebben de thuisblijvers een goed punt: het heeft paradoxaal genoeg geen zin om je stem uit te brengen.

In 1957 publiceerde Anthony Downs zijn invloedrijke werk ‘An economic theory of democracy‘. Hierin beschrijft Downs met behulp van een economisch model de democratische praktijk. In dit werk wordt bijvoorbeeld de ideologische links-rechts tegenstelling en hoe deze de politieke stabiliteit beinvloed beschreven. Vanuit een rationeel perspectief kan bijvoorbeeld ook het verwachte aantal politieke partijen en de ‘gemiddelde stemmer’ geïdentificeerd worden.

Maar misschien wel het schokkendst is de zogenaamde Paradox of Voting of ‘Downs Paradox’ die zegt dat voor een rationele, zelf-geinteresseerde kiezer de kosten van het gaan stemmen groter zullen zijn dan de verwachte baten. Nu zijn er niet zo heel veel kosten aan stemmen verbonden, je moet naar het stembureau lopen en een krabbeltje zetten. Maar doordat de baten over zoveel verschillende mensen verdeeld worden, zijn de verwachte baten voor jezelf dusdanig klein dat ze niet opwegen tegen de minieme kosten, aldus Downs.

Het feit dat veel mensen toch gaan stemmen is een groot probleem voor strikt economische modellen die uitgaan van de rationele mens en tot op de dag vandaag zoeken wetenschappers naar uitwegen uit deze paradox. Onze evolutionaire neiging tot samenwerking kan bijvoorbeeld een gedeelte verklaren, en we weten ook dat mensen heel slecht zijn in het inschatten van verwachte winst/verlies.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

Enquête Nieuwsuur: gebrek aan kandidaten gemeenteraad

, door

ACHTERGROND - Uit een enquête uitgevoerd door de Vereniging van Griffier op verzoek van Nieuwsuur blijkt dat er in zeker 20 gemeenten partijen niet mee kunnen doen vanwege gebrek aan kandidaten.

In het verleden lieten we al zien dat door het dalende ledental van politieke partijen en het verschijnsel dat 10% van de leden meestal actief is, inmiddels ieder actief lid een politieke functie moet vervullen. Dit is niet houdbaar. Zeker als ook het nog steeds dalende ledental meegenomen wordt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

CoalitieChecker: De dag van de gemeenteraad

, door
GC CoalitieChecker logo

Verkiezingen, dus het is een drukke tijd voor de opiniepeilers. Met de aankomende parlementsverkiezingen zijn dan ook alle verloven ingetrokken. De Politieke Barometer perste er gisteren op de valreep nog een peilinkje uit, slechts vijf dagen na de laatste.

Het CDA verloor wederom twee zetels, en is de PvdA nu op twee zetels genaderd. De PVV doet het onverminderd goed met 26 zetels. Winst is er voor de VVD en GroenLinks, beiden plus twee.

Heeft dit nog invloed op uw favoriete coalities? Bekijk het met de GC coalitiechecker!

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende