Winst ondanks crisis

Nee, er is geen graaiflatie. En nee, er is geen sprake van woekerwinsten. Er is gewoon een 'gezond bedrijfsleven' dat floreert ‘ondanks’ de ene crisis na de andere. Oorlog? Energiecrisis? Naweeën corona? Het nieuws zit er bovenop…. 12-mei-23 Follow the money Unilever verdubbelt winst in Rusland 14-apr-23 BNR Hoge rentes stuwen winst zakenbank JPMorgan 9-feb-23 Volkskrant Bijna 3 miljard winst in 2022 voor Rabobank, die fors investeert in witwasbestrijding 8-feb-23 AD Het rijtje wordt almaar langer ook kunstmestproducent Yara noteert megawinst 2-feb-23 RTLNieuws Shell verdubbelt winst 2022 23-jan-23 De Morgen (be) Superbelegger Griffin boekt wereldrecord met 16 miljard dollar winst in een jaar 7-aug-22 NOS Bedrijfswinsten zijn hoog, de rekening is voor de consument 28-jul-22 Joop.nl Terwijl burgers steeds moeilijker rondkomen boeken Shell en Unilever miljarden extra winst dankzij prijsverhogingen 21-jun-22 Bakkerswereld Verbetering winst Royal Smilde ondanks aanhoudende moeilijke marktomstandigheden 25-mei-22 De Groene Winst van bedrijven in Nederland steeg vorig jaar met maar liefst tien procent ten opzichte van 2019 16-feb-22 Volkskrant Ahold Delhaize worstelt ondanks winst van 2,2 miljard euro met gevolgen inflatie En dat is niet van vandaag of gisteren… 9-jun-21 L1.be Banken maken in crisistijden winst op schulden van lage inkomenslanden 23-mrt-21 Erasmus Magazine Waarom het goed gaat op de aandelenbeurzen ondanks corona 23-mrt-21 businessinsider.nl Action winst ondanks coronacrisis dividend aandeelhouders 11-feb-21 NOS Rabobank schrapt 5000 banen ondanks ruim miljard euro winst in crisisjaar 4-sep-20 VDL Groep VDL blijft winstgevend ondanks impact coronacrisis 28-jul-20 Autoweek Winst voor PSA ondanks crisis 30-jan-13 Telegraaf E.On boekt winststijging ondanks crisis 9-feb-12 NOS ING maakt winst ondanks crisis 5-dec-11 De Morgen (be) Touroperator TUI boekt winst ondanks crisis en Arabische Lente 12-okt-09 Tweakers Philips ziet winst flink groeien ondanks dalende omzet 28-apr-09 L1.nl DSM winst in eerste kwartaal ondanks crisis 24-mrt-09 ttm.nl DAF ondanks crisis wel forse winst 5-mrt-09 businessinsider.nl Winststijging Rabobank ondanks crisis 7-nov-98 Trouw Slecht ijsjesweer en crisis winst van Unilever stijgt toch Ondanks de herhaalde ‘crisiscriminaliteit’ ziet het kabinet niets in structurele, extra belasting voor bedrijven die profiteren van crisissituaties (22 april 2023, businessinsider). Al was het maar omdat bijvoorbeeld Shell en Unilever niet in Nederland zitten, maar in Engeland. Maar de Britten laten de olie- en gasproducenten juist wel meebetalen aan de steunpakketten voor de burgers om de energiecrisis te doorstaan. En loopt Shell nu weg uit Engeland? Tja, er zal wel geen uitleveringsverdrag bestaan om wat woekerwinst naar Nederland te krijgen.  Misschien bedoelt het kabinet dat met ‘juridisch niet haalbaar’. Dat we in tijden van crisis ‘er allemaal wat van zullen voelen’, blijkt getuige deze winsten dankzij de crisis, een praatje voor de vaak.  In geval van nood zou het geld gehaald kunnen worden waar het echt zit. Maar, volgens vigerende natuurwetten, kan dat niet. Echt niet. Nooit niet.

Foto: Carsten ten Brink (cc)

Spanje haalt banden met Marokko aan

De Spaanse regering kwam gisteren met een forse delegatie op bezoek bij de collega’s in Rabat. Premier Pedro Sanchez en twaalf van zijn ministers maakten de oversteek naar hun zuiderbuur om er twintig overeenkomsten te ondertekenen. Bevordering van de wederzijdse handel is een belangrijk doel. Daarnaast gaat het over migratie. Spanje is afhankelijk van Marokko bij het terugdringen van het groeiend aantal migranten dat de Spaanse exclaves Melilla en Ceuta in Noord-Afrika probeert te bereiken. Beide landen zijn sinds vorig jaar weer on speaking terms nadat Spanje de claim van Marokko op de West-Sahara had erkend.

Spanje heeft zich altijd verzet tegen de Marokkaanse zeggenschap over de Westelijke Sahara, een voormalige Spaanse kolonie. Madrid pleitte lange tijd voor een referendum onder de lokale bevolking over de toekomst van de regio. De kwestie leidde tot een aanhoudende ruzie tussen de twee landen. In maart vorig jaar stelde premier Sanchez zich achter het Marokkaanse plan voor een zekere autonomie van de regio. Dat plan wordt bestreden door de Saharaanse verzetsbeweging Polisario die de Spaanse stap ziet als het zwichten voor de chantage en de angstpolitiek van Marokko. Spanje is overstag gegaan onder druk van de Europese migratiecrisis, volgens Polisario. Afgelopen zomer leidde het Spaans-Marokkaanse akoord tot een ware veldslag bij Melilla die aan vijf migranten het leven kostte. Na Spanje heeft ook Nederland de Marokkaanse claim erkend, wat heeft geleid tot een aanzienlijke verbetering van de betrekkingen met Marokko. Belangrijk onderdeel van de onderhandelingen tussen Nederland en Marokko was de mogelijkheid voor het terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Gerry Machen (cc)

De hernieuwbare kans van de energiecrisis

Sinds de hernieuwde inval van Rusland in Oekraïne begin dit jaar is de sluimerende Europese energiecrisis voor iedereen volop zichtbaar geworden. De prijzen voor olie, gas, elektriciteit en warmte liggen veel hoger dan we gewend zijn. Inmiddels heeft Rusland de gasleveringen naar grote delen van de EU gestaakt, is er een importverbod op Russische kolen van kracht en wordt het importverbod op olie op 5 december van kracht. Dat laatste zorgt dat ook de kosten voor diesel naar verwachting hoog blijven.

Aanbodcrisis

Het dichtdraaien van de gaskraan naar West-Europa en het importverbod op kolen en olie uit Rusland heeft een groot effect op de Europese energiemarkt, omdat de EU voor de meer dan de helft van z’n energievoorziening afhankelijk is van import. Volgens Eurostat importeerde de EU in 2020 29% van zijn ruwe olie uit Rusland, 43% van het aardgas en 54% van de steenkolen.

Er zijn grote verschillen tussen lidstaten van de EU, maar bijna allemaal hebben ze op een manier last van het stilvallen van de import uit Rusland. Een situatie die naar het er uit ziet voorlopig ook nog niet voorbij is. Zelfs als de oorlog in Oekraïne snel voorbij is is het de vraag of Europese beleidsmakers terug willen naar een situatie waarin ze zo afhankelijk zijn van Rusland voor de Europese energievoorziening. Dat heeft gevolgen voor huishoudens, maar ook voor het bedrijfsleven.

Foto: Aardgasbevingen in Groningen, Drenthe en Friesland copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Is meer gaswinning in Groningen de oplossing voor de energiecrisis?

COLUMN - Al het hele jaar wordt er van verschillende kanten opgeroepen om de huidige energiecrisis aan te pakken door de gaswinning in Groningen op  te schroeven. Ook de Correspondent had er in september een uitgebreid artikel over. De energie experts die daarbij aan het woord komen hebben het over een beperkte toename in de kans op aardbevingen en over de prijsdaling waar extra gasproductie voor zou zorgen. Een essentieel deel wordt echter stelselmatig genegeerd: Staatstoezicht op de Mijnen vind dat de veiligheidssituatie in Groningen bij het huidige lage winningsniveau al niet op orde is. Tijd om alle discussies op sociale media een keer op te schrijven. Met dank aan de waardevolle inbreng van Annegreet Blanken.

Veiligheid in Groningen

In juni 2022 zei de Inspecteur Generaal in het Financieel Dagblad:

Ons oordeel van de situatie is dat het op dit moment in Groningen onvoldoende veilig is om aardgas te winnen. Dat heeft drie oorzaken. Ten eerste is een deel van de huizen nog niet verstevigd. Ten tweede zorgt gaswinning en de onzekere en trage versteviging van huizen voor gezondheidsschade bij mensen uit de regio. Ten derde verhoogt gaswinning de kans op schade aan huizen.

De situatie in Groningen is niet veilig, ook al ligt de risiconorm voor gaswinning in Groningen een factor 10 lager ligt dan in de rest van Nederland (1 op 100.000 i.p.v. 1 op 1.000.000). Zelfs die lagere norm is bij het huidige winningsniveau niet haalbaar, laat staan bij een hogere gaswinning. Bij een hogere gaswinning kan het ook zijn dat huizen die nu als veilig gelden onveilig worden. De bouwnorm is namelijk afgestemd op het terugschroeven en beëindigen van de gaswinning. Een cadeautje van ik meen voormalig minister Wiebes.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Stefan Müller (climate stuff, 2 Mio views) (cc)

Blokkades in Berlijn tegen het stilzwijgen over de klimaatcatastrofe

Elke dag blokkeren klimaatactivisten in Berlijn een druk kruispunt. Tot grote woede van de automobilisten. De politie klaagt ook. Elke dag is een peleton agenten nodig om met zonnebloemolie de aan het plaveisel vastgelijmde demonstranten af te kunnen voeren. Het gaat ten koste van de criminaliteitsbestrijding, zegt een woordvoerder. De activisten van de groep Letzte Generation hebben andere zorgen. Ook in München vond gisteren een blokkade plaats onder het motto ‘Stilzwijgen of eindelijk de dodelijke noodsituatie van het klimaat serieus nemen’. Net als hun collega’s die hier en in omringende landen actie voeren in musea zeggen ze dat alleen dit soort acties de wereld wakker maakt. Voordat het te laat is. Het gaat allemaal veel te langzaam. Zelfs het Duitse Hooggerechtshof meent dat de Duitse klimaatwet niet ver genoeg gaat. De demonstranten eisen onder andere een snelheidslimiet van 100 kilometer op snelwegen en voortzetting van het in de zomermaanden geldende 9 euro ticket voor het openbaar vervoer.

Energie gaat voor klimaat

Voor dat laatste heeft de regering nu een nieuwe maatregel genomen: de introductie van een maandelijks vervoerbewijs van € 49, waarmee reizigers tegen lagere kosten gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer over de korte en middellange afstand in het hele land. Dat kan iets betekenen voor het klimaat, maar het is vooral bedoeld om een dreigend tekort aan energie af te wenden. De meer door Poetin dan door de klimaatopwarming afgedwongen maatregel is onderdeel van een 200 miljard euro kostend pakket aan energiemaatregelen waarin ook compensatie voor hogere energieprijzen is opgenomen en een prijsplafond. De maatregelen hebben zowel in het binnenland als in de EU de nodige kritiek opgeroepen. Ze zouden vooral gunstig zijn voor het Duitse bedrijfsleven. Andere EU-lidstaten, zoals Spanje en Frankrijk, die aandringen op veel verdergaande Europese maatregelen ter beperking van de gasprijzen bekritiseerden Duitsland voor zijn ‘alleingang’ in de aanpak van de energiecrisis. Duitsland mag wel wat harder werken aan het onderling vertrouwen binnen de EU, zeker gezien de nauwe relaties die het land de afgelopen jaren heeft onderhouden met de veroorzaker van de huidige crisis, volgens Pawel Zerka van European Council on Foreign Relations. Op de laatste top in Praag kwamen de regeringsleiders nog niet verder dan een road map voor verdere besluitvorming door de energieministers.

Foto: Ben Simo (cc)

Macron blokkeert gaspijplijn

In haar ’troonrede’ over de toekomst van de EU heeft Commissievoorzitter Van der Leyen er maar liefst elf keer op gehamerd: solidariteit tussen de lidstaten is in de energiecrisis essentieel. Als we niet langer afhankelijk willen zijn van Russisch gas moeten we er samen voor zorgen dat we straks niet in de kou komen te zitten. En dat de energiekosten binnen de perken blijven. ‘Om de energie­crisis het hoofd te bieden is het van essentieel belang dat de EU-lidstaten een eenheid vormen’, zegt ook de Europese Raad namens alle regeringsleiders. Volgens de Raad zijn ‘de EU-landen  verenigd en stemmen zij hun maatregelen nauw op elkaar af in reactie op de stijgende prijzen en het verstoorde energie­markt­evenwicht.’ Toch ligt juist de man die zich als geen ander heeft uitgesproken voor Europese eenheid dwars bij de uitvoering van een plan voor gasleveranties uit Spanje en Portugal aan Duitsland. De Franse president Macron weigert de medewerking van zijn land aan de MidCat pijplijn. Via deze weg zou gas uit Noord-Afrika en acht LNG-terminals geleverd kunnen worden aan Duitsland, het zwaarst getroffen land in deze crisis.

Een oud plan

Het MidCat-project is al tien jaar oud. Het is interessant om in een bericht uit het najaar van 2018 te lezen dat MidCat aanvankelijk gelanceerd werd ‘als onderdeel van de bredere EU-inspanning om de afhankelijkheid van het blok van Russische energie-invoer te verminderen door meer gas van het Iberisch schiereiland naar de rest van Europa te verschepen.’ De Europese Commissie zag er wel wat in en droeg fianciëel bij aan het project. Frankrijk lag ook toen al dwars vanwege de kosten. De Fransen vonden dat Spanje er in verhouding te veel van zou gaan profiteren. Het project is in 2019 stilgelegd. Het Spaanse deel is klaar, wat ontbreekt is de verbinding met het Franse netwerk over de Pyreneeën. Nu willen Duitsland, Spanje en Portugal er toch mee verder gaan. Macron verwijt hen een valse voorstelling van zaken. Hij wees begin deze maand op bestaande pijplijnen tussen Spanje en Frankrijk die maar voor de helft worden gebruikt. En op milieuschade in de Pyreneeën. De Europese Commissie houdt zich nu even op de vlakte in afwachting van de uitkomst van verdere onderhandelingen. Begin oktober is er een overleg gepland van de landen die de MidCat pijplijn weer in leven willen roepen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: UK Government (cc)

Truss maakt einde aan verbod op ‘fracking’

De nieuwe Britse premier Liz Truss heeft plannen bekend gemaakt om de energiecrisis te lijf te gaan. Anders dan haar voormalige Europese partners gaat ze geen extra winstbelasting heffen op de olie- en gasbedrijven die in deze crisis buitensporig hoge winsten maken. Het Verenigd Koninkrijk had sinds mei een dergelijke windfall tax, maar Truss wil er nu van af. “Ik denk dat het verkeerd is om bedrijven ervan te weerhouden om in het Verenigd Koninkrijk te investeren, juist nu we de economie moeten laten groeien.” Ze heeft wel een plafond aangekondigd voor de energieprijs voor huishoudens en bedrijven. Wat er boven uitkomt komt voor rekening van de staat. Hoe zij dat gaat betalen zonder aan haar belofte voor belastingverlaging te tornen is niet duidelijk. Ze heeft aangekondigd de nodige miljarden te gaan lenen met alle risico’s voor problemen met de staatsbegroting die uiteindelijk toch op het bord van de belastingbetaler zullen belanden.

Witte man op de tweede rij

Een andere maatregel is de opheffing van het in 2019 ingevoerde verbod op ‘fracking‘, een omstreden technologie voor het winnen van olie en gas uit gesteente. Ook gaat de nieuwe regering weer volop olie en gas winnen op de Noordzee. De vorige minister van Economische Zaken, Energie en Industriële Ontwikkeling Kwasi Kwarteng had al onderzoek laten doen naar de gevolgen van een mogelijke opheffing van het ‘fracking’-verbod. Kwarteng is nu onder Truss Minister van Financiën. Zijn opvolger is de Jacob-Rees Mogg, ‘Johnsons rechtse buitenbeentje die de dingen zei waar de premier niet mee weg kon komen’. Hij is onbeschaamd pro-fracking, is voorstander van het extraheren van elke laatste druppel olie uit de Noordzee en heeft “klimaatalarmisme” afgekeurd. Truss heeft al een andere minister moeten benoemen om voor het klimaat te zorgen na een protest van pro-groene Tories. Ook de Conservatieven hebben zich gebonden aan een fossielvrij Verenigd Koninkrijk in 2050.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stop fossiele elekticiteit binnen 20 jaar

Dit is een gastbijdrage van Remko Schuur die oproept tot het ondertekenen van een petitie. In deze petitie wordt gesteld dat we in Nederland binnen 20 jaar moeten stoppen met fossiele elektriciteit. Niet alleen vanwege een mogelijke klimaatverandering, maar ook om een toekomstige energiecrisis het hoofd te kunnen bieden.

Het vorige kabinet had ambitieuze doelstellingen voorgenomen voor CO2-reductie: 30 procent minder CO2-uitstoot in 2020 (ten opzichte van 1990) en 20 procent duurzame energie. Het nieuwe huidige kabinet heeft die doelstelling naar beneden bijgesteld naar 20% reductie in CO2-uitstoot en 14% duurzame energie. Echter, zonder daadkrachtige overheid zal het moeilijk zijn om zelfs die doelstelling te halen. Natuurlijk, we draaien tegenwoordig allemaal een spaarlampje in de fitting, we letten wat meer op of de stekkers ’s nachts uit het stopcontact liggen en we draaien de was op 30° in plaats van 60°. En het bedrijfsleven doet hier en daar ook zijn best om energie te besparen, maar zet dit nu echt zoden aan de dijk? Het blijven uiteindelijk kleine beetjes. Kan dat niet wat voortvarender? Even wat cijfers ter illustratie.

In 2009 is er in Nederland een onvoorstelbare 249 PJ (249 miljard MJ) netto aan elektriciteit geproduceerd. Om deze ontzagwekkende hoeveelheid energie te produceren is er in totaal voor 523 PJ aan fossiele brandstoffen verstookt, voornamelijk steenkool (226 PJ) en aardgas (297 PJ).

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Energie Agentschap plaatst piketpaaltjes voor 2035

De mondiale vraag naar energie zal in het jaar 2035 met 36% zijn gestegen, dat komt neer op een groei van 1,2% per jaar. Fossiele energiebronnen blijven dominant, maar duurzame energie groeit wel van 7% naar 14%. Het leeuwendeel van de groeiende vraag naar energie: 93% komt voor rekening van sterk groeiende niet-OECD landen, China, Brazilië, India u kent ze wel. In het jaar 2035 heeft de wereld 18% meer olie nodig dan ze nu al verbruikt. Maar de productie van conventionele fossiele olie zal al in 2020 minder dan 69 miljoen vaten per dag zijn (nu 84). De rest komt uit onconventionele bronnen: met name vloeibaar aardgas (LNG) en Canadese teerzanden. Ook die groeiende vraag naar olie komt alleen uit de niet-OECD landen, China neemt de helft voor de groeiende vraag voor haar rekening. In OECD-landen zal de vraag naar olie juist dalen, gaan we aan de elektrische auto of is het het nieuwe werken? Het behalen van de 2°C klimaatdoelstelling (het ecologische kantelpunt waarna klimaatverandering onbeheersbaar wordt) is na het mislukken van Kopenhagen nog duurder geworden: 1 biljoen dollar. Bij een snellere transitie naar alternatieve energiebronnen kan in 2035 duurzame energie in combinatie met kernenergie 38% van de totale energievraag dekken.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende