Bittere bijsmaak van fruit bij Albert Heijn

Dit is een gastbijdrage van Edith van Overveld van de not-for-profit onderzoeks- en netwerkorganisatie SOMO. Onder het artikel staat een videoreportage die Noticias maakte over de mangoplantages in Peru. SOMO-onderzoek onthult slechte arbeidsomstandigheden bij productie van verse groente en fruit Hongerlonen, extreem lange werkdagen zonder een vast contract en geen vakbond die voor je op kan komen. Het is de bittere bijsmaak van veel groente en fruit bij supermarkten als Albert Heijn. Dat blijkt uit het vorige week gepubliceerde SOMO-rapport ‘Bitter Fruit’. Hoewel ’s lands grootste kruidenier zich zegt in te zetten voor verantwoorde productie gaan (veelal seizoens)arbeiders in de groente- en fruitsector in ontwikkelingslanden nog altijd gebukt onder slechte arbeidsomstandigheden. Betere regels en controle, evenals druk op de toeleveranciers en overheden in productielanden is daarom hard nodig. SOMO onderzocht de arbeidsomstandigheden bij de productie van groente- en fruit voor Nederlandse supermarkten: mango’s uit Peru, boontjes, aardappelen en druiven uit Egypte, ananassen uit Costa Rica, bananen uit Ecuador, druiven uit Zuid-Afrika en mandarijntjes uit de Israëlische nederzettingen. SOMO-onderzoeker Sanne van der Wal stelt: “Supermarkten vormen de belangrijkste afnemers van groente- en fruit uit ontwikkelingslanden. Maar de groei van de export uit deze landen brengt ook grote risico’s op slechte arbeidsomstandigheden met zich mee. Veel groente en fruit dat hier in de supermarkt ligt is dan ook niet verantwoord geproduceerd.”

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eerlijk–nou ja, minstens een beetje

Het zong flink rond op internet vandaag: een spectaculaire groei in het aantal “eerlijke” chocoladeletters–chocoladeletters dus die met “fair trade” cacao gemaakt zijn. Vorig jaar was nog maar 15% van de letters die in Nederlandse schoenen werden gestopt “eerlijk”; nu zitten we al rond 95%. Ik kan me uitstekend voorstellen dat je daar als Oxfam Novib blij mee bent en het de wereld wilt laten weten. Veel sites brachten het bericht.

Toch verwonder ik me elke keer weer over de wonderlijke draaien die links en rechts aan zo’n bericht gegeven worden. RTL kopte bijvoorbeeld dat de oneerlijke chocoladeletters gewoon verdwenen waren, wat nou wel weer een beetje té juichend is, want bijvoorbeeld Droste–toch niet de laatste waar je aan denkt–is nog zo oneerlijk als wat.

Pas bij Food Holland kwam de aap volledig uit de mouw: 95% van de chocoladeletters blijkt geheel of gedeeltelijk (!) gemaakt van eerlijke en duurzame cacao. Gedeeltelijk is natuurlijk een rekbaar begrip: 1% eerlijk is ook gedeeltelijk eerlijk. Helaas is voor zo ver ik heb kunnen ontdekken nergens te achterhalen wat de percentages zijn. Het zou in theorie zó maar kunnen dat één van de genoemde winkels die “100% eerlijke letters” verkoopt in feite nog steeds voor 99% foute chocolade heeft liggen, met een beetje excuuscacao erdoor gemengd.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.