Gewend aan politiegeweld

Onze vaste buitenlandredacteur is t/m 10 augustus op reces. We vullen het gat met wat ons elders in het nieuws is opgevallen. Heel de wereld kijkt gespannen naar Frankrijk waar de Tour de France president Marcon onder vuur ligt omdat een van zijn lijfwachten illegaal demonstranten heeft gemept en Macron hem aanvankelijk de hand boven het hoofd heeft gehouden. Er loopt nu een onderzoek, de president maakte iets van verontschuldigingen, ontsloeg de lijfwacht, maar het blijft afwachten of de positie van Macron gevaar loopt. Ons viel echter een opmerking van Stefan de Vries op, in een artikel voor RTL Nieuws: Fransen zijn zo gewend aan politiegeweld, dat niemand aanstoot nam aan het gemep op zich Nu lijkt dat niet vreemd. Er was ook amper ophef over een meppende toeschouwer die bij de Tour de France een klap uitdeelde aan wielrenner Froome. Maar mocht het al zo zijn dat ‘losse handjes’ tot het cultureel erfgoed der Fransen behoort, gewelddadig machtsmisbruik is minstens zo ernstig als het machtsmisbruik waar de Franse president nu van wordt verdacht. En ja, Fransen zijn gewend aan politiegeweld.

Door: Foto: French Embassy in the U.S. (cc)
Foto: quixotic54 (cc)

Iran-deal: Van America first naar America all alone?

, door

ANALYSE - Koffiedik-kijken met Klokwerk: het zou best wel eens kunnen dat de VS met het opzeggen van de Iran-deal vooral zichzelf isoleert. Voor een oorlog van de VS met Iran hoeven we vooralsnog wellicht niet te vrezen. 

Het opzeggen van de Iran-deal door Donald Trump houdt de gemoederen flink bezig. Veel mensen aan de linkerzijde vooral vinden het een ramp voor de diplomatie, en verwachten dat het een opmaat zal vormen naar een wapenwedloop en uiteindelijk een oorlog van de VS tegen Iran. Veel mensen ter rechterzijde, zoals columnist Afshin Elian, noemen het juist een moedige zet. Iran is volgens deze mensen een gevaar, of ze nu een gesprekspartner is of niet, en isolatie van Iran is alleen maar goed. Wellicht hopen ze stiekem zelfs op die oorlog.

Het blijft natuurlijk koffiedik kijken, maar ik denk dat beide een verkeerde inschatting maken. Ik heb goede hoop dat er geen wapenwedloop komt, en geen oorlog met Iran, en geef het een goede kans dat de diplomatie uiteindelijk zelfs zal zegevieren.

Wat opvalt aan het standpunt van Elian, is dat hij verwijst naar de eerdere afwijzing van de Iran-deal door Saudi-Arabië, Israël en Egypte. Mijn reactie zou zijn dat als je die landen nodig hebt als kompas voor wat goed is voor de wereld en het Midden-Oosten, er ergens toch een draadje is losgeraakt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Fraktion DIE LINKE. im Bundestag (cc)

De angst voor achteruitgang

, door

ELDERS - Angst voor sociale achteruitgang drijft mensen in handen van extreemrechts.

Onderzoek in enkele bolwerken van populistische partijen in Duitsland en Frankrijk laat zien dat AfD en Front National profiteren van de vrees aan de onderkant van de samenleving dat steun aan immigranten ten koste gaat van autochtonen. “Als er minder migranten komen blijft er meer over voor mij”, is de simpele samenvatting van het standpunt dat de wrok bij mensen tegen het ‘Wir schaffen das‘ heeft gevoed.

De studie verklaart een stem op de rechtspopulistische partijen niet zozeer uit angst voor vreemdelingen alswel uit het gevoel ondergewaardeerd te worden in vergelijking met de nieuwkomers. De grote thema’s van populisten, islamisering, euroscepsis, mediakritiek, nationale identiteit, spelen bij teleurgestelde kiezers geen rol. Tegen de opvang van vluchtelingen bestaat op zichzelf geen bezwaar. Het probleem is meer dat er in vergelijking daarmee onvoldoende wordt geïnvesteerd om tastbare uitdagingen in het dagelijks leven aan te pakken: armoede en gebrekkig functionerende publieke diensten. Het geeft de minder gefortuneerden het gevoel dat zij door de politiek verlaten zijn. Dat diegenen die ondanks dat toch nog gaan stemmen de gevestigde partijen in de steek laten ligt voor de hand.

Het gevoel vergeten te zijn gaat vooraf aan de keuze voor populistische partijen.

Foto: Mark Salisbury (cc)

Corsicaanse nationalisten behalen absolute meerderheid

, door

ELDERS - President Macron is niet overal in het land even populair.

Bij regionale verkiezingen op het Franse eiland Corsica behaalde de coalitie Pè a Corsica (Voor Corsica) afgelopen zondag een absolute meerderheid. Met 41 van de 63 zetels in het regionale parlement kwamen andere partijen zoals de nieuwe beweging La Republique en Marche van president Macron en de Republikeinen er niet meer aan te pas. Deze landelijke partijen behaalden elk slechts zes zetels.

Onmiddellijk na de uitslag van de verkiezingen benadrukten politici zowel in Parijs als Ajaccio dat de Corsicanen hiermee niet hadden gekozen voor onafhankelijkheid. De belangrijkste eisen zijn meer autonomie voor het eilandbestuur, erkenning van het Corsicaans en het blokkeren van de toegang van niet-ingezetenen tot de huizenmarkt. Ook de gevangenisstraf van Corsicaanse terroristen (‘politieke gevangenen’) wordt door de nationalisten betwist.

De EFA, een federatie van regionale partijen die in het Europees parlement geliëerd is aan de Groenen, benadrukt de verantwoordelijkheid van de EU. In de EU tellen alleen staten, regionale minderheden worden genegeerd, aldus EFA-directeur Günther Dauwen, die verwees naar Schotland en Catalonië. Dat leidt er volgens hem toe dat die minderheden zich steeds meer profileren.

De winnende coalitie op Corsica wordt aangevoerd door twee advocaten, Jean-Guy Talamoni en Gilles Simeoni. Simeoni wil de banden met Frankrijk niet verbreken. Talamoni wil dat op langere termijn wel. Talamoni zei dat de regering in Parijs door de uitslag van zondag niet langer om hun eisen heen kan. ‘Als wij niet worden gehoord, zullen we genoodzaakt zijn tot een tournee langs Europese hoofdsteden om de houding van Frankrijk te veroordelen. Maar ik hoop dat men dit begrijpt en dat we binnen een paar weken om de tafel kunnen.’ Premier Edouard Philippe heeft Simeoni gefeliciteerd met de overwinning en hoopt hem spoedig in Parijs te kunnen spreken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Closing time | Damien Saez

, door

De Franse zanger/componist Damien Saez, die in 2002 een protestlied – Fils de France (Zoon van Frankrijk) – schreef tegen Jean-Marie Le Pen, biedt deze ‘eer’ nu ook aan zijn dochter Marine Le Pen. Hij valt nu echter niet alleen extreem rechts aan, ook de financiële wereld moet er aan geloven. Hij zingt over het ophangen van bankiers en verbranden van het beursgebouw. Zonder verdere tekst of uitleg bracht hij dit lied op de dag van de arbeid uit. Het heet dan ook Premier mai (1 mei). Verwacht geen mooie clip, of zelfs überhaupt maar een clip, het is enkel zang en tekst. Wellicht is ook dit lied, net als Fils de France, binnen een dag geschreven? De tweede ronde van de Franse verkiezingen is morgen, op 7 mei.

Foto: Jeanne Menjoulet (cc)

Meerderheid verwacht voor Macron bij Franse parlementsverkiezingen

, door

ELDERS - Na de Britten gaan de Fransen zondag opnieuw ter stembus voor de eerste ronde van de parlementsverkiezingen.

Volgens de peilingen gaat de partij van Macron, La République En Marche (REM), een absolute meerderheid behalen. In de buitenlandse kiesdistricten is de stemming al achter de rug. In tien van de elf regio’s won de kandidaat van Macron. De opkomst was echter zo laag (gemiddeld 19,1%) dat een tweede ronde noodzakelijk is. Voor de Benelux kreeg Pieyre-Alexandre Anglade, de kandidaat van REM, 52% van de stemmen, bij een opkomst van 21,4%. Het minimum is echter 25%, dus zal hij het in de tweede ronde alsnog op moeten nemen tegen de tweede kandidaat, Sophie Rauszer van de linkse partij La France Insoumise van Jean-Luc Mélenchon.

De centrumpartij van de Franse president zou volgens de peiling 29,5 procent van de stemmen behalen tijdens de eerste ronde op 11 juni. Met een ruime voorsprong op de andere partijen zou dat na de tweede ronde, op 18 juni, 385 tot 415 van de 577 zetels in de Assemblée Nationale opleveren. In de tweede ronde gaat het in elk district tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen hebben behaald. Als de opiniepeilers gelijk krijgen zou Macron de grootste parlementsmeerderheid krijgen sinds De Gaulle.  Van de andere partijen zouden de Republikeinen 105 à 125 zetels behalen, de Socialistische Partij 25 à 35, La France Insoumise 12 à 22 en Front National amper 5 tot 15. Voor de twee laatste partijen zal het er om gaan de drempel van 15 zetels te halen. In dat geval worden ze erkend als aparte fractie, met bijbehorende rechten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Franse energietransitie en de Duitse Energiewende: een vergelijking

, door

ANALYSE - Regelmatig stellen critici van de Duitse energietransitie dat Frankrijks transitie een beter model is om te volgen. Naar aanleiding van de bijeenkomst van ‘ecomodernisten’ vorige week werd dit herhaald door Hidde Boersma op twitter. Tijd dus om eens dieper in het onderwerp te duiken aan de hand van een artikel van Craig Morris en Arne Jungjohann uit 2015.

Tekst: Craig Morris en Arne Jungjohann. Vertaling: Krispijn Beek.

Twee plannen, vergelijkbare doelen – de Duitse Energiewende en de Franse Transition énergétique. (Linker foto van Stefan Georgi, CC BY-NC-SA 2.0, rechter foto van Yukitake Kuriyama, CC BY-NC 2.0)

In autustus 2014 noemde de Wall Street Journal de Energiewende Duitsland’s “eenzame revolutie.” En in januari 2015 claimde Deutsche Welle dat “Duitsland redelijk alleen staat in zijn groene energiebeleid – zowel in Europa als wereldwijd.” Vaak wordt Frankrijk voorgesteld als een beter voorbeeld om te volgen. De vergelijking tussen Duitsland en Frankrijk volgt over het algemeen twee lijnen. Op de eerste plaatst zijn de Duitse CO2 emissies per hoofd van de bevolking grofweg 50 procent hoger dan in Frankrijk. Ten tweede was Frankrijk in staat om kernenergie veel sneller uit te rollen dan het Duitsland lukt om hernieuwbare energie op te schalen. Laten we beginnen met een grafiek van het Internationaal Energie Agentschap.

Waan van de dag

Le Pen maakt geen schijn van kans tegen Macron

, door

DATA - Volgens Nate Silver van FiveThirtyEight, die het als uitdaging ziet om de uitkomst van verkiezingen zo nauwkeurig mogelijk te voorspellen, maakt Marine Le Pen geen schijn van kans tegen Emmanuel Macron. Analysten dichten volgens hem Le Pen een te grote kans toe:

And yet, observers of the race seem cautious about Macron’s chances. Betting markets give Le Pen a 13 percent chance — about 1 in 7. Ian Bremmer, a political scientist who runs The Eurasia Group, has given Le Pen a 40 percent chance, meanwhile.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Frans de Wit (cc)

De kiezer kiest

, door

ANALYSE - Het lukte mij afgelopen zondag niet erg om het gesprek tussen Rick Nieman en Wilders erg boeiend te vinden. De motieven van Wilders zijn te volgen en te begrijpen, maar hij heeft geen oplossingen. Zijn politieke oordeel over de vervreemding tussen de Haagse kaasstolp en de huiskamer klopt ook: maar dat is een verschijnsel zo oud als de democratie en geen sinistere samenzwering van elites.

Het roept toch weer de vraag op wat er aan de hand is in de wereld. Ook na de vorige crisis van 1929 was er een rechtse politieke reactie, vol rancune en nationalisme en vreemdelingenhaat. De geschiedenis herhaalt zich niet, maar vergelijken kan leerzaam zijn. Lodewijk Asscher beval het boek van Philip Roth aan over de samenzwering tegen Amerika. Daarin wint Lindbergh de verkiezingen en niet Roosevelt. Ik trok het uit de kast en kwam er nu wel door heen; tamelijk helderziende en ook griezelige fantasie.

Moeten we bang zijn voor een klimaat, waarin de verkiezingen allemaal in dezelfde richting wijzen? Zijn er tegenkrachten en wat mogen we daarvan verwachten?  Een kleine ronde.

De V.S en Trump

Er is op zijn minst hoop. Het systeem in de V.S. is nogal gehecht aan de Constitution, de scheiding der machten, een mogelijke afzettingsprocedure. In The New York Review of Books beklaagt David Cole zich over de slordige wijze waarop Trump zijn belangen heeft gescheiden van zijn ambtsuitoefening. Hij ziet daar in een duidelijke schending van de regels, die voldoende is. “Treason, bribery, or other high crimes and misdemeanors”, zo staat geschreven. Wat dat precies is, valt niet gemakkelijk te zeggen, zo weten we van de procedures tegen Nixon en Clinton nog wel.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende