De kiezer kiest

Het lukte mij afgelopen zondag niet erg om het gesprek tussen Rick Nieman en Wilders erg boeiend te vinden. De motieven van Wilders zijn te volgen en te begrijpen, maar hij heeft geen oplossingen. Zijn politieke oordeel over de vervreemding tussen de Haagse kaasstolp en de huiskamer klopt ook: maar dat is een verschijnsel zo oud als de democratie en geen sinistere samenzwering van elites. Het roept toch weer de vraag op wat er aan de hand is in de wereld. Ook na de vorige crisis van 1929 was er een rechtse politieke reactie, vol rancune en nationalisme en vreemdelingenhaat. De geschiedenis herhaalt zich niet, maar vergelijken kan leerzaam zijn. Lodewijk Asscher beval het boek van Philip Roth aan over de samenzwering tegen Amerika. Daarin wint Lindbergh de verkiezingen en niet Roosevelt. Ik trok het uit de kast en kwam er nu wel door heen; tamelijk helderziende en ook griezelige fantasie. Moeten we bang zijn voor een klimaat, waarin de verkiezingen allemaal in dezelfde richting wijzen? Zijn er tegenkrachten en wat mogen we daarvan verwachten?  Een kleine ronde.

Foto: OFFICIAL LEWEB PHOTOS (cc)

Wie wordt de nieuwe president van Frankrijk?

ELDERS - De winnaar van de Franse presidentsverkiezingen komt uit het centrum.

Na de aanwijzing van Francois Fillon als presidentskandidaat van Les Republicains was voor velen het scenario al geschreven. Fillon zou het in de tweede ronde gaan opnemen tegen Marine Le Pen van het Front National. En hij zou dan met de volledige anti-FN meerderheid van linkse en rechtse stemmers Le Pen verslaan.

Dit scenario ligt aan duigen sinds Penelopegate, de onthullingen over de “bijbaantjes” van Fillon’s vrouw Penelope en zijn kinderen. Hij zou zijn familie zonder veel tegenprestaties met krap 1 miljoen euro hebben bevoordeeld. Justitie gaat onderzoek doen. Een klap voor de Republikeinen die Fillon als rechtschapen conservatief katholiek in staat achtten Marine Le Pen al in de eerste ronde van de verkiezingen op 23 april voor te blijven. Fillon staat onder druk om er mee te stoppen maar hij ontkent dat hij iets fout gedaan heeft en gaat ondanks alle ophef door met zijn campagne. Libération citeert het boek dat hij speciaal voor zijn campagne heeft geschreven: “Veel Fransen hebben er genoeg van de ‘good guy’ te zijn terwijl anderen duidelijk profiteren van het systeem.” Dodelijk.

In de peilingen is Fillon flink gezakt. De voorspelling is nu dat hij de tweede ronde op 7 mei niet haalt, dat Le Pen daarin Emmanuel Macron als tegenstander krijgt en dat Macron uiteindelijk gaat winnen. Maar dan is er in het centrum ook nog Francois Bayrou. De voorzitter van MoDem (Mouvement Démocratie) en burgemeester van Pau, die het al drie keer eerder probeerde, heeft nog steeds niet besloten of hij zich opnieuw in de strijd gaat mengen. Hij heeft vorig jaar zijn steun uitgesproken voor Alain Juppé, die in november de voorverkiezingen verloor van Fillon. Van Fillon wil hij niets weten. “Die staat te veel onder invloed van het grote geld”, zei Bayrou nadat Juppé was uitgeschakeld.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Franse socialisten gaan met linkse kandidaat presidentsverkiezingen in

Niet de gedoodverfde centrist en voormalige premier Manuel Valls, maar de idealistische, linkse Benoît Hamon (49) won het mandaat van de linkse partijen om een gooi te doen naar de presidentsverkiezingen.

Ondertussen is de kandidaat van de liberale UMP François Fillon verwikkeld in een corruptieschandaal.

Het zou dus nog wel een spannend kunnen worden in Frankrijk: mogelijk wordt het een keuze tussen een regering van een groenlinkse vakbondskandidaat en de nationalistische xenofoob Marine Le Pen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Frankrijks neokoloniale bemoeienis met Afrika

Tijdens de NAVO-interventie in Libië was het Frankrijk dat het voortouw nam. In 2013 zond President Hollande Franse troepen naar Mali tijdens de burgeroorlog om het land uit handen van islamisten te houden. In hetzelfde jaar kwam Frankrijk tussenbeide in Nigeria af te slaan, het heeft zo’n drieduizend soldaten paraat in de Sahel-regio.

Vanwaar toch die interesse van Frankrijk in Afrika? De Franse regering zal zeggen dat ze zich verantwoordelijk voelt voor haar voormalige (Franssprekende) koloniën; maar de driedelige documentaire The French-African Connection maakt duidelijk dat achter Frankrijks bemoeienis puur eigenbelang schuilgaat.


In de periode van de dekolonisatie werd door De Gaulle en zijn opvolgers een uitgebreid netwerk opgezet van inlichtingenadviseurs, militaire bases en corruptie om Fransgezinde overheden in het zadel te houden (of te helpen) en zo Frankrijks toegang tot goedkope bodemschatten te garanderen.

France has a long history of intervention and interference in its resources-rich former African colonies; a policy known as ‘France-Afrique’: seeking to control Africa and its resources through oppressive regimes and a covert network of secret agencies and oil companies.

Foto: Global Panorama (cc)

Wie houdt Le Pen uit het Elysée?

ELDERS - De Franse presidentsverkiezingen komen op stoom met een nieuwe, onafhankelijke kandidaat en de primairies voor een kandidaat van centrum-rechts.

Emmanuel Macron (38) heeft zich woensdag gepresenteerd als onafhankelijke kandidaat voor het presidentschap van Frankrijk. Macron, bankier bij Rothschild, was eerder adviseur van president Hollande en vervolgens twee jaar minister van Economische Zaken onder premier Valls. Hij voerde economische hervormingen door die vooral gunstig waren voor het bedrijfsleven. Macron is geen lid van een partij en kiest bewust voor een positie als buitenstaander met zijn beweging En marche. Hij wil net als Trump de anti-systeem kandidaat zijn. Hij bepleit een meer verantwoordelijk bestuur en het herstel van de kloof tussen bestuurders en burgers. Het huidige politieke systeem zit vast, leeft alleen voor zichzelf en verwaarloost de belangen van het land, aldus Macron bij de presentatie van zijn kandidatuur. Met zijn dereguleringspolitiek en belastingverlagingsplannen heeft hij zich verzekerd van een flink gevulde campagnekas. Maar volgens sommigen ging hij gisteren in Marseille al meteen de fout in door zich te omringen met foute vrienden.

Marine Le Pen, de kandidaat van extreem-rechts die volgens de peilingen minstens de tweede ronde gaat halen is niet bang voor Macron. “Hij is de kandidaat van de bankiers”,  reageerde ze. Een groot aantal centrum-kandidaten is alleen maar in haar voordeel. Ter linkerzijde vreest men dat Macron veel teleurgestelde socialisten gaat aantrekken ten nadele van de partij van Hollande en Valls.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | Orange Blossom

Orange Blossom is een Franse band die een mix maakt tussen traditionele en electronische muziek met veel klassieke elementen. De inspiratie world vooral gehaald uit het Midden Oosten, maar ook veel andere gebieden op aarde passeren de revue.

Dat laatste is goed te horen op het nummer Mexico, met de opvallende blazers.

Foto: De Franse Staten-Generaal in de Salle de Menus-Plaisirs te Versailles komt bijeen op 5 mei 1789, een paar dagen voor de geboorte van links en rechts copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Links en rechts, deel 2: Oorsprong en geschiedenis

ACHTERGROND - Om te begrijpen wat woorden in de politiek betekenen is het essentieel om de geschiedenis ervan te kennen. Wanneer is men begonnen ‘links’ en ‘rechts’ van elkaar te onderscheiden en waarom deed men dit? Daarom nu een kleine geschiedenis van de strijd tussen links en rechts.

De gewoonte om de politiek in een links en rechts kamp op te delen is ouder dan de indeling in progressief en conservatief. De termen ‘links’ en ‘rechts’ werden al in 1789, het jaar van de Franse Revolutie gebruikt terwijl ‘conservatief’ pas in 1818 voor het eerst voorkwam. Het was de titel van het blad Le Conservateur dat een mooi rechts motto had:

The conservateur upholds religion, the King, liberty, the Charter and respectable people (les honnêtes gens)

De term kwam pas echt in zwang in 1834 toen de Tory Party zich Conservative Party ging noemen. We zijn rechtse politici dus pas veertig jaar later conservatief gaan noemen, niet omgekeerd. Ook het socialisme ontstond veel later als politieke beweging.

Vaak wordt gedacht dat links en rechts neutrale namen zijn omdat men wel bekend is met het verhaal over de zetelverdeling in het Franse parlement in 1789. De hervormingsgezinde fracties zaten in dit parlement aan de linker kant, en de koningsgezinde fracties zaten aan de rechterkant van de voorzitter. Men concludeert hieruit dat wat nu links en rechts is, op toeval berust en dat de cluster eigenschappen die we nu ‘links’ noemen, ook ‘rechts’ genoemd hadden kunnen worden.

Foto: Michael Winkler (cc)

Politieke vernieuwing en burgerschap

Nakende verkiezingen geven vaak verwarrende verschijnselen te zien. De kiezer wordt ineens bediend, maar of je daar gelukkig van moet worden is de vraag. Tom van Doormaal verbindt de Nederlandse verschijnselen aan indrukken uit Frankrijk.

In “Free Speech”, een boek van een Brits historicus, lees ik de term robuust burgerschap en plotseling vallen allerlei belevenissen op hun plek. Wat zei Mark Rutte ook alweer in Zomergasten? Iets over dat discussies mochten schuren. Zonder wrijving geen glans, is het cliché dat dan bij mij opkomt. Ik ben niet voor zoetsappigheid, maar de grens naar verruwing is dun. Maar inhoud zou helpen: desgevraagd moest Nederland in Rutte 3 verbazend hoog komen op allerlei “lijstjes”. Dat is geen stip op de horizon, maar slechts een rondje, met een gapende leegte.

Ik kon dit landje even niet meer verdragen en koos voor een weekje Frankrijk, waar F. Hollande zijn best doet kiezers te trekken, maar hij staat er even miserabel voor als de PvdA hier.

Op 8 september riep hij: “Frankrijk is meer dan een identiteit, het is een idee, een project, een ambitie.” Dat vindt Le Monde mooie retoriek, maar het is ook een heilige uitdaging daar nu eens inhoud aan te geven (Le Monde, editorial, p. 20, 10 september). Het lijkt net zo’n leeg rondje als dat van Rutte.

Closing Time | Forguette mi Note

Je kunt natuurlijk ook ruige punk maken met een viool. Dat bewijst de Franse band Forguette Mi Note, welke actief was in het begin van de jaren 90. Er verschenen 3 albums, ze gaven honderden concerten, maar na 1994 is er niets meer van ze gehoord…

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Michael Coghlan (cc)

De vrijheid en het boerkini-verbod

OPINIE - Inmiddels heeft ook de socialistische premier van Frankrijk Valls zich achter het Boerkini-verbod geschaard, dat in verschillende Franse badplaatsen is afgekondigd, omdat zwemkleding die het hele lichaam en gezicht bedekt, niet verenigbaar zou zijn met “de goede moraal en het secularisme”.

De onbedekte huid als verplicht uniform voor de staatsmoraal. Het is wel eens andersom geweest. Vrouwen verplichten zich uit te kleden in naam van de vrijheid. Het griezelige is dat zo weinig mensen inzien hoe absurd dit eigenlijk is.

Maar… volgens Valls is de boerkini “de belichaming van een politiek project”. “Dat project is bedoeld om vrouwen tot slaaf te maken”. Nu, daarmee geeft hij tenminste een beter argument dan politici die menen dat onder iedere burka een mitrailleur verborgen zou zitten.

Natuurlijk, dat ‘project’ is er. Het is wel degelijk zo dat in religieuze kringen een grote druk op vrouwen wordt uitgeoefend om zich bedekt te kleden en zich onderdanig te gedragen. Iedere Abrahamistische godsdienst deelt vrouwen een ‘andere’ rol toe dan mannen. Vanuit streng gelovige kringen vindt de druk op vrouwen wel degelijk plaats, en die moeten we zeker serieus nemen.

Maar het idee dat er ook vrouwen zouden kunnen zijn die zelf misschien graag wat meer bedekt zouden willen zwemmen, wellicht uit preutsheid, wellicht uit eigen overtuiging, dat komt in de belevingswereld van Valls kennelijk niet voor.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende