Extreem rechts groeit ook in Oostenrijk

Het Weense Burgtheater (foto) ziet de bui al hangen. Eind september zijn er landelijke verkiezingen en volgens de jongste peilingen zou de FPÖ, net als in juni bij de Europese verkiezingen, de grootste worden. En als die partij regeringsmacht krijgt zal ze het voorbeeld van buurland Slowakije volgen en de cultuursector dwingen tot een eenzijdig nationalistisch aanbod. Het Burgtheaterteam waarschuwt in een open brief voor het streven van de FPÖ naar 'culturele en etnische homogeniteit'. In vergelijking met verwante partijen in andere Europese landen is de FPÖ onverbloemd antidemocratisch en openlijk nationaalsocialistisch. Het team klaagt 'de onverschilligheid aan waarmee de kunst- en cultuurwereld zwijgt – alsof het krankzinnige verkiezingsprogramma [onder de titel 'Fort Oostenrijk'] niet zou worden uitgevoerd in geval van een overwinning op 29 september, alsof een EU die al voor onze ogen aan het afbrokkelen is, deze aanval nog zou overleven. Het zou niet de eerste keer zijn dat we ons door misplaatste redelijkheid en arrogantie laten misleiden over de ware bedoelingen van rechts.' Of de FPÖ na de verkiezingen in de Oostenrijkse regering komt staat nog te bezien. In de peilingen staat de partij op 28% met een kleine voorsprong op de centrum-rechtse ÖVP (24%). De sociaaldemocratische SPÖ volgt met 20%. Een coalitie van FPÖ en ÖVP zou gezien hun beider programma's zeker wel mogelijk zijn. Maar er is dan één grote hobbel te nemen: de steun aan Oekraïne en de warme banden van de FPÖ met Poetin. ÖVP leiders hebben in de afgelopen maanden duidelijk gemaakt dat ze niet willen samenwerken met de huidige leider van de FPÖ, Hermann Kickl. Ze hebben hem ervan beschuldigd een ‘rechts-extremist’ te zijn en hebben herhaaldelijk gezegd dat ze alleen een coalitie met de FPÖ zouden aangaan als Kickl zou aftreden. Maar als Kickl de grootste wordt op 29 september zal dat niet gebeuren. Bondskanselier Karl Nehammer, de huidige leider van de ÖVP, ook bij de komende verkiezingen verwijt de FPÖ politieke verantwoordelijkheid te nemen. 'Kickl is een theoreticus van de angst', zei hij. De ÖVP kan waarschijnlijk ook een coalitie vormen met de sociaaldemocraten en/of de Groenen. Sinds 2020 bestaat de Oostenrijkse regering uit een coalitie van de ÖVP met de Groenen. Maar zowel de Groenen als de sociaaldemocraten zijn de afgelopen tijd flink naar links opgeschoven, wat een coalitie met de rechtse ÖVP moeilijk zal maken. Russisch geld De Europese vrienden van de ÖVP steunen de afwijzing van samenwerking met de FPÖ. EVP-voorzitter Manfred Weber beschuldigde de FPÖ in juni van het aannemen van Russisch geld. In het ZDF-programma van Markus Lanz kreeg Weber de vraag of hij ook bij de FPÖ steun zou willen werven voor een tweede termijn van Ursula Von der Leyen. 'Natuurlijk niet', antwoordde Weber, 'want de FPÖ wordt gefinancierd door Rusland en zegt duidelijk dat we Oekraïne in de steek moeten laten.' Aanleiding voor de beschuldiging was een onderzoek van het Amerikaanse nieuwsmagazine New Lines, dat zich baseerde op documenten uit de omgeving van de Russische oligarch Konstantin Malofeev. Of er ooit geld uit Rusland is gekomen kan niet worden vastgesteld. De FPÖ ontkent dit ten stelligste en heeft Weber aangeklaagd voor laster. Eerdere aanklachten in deze richting zijn al verworpen. Duitse grenscontroles Het recente Duitse voornemen om de grenzen te sluiten in een poging de migrantenstroom in te dammen zal ongetwijfeld een belangrijk onderwerp worden in de komende verkiezingscampagne. Oostenrijks minister van Binnenlandse Zaken Gerhard Karner (ÖVP) heeft al duidelijk gemaakt dat het land niet van plan is door Duitsland geweigerde migranten terug te nemen. 'Er is geen manoeuvreerruimte', zei Karner deze week. Hij heeft het hoofd van de Oostenrijkse federale politie opgedragen 'geen overnames uit te voeren'. Ook bondskanselier Nehammer was erg duidelijk op dit punt: 'Mocht Duitsland – een groot buurland van Oostenrijk – hier een situatie van onzekerheid beginnen te creëren door middel van eigenzinnige juridische interpretaties, dan zullen wij ons daartegen verzetten en onze grenzen duidelijk beschermen.' FPÖ chef Kickl pleitte in een televisiedebat om helemaal niemand meer toe te laten. Het zal van de mate van realiteitszin van de Oostenrijkers afhangen of hij van deze crisis gaat profiteren. Dat de Europese samenwerking er door wordt geschaad lijkt onvermijdelijk.

Door: Foto: BOKU University (cc)
Foto: Kai Schwerdt (cc)

Salvini werkt aan extreemrechts blok in Europa

, door

ELDERS - Wie krijgt hij mee?

Italiaans vice-premier en Lega-leider Matteo Salvini heeft Europese ambities. In eigen land gaat het zijn partij voor de wind. Vorig jaar juni kwam Lega als kleinste van de twee coalitiepartners in de regering met de Vijfsterrenbeweging. Maar de vijf sterren verbleken  door moeilijk te vermijden rechtse compromissen. En Salvini wint.

Nu biedt Salvini zich aan als voorman van nationalisten en eurosceptici in het Europees Parlement. Begin dit jaar bezocht hij in Warschau de Poolse conservatieve regeringspartij PiS met voorstellen voor een samenwerkingsverband waaraan ook het het Franse Rassemblement National van Marine Le Pen wel zou willen deelnemen. De Hongaarse premier Orbán, inmiddels geschorst maar nog steeds lid van de Europese Volkspartij (EVP), toonde zich enthousiast over het nieuwe initiatief. ‘Een veelbelovende ontwikkeling’ noemde hij de mogelijke samenwerking tussen Salvini en Kaczynski.

Salvini heeft nu voor aanstaande maandag in Milaan een conferentie belegd om het verbond van populistische, extreemrechtse eurosceptische partijen verder uit te bouwen. Hij ziet daarvoor goede kansen nu deze partijen in verschillende landen, zoals Polen, Hongarije, Oostenrijk en Italië in de regering zitten en in andere landen, zoals Frankrijk en Nederland flink aan kracht winnen. In Milaan zijn partijen uit twintig landen uitgenodigd. Wie er precies aan de conferentie gaan deelnemen is nog niet bekend. Vandaag heeft Salvini in Parijs alvast een ontmoeting met Marine Le Pen, zijn belangrijkste bondgenoot.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Medelijsttrekker FPÖ trekt zich terug na vergelijking EU en nazi-Duitsland

, door

Aldus de Volkskrant:

Andreas Mölzer heeft zich teruggetrokken als medelijsttrekker voor de uiterst rechtse Oostenrijkse partij FPÖ bij de Europese verkiezingen op 25 mei. Hij is in opspraak geraakt door vergelijkingen tussen nazi-Duitsland en de Europese Unie en racistische uitlatingen. […]

Mölzer noemde onlangs het beleid van nazi-Duitsland liberaal in vergelijking met de regelzucht van de Europese Unie. Ook zei hij dat de EU ‘een verzameling negers’ dreigt te worden die het arbeidsethos van Duitsers en Oostenrijkers missen. […]

De uitspraken van Mölzer vielen ook niet goed binnen zijn partij. Die probeert van zijn extreemrechtse reputatie af te komen om voor gematigde kiezers aantrekkelijk te zijn.

Foto: Michael Gubi (cc)

Oostenrijk slaat rechtsaf

, door

ELDERS - Moet Oostenrijk niet geboycot worden nu de uiterst rechtse FPÖ daar weer aan het roer zit?

Toen de Oostenrijkse Vrijheidspartij met Jörg Haider begin 2000 in de regering kwam reageerde de Europese Unie furieus met een boycot van diplomatieke contacten. Haider werd beschuldigd van rassenhaat. Er waren oproepen om het land voor vakanties te mijden. Toenmalig premier Wim Kok legde het Koninklijk Huis echter niets in de weg om de jaarlijkse skivakantie in Lech te houden. Haider week uiteindelijk voor alle protesten en trok zich terug op zijn thuisbasis, Karinthië. In september kwam in alle stilte een einde aan de sancties nadat men in Brussel had ontdekt dat ze averechts werkten en door veel lidstaten ook niet werden opgevolgd.

Deze geschiedenis is onlangs weer opgehaald nadat de FPÖ in december opnieuw zijn intrede deed in de nieuwe Oostenrijkse regering in een coalitie met de christendemocratische Volkspartij (ÖVP) onder leiding van de 31-jarige Sebastian Kurz. Christian Strache (FPÖ) is de nieuwe vice-premier. Zijn partij bezet verder de ministeries van Binnenlandse Zaken, Defensie, Gezondheid, Sociale Zaken en Verkeer.

In Le Monde verscheen eind vorige maand een ingezonden brief van enkele oud-ministers en nazi-jagers Beate en Serge Klarsfeld,  met een oproep tot een boycot van de extreemrechtse ministers, ‘nazi-erfgenamen’. Dat zou met name moeten gebeuren in de tweede helft van dit jaar als Oostenrijk het voorzitterschap van de EU van Bulgarije overneemt. Brussel lijkt echter weinig te voelen voor een herhaling van diplomatieke symboliek die alleen maar problemen geeft. De voorzitter van de Europese Commissie, Juncker, heeft in elk geval de nieuwe premier inmiddels met alle égards ontvangen.

Foto: Michael Gubi (cc)

Noodzaak herhaling Oostenrijkse presidentsverkiezingen betwijfeld

, door

ELDERS - De herhaling van de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Oostenrijk, aanvankelijk gepland voor 2 oktober, is uitgesteld tot 4 december.

Op 22 mei won Alexander van der Bellen (Groenen) met nipte voorsprong de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van zijn concurrent Norbert Hofer (FPÖ). Vanwege onregelmatigheden bij het tellen van de poststemmen besliste het Hoogerechtshof dat de verkiezingen ongeldig waren. Een paar weken geleden dook er vlak voor de geplande nieuwe verkiezingsdatum weer een probleem op met de poststemmen: de lijm van de enveloppe waarin de kiezers hun stem zouden moeten verzenden bleek niet deugdelijk. Vorige week stelde het parlement de verkiezingen uit tot begin december, merkwaardigerwijs met tegenstem van de FPÖ, die in juni de onregelmatigheden had aangekaart.

Bij degenen die twijfelden aan de noodzaak van nieuwe verkiezingen hebben zich nu ook mathematici gevoegd. Walter Schachermayer (Professor Finanzmathematik)  en Erich Neuwirth (Professor Statistik, Informatik und Mathematik) berekenden de kans dat Hofer alsnog had kunnen winnen als er sprake zou zijn geweest van fraude. Die kans is 1 op de 8 miljard, concludeerden zij. Gegeven het feit dat geen van de getuigen bij het tellen van de stemmen, inclusief de partijgenoten van Hofer, enig teken van manipulatie heeft gezien, kun je je afvragen of het Verfassungsgerichtshof met het ongeldig maken van de verkiezingen wel een juiste beslissing heeft genomen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.