Finland tussen ‘realpolitik’ en duurzaamheid

'Desnoods gaan we alleen'. Zo reageerde de Finse minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto op de bezwaren van de Turkse president Erdogan tegen aspirant NAVO-lid Zweden. 'Vanwege de veiligheid van beide landen heeft het natuurlijk de voorkeur om gezamenlijk op te trekken', zegt Haavisto, 'maar we moeten ook bereid zijn om dat standpunt te herzien. Is er iets gebeurd dat de toetreding van Zweden op de lange termijn zal vertragen? Het is nu nog te vroeg om daar definitieve uitspraken over te doen.' Zweden zal de komende tijd alles doen om samen te kunnen blijven optrekken. Van Erdogan mag verwacht worden dat hij minstens tot de Turkse presidentesverkiezingen zijn best zal blijven doen om het maximale te halen uit zijn veto voor de toetreding van nieuwe NAVO-lidstaten. Voor Erdogan is het allemaal onderdeel van zijn verkiezingscampagne. Hij manifesteert zich als de sterke man met wie niet te spotten valt, niet alleen tegenover zijn binnenlandse kiezers, maar vooral ook voor de grote migrantenpopulaties in het buitenland. Die zijn net als in het verleden van groot belang om zijn positie te versterken, zeker nu er binnenslands veel kritiek is op zijn regering. Het is niet erg waarschijnlijk dat Finland komende zomer, als er over het NAVO-lidmaatschap moet worden besloten, zijn buurland zal laten vallen. Beide landen hebben van begin af aan gezegd gezamenlijk te willen optreden. Maar in Finland, dat een 1300 kilometerlange grens met Rusland heeft, is de angst voor een Russische inval net iets groter. Tekenend is dat Finland deze week akkoord is gegaan met een van Erdogans voorwaarden: de opheffing van het wapenexportverbod naar Turkije. Finland zal de export naar Turkije hervatten van staal dat wordt gebruikt bij de productie van bepantsering voor militair materieel, zo maakte het Finse ministerie van Defensie bekend. Het ministerie plaatste tegelijkertijd bij het Zweedse bedrijf Saab een order voor een nieuw luchtafweersysteem. Finland gaat ook meedoen aan de levering van Leopardtanks aan Oekraïne. Duurzaamheid De centrum-linkse regering onder leiding van premier Sanna Marin beweegt zich tussen deze 'realpolitik' en een sociaal-ecologisch idealisme gebaseerd op de Sustainable Developments Goals (SDG) van de Verenigde Naties. Wat dat laatste betreft kunnen andere landen een voorbeeld nemen aan Finland, betoogt de Finse Johanna Juselius, adviseur van de minister van Communicatie en Transport. Finland neemt de VN-doelen voor duurzame ontwikkeling al jaren serieus. Dat heeft er toe geleid dat driekwart van de Finnen volgens de Eurobarometer bekend is met de SDG's, tegen een kwart in het Verenigd Koninkrijk. Voor de implementatie van de duurzaamheidsdoelen werkt de Finse regering sinds 2017 met een reeks indicatoren. Het proces wordt bewaakt door een Nationale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling met de premier als voorzitter en de minister van Milieu als vice-voorzitter.De landelijke regering heeft een belangrijk aandeel in de uitvoering van de plannen. Stakeholders zoals bedrijven, scholen en gewone burgers worden er in betrokken. Ministeries rapporteren elk jaar over de voortgang. Finland staat met de voorname plaats van de SDG's in het regeringsprogramma al enige tijd bovenaan de internationale ranglijst van SDG-implementatie, zoals vastgelegd door de VN. Vorig jaar mei werd een klimaatwet aangenomen die bepaalt dat Finland in 2035 koolstofneutraal moet zijn. Klimaatverandering was bij de laatste parlementsverkiezingen in het voorjaar van 2019 een belangrijk onderwerp in de verkiezingscampagne. De Groenen, sociaal-democraten en de Linkse Alliantie wonnen 5, 6 resp. 4 zetels. Ze vormden een brede coalitie met de Centrumpartij en de Zweedse partij. Groen staal Finland werkt ook aan een CO2-arme productie van staal. De staalproductie is verantwoordelijk voor ongeveer 8% van de wereldwijde CO2-emissies. Met een investering van 4 miljard euro bouwt Blastr Green Steel in Inkoo een nieuwe staalfebriek waar cokes en steenkool vervangen worden door waterstof. Dat moet de CO₂-voetafdruk langs de hele waardeketen verkleinen. Het doel is een 95 procent lagere CO₂-uitstoot in vergelijking met het conventionele productieproces.  De minister van Economische Zaken Mika Lintilä is er trots op: 'We hebben een sterk en betrouwbaar elektriciteitsnet, goede voorwaarden om emissievrije energie te produceren en een efficiënte logistiek. Het project zal ons concurrentievermogen aanzienlijk verbeteren, onze expertise verdiepen en veel banen en welzijn creëren. Het project draagt ook in grote mate bij aan de klimaat- en koolstofneutraliteitsdoelstellingen van zowel Finland als de EU.' Een voorbeeld voor Nederland?

Foto: Jrwooley6 (cc)

‘Dit is mijn land niet meer’

RECENSIE - De Turkse schrijfster en journaliste Ece Temelkuran woont sinds 2016 in Kroatië. Ze is haar land ontvlucht nadat vrienden en collega’s het slachtoffer werden van Erdogan’s jacht op dissidenten. In Zagreb werkte ze aan een nieuw boek dat bedoeld is als waarschuwing voor de sluipende opkomst van een rechtspopulistische dictatuur. Het boek is onder de titel ‘Verloren land, de zeven stappen van democratie naar dictatuur’ onlangs in het Nederlands vertaald. In Turkije hebben we te laat ingezien wat er gebeurde, we hadden eerder in actie moeten komen, schrijft Temelkuran. Ze hoopt dat het in de Verenigde Staten, Engeland, Duitsland en andere landen niet zo ver komt. Want hoezeer ze ook verschillen van Turkije, overeenkomstige tendensen zijn ook in het westen duidelijk aan te wijzen.

Verloren land is geen boek dat de opkomst en machtsovername van Erdogan en de AKP in stappen beschrijft. Het gaat over Turkije in de afgelopen decennia, maar vooral over de maatschappelijke en culturele tendensen die het succes van een autoritair regime beïnvloeden en die evengoed waarneembaar zijn in Brexit-Engeland, Trump’s VS, Orbáns Hongarije, Poetins Rusland en het Duitsland van de AfD. De ondertitel is dan ook minder goed gekozen. Het boek gaat niet over een welbewust plan voor machtsovername, maar vooral over fasen waarin mensen zich door autoritaire leiders en maffia-achtige structuren laten meeslepen en bedonderen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time – Potten en Pannen

Ooit liep ik met een grote schoonheid een lange smalle straat omhoog naar het hart van Istanbul. Na een idyllische dag op een nabijgelegen eiland waren we op weg terug naar een conferentie waarvoor we in de stad waren. Halverwege de smalle straat rende een groep jongeren met gasmaskers op ons tegemoet en voorbij. Boven op de heuvel was het Gezipark protest gaande. Een van de rennende gasmaskers gebaarde ons dat het gevaarlijk was en we mee moesten komen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Zullen de poesjes Turkije kunnen redden?

COLUMN - Met ingang van komend schooljaar zullen leerlingen op Turkse middelbare scholen niks meer horen over de evolutietheorie. Die is ‘te controversieel’, zo heeft het hoofd van de Nationale Onderwijsraad medegedeeld.

Dat besluit komt natuurlijk uit de boezem van Erdogans AK-partij. Het sluit keurig aan bij het streven van president Erdogan om  een ‘vrome generatie’ te kweken. Evolutie en islam kunnen prima samen gaan, zeggen progressieve imams, dus daar ligt het probleem niet echt. Maar Darwin is wel besmet geraakt. De Gülen-beweging, die prat gaat op haar progressieve opvattingen, accepteert de evolutietheorie. En laat dat sinds een paar jaar nou juist de aartsvijand van Erdogan zijn.

Buiten die beweging heeft Darwin weinig Turkse vrienden. De evolutieleer is voor gewone (conservatieve) moslims weer zo’n voorbeeld van een westers bedenksel dat alleen maar tot ellende kan leiden, net als mensenrechten, democratie en feminisme. De maatregel is dus vooral bedoeld om de conservatieve stromingen in het land te paaien. Erdogan heeft ze namelijk ergens voor nodig.

Wie ‘Turkije’ en ‘creationisme’ zegt, zegt Adnan Oktar. Hij is momenteel een van de meest populaire tv-imams van Turkije – en een groot fan van Erdogan. Hier in het Westen is Oktar vooral bekend als de man die tien jaar geleden (onder het pseudoniem Harun Yahya) duizenden politici, scholen en hele en halve bekende persoonlijkheden aangenaam verraste door ze ongevraagd een fraai dik boek te sturen, The Atlas of Creation, waarin hij gehakt maakte van de evolutieleer. Allah, komt in het boek niet voor, vandaar dat het even duurde voordat men in de gaten had waar dit geschenk vandaan kwam. (Vele Amerikaanse creationisten hadden het boek toen al uitbundig geprezen.) De aandacht van Oktar gaat echter niet alleen uit naar creationisme, maar vooral naar seks.

Foto: strassenstriche.net (cc)

Een ongewenste campagne

OPINIE - De Turkse campagne voor Erdogan’s grondwetswijziging komt de Nederlandse campagnevoerders voor de Tweede Kamerverkiezingen slecht uit.

Premier Rutte vindt het ongewenst dat zijn Turkse collega Cavusoglu naar Nederland komt om campagne te voeren voor het referendum in Turkije over een nieuwe grondwet. In Nederland woont een kwart miljoen Turken met stemrecht. Bij de parlementsverkiezingen in november 2015 bracht minder dan de helft een stem uit, maar de overgrote meerderheid van de stemmen ging wel naar de AK-partij van Erdogan. De Turkse president wil geen enkel risico lopen. Volgens een peiling van onderzoeksinstituut Gezici wijst 58 procent van de Turken de invoering van het presidentieel systeem af.

Cavusoglu is niet van plan zijn bezoek aan Nederland af te zeggen. ‘Wij gaan waarheen wij willen en praten met onze staatsburgers.’ Fijntjes voegde hij daaraan toe: ‘Waar is de democratie of de vrijheid van meningsuiting waarover jullie zeggen ons iets te willen leren? Hoe zit het met de vrijheid van vergadering?’ Vice-premier en PvdA lijsttrekker Lodewijk Asscher reageerde daarop verontwaardigd: ‘Zijn staatsburgers wonen in Turkije, en daar kan de vrijheid van meningsuiting een stuk beter.’ Hij vindt het verkeerd om Turkse Nederlanders steeds ‘aan hun haren terug te slepen’ en noemde de uitspraken van de Turkse minister een gotspe. D66-lijsttrekker Pechtold zei zich voor 100 procent bij de woorden van Asscher aan te sluiten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Hi ha Erdogan

Een Duitser maakte een flauw grapje over Recep Tayyip Erdogan. Erdogan boos. Een andere Duitser, aangemoedigd, maakte een smakeloos grapje over Erdogan. Erdogan nog bozer. Niveau kleuter allemaal, maar de positie van Angela Merkel zou erdoor ‘onder druk’ komen te staan, zo stond in de krant. Dat vond ik dan weer wel een goede grap.

Maar goed, de trend is verontrustend. Alsof er niet al genoeg landen in Europa (Rusland, Hongarije, Polen) zijn waar een democratisch gelegitimeerde regering de instituten van de staat naar zijn hand zet en de pers muilkorft. De revolutie is niet de enige die soms haar eigen kinderen opeet.

Zuiveringen in Turkije

Na de coup volgen de zuiveringen

De Turkse overheid slaat hard terug na de couppoging. De autoriteiten hebben sinds vrijdag 20.000 soldaten, agenten, rechters en ambtenaren geschorst of gearresteerd. Daar kwamen dinsdag maar liefst 15.200 ontslagen bij op het ministerie van Onderwijs. De mensen die moeten vertrekken zouden banden hebben met de beweging van Gülen. Volgens staatsomroep TRT zou Turkije ook 1.577 decanen en rectors van universiteiten hebben gevraagd op te stappen, schrijft Reuters.

Turks-Koerdisch vredesproces ten einde

Blijkt uit de woorden van de man die in het afgelopen decennium nota bene het proces in gang zette door erkenning van Koerdische taal en culturele rechten.

Na Kobani, waar voor het oog van de hele wereld Erdogan een slachting onder de Koerden door IS strijders toestond en na de aanvallen op Koerdische doelen in Noord Irak en Syrië naar aanleiding van de bomaanslag in Suruc waar 32 Koerdische pacifisten werden opgeblazen door een IS zelfmoordterroriste was het al duidelijk: maar nu is het dan officieel.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende