Hoeveel aardgas is er nog?

Hoeveel aardgas zit er nog in de grond en hoe lang doen we daar mee? Welke landen verbruiken het meeste gas en waar komt dat gas vandaan? Hoe verhoudt zich de hoeveelheid energie uit aardgas tot olie en steenkool? Allemaal vragen waarop het antwoord met de dag kan verschillen omdat er weer nieuwe voorraden worden aangetoond die met nog geavanceerdere technologieën nu eindelijk bereikbaar zijn, maar ondertussen blijken bewezen voorraden overdreven en nieuwe technologieën te duur of maatschappelijk toch te omstreden. Op onderstaand figuur valt dus ongetwijfeld veel af te dingen, maar dat maakt het niet minder mooi: Natural Gas is Everywhere. Interactieve infographs: fijn zelf aan de knoppen draaien en nog het gevoel hebben dat je iets opsteekt ook.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Denemarken wordt wel fossiel-vrij

Denemarken heeft net als Nederland een minderheidskabinet dat een stem geeft aan xenofobe nationalistische krachten. Maar met zijn energiebeleid toont het Skandinavische land dat het desondanks over grenzen heen durft te kijken. Waar Nederland nog krampachtig vasthoudt aan het uitbouwen van oude vervuilende technieken als kolen- en kerncentrales heeft Denemarken zich tot doel gesteld in 2050 volledig fossiel-vrij te zijn. Lykke Friis, de Deense minister van Energie en Klimaat legt het even uit: “Het energieplan 2050 is onze onafhankelijkheidsverklaring…”. Wie zegt dat nationalisme, duurzaamheid en VOC-mentaliteit niet samen kunnen gaan?

Lees ook: Could Denmark-ifying the World Stop Climate Change?
en kijk nog eens naar: Rutte (VVD) lanceert Groen Rechts (november 2008)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Energiepolitiek en Klimaatpolitiek: Tweedeling of dubbelslag?

Vorige week brachten we de bijdrage van Jan Paul van Soest uit de essay-bundel “De Vergeten Kernvragen in het Energiedebat” alhier. Ditmaal de bijdrage van Simon Kalf uit diezelfde bundel. Hij is bestuurslid ASPO/Peak Oil NL en lid van de Bezinningsgroep Energie.

Energiecrisis en Klimaatcrisis: twee termen die kunnen rekenen op grote naamsbekendheid. Overal, in de media, de politiek en de wetenschap, wordt er over gepraat en geschreven, en de meningen zijn divers. Soms, te vaak, wordt er een tegenstelling tussen de twee gesuggereerd, waar in werkelijkheid deze crises én hun oplossingen hand in hand gaan.
De redenering: Energie = Economie en Klimaat = Milieu creëert zo’n (valse) tegenstelling. De eerste vraag die gesteld moet worden: “Is die redenering houdbaar?”. Het antwoord daarop is even simpel als stellig: “Nee”. Niemand kan volhouden dat de klimaatverandering geen economische gevolgen heeft noch dat onze manier van energiegebruik, met name door de verbranding van fossiele brandstoffen, geen invloed op het klimaat heeft. Niemand, behalve dan klimaatsceptici, aan wie ik hier verder geen aandacht zal besteden.
Er zijn ook “energiesceptici”. Die beweren dan dat er “nog voor honderden jaren” voorraden fossiele brandstoffen beschikbaar zijn. Dergelijke beweringen worden echter nooit onderbouwd en het is dus tijd om aan te tonen dat dit een misvatting is; winbare voorraden en voorkomens worden door elkaar gehaald.

Dat de twee aankomende crises, energie en klimaat, een ernstige bedreiging vormen voor de samenleving, ja zelfs de potentie hebben deze te vernietigen, is steeds meer gemeengoed. Dat er een versterkende wisselwerking tussen die twee bestaat, is dat in veel mindere mate. Om deze wisselwerking goed te doorgronden zullen de beide begrippen eerst los van elkaar geanalyseerd moeten worden, om ze na de analyse weer samen te voegen. Dan zal blijken dat er een dubbelslag gemaakt kan worden bij het matigen van de gevolgen van beide crises. Dat gaat dan om het drastisch ingrijpen op ons energieverbruik. In kwantitatieve zin door het sterk beperken van het verbranden van fossiele brandstoffen; in kwalitatieve zin door een fundamentele verandering van de energiemix. Geen kolen meer, maar wel duurzaam opgewekte elektriciteit en gas als transitiebrandstof. Olie zal al zo snel minder beschikbaar zijn dat beperking vanzelf optreedt. Maar daar geldt, dat het niet langer primair als brandstof gezien moet worden, maar als grondstof voor de petrochemische industrie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De transitiefanfare

Als Energietransitie het antwoord is, wat was dan de vraag? Die vraag wordt te weinig gesteld, en misschien nog wel minder beantwoord. We waren het immers toch roerend met elkaar eens dat de energiehuishouding moet veranderen? Omdat olie en gas opraken en zo, en omdat er een piek zit in de olieproductie, en trouwens ook omdat allerlei naargeestige landen onbetrouwbare handelspartners zijn, o ja, en ook omdat het klimaat verandert door uitstoot van CO2. En trouwens, energietransitie kan onze economie er weer bovenop helpen, en biedt kansen voor ons bedrijfsleven. En kolencentrales kunnen toch écht niet meer. En het is zo goed om zelfvoorzienend te zijn, en lollig op zelf zonnepanelen op het dak te hebben. En om de macht van de grote energiemaatschappijen te breken.

Dus …

foto: Bert Haanstra’s Fanfare: uit een ogenschijnlijke kakofonie kan iets harmonieus tevoorschijn komen, maar dat vergt wel een goede regie.

Ja, dus?

Er zijn veel motieven voor energietransitie in omloop. Onder de vlag van ‘een mandje met eindbeelden’ (een metafoor uit de begindagen van de energietransitie) zouden die verschillende motieven eindweegs samen kunnen optrekken. Maar als er écht moet worden doorgepakt, is dat idee niet langer houdbaar. Dan leiden verschillende motieven tot uiteenlopende pakketten maatregelen, met eveneens uiteenlopende mogelijke energiehuishoudingen als gevolg. Niet zo gek, de aloude wet van prof. Jan Tinbergen luidde al zo: iedere afzonderlijke doelstelling heeft een afzonderlijk instrument nodig. Waarom zou dat voor de veelheid van doelstellingen in de energie- en klimaatdiscussie anders zijn?
Het is de hoogste tijd dat eenieder die zich voorstander van een energietransitie vindt man en paard gaat noemen. Waar is het eigenlijk om begonnen?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vietnam zet vol in op steenkool én vangt ondertussen klimaatadaptatie geld?

Vietnam zet vol in op kolencentrales om elektriciteit op te wekken voor haar groeiende economie, dat blijkt uit recent gepubliceerde plannen. De komende 15 jaar zullen er maar liefst 90 nieuwe kolencentrales worden bijgebouwd met een totale capaciteit van 106 Gigawatt. Hiermee kiest de Vietnamese overheid voor haar 87 miljoen inwoners resoluut een fossiele toekomst en zal het land straks jaarlijks meer dan 100 miljoen ton steenkolen moeten importeren. Navenant zal de CO2 emissie van Vietnam fors stijgen. Ironisch genoeg is Vietnam met haar lange kuststrook bovengemiddeld kwetsbaar voor klimaatverandering. Enwel daarom zegde de Wereldbank vorig jaar 790 miljoen dollar toe voor klimaatadaptatie maatregelen. Geld dat nodig is om het land voor te bereiden op een grilliger klimaat: dijken bouwen, irrigatie-netwerken aanpassen en tyfoon schuilplaatsen inrichten. Maar heeft een land dat zo rücksichtlos haar eigen CO2 emissie verhoogt nog wel recht op dit geld? Een ethisch vraagstuk over de rug van miljoenen Vietnamezen die niet (via democratie) mee mogen praten, maar wel morgen met hun fiets door het water naar de markt moeten zien te komen. Blijven lachen Chinh…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Energierapport vol tegenstrijdigheden

Het Energierapport 2011 van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie blinkt niet uit in daadkracht en visie. Het is eerder een behoudend document dat lippendienst bewijst aan duurzame hernieuwbare energie maar in feite vol inzet op vervuilende fossiele energie. Of zoals GroenLinks europarlementariër Bas Eickhout vanochtend twitterde: “NL gebruikt zijn powerhouse Noordzee amper, zet in op goedkoop meestoken biomassa en kernenergie. #GreyDeal”

Wie het rapport [.pdf] leest valt al snel over de tegenstrijdigheden in het energiebeleid van dit kabinet. Zo vermeldt pagina 22 een actiepunt met betrekking tot het creëren van level playing field binnen de EU.

Actie: Subsidieconcurrentie tussen lidstaten op het gebied van hernieuwbare energie moet worden weggenomen. Een Europees perspectief op kosteneffectieve stimulering van hernieuwbare energie is nodig”.

Juist, dat is duidelijk: dit kabinet wil geen concurrentie vervalsende subsidies. Maar vervolgens wordt op pagina 23 toch een subsidieregeling van voor duurzame energie aangekondigd?

“Het kabinet stimuleert de productie van hernieuwbare energie via de Stimuleringsregeling Duurzame Energie plus (SDE+), een verbeterde versie van de SDE-regeling. De SDE+ verdeelt het jaarlijks beschikbare budget niet meer vooraf over de verschillende technologieën, maar laat technologieën concurreren onder één budgetplafond. De goedkoopste technologieën komen het eerst in aanmerking voor budget”.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quotes du Jour | Aardgas vervangt olie?

SargQdJ09“We don’t want the West to go and find alternatives, because, clearly, the higher the price oil goes, the more you have incentive to go and find alternatives” (ThinkProgress)

De Saoedische prins Alwaleed bin Talal legt uit dat zijn land liever een olieprijs tussen de 70 en 80 dollar per vat ziet in plaats van veel hoger zoals nu. Want bij een hogere olieprijs verdienen de Saoedi’s wel lekker, maar dan gaan hun afnemers sneller op zoek naar alternatieven. Aardgas bijvoorbeeld, Fatih Birol econoom van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) noemde aardgas gisteren een ‘gelukkige brandstof’, zeker nu kernenergie na Fukushima in veel landen wordt heroverwogen. “Gas is a fortunate fuel because all its competitors have some problems” aldus Birol. Maar datzelfde IEA waarschuwde dat aardgas, ondanks lagere CO2 emissie geen panacea voor het klimaatprobleem is. Het is een blijft een fossiele brandstof die bij verbranding CO2 in de atmosfeer brengt. Een dealer-junkie uitspraak als hierboven van de Saoedische prins over de aardgasprijs is nog niet gevonden, maar zal vrij zeker deze eeuw nog worden gemaakt door een iemand uit aardgasgiganten Rusland, Iran of Qatar.

Vorige Volgende