Hollow man

Nee, dit is geen bespreking van Paul Verhoevens versie van de onzichtbare man. De titel van dit stukje is ontleend aan het gelijkluidende liedje op Marillions conceptalbum Brave, over de holle mens. Watch us grin and grin See the lies behind our eyes See the will to win We'll buy you and we'll sell you But perhaps we'll save your skin Grijnzende gezichten van mannen in pakken die besluiten nemen die enkelingen tot voordeel strekken en honderdduizenden zo niet miljoenen in het ongeluk storten. Mannen die dergelijke beslissingen zonder blikken of blozen kunnen rationaliseren. Mannen met macht. Maandagavond keek ik in het grijnzende gelaat van Donald Rumsfeld, die zonder met zijn ogen te knipperen zijn aandeel in de Irakoorlog en de foltermethodes in Guantanamo Bay rationaliseerde en wegrelativeerde.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Standard Operating Procedure

, door

DOCUMENTAIRE - Errol Morris is een wereldvermaard documentairemaker, met films over Stephen Hawking, Robert McNamara en Donald Rumsfeld, de holocaustontkennende executietechneut Fred Leuchter en een vermeende SM-verkrachteres van een Mormoonse missionaris.

Wat ik niet wist was dat Morris in 2008 ook een twee uur durende documentaire had gemaakt over het verhaal achter de beruchte Abu Ghraib-foto’s. In gesprekken met een aantal van de voornaamste betrokkenen, waaronder Lynndie England, wordt duidelijk hoe de behandeling van de gevangenen in Abu Ghraib zo snel zo uit de hand konden lopen.

Het loont met het oog op komende Bevrijdingsdag wel de moeite Standard Operating Procedure eens te bekijken; met name omdat er Nederlandse columnisten bestaan die martelen een prima idee vinden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | The Unknown Known

, door

Sorry mensen, ik heb momenteel even geen tijd. Dit stukje ga ik razendsnel schrijven. Niet om mezelf vrij te pleiten (of misschien ook wel), maar meer om u te waarschuwen: mocht het wat afgeraffeld overkomen, besef dan dat er al genoeg ellende op de wereld is en dat het slechts verspilde energie is u over iets dergelijks op te winden.

Maar waar wil ik het met jullie over hebben? Ik wil het graag met jullie hebben over de taalhoogvliegerij van de heer Donald Rumsfeld, de man die de wereld de Irakoorlog schonk omdat er bepaalde known knowns, known unknowns en unknown unknowns waren. Oftewel dingen waarvan we weten dat we ze weten, dingen waarvan we weten dat we ze niet weten en dingen waarvan we niet weten dat we ze niet weten. Ik moest denken aan Van Gaal die Tim Krul in het veld zet, wat mij betreft een duidelijk gevalletje van een unknown unknown. Maar Rumsfeld had het over de weapons of mass destruction van Saddam Hoessein en diens bereidheid er de wereld mee te vernietigen. 

De enige categorie die Rumsfeld niet behandelde in zijn Cruijfiaanse verhandeling waren de unknown knowns. Dingen waarvan we niet weten dat we ze weten. En laat The Unknown Known nu net de titel zijn van de anderhalf uur durende documentaire die gisteren op tv was, waarin filmmaker Errol Morris Donald Rumsfeld aan de vrijwel immer ontblote tand voelt. De unknown knowns werden, naar aanleiding van Rumsfelds retorische goocheltrucje, geformuleerd door de Sloveense filosoof Slavoj Žižek, die deze categorie ongeveer als volgt definieerde: de dingen die we niet willen weten terwijl we ze wel weten. De martelmethodes van de C.I.A., om maar iets te noemen.

Foto: Gage Skidmore (cc)

Los van de werkelijkheid

, door

OPINIE - Een tijdje geleden verscheen een interview met documentairemaker Errol Morris in het blad Esquire naar aanleiding van zijn film The Known Unknown over Donald Rumsfeld, de minister van defensie die planning van de Amerikaanse inval en bezetting van Irak overzag.

Rumsfeld, zo meent Morris, had een nogal ongelukkige relatie met de werkelijkheid. In de woorden van Morris:

I don’t know how many people have asked me if I have read Orwell on language and politics, which, as it turns out, I have. Orwell was fascinated by how language could be used to obscure an argument, confuse an argument, debase an argument. But the idea in Orwell was always that someone in control was using it to manipulate others, to trick others. Here, I often think that language is being used not just simply to trick others but also, in Rumsfeld’s case, to trick oneself. […]

Well, he’s never expressed any kind of remorse or regret about the war. After all, we gave freedom to these countries where it did not exist before. The fact that these countries are still plunged in chaos is something that he refuses to admit or to even see.

Het geval Rumsfeld laat zien dat mensen in een positie van macht of (in andere gevallen) rijkdom zichzelf zodanig kunnen isoleren van de de werkelijkheid, dat hun blik op de realiteit er ernstig onder lijdt.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.