Dierenpolitie en de liberale moraal
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: de kunst van het democratisch argument
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Vandaag staat GeenCommentaar uiteraard volledig in het teken van de Tweede Kamer verkiezingen, maar ter afleiding vandaag toch ook een WW, zij het een lekkere korte. We blijven wel in verkiezingssfeer en het onderstaande TED-filmpje is dan ook speciaal voor iedereen die doodmoe is van alle retorische trucs en desinformatie die tijdens de debatten en vanuit al de campagnebussen gespuid werd.
Politiek filosoof Michael Sandel bespreekt in zijn praatje welke factoren er aan een politieke discussie ten grondslag liggen. Hij neemt hiervoor een lange maar leuke omweg, via fluiten en golf. Geniet van hoe discussies wél gestructureerd kunnen verlopen en vergeet niet te stemmen vandaag!
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Deeltjesfysica in het Hoenderdossiaans
, door
Wat mij dan opvalt, als ik de stukken lees over CERN, het Higgsdeeltje, en het standaardmodel van de theoretische natuurkunde; is dat het menselijke denken over het universum in pakweg 2500 jaar niet wezenlijk is veranderd.
Laat mij beginnen met, in mijn eigen lekenwoorden, uitschrijven wat men in CERN probeert te doen. Voor zover ik het allemaal heb begrepen, en ik kan er natuurlijk naast zitten, want ik ben geen natuurkundige, is dat een zekere Peter Higgs ooit heeft bedacht dat er een deeltje moet zijn, dat andere deeltjes massa geeft. In het Hoenderdossiaans: U en ik zijn gemaakt van moleculen, die gemaakt zijn van atomen, die gemaakt zijn van electronen, protonen en neutronen, die gemaakt zijn van quarks die op hun beurt niet meer ergens van gemaakt zijn, want quarks zijn zogenaamde ‘elementaire deeltjes’. Samen met zogenaamde leptonen en ‘gauge bosons’ vormen zij de legosteentjes waar alles andere legosteentjes van gemaakt zijn.
Er is een hele familie van deze elementaire deeltjes waargenomen, en allemaal hebben ze nét even iets andere eigenschappen en kenmerken. Het gaat een beetje ver om het hele standaardmodel uit te leggen, bovendien kan ik dat helemaal niet. Wat ik ervan heb begrepen is in elk geval dat deeltjes met een ‘hele spin’ (of beter gezegd: een integer spin) bosons worden genoemd, en deeltjes met een halve spin Quarks of Leptonen. Die laatste twee (de deeltjes met een halve spin) worden met materie – u, ik, een bak spaghetti, bomen, het strand enzovoorts – in verband gebracht, en de bosons gaan over ‘krachten’. Denk aan zwaartekracht, electromagnetisme enzovoorts.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Voorbij het individualisme | Verlichting in de 21ste eeuw
, door
Heeft de Verlichting het individu onterecht op de troon gezet? Hoe gaan we in deze eeuw om met kennisvergaring, rechtvaardigheid, markt en politiek? Volgens Matthew Taylor, politicus en voorzitter van Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufactures and Commerce (RSA) is een nieuwe Verlichting noodzakelijk met als één van de belangrijkste ingrediënten: empathie. De animatie is een bewerking van een langere lezing en gaat wat van de hak op de tak. Toch interessant.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Een pleidooi voor de persoonlijke ervaring
, door
Vanavond wordt in Amsterdam het boek ‘Zo begint iedere ziener’ van schrijver en filosoof Coen Simon gepresenteerd. Zijn vorige boekje ‘Waarom we onszelf zoeken, maar niet vinden’ was een anti-zelfhulp boek, ‘voor denkers, tobbers en narcisten’ en roeide dwars tegen de stroom succesboeken en levenskunstfilosofie in. Het viel in de smaak, en ironischer kon de pointe van zijn boekje niet geïllustreerd worden toen hij zelfs werd uitgenodigd om de maand van de spiritualiteit te openen.
Het boek dat vanavond feestelijk wordt uitgereikt aan Connie Palmen borduurt voort op dit thema, en vaart weer stroomopwaarts. Sargasso had al inzage in het manuscript en interviewde de schrijver.
Aan zowel ‘Waarom we onszelf zoeken, maar niet vinden’ en ‘Zo begint iedere ziener’ ligt de secularisatie ten grondslag. Mensen in de Westerse wereld gaan minder naar de Christelijke gebedshuizen, maar dat betekent niet dat ze minder Christelijk zijn geworden (het CDA is nog altijd de grootste partij, bijna niemand noemt zichzelf overtuigd atheïst, enzovoorts). Mensen dragen hun geloof echter in steeds mindere mate gemeenschappelijk uit, en just daarin zit ‘m de crux.
[gplayer href=”2010/02/secularisatie.mp3″ ]Coen Simon – Secularisatie [/gplayer]
In de geest van de Duitse filosoof Peter Sloterdijk vermoedt Simon dat wat mensen (en daarmee de maatschappij) gemeen hebben, ons ontvalt. Bepaalde maatschappelijke eenheden, zoals de rol van de kerk, vallen weg in ons ik-tijdperk, maar die structuren zijn wel nodig om onze kijk op de werkelijkheid te verbinden met die van anderen. Deze ‘fictieven’, de gemeenschappelijke canon van ideeën en gevoelens, zijn aan het afbrokkelen. En mensen zoeken naar alternatieven.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
QvdD: The opposition between speech and action
, door
“The basic opposition, the one without which the First Amendment could not get off the ground, is the opposition between speech and action. […] Although I haven’t space to defend the assertion here, let me say that there is no principled way to draw that line.”
De filosoof Stanley Fish fileert in de New York Times dat wat ook hier een favoriet discussieonderwerp is: de vrijheid van meningsuiting, of zoals de Yanks zeggen ‘The First Amendment’. Een principe dat volgens Fish dus gebaseerd is op een niet te maken onderscheid tussen ‘speech’ en ‘action’. Dat maakt het voor hem juist interessant, iets van vele miljoenen blogschrijvers en -lezers het met hem eens zijn.
Dit essay is overigens een vervolg op een net zo goed eerder stuk over hetzelfde onderwerp.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Vrijheid van meningsuiting en verdraagzaamheid
, door
Deze gastbijdrage is van Tom van Doormaal.
Bij de bespreking van de begroting in het parlement zei Geert Wilders dat de begroting “een flutstuk was van het slechtste kabinet ooit”. Gevoel voor hyperbolen is de man niet te ontzeggen. Het werkte niet helemaal, want de Kamer lag dubbel van het lachen. “Ik ga nog even verder”, moest Wilders, met een lachje, toelichten. De Engelse rechter oordeelde onlangs dat hij ten onrechte was teruggestuurd toen hij zijn filmpje wilde komen vertonen; Wilders vond dat een “zege voor de vrijheid van meningsuiting”. Ook dat lijkt een beetje veel dramatiek voor een incident. Een kamerlid uit een klein land, met een in elkaar geflanst filmpje en een natuurtalent voor te grote woorden, wordt niet toegelaten in het geboorteland van John Stuart Mill. Echt fraai is het niet. Maar de omkering is evenmin in orde. Wilders is voor het verbod op de Koran en wil dat Moslims de Koran afzweren, als voorwaarde voor toelating in ons land. Iemand die dergelijke stellingen huldigt, is als kampioen van de vrijheid van meningsuiting toch niet zo geloofwaardig.
Een logische vergelijking is die met Theo van Gogh, geen slechte filmmaker, een romanticus, privé aardig, maar iemand met een pikzwarte rand aan zijn ziel, waardoor hij regelmatig te ver ging in kolommen en brieven en mensen beschadigde. Theo van Gogh had nooit bewaking, want ‘wie wil de dorpsgek kwaad doen?’. Hij kende zijn eigen lawaai zeer wel. Maar zoals Maarten van Rossem zei: “De tragiek van Theo van Gogh was dat zijn moordenaar hem serieus nam…”. Maar kun je Theo een held van het vrije woord noemen? Nou nee, zegt vrijwel iedereen, daarvoor waren zijn stellingen en zijn geschriften te onbesuisd, te kwetsend, te grof… Hirsi Ali eiste ooit het recht op om te kwetsen, maar toen verdween zij in een conservatieve denktank in Amerika. Kwetsen is niet het zelfde als opvattingen aan intellectuele toetsing onderwerpen.
Quote du Jour | 2 kinderen per ouderpaar
, door
[…] de apocalyps speelt zich op dit eigenste moment al af voor onze ogen, in Port-Au-Prince.
Dat is een voorafspiegeling van de wereld over tien, twintig jaar.
Etienne Vermeersch, doorgaans beschouwd als Vlaanderens vooraanstaandste filosoof, breek een lans voor radicale geboortebeperking in Humo. Aanleiding is deze BBCreeks van Attenborough die een diepzwart beeld schets van de toekomst. Agent Smith en de Maoïsten wist het al: “Humans are a virus”. Boeiende en oude discussie – (of nog: “I say, that the power of population is indefinitely greater than the power in the earth to produce subsistence for man” – 1798) maar ik vroeg me altijd al af: moet er overal evenveel geboortebeperkt worden? Ergens in de reeks antwoordt iemand rather bluntly: ’toen de Titanic zonk, ging de eerste klas netzogoed mee naar beneden.’
We kunnen natuurlijk de natuur haar werk laten doen. Ontelbare kleine virusjes staan klaar om het werk voor ons op te knappen. Welkom terug: ebola, pest, Spaanse Griep, enzoverder. Of zijn het gewoon onze diepere instincten die de verantwoordelijkheid opnemen: teveel ratten in de kooi, en een flinke bijtsessie verder kunnen we weer van voorafaan beginnen. Rwanda: toon nog eens hoe je een teveel aan mensen inperkt?
Tenzij natuurlijk, dat de oude bange blanke filosofen het niet bij het rechte eind hebben: “ach, we komen er wel.”
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.