Schotland, Catalonië, wie volgt?

Heel Catalonië is opgewonden over de kans dat Schotland volgende week voor onafhankelijkheid kiest: Waarom zouden wij geen referendum mogen houden? Op 11 september 1714 verloren de Catalanen hun autonomie. Op deze nationale feestdag, "La Diada", wordt sinds enkele jaren door massa's mensen gedemonstreerd voor onafhankelijkheid van de Catalonië. Vorig jaar vormden 1,6 miljoen mensen een keten tussen de Franse grens in het noorden en de regio Valencia in het zuiden. In de demonstratie van gisteren, die naar schatting 1,8 miljoen deelnemers op de been bracht in een 11 kilometer lange optocht, was de voornaamste eis de erkenning van een referendum over de onafhankelijkheid.  De Catalaanse regering onder leiding van Arturo Mas is vastbesloten op 9 november de bevolking te consulteren. De centrale Spaanse regering is mordicus tegen een referendum. En daar zit het grote verschil met Schotland. Het Schotse referendum is tot stand gekomen in een overeenkomst tussen de Schotse regering en het Verenigd Koninkrijk. In Spanje heeft de conservatieve premier Rajoy een en andermaal laten weten dat er geen sprake kan zijn van een referendum. Afscheiding is tegen de Spaanse grondwet, dus een uitspraak daarover vragen is dat ook. Mas riskeert een conflict met het Constitutioneel Hof. De vergelijking met Schotland gaat ook helemaal niet op, meent Susana Beltran, de vice- voorzitter van de beweging tegen onafhankelijkheid. Catalonië is een regio en geen natie zoals Schotland. Maar dat zien de voorstanders natuurlijk geheel anders. De eigen taal en cultuur zijn belangrijke troeven voor een onafhankelijke natie. Nog belangrijker is misschien wel de economische positie van de regio. Catalonië is een rijke regio.

Door: Foto: © Copyright Johnny Durnan and licensed for reuse under this Creative Commons Licence.
Foto: U.S. Army Europe Images (cc)

Europa’s rol in vrede en veiligheid

, door

ACHTERGROND - In het licht van toenemende instabiliteit in Europa’s achtertuin en een verschuiving van Amerikaanse aandacht richting Azië, bestaat er een urgente noodzaak voor een sterk Europees veiligheids- en defensiebeleid. De extreme spanningen in zowel het oosten als zuiden van Europa’s nabuurschap vormen een directe bedreiging voor de Europese lidstaten. Tegelijkertijd blijkt uit de zogeheten ‘Asia pivot’ dat de traditionele Amerikaanse waarborging van Europa ‘s veiligheid niet langer vanzelfsprekend is.

De veranderingen in de wereld dwingen de Europeanen tot meer samenwerking en meer verantwoordelijkheid op het toneel van internationale veiligheid. De laatste jaren heeft de Europese Unie (EU) echter consistent gefaald in het formuleren van een coherent en effectief antwoord op externe uitdagingen. Of het nou de Arabische Lente, de crisis in de Sahel, de burgeroorlog in Syrië, de crisis in Oekraïne, de oorlog in Gaza of de crisis in Irak betreft, de EU blijkt keer op keer onvoldoende voorbereid.

Europese Veiligheidsstrategie

Een belangrijke oorzaak die hieraan ten grondslag ligt is het gebrek aan een echte strategie. Hoewel het Europees veiligheids- en defensiebeleid wordt ondersteund door een Europese Veiligheidsstrategie (EVS), kan deze moeilijk als een richtinggevende leidraad worden gebruikt. De EVS, gelanceerd in 2003 en aangepast in 2008, loopt achter op de wereldwijde strategische veranderingen die momenteel gaande zijn. Bovendien voldoet de EVS niet in het identificeren van duidelijke prioriteiten met bijbehorende instrumenten en middelen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Vermoedelijke organogram EU commissie bekend

, door

Vermoedelijke organogram EU commissie bekend. Concept werd gefotografeerd.
Hier de lijst:
Poland’s Elzbieta Bienkowska – VP Budget & Financial control
Estonia’s Ansip – VP growth, EMU, Semester, Soc.dialog
Latvia’s Valdis Dombrovkis – VP for Energy Union
Slovenia’s Alenka Bratusek – VP Digital & Innovation
Holland’s Timmermans – VP Better Regulation
Sweden’s Malmstrom – Commissioner for Justice&Anti-Fraud
Hungary’s Tibor Navracsics – Commisioner for Customs
Greece’s Avramopoulos – Migration, Rights, Home Affairs
Croatia’s Neven Mimica – Regional Policy
Bulgaria’s Georgieva – Taxation, fight against fraud (ja, Bulgarije en fraude…)
Ireland’s Phil Hogan – Agriculture & rural development
Malta’s Karmenu Vella – Fisheries
Germany’s Oettinger – Trade
France’s Pierre Moscovici – Competition
Finland’s Katainen – Economic & Monetary Affairs
Denmark’s Margrethe Vestager – Environment
Portugal’s Carlos Moedas – Employment & Social Affairs
UK’s Jonathan Hill – Energy & Climate change
Spain’s Miguel Arias Canete – Research and Innovation
Czech Republic’s Vera Jourova – Transport & Space
Cyprus’ Christos Stylianides – Internet& Culture
Romania’s Corina Cretu – Humanitarian Aid
Belgium’s commissioner – Multilingualism, youth
Slovakia’s Maros Sefcovic – Development
Austria’s Johannes Hahn – Neighborhood
Lithuania’s Vytenis Andriukaitis – Health & Food safety

Foto: Monument ter herinnering aan de Duitse bezetting [illustratie overgenomen van Pusztaranger] copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Een Hongaars monument

, door

ACHTERGROND - Monumenten zijn dankbare objecten voor politiek verzet.

Sommige monumenten verzachten wonden, andere trekken ze weer open, kopte de Budapest Telegraph. Een monument ter herinnering aan de slachtoffers van de Duitse bezetting van Hongarije op het Szabadság (Vrijheids-) plein in de hoofdstad heeft zoveel verzet opgeroepen dat het pas eind juli, maanden na de geplande datum, geplaatst kon worden. Zonder enig ceremonieel. Het staat nu op het plein tegenover het monument dat moet herinneren aan de Russische bezetting. De beide monumenten staan voor een periode die in de grondwet als zodanig is vastgelegd als tijd waarin de onafhankelijke Hongaarse staat niet bestond en dus niet verantwoordelijk gehouden kan worden voor wat er toen gebeurd is.

Het monument is omstreden omdat het suggereert dat de hele Hongaarse natie geleden heeft onder nazi-Duitsland, terwijl Hongarije lange tijd een trouwe bondgenoot was van Hitler en medeverantwoordelijk voor de deportatie van van duizenden Hongaarse joden. De onschuld van de Hongaren die het monument laat zien in de vreedzame figuur van de aartsengel Gabriël, symbool voor de Hongaarse natie, tegenover de agressieve Duitse adelaar is vals, volgens de tegenstanders.  Zij probeerden tevergeefs voorbereidende werkzaamheden voor het monument te verhinderen. Zij storen zich er ook aan dat de Hongaarse premier Orbán, die dit voorjaar met overmacht is herkozen, de geschiedenis probeert te verdraaien.

Foto: World Bank Photo Collection (cc)

Sollen met voorzieningszekerheid

, door

OPINIE - Als de voortekenen niet bedriegen, verschuift de hoofdaandacht van het energiebeleid naar het thema voorzieningszekerheid. Nu ja, misschien was dat al lang het voornaamste aandachtspunt. Als overheden ergens mee bezig waren, dan was het wel het langs diplomatieke of andersoortige weg veilig stellen van de aanvoer van energiegrondstoffen. In woorden leek wellicht klimaatverandering prioritair thema te zijn, gezien de vele discussies erover, maar in daden ging het steeds vooral over betaalbaarheid en betrouwbaarheid.

De sterk gegroeide internationale geopolitieke spanningen, in het bijzonder met Rusland, doen vermoeden dat voorzieningszekerheid voorlopig met stip op plaats één staat. Ga maar na: Rusland is ’s werelds grootste olieproducent en na de VS de grootste gasproducent, en een van de grootste olie- en gasleveranciers van de Europese Unie, dus we moeten wat.

Maar wat?

Het logische en verstandige antwoord zou zijn: in samenwerking met enkele andere (EU-)landen analyseren welke energiestromen in welke delen van de economie aan leveringsrisico’s bloot staan, inventariseren welke opties aan de aanbod- en vooral ook de vraagzijde ter beschikking staan, en wat de kosten en baten van de verschillende opties zijn. Deze kunnen dan vervolgens systematisch worden aangepakt.

Hoor ik daar de term vijfjarenplan vallen? Ja, iets in die geest lijkt me zo gek nog niet, al kan de instrumentatie marktgericht zijn (prijsprikkels) in plaats van command and control. Maar dat er planmatig en samenhangend moet worden gewerkt, lijkt me een open deur. Of is er iemand van u die denkt dat ‘de markt’ alle oplossingen wel zal genereren, ook ten overstaan van landen met enorme fossiele voorraden die marktprincipes alleen maar omarmen wanneer en zolang dat in de machtspolitieke kraam te pas komt?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

Rutte zou van Merkel de nieuwe voorzitter van de Europese Raad moeten worden

, door

Aldus de Volkskrant:

Het lijkt velen te zijn ontgaan deze zomer, maar premier Rutte maakt een grote kans om Herman Van Rompuy op te volgen. Rutte zelf ontkent: hij is niet gevraagd en niet in de markt. Maar Rutte ligt goed in de markt bij andere regeringsleiders. En dat is wel iets om rekening mee te houden. Als de Europese regeringsleiders het met elkaar eens worden, is er nauwelijks nog een weg terug.

Foto: Kelly (cc)

Rusland en de EU

, door

Ondanks de recent afgekondigde sancties, is de Europese reactie op het Russische optreden in Oekraïne tamelijk voorzichtig. Dat geldt met name voor het leiderschap van Europa’s machtigste regeringsleider, Angela Merkel. Wat moeten wij met Poetins Rusland?

Europa heeft twee grote problemen:

  • de verschillende snelheden in de economie der eurolanden en de gevolgen die dat heeft voor het economische beleid en het bestuurlijke model in Brussel, een verdere integratie en overdracht van souvereiniteit of juist minder macht voor de EU?

  • de positionering ten opzichte van Rusland en de machtspolitiek die de EU zelfs tegen de wil van de lidstaten moet en zal bedrijven, een politiek zonder enig pathos, zoals Merkel lijkt te willen, of een ambtelijke versie daarvan, zoals Ashton laat zien?

    • Het zijn geen kleine moeilijkheden, zo weten we sinds de problemen met de euro en de recente verkiezingen voor het Europese Parlement.

    Over de euro en de convergentie van de economie in de noordelijke en zuidelijke lidstaten gaat dit verhaal niet. Maar het probleem van de Duitse leiding zonder enige nadruk doet zich zowel in dit economische veld voor als op het vlak van de buitenlandse politiek. Daar komt nu Oekraïne als uitdaging bij: de keuze voor een associatie met de EU of met een Euraziatische alliantie van Poetin, bleek een splijtzwam, het bezoek van vooraanstaande Europese politici aan het roerige Maidanplein in Kiev op zijn minst onhandig.

    Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

    Politiek Kwartier | Anti-Rusland propaganda

    , door

    COLUMN - De kritiek van sommige linkse activisten op de houding van het westen ten opzichte van Rusland streeft zijn doel totaal voorbij.

    De rechtse Trojka van EC, ECB en IMF breidt haar macht uit, doordat zij landen door middel van leningen en het opleggen van bezuinigingen steeds dieper in de schulden dwingt.

    Door de uitbreiding van de EU met de voormalige Oost-Europese staten en het steunen van de recente revolutie in Oekraïne heeft het Westen echter Rusland uitgelokt. Het is volkomen logisch dat Poetin terugslaat. De westerse media worden ondertussen beheerst door een anti-Russische lobby.

    Kent u die lezing? Dit is wat ik de laatste maanden regelmatig heb gelezen van zogenaamde linkse kritische geesten op internet.

    En ik vraag me af of die mensen wel goed bij hun hoofd zijn.

    Ze gaan soms nog verder. Volgens sommigen komt de aanslag op de MH17 de eventuele westerse oorlogsretoriek zo goed uit, dat zelfs gespeculeerd wordt dat de CIA of welk ander westers orgaan dan ook het ongeluk zelf zou hebben veroorzaakt.

    Mocht dat laatste zo zijn, dan heeft die strategie in ieder geval niet echt geholpen.

    Militair ingrijpen wordt door ieder westers land nog steeds als optie afgedaan. Zelfs economische sancties komen maar moeizaam van de grond. De EU praat erover, maar Frankrijk wil nog een uitzondering maken voor het sturen van een oorlogsschip, de Duitsers en Italianen weifelen, London uit stoere taal maar vind uiteindelijk de economische belangen van de City óók belangrijk, terwijl Nederland graag wil blijven profiteren van goedkoop Russisch gas.

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Mededeling

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

    Politiek Kwartier | Het failliet van democratisch Europa

    , door

    COLUMN - Door het schimmige proces van benoemingen zorgen de regeringsleiders ervoor dat de EU zich steeds verder van de kiezer vervreemdt.

    Voor de EU zou deze week in het teken van benoemingen staan. Er vond echter maar één benoeming plaats. Zoals verwacht werd Juncker inderdaad voorzitter van de Europese commissie. De rest van de functies bleek vooralsnog te moeilijk om in te vullen. De regeringsleiders zijn er onderling nog niet uit.

    Omdat Juncker toevallig precies de kandidaat is die het Europees Parlement eerder naar voren schoof, zien sommige commentatoren dit als een soort democratische doorbraak. Maar dat is natuurlijk onzin. Het benoemingsproces is en blijft uitermate schimmig, en kan bij de euro-kritische burger alleen maar irritatie en onbegrip opleveren. Het model van een set regeringsleiders die in een duister wandelgangencircus de topfuncties verdelen is dan ook volkomen ongeloofwaardig voor een Unie die door wil gaan als ‘democratisch’.

    Sommigen menen dat het beter zou zijn als de mensen voor topfuncties gekozen zouden worden door het Europees Parlement. Maar om het vertrouwen van de bevolking terug te winnen lijkt mij dat niet genoeg. Dat parlement schuift immers nu Juncker naar voren omdat hij de leider is van de grootste fractie. Maar omdat we als bevolking voor het parlement alleen maar op landgenoten mogen stemmen heeft het merendeel van de kiezers nooit op deze kerel kunnen stemmen.

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Mededeling

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Vorige Volgende