Cyprus, het gas en de geopolitiek

De EU treft sancties tegen Turkije vanwege gasboringen bij Cyprus. Ondanks waarschuwingen van de EU gaat Turkije door met gasboringen in een deel van de Middellandse Zee dat de EU-lidstaat Cyprus claimt. Turkije, dat sinds 1974 het noordelijk deel van het eiland bezet houdt, meent dat het Turkse noorden recht heeft op een evenredig deel van de gasopbrengsten. De zelfverklaarde Turkse republiek Noord-Cyprus wordt alleen door Turkije erkend. De EU staat op het standpunt dat het gehele eiland valt onder de Europese lidstaat Cyprus. Daarom beschouwt Brussel de Turkse gasboringen als een vijandige daad. De ontdekking van de gasvoorraden in het oostelijk deel van de Middellandse zee heeft de spanningen rond Cyprus opnieuw hoog doen oplopen. ExxonMobil en Qatar Petroleum vonden eerder dit jaar een groot gasveld in de Cypriotische wateren. In aansluiting op gasvelden die door Israël en Egypte worden geëxploiteerd ligt hier een kans om los te komen van het Russische gas. Samenwerking van Israël, Cyprus en Griekenland zou volgens de Amerikanen tevens de mogelijkheid bieden de Russische aanwezigheid in dit deel van de Middellandse Zee terug te dringen. De drie landen hebben inmiddels afspraken gemaakt op het gebied van cybersecurity en gezamenlijke militaire oefeningen. Er zijn ook plannen voor pijpleidingen naar Europa via Kreta. Dit alles gaat niet alleen ten koste van Rusland, maar ook van Turkije dat in eigen wateren geen gas heeft maar wel kan profiteren van leidingen uit Rusland.

Door: Foto: Bryan Burke (cc)
Foto: Høyre (cc)

Noorwegen betaalt klimaatbeleid uit opbrengst fossiele brandstof

, door

ELDERS - Olieland Noorwegen werkt hard aan verduurzaming.

Grootschalig elektrisch vliegen is nog ver weg, maar Noorwegen werpt zich op als proeftuin voor de elektrische luchtvaart. In 2040 moeten alle binnenlandse vluchten worden uitgevoerd door elektrische of hybride toestellen. Luchthavenautoriteit Avinor, eigenaar van de ruim veertig luchthavens in het land, wil binnenkort de eerste aanbesteding uitschrijven voor een commerciële route voor een elektrisch vliegtuig met negentien passagiers, dat vanaf 2025 moet gaan vliegen. Het FD (€) doet verslag van een vlucht met de Pipistrel Alpha Electro G2, een Sloveens vliegtuig dat als eerste elektrische tweezitter is gebouwd voor commerciële doeleinden. De prestaties zijn vooralsnog beperkt: het toestel vliegt maximaal anderhalf uur, de maximumsnelheid is zo’n 200 kilometer per uur en het draagvermogen is slechts 560 kilogram. De geluidsoverlast is minimaal, je hoort alleen de propellor.

Ook elders wordt durk geëxperimenteerd met elektrisch vliegen, maar Noorwegen is wel een geschikte proeftuin omdat de afstanden relatief kort zijn, en het aantal passagiers op de binnenlandse vluchten niet zo groot is. Vliegen is in Noorwegen, zeker in het noorden, erg gebruikelijk. Je kunt er in twintig minuten een ziekenhuis bereiken waar je over de weg acht uur voor nodig hebt. Noren vliegen ook daarom meer dan de meeste andere Europeanen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Tobias Van Der Elst (cc)

Noorwegen gaat benzineauto verbieden

, door

ELDERS - De grootste olieproducent in Europa neemt afscheid van diesel en benzine als brandstoffen voor vervoermiddelen

De centrum-rechtse regering van Noorwegen heeft een opmerkelijk groen Transportplan gepubliceerd. Vanaf 2025 moeten alle nieuwe personenauto’s, stadsbussen en kleine vrachtwagens elektrisch zijn. Vijf jaar later moet ook 75 procent van de nieuwe vrachtwagens en lange afstandsbussen zonder fossiele brandstoffen kunnen rijden. Ook veerboten zullen overgaan op nieuwe energiebronnen. Het doel is om in 2030 een reductie van 50% van CO2 uitstoot via transportmiddelen te bereiken. Voor energiezuinige auto’s komen er gereduceerde toltarieven en blijven belastingvoordelen gehandhaafd. Het plan voorziet voorts in uitbreiding van het spoorwegnet, prioriteit voor openbaar vervoer, (snel)fietsen en wandelen. De kustweg E39 moet in 2035 zonder veerboot gereden kunnen worden. De maximaal toegestane snelheid zal nergens boven de 110 km per uur uitkomen.

Het ambitieuze plan lag al sinds april op tafel in het Noorse parlement, maar nu hebben verscheidene politieke partijen bekendgemaakt ermee in te gaan stemmen. Olieproducent Noorwegen blijft hiermee koploper in Europa bij de reductie van het gebruik van fossiele brandstoffen voor het transport. Momenteel is al meer dan 15 procent van alle auto’s op de Noorse wegen elektrisch, een record in Europa.

Foto: foto: http://www.startimes.com copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Opstand in Armenië

, door

ELDERS - Een protest van Armeniërs tegen verhoogde elektriciteitsprijzen is dinsdag in alle vroegte hardhandig de kop in gedrukt.

In Jerevan, de hoofdstad van Armenië, demonstreerden begin deze week duizenden mensen tegen het plan van de regering om de elektriciteitsprijzen te verhogen met 17-22%. Maandagavond eindigde de demonstratie met een blokkade op een grote doorgangsweg voor het presidentieel paleis waar enkele honderden demonstranten bleven overnachten. Dinsdagmorgen vroeg maakte de politie met veel geweld een einde aan de blokkade.  Meer dan 200 mensen zijn gearresteerd. Zeven betogers en elf agenten raakten gewond. De politie pakte ook journalisten op en vernielde een camera die live verslag deed van de demonstratie. Volgens een woordvoerder van de politie was de demonstratie onwettig en weigerden de demonstranten in te gaan op het aanbod van de president voor een gesprek. De vice-voorzitter van het parlement Sharmanazov betreurt dit. Hij meent dat de politie correct optrad en dat de arrestatie van journalisten het gevolg was van het feit dat zij zich niet onpartijdig opstelden. Ook een aanbod voor een andere plaats om het protest voort te zetten is door de demonstranten afgewezen. Woensag kregen de demonstranten steun van een keur van notabelen waaronder de minister van onderwijs, verschillende parlementsleden, intellectuelen, vertegenwoordigers uit de show business, juristen, journalisten en geestelijken. Zij vormden een muur  tussen de demonstranten en de politie. De demonstranten zaten donderdag nog steeds op straat. De politie heeft beloofd niet in te grijpen zolang het protest vreedzaam zou verlopen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de wereld wordt Europa genegeerd

, door

Europa heeft veel te verliezen bij de groeiende energieonafhankelijkheid van de VS. Onderzoeker Matthew Hulbert van Clingendael schetst hoe de VS beschikking heeft gekregen over meer olie en gas. Nieuwe olievelden, de toenemende winning van schaliegas, de olievondsten in Canada en Brazilië: het zorgt ervoor dat de VS een geopolitiek voordeel krijgen over energiehongerige gebieden als Europa en China. Hulbert meent zelfs dat de VS hun voorraden kunnen gebruiken om OPEC in het gareel te houden. Als de olieproducerende landen te obstinaat worden, kunnen die voorraden worden aangesproken, waardoor de markt overspoeld wordt door olie, wat de prijzen flink zal drukken. Europa heeft volgens Hulbert veel te verliezen. Wij missen de spierballen om onze eigen energietoevoer veilig te stellen, maar onze bondgenoot zal steeds minder belang hebben in de olierijke gebieden omdat de VS steeds meer zelfvoorzienend zijn.

Econoom Jeffrey Sachs ziet ook al een weinig zonnige toekomst voor Europa. Bij het IMF zitten we op de strafbank. De VS weigert leiderschap te tonen, want leiderschap kost geld – iemand moet die arme Europeanen financieel steunen. Volgens Sachs leidt de Europese impotentie en het Amerikaanse isolationisme tot een verdergaande verschuiving van de mondiale machtsbalans. Niemand eist een leidersrol op, wederom vanwege de financiële verplichtingen die dat met zich meebrengt. Maar regionaal rollen de BRIC-landen, maar ook landen als Nigeria en Turkije wel degelijk de spierballen. Dat maakt het internationale speelveld een stuk minder overzichtelijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Boekrecensie | Niet genoeg grondstoffen voor hernieuwbare energie

, door

Dit is een gastbijdrage van Kris De Decker van Lowtech Magazine en is ook op zijn eigen blog te lezen.

Een grootschalige introductie van hernieuwbare energie en elektrische auto’s botst op een fundamenteel bezwaar: een tekort aan energie en andere grondstoffen om de gewenste infrastructuur uit te bouwen.

André Diederen, onderzoeker aan het Nederlandse TNO, sloopt in zijn zopas verschenen boek “Global Resource Depletion” de heilige huisjes van de ecotech-optimisten. Maar hij geeft ook hoop.

Er is vandaag de dag geen gebrek aan ambitieuze plannen die onze op fossiele brandstoffen draaiende maatschappij moeten omvormen naar een volledige op hernieuwbare energie gebaseerde wereld: zeeën vol windturbines, woestijnen vol zonnecentrales, continentale of zelfs wereldwijde elektriciteitsnetwerken om die duurzaam opgewekte energie te bufferen, een volledige overschakeling naar elektrische auto’s, enzovoort. Ook het scenario in het eind vorige week uitgegeven boekje van de TUDelft over de Nederlandse energievoorziening in 2050 (het document staat online) lijkt zo uit een science-fiction film te komen. Ingenieurs hebben alle vertrouwen in de toekomst, zoveel is duidelijk.

Iedereen blij

Dit soort plannen maakt iedereen blij, omdat ze de belofte inhouden dat we ons modern westers consumptiepatroon (dat zich intussen als een olievlek over alle culturen verspreidt) kunnen blijven voortzetten. Een verandering van levenswijze is in dit toekomstbeeld niet nodig, want technologie lost alles wel op. En als we mensen naar de maan kunnen schieten, dan moet het toch ook mogelijk zijn om al onze energie uit hernieuwbare bronnen te halen? Alleen al de zon stuurt elk uur meer energie naar het aardoppervlak dan de mensheid op een heel jaar tijd verbruikt. En dan is er nog het potentieel van wind, getijden, golfslag, aardwarmte en biomassa.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.